Jehovah Bẹ Omẹ Etọn lẹ Pli bo Wleawuna Yé Na Azọ́n — WESẸDOTẸN INTẸNẸT JI TỌN Watchtower Tọn

Jehovah Bẹ Omẹ Etọn lẹ Pli bo Wleawuna Yé Na Azọ́n

To owhe kanweko lẹ gblamẹ, atẹṣiṣi vunvunpe lẹdo aigba lọ. Ṣọṣi susu lẹ tindo nuplọnmẹ Biblu tọn delẹ ṣigba na titengbe tọn yé nọ hodo aṣa gbẹtọ tọn lẹ po sinsẹ̀n-fọdidè susu Kosi lẹ tọn po. Na paa tọn, nukundido lẹ he yin gigọwá Klisti tọn ko yin nukun pẹvi do pọn.—Yijlẹdo Matiu 13:24-30, 37-43 go.

Ṣigba, Jesu ko dọ dọ yè ni tin to aṣeji na gigọwá etọn! Pipli dopo he to ehe wà yin mimọ to Allegheny (Pittsburgh), Pennsylvanie, to Etats-Unis d’Amérique. To bẹjẹeji owhe 1870 tọn lẹ mẹ Charles Taze Russell po delẹ to họntọn etọn lẹ mẹ po jẹ oplọn Biblu tọn sisosiso he ma gando ṣọṣi de go de basi ji na nuhe du gigọwá Klisti tọn. Yé sọ jẹ nugbo Biblu tọn din do nuplọnmẹ dòdonu tọn susu devo lẹ ji. Ehe wẹ yin bẹjẹeji azọ́nwiwà egbezangbe tọn he yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn.—Matiu 24:42.

Pipli ehe wá mọnukunnujẹ e mẹ dọ sinsẹ̀nnuplọnmẹ Atọ̀n-to-dopomẹ tọn lọ ma wá sọn Biblu mẹ gba ṣigba dọ Jehovah dopokẹdẹ wẹ yin Jiwheyẹwhe Ganhunupo po Mẹdatọ po; Jesu Klisti yin nudida Etọn tintan po Ovi detọn dopo akan Etọn po; podọ gbigbọ wiwe ma yin gbẹtọ de ṣigba yin huhlọn yídowàzọ́n mayinukundomọ Jiwheyẹwhe tọn. Pipli ehe mọ dọ alindọn ma yin jọmaku gba ṣigba nọ ku, dọ todido oṣiọ lẹ tọn wẹ fọnsọnku, podọ ale ylanwiwà mado lẹnvọjọ tọn ma yin yasanamẹ madopodo gba ṣigba vasudo pete.

Nina ogbẹ̀ Jesu tọn taidi fligọ-kuẹ de na gbẹtọvi lẹ ko yin mimọ nado yin nuplọnmẹ dòdonu tọn Biblu tọn de. Tintan whẹ́, sunnu po yọnnu po 144 000 lẹ he yin didè sọn owhe kanweko tintan jẹ ojlẹ mítọn mẹ, na yin fifligọ sọn aigba ji nado yin oguduhẹmẹtọ lẹ po Klisti po to Ahọluduta olọn tọn mẹ. Enẹgodo gbọn fligọ-kuẹ Jesu tọn gblamẹ liva susu gbẹtọvi lẹ tọn, sọha suhugan he tọn na yin finfọnsọnku, na jẹ pipe gbẹtọ tọn kọn po nukundido ogbẹ̀ madopodo tọn po to aigba ji to gandudu Ahọluduta enẹ tọn glọ.

Russell po hagbẹ etọn lẹ po sọ mọ dọ tintin-tofi Klisti tọn dona yin mayinukundomọ, to gbigbọ mẹ. Ojlẹ Kosi Lẹ Tọn, whenue nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn ma yin didohia gbọn gandudu aigba ji tọn depope gblamẹ, dona wá opodo to 1914. Enẹgodo Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na yin zizedai to olọn mẹ. Nuplọnmẹ ehelẹ yin yinyọnẹn do Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ go to egbehe.

