Nùzindo Linlẹn He Sọgbe Ji

WHENUENA hiẹ dọho kavi hiawe daga, e mayin hogbe dopodopo yiylọ ganji kẹdẹ wẹ yin nujọnu gba ṣigba dọ hiẹ ni zinnudo hogbe tangan po hodidọ mẹhẹnlẹnnupọn tọn lẹ po ji to aliho de mẹ he na basi zẹẹmẹ linlẹn lẹ tọn hezeheze.

Nùzindo linlẹn he sọgbe ji bẹ nususu hẹn hugan nado zinnudo hogbe vude kavi susu lẹ ji. Hogbe he sọgbe lẹ dona yin nùzindeji. Eyin hogbe agọ̀ lẹ yin nùzindeji, zẹẹmẹ nuhe hiẹ dọ tọn sọgan dozín na mẹplidopọ towe lẹ, bọ yé sọgan dike linlẹn yetọn lẹ ni diọada yì nudevo lẹ ji. Dile etlẹ yindọ azọ́nwiwa lọ sọgan gọ́ na nudọnamẹ, nùzindo linlẹn agọ̀ ji ma na tindo kọdetọn dagbe nado whàn mẹplidopọ lẹ gba.

Nùzindonuji dogọ sọgan yin bibasi to aliho susu, he nọ saba yin yiyizan dopọ mẹ: gbọn ogbè he yiaga dali, gbọn numọtolanmẹ sisosiso dali, gbọn kandidepona hodidọ sọn ojlo mẹ wá dali, gbọn otán mìmì jẹnukọn kavi jẹgodona hodidọ de (kavi awe lẹ) dali, podọ gbọn gòwhinwhàn po awusọhia nukunmẹ tọn po dali. To ogbè delẹ mẹ, nùzindonuji sọgan sọ yin bibasi gbọn doyiyi ogbè tọn kavi ogbè zizedaga dali. Ze azọ́ndenamẹ lọ po ninọmẹ lọ lẹ po do lẹnpọn mẹ nado yọ́n dehe na sọgbe hugan.

To dide bibasi do nuhe dona yin nùzindeji ji whenu, lẹnnupọndo nuhe bọdego helẹ ji. (1) To hodidọ blebu depope mẹ, hogbe he dona yin nùzindeji dogọ nọ yin yinyọnẹn e mayin gbọn pipòtọ hodidọ lọ tọn kẹdẹ dali wẹ gba ṣigba gbọn lẹdo hodidọ lọ tọn dali ga. (2) Nùzindo linlẹn ji sọgan yin yiyizan nado zinnudo bẹjẹeji linlẹn yọyọ de tọn ji, vlavo nuagokun tangan de kavi diọdo to aliho hoyijlẹdohogo tọn mẹ poun. E sọgan sọ dọ̀n ayidonugo wá tadona hoyijlẹdohogo lọ tọn ji. (3) Hodọtọ de sọgan yí nùzindo linlẹn ji zan nado do numọtolanmẹ etọn hia gando whẹho de go. (4) Nùzindo linlẹn he sọgbe ji sọgan sọ yin yiyizan nado zinnudo nuagokun tangan hodidọ de tọn ji.

Nado sọgan yí nùzindo linlẹn ji zan to aliho ehelẹ mẹ, hodọtọ kavi wehiatọ gbangba tọn de dona mọnukunnujẹ azọ́n etọn mẹ ganji bo jlo vẹkuvẹku dọ mẹplidopọ etọn lẹ ni hẹn yé do ayiha mẹ. Gando anademẹ heyin nina to azán Ẹzla tọn gbè go, Nẹhemia 8:8 dọmọ: “Yé sọ hia [daga] to owe lọ mẹ, to osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lọ mẹ, hezeheze; yé sọ na tadena lọ, sọmọ bọ yé tunwun hihia lọ.” E họnwun dọ mẹhe hia bo basi zẹẹmẹ Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ to nujijọ enẹ tẹnmẹ lẹ yọ́n nujọnu-yinyin alọgigọna mẹplidopọ yetọn lẹ tọn nado mọnukunnujẹ zẹẹmẹ nuhe yin hihia tọn mẹ, nado flin in, podọ nado yí ì zan.

Nuhe Sọgan Hẹn Nuhahun Wá. Suhugan gbẹtọ lẹ tọn nọ penugo nado hẹn zẹẹmẹ nuhe dọ yé te tọn lẹ họnwun to hodidọ paa, egbesọegbesọ tọn mẹ. Ṣigba, eyin yé hia owe he mẹdevo kàn, yinyọ́n hogbe kavi hodidọ he dona yin nùzindeji lẹ sọgan yin avùnnukundiọsọmẹnu de. Họ̀nhungàn lọ sinai do nukunnumimọjẹ owe lọ mẹ hezeheze ji. Enẹ nọ biọ sọwhiwhe yíyí do plọn nuhe yin kinkàn lọ. Enẹwutu eyin hiẹ yin didọna nado hiawe to opli agun tọn tẹnmẹ, hiẹ dona wleawu ganji.

