LEKSIÓN 48
Eipytyvõ umi nerendúvape orrasona hag̃ua
UMI enseñánsa oĩva la Bíbliape ñanepytyvõ javyʼa hag̃ua, upévare jaipota ñande rapichakuéra ohendu avei koʼã notísia porã. Ñande jaikuaa ogueroviáramo koʼã mbaʼe haʼekuéra ikatutaha ojesalva, péro nohenduséiramo ivaíta hendivekuéra (Mat. 7:13, 14; Juan 12:48). Upévare ñande japredika kyreʼỹme ha jahechauka porã siertoha la Biblia heʼíva, péro ndahaʼéi upévante tekotevẽva jajapo umi hénte ñanerendu hag̃ua, síno jaikekuaa vaʼerã ikatu hag̃uáicha oguerovia hikuái la Biblia heʼíva.
Umi hénte katuete ojagarra vaíta reñepyrũramo rembohysýi chupe umi téxto ohechaukáva japuha peteĩ enseñánsa haʼe ogueroviáva heta tiémporema. Ñamoĩ chupe rehechaukaseha peteĩ persónape mbaʼérepa naiporãi jafesteha peteĩ fiésta rrelihiósa, ¿okambiánepa opensa lája erénteramo chupe pe fiésta ouha rrelihión japúgui? Ikuentave ningo rerrasona hendive ikatu hag̃uáicha ijeheguiete ohechakuaa oĩ vaiha. Upévare iñimportánte ñañemoĩ ilugárpe ha ani ñanefanátiko.
La Biblia heʼi: “Pe persóna orekóva arandu oúva yvágagui [...] noñemohatãi haʼe heʼívapente” (Sant. 3:17). Ko téxto ohechauka tekotevẽha ñahendu ñande rapichápe, ñanembaʼeporã, ñanepasiénsia ha jareko enkuénta isentimiénto. Upéva heʼise avei ndajaikói vaʼerãha ñandearhél ni ñañorairõse ñande rapichándi, upéva rangue ñandepyʼaporã vaʼerã opavavéndi (Tito 3:2). Avei Filipenses 4:5 heʼi: ‘Opavave tohechakuaa napeñemohatãiha peẽ pejévapente’, (nóta). ¿Mbaʼéicha jahechauka upéva predikasiónpe? Jarekóramo enkuénta ñande rapicha oñandúva ha mbaʼe situasiónpa ohasa hína. Avei ndajaikomoʼãi ñanefanátiko ha ñambovai opa mbaʼe heʼíva. Jatrata porãramo umi héntepe, haʼekuéra katuete ñanerendusevéta ha ikatu voi oasepta umi enseñánsa oĩva la Bíbliape.
Mbaʼépa jareko vaʼerã enkuénta. Apóstol Pablo opredikárõ guare umi hudíope oĩva Tesalónicape “omboʼe ha oipytyvõ chupekuéra ojepyʼamongeta hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽre, omyesakã ha ohechauka Ñandejára Ñeʼẽ rupive mbaʼérepa tekotevẽ raʼe Cristo ohasa asy ha opuʼã jey omanóva apytégui” (Hech. 17:2, 3). Haʼe oreko enkuénta umi hudío ogueroviaha umi Eskritúra Evréa, ha oiporu umíva opredika hag̃ua chupekuéra.
Péro opredikárõ guare pe Areópagope, Pablo ndoiporúi Ñandejára Ñeʼẽ oñepyrũ hag̃ua oñemongeta umi griégondi. Upéva rangue oñeʼẽ umi mbaʼe ogueroviávare umi hénte, ikatu hag̃uáicha ohechakuaa hikuái ñande Apohare oexistiha ha orekoha peteĩ propósito entéro yvypórape g̃uarã (Hech. 17:22-31).
Ñane tiémpope hetaiterei hénte nomombaʼevéi la Biblia heʼíva. Upéicharõ, ¿mbaʼéichapa jaikekuaa chupekuéra? Entéro persónape katuete oipyʼapy umi mbaʼe vai oikóva, ha oikotevẽ esperánsa. Upévare repensa raẽ vaʼerã mbaʼe provlémarepa ikatu reñeʼẽ umi héntepe, ha upéi ae ehecha mbaʼe téxtopa ikatu relee chupe. Péicha rehekáramo chupe ládo ikatu oñeinteresave hikuái la Biblia heʼívare.