Russell po azọ́nwàhẹmẹtọ etọn lẹ po lá nugbo ehelẹ lẹdo pe gbọn hodidọ lẹ po zinjeg̣bonu lẹ po dali. To juillet 1879 Russell jẹeji nado zin Zion’s Watch Tower (he yin yiylọ dọ Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn todin). Ewọ basi nudide dọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn Biblu Plọntọ lẹ tọn lẹ dona sinai pete do nunina sọn ojlo mẹ wá lẹ ji podọ akuẹ ṣinṣinyan de ma na yin bibasi gba. Dogọ, wẹndomẹ lọ dona yin jijla lẹdo pe gbọn vivẹnudido vọnu de sọn ojlo mẹ wá mẹhe yin yisenọ lẹ tọn dali. Russell lọsu basi nunina sọn nuhe ewọ ko bẹpli sọn ajọwiwà mẹ kaka jẹ ojlẹ enẹ mẹ lẹ mẹ.

Biblu Plọntọ lẹ nọ plidopọ do weplọnhọsa lẹ mẹ, dile agun yetọn lẹ nọ yin yiylọ do to whenẹnu. Yé nọ plidopọ whla atọ̀n to osẹ dopo mẹ, na hodidọ lẹ, oplọn Owe wiwe tọn, po opli kunnudide tọn lẹ po. Yé nọ dè sunnusi azọngbannọ lẹ to gbesisọ mẹ taidi mẹho lẹ nado penukundo azọ́nwiwà gbigbọmẹ tọn lẹ go to weplọnhọsa dopodopo mẹ.

To 1884 Ogbẹ́ Zion’s Watch Tower Tract yin yiyi do basi azọ́nwhé de taidi azọ́nwhé he ma yin ale akuẹ tọn de to Pennsylvanie. Azinponọ azọ́nwhé lọ tọn dona yin didè to whemẹwhemẹ. Ehe wleawuna azọ́nwanu sọgbe hẹ osẹ́n de, e ma yin ehe sinai do ogbẹ̀ omẹ dopo depope tọn ji gba nado hẹn azọ́n mẹpinplọn Biblu tọn lọ yinukọn. Charles T. Russell yin didè taidi azinponọ, podọ wekantẹn etọn yin pinpọnhlan taidi azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ lọ.

Vivẹnudido daho lẹ yin bibasi nado hẹn azọ́n lọ gblo jẹ otò devo lẹ mẹ. E jẹ Canada po Angleterre po to fliflimẹ owhe 1880 tọn lẹ mẹ. To 1891, Russell basi tòmẹyìyì lẹdo Europe po Proche-Orient po nado gbadopọnna nuhe sọgan yin wiwà nado hẹn jijla nugbo lọ tọn yinukọn dogọ to finẹ lẹ. To bẹjẹeji owhe 1900 tọn lẹ́ tọn, alahọ Ogbẹ́ tọn lẹ yin zizedai to Angleterre, Allemagne, po Australie po.

To 1909 azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ Ogbẹ́ Watch Tower tọn yin bibẹ yì Brooklyn, New York, nado hẹn gbigblo azọ́n yẹwhehodidọ tọn yinukọn deji jẹ ninọmẹ akọjọpli tọn mẹ. E wá lẹzun dandan nado basi azọ́nwhé kọndopọ tọn de to osẹ́n Aimatẹn New York tọn glọ, ehe yin yinyọnẹn todin taidi Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc. To 1914 ogbẹ́ International Bible Students Association yin didoai to Londres, Angleterre, nado hẹn azọ́nwiwa Biblu Plọntọ lẹ tọn yinukọn lẹdo akọta Commonwealth Grande-Bretagne tọn pe. Dinvie azọnwatẹn po kọndopọ-gbẹ́ 70 delẹ po he yin bibasi sọgbe hẹ osẹ́n to otò susu lẹ mẹ lẹdo aihọn pe to azọnwà na hẹndi lẹndai Ogbẹ́ Watch Tower tọn lẹ tọn. Polẹpo yin nado gọalọna gbẹtọvi lẹ, bo yin godonọna gbọn nunina sọn ojlo mẹ wá po azọ́nwatọ mẹdezejotọ lẹ po dali.