Mẹdelẹ nọ yí nuhe mí sọgan ylọ dọ “nùzindonuji whẹwhẹ tọn” zan kakati nido yin nùzindo linlẹn ji. Yé nọ zinnudo hogbe lẹ ji sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ, vlavo nùzindonuji mọnkọtọn tindo zẹẹmẹ kavi lala. Mẹdevo lẹ nọ zinnudo hogbe nuyiwa tọn lẹ ji, vlavo bo nọ ze nùzindonuji glanglan do hogbe alọdlẹndonu po hobladopọ tọn lẹ po ji. Eyin nùzindonuji lọ ma gọalọ nado hẹn linlẹn lọ họnwun, e nọ lẹzun aṣa hodidọ tọn he nọ fẹayihasẹnamẹ po awubibọ po.

To vivẹnudido mẹ nado yí nùzindo linlẹn ji zan, hodọtọ delẹ nọ zegbeyiaga taun to aliho de mẹ he sọgan hẹn mẹplidopọ lẹ tindo numọtolanmẹ dọ wọhẹ gbangba tọn mọyi wẹ yé te. Na nugbo tọn, enẹ ma nọ saba de kọdetọn dagbe lẹ tọ́n gba. Eyin linlẹn mayin nùzindeji to jọwamọ-liho, e sọgan taidi dọ hodọtọ lọ to nukun vlẹkẹsẹ yí do to mẹplidopọ etọn lẹ pọ́n. Lehe e na pọnte hugan do sọ nado yí mẹdọnsẹpọ owanyinọ zan bo gọalọna yé nado mọ dọ nuhe dọ a te lẹ sọgbe hẹ Owe-wiwe bosọ yin lẹnpọn dagbenọ!

Lehe Yè Sọgan Hẹn Ẹn Pọnte Do. To paa mẹ mẹhe tindo nuhahun po nùzindo linlẹn ji po ma nọ yọnẹn gba. E sọgan biọ dọ mẹdevo ni dọ̀n ayidonugo etọn wá e ji. Eyin hiẹ dona basi nukọnyiyi to adà ehe mẹ, nugopọntọ wehọmẹ tọn towe na gọalọna we. Humọ, voawu nado biọ alọgọ sọn mẹdevo depope heyin hodọtọ dagbe si. Dọna ẹn nado yí sọwhiwhe do dotoaina wehihia po hodidọ towe po bo na we ayinamẹ to enẹgodo na nukọnyiyi.

Nado bẹjẹeji, ayinamẹtọ towe sọgan na ayinamẹ dọ hiẹ ni yí hosọ de to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn mẹ zan taidi dodonu de na zepọn. Matin ayihaawe e na dọna we nado keje hodidọ blebu dopodopo pọ́n nado yọ́n hogbe kavi hodidọ agbòte he dona yin nùzindeji nado sọgan hẹn zẹẹmẹ lọ bọawu nado mọnukunnujẹemẹ. E sọgan flinnu we nado na ayidonugo vonọtaun hlan hogbe delẹ heyin kinkàn po wekun flinflin po. Flin dọ hogbe lẹ nọ wazọ́n dopọ to hodidọ blebu de mẹ. Pipli hogbe lẹ tọn wẹ dona nọ yin nùzindeji gbọzangbọzan, e mayin hogbe dopo de poun gba. To ogbè delẹ mẹ, wehọmẹvi lẹ sọgan yin tulina nado na ayidonugo sọwhiwhe tọn hlan nuhe ohia he nọ nọ̀ wekun ji lẹ dohia na nuhe dù nùzindo linlẹn he sọgbe ji.

Taidi afọdide awetọ nado plọn nuhe dona yin nùzindeji, ayinamẹtọ towe sọgan na tuli we nado lẹnnupọndo lẹdo hodidọ tọn de he gbloada hugan hodidọ blebu lọ lọsu ji. Etẹwẹ yin linlẹn tangan he ji hukan lọ blebu to hodọdo? Nawẹ enẹ dona yinuwado nuhe ji hiẹ zinnudo to hodidọ blebu dopodopo mẹ gbọn? Pọ́n hosọ lọ po hóvila wekun titlinọ he glọ nudọnamẹ towe sọawuhia te po. Nugandomẹgo tẹwẹ ehelẹ tindo do hogbe he hiẹ ko dè nado zinnudeji lẹ ji? Ehe lẹpo wẹ dona yin nulẹnpọndeji. Ṣigba payi ma nado ze nùzindonuji he pẹnzin do hogbe susu hugan ji.

