Weta Ṣidopo
Whẹho lọ He Mímẹpo Dona Pannukọn
1, 2. (a) Whẹho tẹwẹ Satani fọndote to Edẹni mẹ? (b) Nawẹ nuhe e dọ gando whẹho lọ go gbọn?
WHẸHO titengbe hugan lọ he pannukọn gbẹtọvi lẹ gando go we. Adà he mẹ hiẹ tin te to whẹho ehe mẹ na gando sọgodo madopodo towe go. Whẹho ehe wá aimẹ to whenuena atẹṣiṣi fọndote to Edẹni mẹ. To ojlẹ enẹ mẹ, Satani kanse Evi dọmọ: ‘Be nugbo wẹ dọ Jiwheyẹwhe ko dọ dọ mì ma na dù to atin he tin to jipa mẹ lẹ depope mẹ?’ Yọnnu lọ sọ gblọn dọ atin dopo wẹ Jiwheyẹwhe dọ: “Mì ma na dù sọn e mẹ . . . mì nikaa kú.” Enẹgodo Satani sawhẹ lalodido tọn dokọna Jehovah tlọlọ, bo dọ dọ ogbẹ̀ Evi tọn kavi Adam tọn ma sinai do tonusisena Jiwheyẹwhe ji gba. Satani dọ dọ nudagbe de wẹ Jiwheyẹwhe to zizewhla do nudida etọn lẹ—yèdọ nugopipe lọ nado ze nujinọtedo yetọn titi lẹ dai to gbẹ̀mẹ. Satani dọ dọ: “Jiwheyẹwhe yọnẹn dọ azán he gbè mìwlẹ dù to e mẹ te, whenẹnu wẹ yè na hùn nukun mìtọn, bọ mìwlẹ na tin di Jiwheyẹwhe, bo nọ yọ́n onú dagbe po oylan po.”—Gẹnẹsisi 3:1-5.
2 To hogbe devo mẹ, Satani to didọ dọ e na pọnte hugan e yin gbẹtọvi lẹ nọ basi nudide lẹ na yede kakati nado nọ setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Gbọnmọ dali Satani diọnukunsọ aliho gandudomẹji Jiwheyẹwhe tọn. Ehe fọ́n whẹho titengbe hugan lọ dote he gando nupojipetọ-yinyin wẹkẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn go, yèdọ jlọjẹ etọn nado dugán. Kanbiọ he fọndote lọ die: Detẹ wẹ na wadagbe na gbẹtọvi lẹ, aliho gandudomẹji Jehovah tọn kavi gandudu gbẹtọvi lẹ tọn? Do glido, Jehovah sọgan ko hù Adam po Evi po to afọdopolọji, ṣigba enẹ ma na ko didẹ whẹho nupojipetọ-yinyin tọn lọ to aliho dagbe mẹ gba. Ṣigba na e jo whenu susu do wutu, Jiwheyẹwhe do nuhe anademẹ etọn po osẹ́n etọn lẹ gbigbẹdai po na dekọtọn do hia hezeheze.
3. Whẹho awetọ tẹwẹ Satani fọndote?
3 Nukundiọsọmẹ Satani tọn sọta jlọjẹ Jehovah tọn nado dugán ma ko nọte do nuhe jọ to Edẹni mẹ kẹdẹ ji gba. E sọ hẹn ayihaawe wá gando nugbonọ-yinyin mẹdevo lẹ tọn na Jehovah go. Ehe lẹzun whẹho awetọ he gandego pẹkipẹki. Avùnnukundiọsọmẹ etọn dlẹnkan bo bẹ ovivi Adam po Evi po tọn lẹ gọna ovi gbigbọmẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ hẹn, yèdọ Ovi plọnji vivẹ́ Jehovah tọn lọsu ga. Di dohia, to azán Job tọn gbè, Satani dọ dọ, e mayin owanyi na Jiwheyẹwhe po aliho gandudu etọn tọn po wẹ nọ whàn mẹhe to Jehovah sẹ̀n lẹ gba, ṣigba na whẹwhinwhẹ́n ṣejannabi tọn lẹ wutu wẹ. E dọ dọ eyin awusinyẹnnamẹnu lẹ wá yé ji, yemẹpo wẹ na jogbe.—Job 2:1-6; Osọhia 12:10.