To 1916 Charles Taze Russell ku, bọ Joseph Franklin Rutherford jẹ otẹn etọn mẹ taidi azinponọ Ogbẹ́ Watch Tower tọn. To vivọnu owhe Wẹkẹ Whan I tọn lẹ tọn mẹ, Biblu Plọntọ lẹ yin whiwhlepọn sinsinyẹn gbọn homẹkẹn dali, bo yin hinhẹn jẹ tadona kọn gbọn mẹzedoganmẹ agọ mẹmẹsunnu ṣinatọn lẹ tọn he to sinsẹnzọnwà to ọtẹn azọngban tọn lẹ mẹ to azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ Ogbẹ́ tọn mẹ to Amérique. Azọ́n Biblu Plọntọ lẹ tọn taidi ehe tin to owu mẹ. Ṣigba, to 1919 mẹmẹsunnu ehelẹ yin didetọn bo yin owhẹdesọnkọna, podọ yé jẹ hẹngblo daho azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ ji to finẹ todin.

Gbọn azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ Ogbẹ́ tọn lẹ gblamẹ, pipli kọndopọ Klistiani Biblu Plọntọ yiamisisadode lẹ tọn to nukọnzindo to awuwlena nududu gbigbọmẹ tọn to osaa sisọ mẹ na omẹ dopodopo lẹ he dogbẹ hẹ titobasinanu (organisation) lọ. Kẹdẹdile na agun Klistiani yiamisisadode lẹ tọn to owhe kanweko tintan mẹ yin hagbẹ “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ he yin hodọdego gbọn Jesu dali, mọdopolọ wẹ pipli yiamisisadode he yin Biblu Plọntọ klandowiwe lẹ, he biọ azọn Ahọluduta tọn mẹ lẹ yin bibẹ dopọ nado yin hagbẹ “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ lọ” ton to ojlẹ mítọn mẹ. To wiwá Jesu tọn nado pọn agun lọ ji whenu, ewọ mọ hagbẹ ehe lọ to awuwlena núdùdù na whégbenu lọ lẹ; ewọ to enẹgodo yí i do nutindo etọn lẹpo ji.—Matiu 24:45-47; Luku 12:42.

To ojlẹ pẹde mẹ jẹgodona Wẹkẹ Whan I, e yin mimọ hezeheze dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn gbọn Klisti Jesu dali ko yin zizedai to olọn mẹ to 1914. Nalete ohó Jesu tọn lẹ sọgan mọ hẹndi pete yetọn yí todin: “Podọ yè nasọ dọ yẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn he lẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ na okunnu de hlan akọta lẹpo; whenẹnu wẹ opodo na wá.” Joseph F. Rutherford de afọ tintan nado hẹn wẹndagbe Ahọluduta tọn ehe tin to aimẹ yedọ jẹ sọha susugege gbẹtọ lẹ tọn de.—Matiu 24:14.

Nalete, Ogbẹ́ dè didè nado basi owezinzin ede tọn titi gbọn azọnwatọ mẹdezejotọ lẹ yiyizan dali mẹhe yin gbẹtọ klandowiwe lẹ, nado sọgan hẹndiun dọ owe he sinai do Biblu ji lẹ yin didetọ́n to whepoponu po akuẹ pẹvi he yọnbasi de po. Biblu Plọntọ lẹpo yin tulina nado tindo mahẹ gbesisọ ton to wẹndagbe Ahọluduta tọn lẹ lila mẹ. To otò delẹ mẹ hodidọ son Biblu mẹ to ladio mẹ lẹ nọ yin yiyizan.

Jẹnukọnna owhe 1918 Biblu Plọntọ lẹ mọnukunnujẹ e go dọ lẹndai yetọn to yẹwhehodidọ mẹ wẹ yin nado bẹ pipotọ mẹhe yin dide nado tin po Klisti Jesu po to olọn mẹ lẹ plidopọ podọ nado na avase aihọn dogbọn whẹdida Jiwheyẹwhe tọn he ja lọ dali. Ṣigba lẹnpọn pẹẹde poun wẹ yin nina linlẹn lọ nado bẹ mẹhe na lun opodo dinwhenu-nu ylankan lọ tọn tọ́n lẹ pli nado nọgbẹ̀ to aigba ji. Enẹgodo sọn 1918 sọyi hodidọ he yin “Livilivi Lẹ He Tin to Ogbẹ̀ Todin Sọgan Nọ Ma Ku Gbede!” lọ yin didọ to ofi susu lẹ.