Ñamoĩ chupe ne estudiánte oexplika vaʼerãha ituvakuérape mbaʼérepa ndosegimoʼãvéima umi kostúmbre ha fiésta orekóva hikuái, ¿mbaʼéichapa ikatu ojapo upéva? Primerorã oreko vaʼerã enkuénta ituvakuéra ikatuha opensa haʼe onegaha chupekuéra ha ifamília ogueroviáva. Upévare ohechauka rangue chupekuéra direktoite la Biblia heʼíva, iporãvéta omombeʼúramo ituvakuérape haʼe osegiha ohayhu ha orrespeta chupekuéra.
Natekotevẽi siémpre rekorrehi oĩ jave ojavýva. Jehová ningo ipoderóso ha oikuaa opa mbaʼe, haʼe noikotevẽi avave heʼi chupe mbaʼépa ojapo vaʼerã, upéicharõ jepe heta vése okambia pe odesidi vaʼekue oreko rupi enkuénta umi ótro opensáva. Por ehémplo onohẽrõ guare Lot ha ifamíliape Sodómagui, umi ánhel heʼi chupekuéra: ‘¡Tapeho pekañy umi sérrore, ani hag̃ua pemano avei!’. Péro Lot osẽ heʼi: ‘¡No Jehová, anínati upe gotyo!’, ha ojerure asy oheja hag̃ua chupe oho Zóarpe. Jehová oreko enkuénta upe ojeruréva ha imbaʼeporãgui hendive nohundíri upe siuda. Upéicharamo jepe, tiémpo rire Lot oho oiko umi sérro gotyo, Jehová heʼi haguépe chupe ñepyrũrã (Gén. 19:17-30). Jehová ningo ndojavýi heʼívo Lótpe mbaʼépa ojapo vaʼerã, péro ipasiénsia hendive ha oreko enkuénta isentimiénto. Jehová ohaʼarõnte Lot ohechakuaa Haʼe irrasón hague.
Ani hag̃ua jaiko vai rei umi héntendi, ñande jasegi vaʼerã avei Jehová ehémplo. Predikasiónpe ikatu rehechakuaa peteĩ persóna tuichaiterei ojavyha, ha ikatu voi reikuaa mbaʼépa erekuaa rejurumboty hag̃ua chupe. Péro péicha nereganamoʼãi mbaʼeve, upévare sapyʼánte iporãve rembohasánte upe heʼíva. Upéva ndeʼiséi nde reaseptaha upe opensáva, péro natekotevẽi avei embovai térã rekorrehi opa mbaʼe heʼíva. Ikuentave reagradese omombeʼu haguére la opensáva, upéicha ikatúta peñeʼẽ umi mbaʼe peĩháme de akuérdo. ¿Mbaʼépa ikatu rejapo oñemohatãramo haʼe opensávape ha ndoaseptaséi la Biblia heʼíva? Ani nenervióso ni rerrenega hese, eporandúnte chupe pyʼaguapýpe mbaʼérepa opensa upéicha ha ejapysaka porã pe heʼívare. Péicha ikatúta rentende pe opensa lája ha reikuaátama mbaʼérehepa ikatu reñemongeta hendive ág̃a ótrope (Prov. 16:23; 19:11).
Jehová oheja káda uno jadesidi mbaʼépa jajapóta ñande rekovépe, jepe oikuaa ikatuha jadesidi vai. Heta tiémpore Jehová ojevale vaʼekue Josuére odirihi hag̃ua umi isrraelítape, haʼe omombeʼu vaʼekue mbaʼéichapa Jehová siémpre oñangareko vaʼekue ipuévlore, upéicharõ jepe haʼe heʼi chupekuéra: “Oimérõ ndapeserviséi Jehovápe, koʼág̃a peiporavo vaʼerã mávapepa peservíta; peservítapa umi diós oreko vaʼekuépe pende ru ypykue, oikórõ guare pe Rrío jahasávo, térãpa peservíta umi amorréo dioskuérape, koʼág̃a peẽ peiko hína ijyvýpe. Péro che ha che rogaygua rodesidi roservitaha Jehovápe” (Jos. 24:15). Japredika jave ñande ‘jaikuaauka’ mbaʼépa omboʼe la Biblia, ha jaikuaáramo jepe añeteha pe ñamboʼéva, ndajaovligái avavépe oguerovia hag̃ua (Mat. 24:14). Haʼekuéra odesidi vaʼerã upéva, ha ñande jarrespeta iderécho.
