Alọdlẹndonu Nuplọnwe Opli Gbẹzan po Lizọnyizọn po Tọn
7-13 AOÛT
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | EZEKIẸLI 28-31
it-2-F 1125 huk. 3
Tile
Vasudo Tòdaho lọ Tọn. To ojlẹ dindẹn he gblamẹ Nẹbukadnẹzali dosla lẹdo Tile te, ota awhànfuntọ etọn lẹ tọn yin “whiwhlẹ́” na ogangbakun yetọn lẹ wutu, podọ “apà jẹ” abọ́ yetọn lẹ go na azọ́nwanu osla dido tọn lẹ bibẹ wutu. To whenuena e yindọ Nẹbukadnẹzali ma mọ “azọ́nkuẹ” depope yí na azọ́n whẹdida hinhẹnṣẹ do Tile ji tọn he Jehovah yí i zan nado wà, Ewọ dopà nado yí adọkun Egipti tọn do suahọ ẹ. (Eze 29:17-20) Sọgbe hẹ nuhe whenuho-kantọ Josèphe he yin Juvi de dọ, osla dido lọ dẹn na owhe 13 (Against Apion, I, 156 [21]), podọ e biọ azọ́n susu sọn Babilọninu lẹ si. Whenuho aihọn tọn ma basi zẹẹmẹ gigọ́ gando lehe Nẹbukadnẹzali dovivẹnu sọ go gba. Ṣigba, Tilenu lẹ na ko hẹn nutindo yetọn lẹ susu bu podọ susu to yé mẹ wẹ na ko kú.—Eze 26:7-12.
it-1-F 713 huk. 8
Egipti, Egiptinu
Kandai Babilọni tọn de he ko tin sọn owhe 37tọ gandudu Nẹbukadnẹzali tọn mẹ (588 B.C.E.), yin mimọ bo donù osla dido lẹdo Egipti go. Mí ma sọgan dọ eyin awhàngbigba dowhenu tọn lọ wẹ kavi mẹgbeyinyan awhànfuntọ lẹ tọn devo. Depope he whẹho lọ yin, Nẹbukadnẹzali mọ adọkun Egipti tọn lẹ yí taidi ahọsumẹ de na azọ́n he awhànfuntọ etọn lẹ wà nado hẹn whẹdida Jehovah tọn ṣẹ do Tile, yèdọ kẹntọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn ji.—Eze 29:18-20; 30:10-12.
g86-F 8/11 27 huk. 4-5
Be Tòkuẹ Lẹpo Wẹ Yè Dona Sú Ya?
Nado na gblọndo na kanbiọ ehe, mí na lẹnnupọndo lehe Mẹdatọ lọ lọsu yinuwa do ji to whenue e jlo na suahọ gandudu aihọn tọn de na nuhe e wà. Homẹgble he sọgbe wẹ sisẹ́ Jehovah nado degbe dọ tòdaho Tile hohowhenu tọn ni yin vivasudo. Nado jẹ yanwle etọn kọ̀n, Jiwheyẹwhe yí awhànpa huhlọnnọ Babilọni tọn he Nẹbukadnẹzali yin ahọluigbagán etọn lọ zan. Dile etlẹ yindọ Babilọni dudeji, e biọ azọ́n susu to yé si. Enẹwutu, Jehovah mọdọ emi dona suahọ yé na nuhe yé wà. E dọ to Ezekiẹli 29:18, 19 mẹ dọmọ: “Visunnu gbẹtọ tọn, Ahọlu Nẹbukadnẹzali Babilọni tọn funawhàn sọta Tile sinsinyẹn. . . . Ṣigba, ewọ po awhànpa etọn po ma mọ azọ́nkuẹ depope yí na nuhe e wà sọta Tile. Enẹwutu, nuhe Oklunọ Nupojipetọ Jehovah dọ die, ‘Yẹn na yí aigba Egipti tọn na Ahọlu Nẹbukadnẹzali Babilọni tọn, e nasọ bẹ adọkunnu etọn lẹ po ogblànnu susu po yì sọn e mẹ; ehe nasọ lẹzun azọ́nkuẹ de na awhànpa etọn.’ ”