To 1923 oplọn olo Jesu tọn de he yin lẹngbọ lẹ po gbọgbọẹ lẹ po tọn to Matiu 25:31-46 mẹ dohia dọ jẹnukọnna Amadgẹdọni gbẹtọ he yiwanna dódó lẹ he ma tin to hukan Ahọluduta olọn mẹ tọn ji na sọ mọ alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn yí ga bo na lun Amagẹdọni tọ́n. To 1935 oplọn yinukọn dohia dọ gbẹtọ taidi lẹngbọ ehelẹ yin onu dopolọ po gbẹtọ susugege he mẹdepope ma sọgan hia he yin zẹẹmẹ basina to Osọhia 7:9-17 mẹ po. Ehelẹ wẹ dona yin bibẹpli sọn akọta lẹpo mẹ bo na tindo nukundido nado lun Nukunbibia Daho lọ tọ́n bosọ duale ogbẹ̀ madopodo tọn to aigba ji. Nukunmọjẹnumẹ ehe na huhlọn daho azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ.—Johanu 10:16.

To 1931 Biblu Plọntọ lẹ kẹalọyi yinkọ Kunnudetọ Jehovah Tọn Lẹ. Jẹnukọnna ojlẹ enẹ yé yin yinyọnẹn taidi Biblu Plọntọ lẹ, Biblu Plọntọ Akọjọpli Tọn Lẹ, Omẹ Afọnnufuu Owhe Fọtọ́n Tọn Lẹ, po Omẹ Watch Tower Tọn Lẹ po. Yè tlẹ sọ doyinkọ na yé dọ Russellistes (omẹ Russell tọn lẹ) podọ Rutherfordistes (omẹ Rutherford tọn lẹ). Depope to oyin ehelẹ mẹ ma nọ do yé hia ganji gba. Whenuena oyin Klistiani, he yin nina nuplọntọ Jesu tọn lẹ gbọn anademẹ sọn olọn mẹ wá dali to owhe kanweko tintan mẹ, sọgan yin yiyizan nugbonugbo, e sọ nọ yin yiyizan na pipli susu lẹ he to hihodo nuplọnmẹ agọ lẹ ga. Nado do yede hia gbọnvo na livilivi mẹhe ylọ yede dọ Klistiani lẹ, oyin de dona tin he na do hodotọ nugbo Klisti tọn lẹ hia gbọnvo to egbehe.

Dogbapọnna Owe wiwe lẹ hẹn họnwun dọ dile na Jehovah tlẹ ko ylọ oyin omẹ etọn Islaeli dọ kunnudetọ etọn lẹ, mọdopolọ omẹ etọn lẹ to vivọnu titonu lọ tọn, mẹhe klan yede do wiwe nado hẹn oyin etọn po lẹndai etọn po zun yinyọnẹn lẹ, dona gbọn jlọjẹ dali do yin yiylọ dọ Kunnudetọ Jehovah Tọn Lẹ. Oyin ehe ko do Klistiani sinsẹ̀ntọ nugbo Jehovah tọn lẹ hia gbọnvo sọn mẹhe basi lila nado yin Klistiani lẹpo go to egbehe.—Psalm 83:18; Isaia 43:10-12.

To 1942, to Wẹkẹ Whan II whenu, Joseph F. Rutherford ku, podọ Nathan H. Knorr jẹ otẹn etọn mẹ taidi azinponọ Ogbẹ́ Watch Tower tọn. Dọdai lẹ yin mimọ todin nado dohia hezeheze dọ ojlẹ awhan godo tọn jijọho jẹ obademẹ po mẹdekannujẹ po de na tin he na jo dotẹnmẹ na hinhẹngblo daho azọ́n kunnudide tọn lọ whẹpo na opodo titonu ehe tọn nido wá. To février 1943 Wehọmẹ Watchtower Bible Gileadi tọn yin didoai nado plọn devizọnwatọ whenu-gigọ tọn lẹ na azọ́n mẹdehlan tọn to oto jonọgbeji tọn lẹ mẹ. To nukọnmẹ to owhe enẹ mẹ, tito-to-whinnu mẹpinplọn na lizọnyizọn tọn vonọtaun de yin yiyidogọ na tito opli sẹmẹsẹmẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn.