Ejapo porandu. Jesús ontendeka porãiterei vaʼekue pe mensáhe umi héntepe, péicha haʼe oheja ñandéve peteĩ ehémplo iporãitereíva. Haʼe oreko vaʼekue enkuénta umi hénte ohasáva ha oñandúva, upéicha rupi oiporu umi ehémplo isensíllova omboʼe hag̃ua chupekuéra. Ojapo avei hendaitépe umi porandu, ha péicha umi hénte omombeʼu pe opensáva ha umi mbaʼe oĩva ipyʼapýpe. Jesús oipytyvõ umi héntepe ojepyʼamongeta hag̃ua pe mensáhere, ikatu hag̃uáicha ontende porã hikuái.
Peteĩ kuimbaʼe oikuaa porãva pe Léi oporandu Jesúspe: “Mboʼehára, ¿mbaʼépa tekotevẽ ajapo ahupyty hag̃ua jeikove opaveʼỹva?”. Jesús ikatu kuri heʼi derechoite chupe mbaʼépa ojapo vaʼerã, péro upéva rangue oporandu pe kuimbaʼépe: “¿Mbaʼépa heʼi pe Léi? ¿Mbaʼépa nde rentende?”, ha pe kuimbaʼe ombohovái porã chupe koʼã porandu. Upéi Jesús ohejánte pe kuimbaʼe osegi oñeʼẽ, ha upéicha ojehecha porã mbaʼépa oreko ikorasõme. Pe kuimbaʼe ningo oporandu jey Jesúspe: “¿Máva piko añetehápe che rapicha?”, péicha ojekuaa haʼe opensaha hekojojaveha ótrogui. Jesús noñepyrũi oexplika chupe mbaʼépa heʼise pe palávra ni mávapa hína hapicha, pórke oikuaa umi hudío ndaijaʼeiha umi samaritáno ha umi extranhérore. Upévare omoĩ peteĩ ehémplo haʼete voi orrasona hag̃ua: Peteĩ hudío ojasalta ha oñembyepoti vaipaite, ha ohasa upérupi peteĩ saserdóte ha peteĩ levíta péro mokõivévante oñembotavy ha nopenái hese. Pe samaritáno katu imbaʼeporã ha oipytyvõ chupe. Upe rire Jesús ojapo peteĩ porandu jahecha pe kuimbaʼe opillápa mávapa hína añetehápe hapicha. Pe ehémplo rupive Jesús omorrasona pe kuimbaʼépe, ha upéicha rupi upépe ae haʼe ontende mbaʼépa añetehápe heʼise jahayhu ñande rapichápe (Luc. 10:25-37). Iporãta avei resegíramo iñehémplo: aníkena derechoite ere umi nerendúvape mbaʼépa opensa vaʼerã, upéva rangue rejevale vaʼerã umi porandúre ha ehémplore rembohape hag̃ua haʼekueraite voi ohechakuaa hag̃ua mbaʼépa tekotevẽ ojapo.
Emeʼẽ pruéva ojeguerovia hag̃ua upe eréva. Peteĩ vuéltape Pablo oñemoñeʼẽ umi hudíope peteĩ sinagógape, péro haʼe ndahaʼéi ku oleénteva chupekuéra mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ. Lucas omombeʼu Pablo olee rire omyesakã hague mbaʼéichapa oñekumpli upe párte olee vaʼekue ha mbaʼépa ojapo vaʼerã hikuái. “Upéicha rupi ijapyteguikuéra oĩ oñepyrũva ojerovia ha omoirũ Pablo ha Sílaspe”. (Hech. 17:1-4.)
Katuete resẽ porãta rejapóramo péicha remyesakã jave mbaʼépa reguerovia, tahaʼe nde rogaygua, ne kompañéro de traváho, de eskuéla, ne estudiántepe, repredika térã rejapo jave diskúrso. Ikatu ndéve g̃uarã oñentende porãiterei peteĩ téxto releéva, péro umi nerendúva oiméne nopensái upéicha. Ha remyesakãramo jepe pe téxto, haʼekuéra ikatu opensa ndénte reinventaha pe explikasión. ¿Mbaʼépa ikatu rejapo? Remeʼẽ vaʼerã pruéva okonvenséva chupekuéra siertoha upe eréva. Ikatu reiporavo peteĩ palávra térã fráse tekotevẽva remyesakãve upe versíkulogui. Térã reiporu ótro téxto ohóva pe témare ha omyesakãvéva pe enseñánsa. Remoĩkuaa peteĩ ehémplo orresalta porãvéva upe remboʼeséva, térã pregúnta haʼekueraite voi ohechakuaa hag̃ua ikatuha ojerovia upe erévare. Péicha umi hénte opilláta nanefanatikoiha ha opytáta ojepyʼamongeta upe ere vaʼekuére.