Biblu plọntọ lẹ yọnẹn dọ ahọluigbagán saklanọ, ṣejannabinọ, podọ kosi de wẹ Nẹbukadnẹzali yin. Babilọni po awhànpa etọn lẹ po yin yinyọnẹn na nuyiwa kanyinylan tọn yetọn hẹ kanlinmọ lẹ. Jehovah ma nọ kẹalọyi walọyizan mọnkọtọn, ṣigba na ewọ, eyin yè duahọ yè dona sú, podọ e sú i to gigọ́ mẹ.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-2-F 550 huk. 3-4
Pipé
Ylanwatọ tintan lọ po ahọlu Tile tọn po. Na nugbo tọn, whẹpo gbẹtọvi lẹ do waylando bo lẹzun mapenọ, ylando po mape po ko sọawuhia to lẹdo gbigbọ tọn mẹ, dile hogbe Jesu tọn he to Johanu 8:44 po kandai he to Jenẹsisi weta 3 mẹ po dohia do. Dile etlẹ yindọ “ahọlu Tile tọn” wẹ avihàn he to Ezekiẹli 28:12-19 mẹ to alọdlẹndo, e họnwun dọ e sọ sọgbe hẹ aliho he mẹ visunnu gbigbọmẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn tintan he waylando lọ yinuwa te. Goyiyi “ahọlu Tile tọn,” enẹ wẹ ede yíyí do basi yẹwhe de, bo nọ yin yiylọdọ “kelubimi,” bosọ yin alọdlẹndo taidi “Edẹni he yin jipa Jiwheyẹwhe tọn,” gando Satani Lẹgba go, yèdọ mẹhe lẹzun goyitọ bo yin yiyijlẹdo odàn Edẹni mẹ tọn go, bosọ yin yiylọdọ “yẹwhe titonu ehe tọn.”—1Ti 3:6; Jen 3:1-5, 14, 15; Osọ 12:9; 2Kọ 4:4.
Ahọlu Tile tọn he mí ma yọ́n yinkọ etọn, he nọ nọ̀ tòdaho lọ mẹ, nọ dọ gando ede go dọ “yẹn yọnwhanpẹ taun,” bo “gọ́ na nuyọnẹn bosọ yọnwhanpẹ taun [tindo kanṣiṣa hẹ hogbe Heblugbe tọn lọ ka·lalʹ he zẹẹmẹdo “pipé”]” podọ “madoblọnọ [Heblugbe, ta·mimʹ]” to nukun ede tọn mẹ sọn whenue gbọ́n e ko yin didá kakajẹ whenue mawadodo wá yin mimọ to ewọ mẹ. (Eze 27:3; 28:12, 15) Hukan gandutọ Tile tọn lẹ go wẹ avihàn ehe na ko gando tlọlọ kakati ni yin ahọlu dopo de poun. (Yijlẹdo dọdai he yin didọ sọta “ahọlu Babilọni tọn” he mí ma yọ́n yinkọ etọn go, ehe tin to Isa 14:4-20 mẹ.) To whẹho enẹ mẹ, dọdai lọ na ko to alọdlẹndo nuyiwa họntọnjiji tọn gọna nuwadopọ tọn he wá aimẹ to gandutọ Tile tọn lẹ po Ahọlu Davidi podọ Sọlomọni po ṣẹnṣẹn, whenue Tile tlẹ nọgodona azọ́n tẹmpli Jehovah tọn gbigbá tọn to Osó Molia ji. Enẹwutu, to tintan whenu, nuṣiwa de ma yin mimọ to nuyiwa Tilenu lẹ tọn hẹ Islaelivi he yin omẹ Jehovah tọn lẹ mẹ. (1Ah 5:1-18; 9:10, 11, 14; 2Ot 2:3-16) Ṣigba to nukọn mẹ, ahọlu he bọdego lẹ wá jo aliho nuyiwa tọn “madoblọnọ” enẹ do bọ Tile wá yin whẹgbledo gbọn yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn Joẹli, Amọsi po Ezekiẹli po dali. (Joẹ 3:4-8; Am 1:9, 10) Gbọnvona dọ kunnudenu lẹ dohia dọ “ahọlu Tile tọn” po Kẹntọ daho hugan Jiwheyẹwhe tọn po yinuwa to aliho dopolọ mẹ, dọdai lọ sọ vọ́ dohia dọ “pipé” po madoblọnọ-yinyin po sọgan yin yiyizan to linlẹn he tindo dogbó mẹ.
