¿MBAʼÉPA IKATU JAJAPO OJUPIPA JAVE UMI PRÉSIO?
Ñandepojera vaʼerã
Oiméramo ijetuʼu hína ñandéve ojupipa haguére umi présio, ikatu ñapensa ndaikatumoʼãiha voínte ñandepojera. Péro añetehápe ñanepytyvõta ñandéve ñameʼẽramo ótrope oĩ jave provléma ekonómiko. Añetehápe ikatu hína jaipurukuaa ñande pláta ha ñandepojeránte avei.
MBAʼÉREPA IÑIMPORTÁNTE
Javyʼa ha ñañeñandu porãta ñameʼẽramo ótrope, sonseramínteramo jepe. Oĩ voi umi doktór heʼíva ikatuha ñaneresãive ha ojapo porãtaha ñanderehe ñameʼẽramo álgo ñande rapichápe. Por ehémplo ikatu saʼive ñañekevranta, jajepyʼapy, ñane presión álta, ha inklúso saʼive moléstia ha mbaʼasy ñañandúta. Ha ikatu voi jake porãve.
Ikatu ñaipytyvõ ñande rapichápe ñameʼẽvo chupe pláta térã ótra kósa oikotevẽva. Péicha ifasilvéta ñandéve jaasepta hag̃ua ajúda ñande ñaikotevẽ jave. Howard, oikóva Inglatérrape heʼi: “Che rembireko ha che roheka voi mbaʼéichapa ikatu roipytyvõ ótrope, upévare noroñeñanduvaíri oĩ jave orepytyvõséva”. Jaikuaa ningo umi persóna ipojeráva ipyʼaite guive, ndahaʼéi ohaʼarõva oñemeʼẽ jey chupe álgo. Péro ogana hikuái umi amígo verdadéro oĩva dispuésto oipytyvõ hag̃ua chupekuéra oikotevẽ jave.
MBAʼÉPA IKATU JAJAPO
Ñakomparti la jarekomíva. Ndahetáiramo jepe la jarekóva, lomímonte ikatu hína ñakomparti ñande rapichándi, por ehémplo ikatu ñainvita chupe jaʼu hag̃ua oñondive algúna kósa. Duncan ha ifamília oikóva Ugándape, imboriahúramo jepe, vyʼápe okomparti hikuái hapichakuérandi. Duncan heʼi: “Domingokue roinvita jepi álgienpe okaru hag̃ua orendive ógape. Igustoiterei oréve rohasa tiémpo ore rapichakuérandi”.
Péro añetehápe ningo ñañatende vaʼerã ani hag̃ua jahasa la rrája ha ñanembaʼe porãségui ótrondi, ñane família opytáma oikotevẽ (Job 17:5).
Etanteamína ko mbaʼe: Eofrese nde rapichápe álgo sensillomínte peʼu hag̃ua térã algúna vevída pekomparti hag̃ua. Oiméramo ereko álgo ndereipuruvéimava, emeʼẽkuaa ne amigokuérape térã ne vesínope, ikatútavape ideprovécho ha omombaʼe umíva.
Mbaʼéichapa ikatu avei ñameʼẽ. Umi rregálo iporãvéva ningo ndajajoguái plátare. Por ehémplo, ikatu ñameʼẽ ñane tiémpo ha jahechauka ñaipytyvõseha ñande rapichápe jajapóvo umi mbaʼe ideprovéchotava chupekuéra. Ñanderory haguére jepe ñambovyʼaitereítama ótrope. Upévare jaʼékena ñande rapichápe mbaʼeichaitépa javalora ha jahayhu chupekuéra.
Etanteamína ko mbaʼe: Eipytyvõ umi traváho ogapypeguápe, emyatyrõ umi mbaʼe oñembyaíva nde rógape, térã ejapo umi mandádo. Eskrivi peteĩ tarhéta eagradese hag̃ua nde pyʼaite guive nde rapichápe. Eenvia peteĩ mensáhe ne amígope ere hag̃uánte jepe chupe nemanduʼa hague hese.
Ñanembaʼerechakuaáramo ñameʼẽ hag̃ua álgo ótrope, javyʼáta katuete.