Nuhe Whenuho Ko Dohia
4, 5. Etẹwẹ whenuho ko dohia gando gbẹtọ ni deanana afọdide ede tọn lẹ go?
4 Nuagokun titengbe de to whẹho nupojipetọ-yinyin tọn lọ mẹ die: Gbẹtọ mayin didá nado nọ edekannu matin gandudomẹji Jiwheyẹwhe tọn bo na tindo kọdetọn dagbe gba. Na yé nido sọgan mọaleyi, yé dona nọ anademẹ osẹ́n dodo tọn etọn lẹ glọ. Yẹwhegán Jẹlemia yigbe dọmọ: “OKLUNỌ E, yẹn yọnẹn dọ aliho gbẹtọ tọn ma tin to ewọ lọsu mẹ gba: e ma tin to mẹhe to zọnlinzin mẹ nado do afọdide etọn lẹ gba. OKLUNỌ E . . . hẹn mi sọgbe.” (Jẹlemia 10:23, 24) Enẹwutu, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: “Yí ayiha towe [lẹpo] do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo.” (Howhinwhẹn lẹ 3:5) Dile Jiwheyẹwhe dá gbẹtọvi nado yin anadena gbọn osẹ́n jọwamọ tọn lẹ dali nado sọgan nọgbẹ̀, mọdopolọ wẹ e wleawuna osẹ́n walọdagbe tọn lẹ do, ehe eyin mí setonuna, e na dekọtọn do pọninọ gbẹtọvi lẹ tọn mẹ.
5 Jiwheyẹwhe yọnẹn hezeheze dọ gbẹtọvi lẹ ma sọgan tindo kọdetọn dagbe, eyin yé ma nọ gandudu emitọn glọ. To vivẹnu ovọ́ ma nado nọ gandudu Jiwheyẹwhe tọn glọ mẹ, gbẹtọ lẹ ko ze tito tonudidọ, akuẹzinzan, po sinsẹ̀n tọn voovo lẹ po dai na yede. Kinklan ehelẹ ko hẹn gbemanọpọ wá gbẹtọ lẹ ṣẹnṣẹn, bo dekọtọn do danuwiwa, awhàn, po okú po mẹ. ‘Gbẹtọ ko dugán do omẹ awetọ ji na awugble etọn.’ (Yẹwhehodọtọ 8:9) Nuhe ko jọ to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ pẹpẹ niyẹn. Dile Ohó Jiwheyẹwhe tọn ko dọ do, mẹylankan lẹ po mẹklọtọ lẹ po na to “yinylan yì nukọn, yé na to mẹklọ, yè nasọ to yé klọ.” (2 Timoti 3:13) To owhe kanweko 20tọ he wayi lọ gblamẹ, gbẹtọvi lẹ ko yinukọn susu to lẹnunnuyọnẹn-liho podọ to azọ́nwhé lẹ zizedai mẹ, ṣigba mọjanwẹ yé sọ pehẹ nugbajẹmẹji he ylan hugan lẹ do. Kunnudenu susu ko do nugbo-yinyin ohó Jẹlemia 10:23 tọn lẹ hia dọ—gbẹtọ mayin didá nado deanana afọdide etọn titi lẹ gba.