14-20 AOÛT
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | EZEKIẸLI 32–34
it-1-F 1044 huk. 3
Nuhọ́tọ
To Yẹhiadonu-Liho. Jehovah de yẹwhegán lẹ he sẹ̀n taidi nuhọ́tọ lẹ na akọta Islaeli tọn to yẹhiadonu-liho (Jel 6:17), bọ to whedelẹnu, yelọsu lẹ nọ dọho gando nuhọ́tọ lẹ go to yẹhiadonu-liho. (Isa 21:6, 8; 52:8; 62:6; Hos 9:8) Azọngban yẹwhegán nuhọ́tọ enẹlẹ tọn wẹ nado na avase mẹylankan lẹ gando vasudo he to dindọnsẹpọ go, bọ eyin yé gboawupo nado wàmọ, yé na dogbè etọn. Ṣigba, eyin mẹlọ lẹ gboawupo nado setonuna avase lọ, ohùn yetọn na tin to okọ̀ na yé. (Eze 3:17-21; 33:1-9) Eyin yẹwhegán de ma yin nugbonọ, e ma nọ yọ́n-na-yizan bo nọ taidi nuhọ́tọ nukuntọ́nnọ kavi avún unbọpẹnnọ de.—Isa 56:10.
w88-F 1/1 28 huk. 13
Dapana Hùnhọ́dudu
13 Azọngban Kunnudetọ Jehovah tọn he ko klan yede do wiwe lẹ tọn nado na avase gbẹtọ lẹ gando whẹdida Jiwheyẹwhe tọn go sọgan yin yiyijlẹdo nuhe Ezekiẹli wà to ojlẹ etọn mẹ go. Ewọ yin dide taidi nuhọ́tọ de na owhé Islaeli tọn. Azọ́ndenamẹ etọn wẹ nado na avase Islaelivi lẹ dọ vasudo na wá yé ji eyin yé ma lẹkọ sọn aliho ylankan yetọn lẹ ji. Taidi nuhọ́tọ de, eyin ewọ gboawupo nado na avase, vasudo lọ na gbẹ́ wá mẹylankan lẹ ji, amọ́ ohùn yetọn na tin to okọ̀ na nuhọ́tọ lọ. Gbọnmọ dali, Jehovah do pọndohlan etọn hia gando whẹdida lọ hinhẹnṣẹ go dọmọ: “Yẹn ma nọ mọ awuvivi depope to okú mẹylankan tọn mẹ, kakatimọ yẹn jlo dọ mẹylankan ni diọ sọn aliho etọn ji bo nọgbẹ̀. Mì lẹkọ, mì lẹkọ sọn aliho ylankan mìtọn lẹ ji, na naegbọn mì nado kú, mì owhé Islaeli tọn E?”—Ezekiẹli 33:1-11.