Vlavo hodidọ towe yin tlọlọ kavi wehihia, ayinamẹtọ towe sọgan sọ na we tuli nado dike aliho hoyijlẹdohogo tọn ni yinuwado lehe hiẹ na yí nùzindo linlẹn ji zan do. Hiẹ dona yọ́n fie aliho hoyijlẹdohogo tọn lẹ wá vivọnu te kavi fie nuzedonukọnnamẹ lọ diọada sọn linlẹn titengbe de ji jẹ devo ji te. Mẹplidopọ towe lẹ na yọ́n pinpẹn etọn eyin nuzedonukọnnamẹ towe hẹn yé yọ́n ofi helẹ. Ehe sọgan yin wiwà gbọn nùzinzindo hogbe delẹ ji taidi jẹnukọn whẹ́, enẹgodo, nalete, gbọnmọ dali, podọ etomọṣo dali.

Ayinamẹtọ towe nasọ deanana ayidonugo towe hlan linlẹn he mẹ hiẹ jlo na do numọtolanmẹ vonọtaun hia te lẹ ji. Nado wà ehe hiẹ sọgan zinnudo hogbe lẹ ji taidi gbau, mlẹnmlẹn, paali, gbede pọ́n, titengbe, podọ whepoponu. Mọwiwà towe sọgan yinuwado numọtolanmẹ mẹplidopọ towe lẹ tọn ji gando nuhe dọ hiẹ te go. Onú susu na yin didọ dogbọn ehe dali to Oplọn 11tọ mẹ, “Họmedagbe po Numọtolanmẹ po Didohia.”

Nado hẹn nùzindo linlẹn ji towe pọnte, hiẹ nasọ yin tulina nado hẹn nuagokun he hiẹ jlo dọ mẹplidopọ towe lẹ ni flin do ayiha mẹ hezeheze. Ehe na yin nina ayidonugo dogọ sinai do wehihia gbangba tọn ji to Oplọn 7tọ mẹ, “Linlẹn Tangan lẹ Yin Nùzindeji,” podọ sinai do hodidọ ji to Oplọn 37tọ mẹ, “Nuagokun lẹ Yin Nùzindeji.”

Eyin hiẹ to vivẹnudo nado tindo nukọnyiyi to lizọnyizọn kunnudegbe towe tọn mẹ, na ayidonugo vonọtaun hlan lehe hiẹ nọ hia wefọ lẹ do. Hẹn ẹn zun aṣa nado nọ kanse dewe dọ, ‘Naegbọn yẹn do to wefọ ehe hia?’ Na mẹplọntọ de, yiylọ hogbe lẹ ganji poun ma ko pé gba. Wefọ lọ hihia po numọtolanmẹ po tlẹ sọgan nọ ma ko pé. Eyin hiẹ to gblọndo na na kanbiọ mẹde tọn kavi to nugbo dodonu tọn de plọnmẹ, onú dagbe wẹ e yin nado zinnudo hogbe kavi hodidọ he nọgodona nuhe to yinyin hodọdeji to wefọ lọ mẹ ji. Eyin e mayin mọ, mẹhe a to wehia na sọgan gbọ̀ nuagokun lọ go.

To whenuena e yindọ nùzindo linlẹn ji bẹ nùzindonuji dogọ nina hogbe kavi hodidọ agbòte delẹ hẹn, hodọtọ he ma tindo numimọ de sọgan tindo ayilinlẹn lọ nado zinnudo hogbe po hodidọ agbòte enẹlẹ po ji zẹjlẹgo. Kọdetọn lọ na taidi ohàn heyin jiji gbọn mẹhe ṣẹṣẹ jẹ pinplọn ji nado hò hànjinu de dali. Ṣigba, gbọn pinplọn ẹn ganji dali, “ohia hàngbe” dopodopo tọn na lẹzun apadewhe “húnhiho” lọ tọn bọ nudidọ etọn na tátá bo yọ́nsè.

To pinplọn delẹ to onú dodonu tọn lẹ mẹ godo, e na yọnbasi na we nado mọaleyi gbọn didoayi hodọtọ numimọnọ lẹ go dali. To madẹnmẹ hiẹ na wá yọ́n nuhe sọgan yin wiwadotana gbọn nùzindonuji jẹ obá voovo lẹ mẹ dali. Podọ a na mọ ale he tin to e mẹ nado nọ yí nùzindonuji zan to aliho voovo lẹ mẹ nado hẹn zẹẹmẹ nuhe yin didọ tọn họnwun. Awuwlena nùzindo linlẹn he sọgbe ji na yidogọna kọdetọn dagbe wehihia po hodidọ towe tọn po tlala.

Ma plọn nùzindo linlẹn ji he yin nuhudo etọn tindo nado hẹn nuhe hiẹ to didọ yin alọkẹyi poun blo. Nado sọgan dọho po kọdetọn dagbe po, to azọ́nwadeji zọnmii kakajẹ whenuena nùzindo linlẹn ji na má we pete bọ hiẹ sọgan yí ì zan to aliho he mẹ e na dọnú to jọwamọ-liho hlan mẹdevo lẹ te.