15 NAOMI LA ARUT
Ba Yuun Soŋɛ La Taaba Biɣi Biɣi Saŋa
YELEDAAŊƆ zo’e zo’e n yuun paɛ Naomi. Kom n yuun sige Israel tiŋa, ti Noami sira yuun tari eŋa la ba kɔma la keŋɛ Moab tiŋa. Naomi sira yuun ta ki mɛ ge gee Naomi la a kɔma la. Pooren, a kɔma la yuun di la Moab tiŋa pɔɣesi n ka pu’useri Yehowa. La ani wuu yuun pia pooren ti susa’aŋɔ yele yuun le eŋɛ. Naomi kɔma bayi la yuun ki mɛ ge nan ka dɔɣɛ kɔma! Nananawa Noami sira, la a budibeto bayi la za’a ki ya. Bala pa’alɛ ti a kan tara yaasi.
Noami yuun nyaa bisɛ ti eŋa ka tari sɛsɛla. Bala zuo la, a yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ ti a basɛ Moab tiŋa ge lebe kule Betlehem. Nɛra san ze’ele Moab yɛ’a Betlehem, a wan keŋɛ paɛ wuu bakwai. Naomi kɔma bayi la pɔɣeba n de, Arut la Orpah yuun laɣum dɔla en mɛ yɛ’ɛsa Betlehem. Naomi yuun ka boti pɔɣesi wa basɛ ba tiŋa, la ba yidoma ge doose eŋa. Daanse’ere a yuun bisɛ ti la kan ana soŋa ti a basɛ ti ba doose en keŋɛ Israel tiŋa, se’ere n sɔi la ba ta’an kan nyɛ sireba ele bilam ge dɔɣɛ kɔma. Naomi yuun ka ti’iseri amea ma’a yele. Bala zuo la, a yuun yele Arut la Orpah ti ba lebe kule ba madoma zɛ’an. Naomi yuun tari la sukpe’ene. Bala la, a yuun kɔ’ɔn maasum mɛ ti a kule a ma’a. Orpah yuun kaasɛ mɛ ge lebe kule, ti Arut me kaasɛ ge kelum dɔla Naomi.
Arut yuun yele Naomi ti: “Da pɛnregɛ mam te n bahɛ hɔ, . . . Hom n ye zen’an la, mam ye la bilam. Hom n gan’ate zen’an la, mam gan’ate la bilam. Ho nɛreba dela mam nɛreba n bala. Ho Yenɛ dela mam Yenɛ. Hom n wan ki zen’an la, mam kiiri la bilam. Ba wan pin mam la bilam mea.” Arut yuun dela pɔka n tari yelemɛŋɛrɛ, la sukpe’ene. A yuun kɔ’ɛ la a puti’irɛ ti a me pu’usa Yehowa n de Naomi Naayinɛ la.
Pɔɣesi bayi la suure n yuun sa’am la ba nɛreba n ki la ge ban yuun lebe Yehowa nɛreba zɛ’an la, la yuun ani ba la buɣa buɣa
Arut yuun basɛ la a yidoma, la Moab tiŋa yaaba yɛla, la ba baɣa ge doose Naomi keŋɛ. Se’em ma’a ti Arut la Naomi yuun paɛ Betlehem la, la yuun eŋɛ pɔɣesi basɛba la pakerɛ la ban yuun nyɛ Naomi n tee se’em la. Naomi yuun yeti, eŋa suure n sa’am, se’ere n sɔi la Yehowa dekɛ sɛla woo ti eŋa tara mɛ. Naomi n yuun tɔɣɛ sɛla la yuun ta’an daam Arut, se’ere n sɔi la Arut yuun basɛ a sɛla woo mɛ ge ta’an dɔla Naomi. Ge Baabule la ka yeti Arut sunsɔa yuun nyie mɛ la Naomi n tɔɣɛ sɛla la, bii a nyɔna. Arut yuun pɔsɛ yi’isa la samana zuto ti a ta’an bisa amea, la Naomi.
Arahab dayua yu’urɛ n de Boaz yuun dela buntata tiŋa la poan. A yuun nyɛ Arut n tiregɛ dɔla yi’isa dia la se’em mɛ. Boaz yuun dela tontɔɔ nɛra. A yuun soke la nɛra baŋɛ Arut yele. A yuun wum ti Arut soŋɛ Naomi mɛ paa. Arut n yuun dekɛ amea delum Yehowa Naayinɛ ti a bisa eŋa la Naomi la zuo, Boaz yuun pɛ̃ɣɛ en mɛ paa. Boaz yuun boti la a te’ele Arut. Bala zuo la, a yuun yele buraasi la n tuni bɔ’ɔra en la ti ba da daam Arut.
Yu’unkuŋɔ ti Arut yuun yele Naomi, Boaz n soŋɛ eŋa se’em. Naomi puurɛ yuun pee mɛ ti a bɔta ti Boaz di Arut. Boaz yuun dela Naomi sira Elimelek yizuo nɛra. Naayinɛ Lɔɔ la me yuun yeti, pɔka san ka kuregɛ zɔɛ dɔɣum ge ti a sira ki, a ta’an ele a sira la yizuo nɛra. Bala la, Boaz la Arut san dɔɣɛ budibela, a wan dɛna la Elimelek yaaŋa. Elimelek la Naomi nyaa wan tara yaasi, la wan eŋɛ se’em ti ba yizuo la kan bɔregɛ ge ti ba kelum tara ba lɔɣevaatɔ la. (Tɛɛ. 25:5, 6) Naomi yuun pa’alɛ Arut eŋa n nari ti a eŋɛ sɛla.