To 1950 Ogbẹ́ jẹeji nado dè ada New World Translation of the Holy Scriptures tọn lẹ tọ́n, yedọ diọdogbedevomẹ Biblu tọn do Glẹnsigbe egbezangbe tọn mẹ sọn kandai ogbè dowhenu tọn lẹ mẹ. Biblu he yin didiọdogbedevomẹ pegan bo bọawu nado mọnukunnujẹemẹ ehe, he yin bibasi nado yin sisà na akuẹ pẹvi to omọ̀n owezinzin tọn Ogbẹ́ tọn lẹ ji, ko yin alọgọ daho de to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ. Todin, hugan vọkan livi donu 40 lẹ ko yin zinzinjẹgbonu to ogbè 11 mẹ.

To vivọnu owhe 1985 tọn, hugan livi donu atọ̀n Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wẹ to mahẹ tindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ to hugan aigba po lopo ohù tọn 200 lẹ ji. Na Oflin oku Klisti tọn tọn, opli lọ he tindo mẹplidopọ he suhugan depope he ko yin bibẹpli pọn to agun yetọn 57 670 lẹ mẹ to owhe 1988 whenu, yin lẹndopọ gbẹtọ 9 201 071 tọn he wá.

Dọ Jiwheyẹwhe to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ yizan nugbonugbo yin mimọ to yinyin zohunhunnọ yetọn to sinsẹnzọn etọn mẹ zọnmii gblamẹ, to pọninọ lẹdo aihọn pe yetọn mẹ, to zohunhun yetọn nado ze oyin Jehovah tọn daga mẹ podọ nado dọyẹwheho Ahọluduta etọn tọn mẹ, to nujinọtedo walọyizan wiwe-ṣeke yetọn lẹ mẹ, to alọkẹyi Biblu lọ blebu taidi Ohó he ma nọ gboawupo Jiwheyẹwhe tọn mẹ, podọ to mẹdekannujẹ yetọn sọn yise ovọ po owọ́n po si mẹ.

Ada he bọdego lẹ dohia lehe hiẹ sọgan mọ ale yí sọn vivọdoai sinsẹ̀n nugbo Jiwheyẹwhe tọn ehe mẹ do.

• Nuplọnmẹ Biblu tọn dòdonu tọn tẹlẹ wẹ do Biblu Plọntọ lẹ hia gbọnvo na ṣọṣi devo lẹ?

• Nukọnyiyi to tito bibasi agun tọn mẹ tẹlẹ wẹ Biblu Plọntọ lẹ tindo numimọ etọn kaka jẹ 1918?

• Nawẹ e sọgan yin didọ dọ pipli Biblu Plọntọ yiamisisadode lẹ tọn wẹ wleawuna “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” Matiu 24:45-47 tọn gbọn?

• Nukunmimọjẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn mẹ tẹwẹ na huhlọn daho hẹngblo azọ́n kunnudide tọn lọ?

• Lẹndai tẹwẹ oyin Kunnudetọ Jehovah Tọn Lẹ lọ wàzọ́nna?

• Etẹwẹ yin kunnudenu lẹ dọ Jiwheyẹwhe to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ yizan nugbonugbo?

[Yẹdide lẹ to weda 8]

C. T. Russell to 1879

Zinjẹgbonu juillet 1879 tọn

Pipli Biblu Plọntọ fliflimẹ ton lẹ tọn, Pittsburgh, Pa.

[Yẹdide lẹ to weda 9]

Azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ lẹ, sọn 1889 jẹ 1909, Pittsburgh, Pa.

Azọ́nwàtẹn daho lẹ, sọn 1909 jẹ 1918, Brooklyn, N.Y.

Adọtẹn azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ lẹ tọn, sọn 1909 jẹ 1926, Brooklyn, N.Y.

[Yẹdide lẹ to weda 10]

Azọ́nhọ tatọ-tẹnnọ aihọn tọn lẹ he yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn, Brooklyn, New York, Etats-Unis d’Amérique

Aga to amiyọn mẹ: Azọnwatẹn wekinkan tọn lẹ

Aga to adusimẹ: Ohọ adọtẹn tọn lẹ

Odò to amiyọnmẹ: Owezintẹn

Odò to adusimẹ: Agbàn bẹdohlantẹn

[Yẹdide lẹ to weda 11]

Hodidọ do ladio mẹ gbọn J. F. Rutherford dali

Omọ̀n wezinzin tọn (presse rotative) tintan Ogbẹ́ Watch Tower tọn he yin zinzan gbọn mẹdezejotọ lẹ dali

Biblu Traduction du monde nouveau he ko yin zinjẹgbonu to ogbè 11 mẹ todin