w91-F 15/3 16-17 huk. 16-17
Zinzọnlin Afọsu-Afọsi hẹ Awhàn-Kẹkẹ Olọn mẹ Tọn Jehovah Tọn
A Dike Ojlo Matindo Hẹn We Gbọjọ Blo
16 Ezekiẹli sọ ze apajlẹ dagbe dai, na e setonu bo ma dike ojlo matindo kavi mẹṣanko ni hẹn ẹn gbọjọ. Mọdopolọ, eyin mí nọ hodo diọdo he ogbè wiwe-ṣeke lọ nọ biọ lẹ, be mí to hihodo anademẹ Mẹhe to awhàn-kẹkẹ lọ kùn tọn lẹ. Gbọnmọ dali, mí nọ penugo nado hodo anademẹ etọn lẹ bo nọ yin hinhẹn lodo ma nado gbọjọ eyin mẹhe mí to owẹ̀n whẹdida Jehovah tọn lá na lẹ ma do ojlo hia kavi ṣàn mí kò. Dile e yindo na Ezekiẹli, Jiwheyẹwhe ko na mí avase jẹnukọn dọ gbẹtọ lẹ na gbọn tasinsinyẹn po kanyinylan po dali diọnukunsọ mí. Mẹdevo lẹ ma na sè owẹ̀n lọ, na yé ma jlo na dotoaina Jehovah wutu. (Ezekiẹli 3:7-9) Podọ mẹdevo lẹ na yin yẹnuwatọ dile Ezekiẹli 33:31, 32 dọ do dọmọ: “Yé na bẹ yede pli bo sinai do nukọn towe taidi omẹ ṣie lẹ; yé nasọ sè ohó towe lẹ, ṣigba yé ma na yinuwa sọgbe hẹ yé. Na yé nọ yí onù yetọn do pà we to aliho oklọ tọn mẹ, ṣigba ahun yetọn gọ́ na nukunkẹn na ale mawadodo tọn. Pọ́n! Hiẹ taidi ohàn owanyi tọn de na yé, taidi mẹhe yí ogbè milomilo de do to hànji bo yí azọ́nyinyọnẹn do to núhò to hànjinu de ji. Yé na sè ohó towe lẹ, ṣigba depope to yé mẹ ma na yinuwa sọgbe hẹ yé.”
17 Etẹwẹ na yin kọdetọn lọ? Wefọ 33 yidogọ dọmọ: “To whenue e na mọ hẹndi—podọ e na mọ hẹndi janwẹ—yé na yọnẹn dọ yẹwhegán de ko nọ ṣẹnṣẹn yetọn pọ́n.” Hogbe enẹlẹ dohia dọ Ezekiẹli ma jogbe, na gbẹtọ lẹ ma do ojlo hia wutu gba. Ojlo matindo mẹlẹ tọn ma hẹn ẹn gbọjọ gba. Vlavo mẹlẹ dotoai kavi lala, ewọ setonuna Jiwheyẹwhe bo hẹn azọ́ndenamẹ etọn di.
21-27 AOÛT
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | EZEKIẸLI 35-38
w88-F 15/9 24 huk. 11
“Yé Nasọ Yọnẹn Dọ Yẹn Wẹ Jehovah”
11 To whenue pipotọ de lẹkọ do Juda godo, aigba he ko gbọgbé enẹ wá yin didiọ zun “jipa Edẹni tọn” nkọ bo nọ de sinsẹ́n tọ́n. (Hia Ezekiẹli 36:33-36.) Mọdopolọ sọn 1919, Jehovah ko diọ ninọmẹ gbọgbé pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn zun paladisi gbigbọmẹ tọn he nọ de sinsẹ́n tọ́n de, ehe yé to vivi etọn dù hẹ “gbẹtọ susugege” lọ todin. To whenuena e yindọ mẹhe to wiweji lẹ wẹ tin to paladisi gbigbọmẹ tọn ehe mẹ, mì gbọ Klistiani he ko klan ede do wiwe dopodopo ni nọ dovivẹnu nado hẹn ẹn do wiweji.—Ezekiẹli 36:37, 38.
28 AOÛT–3 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | EZEKIẸLI 39–41
w89-F 15/8 14 huk. 20
Ali He Yì Paladisi mẹ lọ Hùnhùn
20 Ṣigba, etẹwẹ na yin wiwà na awhànfunnu he akọta lẹ na jodo lẹpo? Awhànfunnu enẹlẹ na sù to aimẹ taun, na to yẹhiadonu-liho, ojlẹ dindẹn wẹ e na biọ nado hẹn yé gble. (Ezekiẹli 39:8-10) Mẹhe na lùn Amagẹdọni tọ́n lẹ na penugo nado diọ depope he pò to awhànfunnu enẹlẹ mẹ zun azọ́nwanu dagbe lẹ.—Isaia 2:2-4.