Arut yuun sakɛ ti a eŋɛ Naomi n yele en sɛla la mɛ, la boi bim ti eŋa n yuun yele en ti a eŋɛ sɛla la yuun dela yelesaanɛ ge me tara dabeem. Arut yuun keŋɛ la dia tɔa zɛ’an la yu’uŋɔ. Bilam ti buraasi la yuun ni gã lɛm dia la ti ba kɛ biŋe la. Arut yuun eŋɛ la bãalam paɛ Boaz nama bɔba, pilege fuo la n pĩ Boaz nama la ge ga’arɛ bim. Se’em ma’a ti Boaz yuun niɛ guum poan la, Arut yuun soke en nyaa a wan bɔta ti a di en, wuu Lɔɔ la n pa’alɛ se’em la. Boaz yuun ta’an nyɛ ti Arut paleŋa n ɛ̃ɣeri. Boaz yuun pɛ̃ɣɛ Arut mɛ la eŋa n tari sukpe’ene, la suure poan nɔŋerɛ bɔ’ɔra Yehowa, la a deodoma la. Boaz yuun nyaa yeti eŋa wan bɔta ti a di en ge la nari ti a deŋɛ nɛŋa baŋɛ nyaa a wan ta’an di en yoi.
Beere n yuun yilegɛ la, Boaz yuun keŋɛ la Betlehem keendoma la zɛ’an ta eŋɛ sɛla woo ti Naayinɛ lɔɔ pa’alɛ la. Boaz yuun di Arut mɛ. Pooren ti Arut dɔɣɛ budibela ti ba siɣɛ a yu’urɛ yeti Obed. Naomi suure yuun kɛ̃ a yaaŋa la mɛ. Naba David yuun ze’ele la Obed wa tuusum poan. Yuuma zo’e zo’e pooren, Mɛzaaya la me yuun ze’ele la Obed tuusum poan! (Mt. 1:5, 6, 16) Yehowa yuun kã bo Naomi la Arut mɛ paa la bamam n yuun tari sukpe’ene la!
Kaalɛ Baabule zɛ’ɛsi wa:
Sɔsɛ ya sokere wa:
Naomi la Arut yuun eŋɛ la wani pa’alɛ ti ba tari sukpe’ene?
Viisɛ Pa’asɛ
1. Yehowa lɔɔ la yuun bo nasedoma la yɔ’ɔ ti ba yi’isa samana zuto. Bem n yuun basɛ ti lɔɔ wa bɔna de to’ore? (ia-E 39 ¶23, tiŋanɔɔrɛ yelesum) Bisɛ foote A
Foote A
Foote A
2. To eŋɛ la wani baŋɛ ti Arut n yuun keŋɛ Boaz zɛ’an yu’uŋɔ la, la yuun daɣɛ yalumtuuma zuo? (ia-E 47 ¶17-18)
3. Boaz n yuun yi Arut yeti “N pɔyɔa” la pa’alɛ ti Boaz yuun dela nɛrekani taaba? (Arut 2:8; w16.11-E 3)
4. Beni n sɔi ti to wan ta’an yeti Boaz n yuun sakɛ ti a di Arut la pa’alɛ ti a yuun ka ti’iseri amea ma’a yele? Ge bem n pa’alɛ ti a yizuo nɛresɛka n yuun zaɣesɛ ti a di Arut la yuun ti’iseri la a ma’a yele? (w23.03 14) Bisɛ foote B
Foote B
Ti’isɛ Hon Wan Dekɛ Tum Tuuma Se’em
Nɔŋɔ san nyɔkɛ tɔ, beni n sɔi ti la ana soŋa ti to tɔɣesɛ Arut, nɔŋɛ tuuma ge me ni eŋɛ pa’alɛ ti to puurɛ pee ya la nɛreba n iti sɛla bɔ’ɔra tɔ? Bisɛ foote D
Foote D
Se’em ma’a ti Naomi suure yuun sa’am la, Arut yuun soŋɛ en mɛ ti a ta’an ŋmibe. To wan ta’an tɔɣesa Naomi la wani me ta’an ni sirege tomea ge basɛ ti nɛreba soŋɛ tɔ? To wan ta’an tɔɣesa Arut la wani ta’an kpɛmesa nɛreba giila?
Ho wan eŋɛ la wani ta’an tɔɣesa Noami la Arut sukpe’ene la?
Ti’isɛ Taɣesɛ Yehowa Yele
Noami la Arut yele wa pa’alɛ mam ti Yehowa ani la wani?
Noami la Arut yele wa makɛ la Yehowa puti’irɛ la wani?
Yehowa san ta isige Noami la Arut kum poan, mam wan bɔta ti n soke ba la bem?
Zamesɛ Yɛla Pa’asɛ
Arut gɔŋɔ la pa’alɛ ti suure poan nɔŋerɛ ani la wani ge to wan ta’an dekɛ yɛla wa tum tuuma la wani?
“Continue Showing Loyal Love to One Another” (w21.11-E 8-13)
Dekɛ zaseŋɔ yele wa soŋɛ ho deodoma ti ba bɔkɛ Baabule yele wa soŋa.