6. Nawẹ Jiwheyẹwhe na didẹ̀ whẹho lọ heyin anademẹ etọn glọ tintọ́n sọn gbẹtọvi lẹ tọn to madẹnmẹ gbọn?
6 Kọdetọn awubla he dẹn-to-aimẹ tọn he gandudu Jiwheyẹwhe tọn gbigbẹdai ko hẹnwa lẹ dohia todin podọ kakadoi dọ gandudu gbẹtọ tọn lẹ ma na tindo kọdetọn dagbe pọ́n gbede. Gandudu Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ wẹ yin aliho dopokẹdẹ lọ he nọ namẹ ayajẹ, pọninọ, agbasalilo, po ogbẹ̀ po. Podọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ dotẹnmẹ he Jehovah na gbẹtọ nado dugán do ede ji ko to sisẹpọ vivọnu. (Matiu 24:3-14; 2 Timoti 3:1-5) To madẹnmẹ, e na dádo whẹho gbẹtọvi lẹ tọn mẹ nado hẹn gandudu etọn wá aigba ji. Dọdai Biblu tọn dọmọ: “To azán ahọlu nẹlẹ tọn [gandudu gbẹtọ tọn he tin to egbehe] lẹ mẹ wẹ Jiwheyẹwhe olọn tọn na ze ahọludu de daga [to olọn mẹ], he ma na yin viva gbede, mọ yè ma na jo ahọludu etọn dai hlan gbẹtọ devo lẹ gba [gbẹtọ ma nasọ dugán to aigba ji gbede ba]: ṣigba e na gbà ahọludu [egbehe tọn lẹ] do flinflin bo sú ahọludu he lẹpo do, ewọ bo nasọ nọte kakadoi.”—Daniẹli 2:44.
Lunluntọ́n Biọ Aihọn Yọyọ Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ
7. Mẹnu lẹ wẹ na luntọ́n, to whenuena gandudu Jiwheyẹwhe tọn na doalọtena gandudu gbẹtọ tọn lẹ?
7 To whenuena gandudu Jiwheyẹwhe tọn na hẹn gandudu gbẹtọ tọn lẹ wá opodo, mẹnu lẹ wẹ na luntọ́n? Biblu na gblọndo dọmọ: “Nugbonọ [mẹhe kẹalọyi jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán lẹ] wẹ na nọ̀ aigba lọ ji, yé he pé lẹ wẹ na nọ̀ e mẹ. Ṣigba mẹylankan [mẹhe jẹagọdo jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán] lẹ wẹ yè na sán sọn aihọn mẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 2:21, 22) Mọdopolọ, psalm-kantọ dọmọ: “Whenu pẹẹde, mẹylankan lẹ ma na tin ba . . . Dodonọ wẹ na dugu aigba tọn, bo nasọ nọ nọ̀ e mẹ kakadoi.”—Psalm 37:10, 29.
8. Nawẹ Jiwheyẹwhe na suwhẹna nupojipetọ-yinyin etọn to gigọ́mẹ gbọn?
8 To whenuena titonu Satani tọn na ko yin vivasudo, Jiwheyẹwhe na ze aihọn yọyọ etọn dai, ehe na de danuwiwa, awhàn, ohẹ́n, yajiji, awutu, po okú he ko hẹn gbẹtọvi lẹ do kanlinmọgbenu na owhe fọtọ́n susu po sẹ̀. Biblu dọ dona he gbẹtọvi tonusetọ lẹ na duvivi etọn to aliho he họnwun mẹ dọmọ: “Jiwheyẹwhe nasọ súnsún dasin lẹpo sẹ̀ sọn nukun yetọn mẹ; okú ma nasọ tin ba, kavi awubla, kavi avi, mọ awufiẹsa ma na tin ba: na onú tintan lẹ ko juwayi.” (Osọhia 21:3, 4) Gbọn gandudu Ahọluduta olọn mẹ tọn etọn to Klisti glọ gblamẹ, Jiwheyẹwhe na suwhẹna (yiavunlọna kavi dohia) dọ Emi tindo jlọjẹ nado yin Nupojipetọ mítọn, yèdọ, Gandutọ mítọn.—Lomunu lẹ 16:20; 2 Pita 3:10-13; Osọhia 20:1-6.
Nuyiwa Mẹdelẹ Tọn Gando Whẹho lọ Go
9. (a) Nawẹ mẹhe yin nugbonọ na Jehovah lẹ nọ pọ́n ohó etọn hlan gbọn? (b) Nawẹ Noa do nugbonọ-yinyin etọn hia gbọn, podọ nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ etọn mẹ gbọn?
9 Sọn dowhenu, gbẹtọvi yisenọ lẹ tin he ko do nugbonọ-yinyin yetọn hia Jehovah taidi Nupojipetọ wẹkẹ tọn. Yé yọnẹn dọ ogbẹ̀ yetọn sinai do todidoai po tonusise na ẹn po ji. Noa yin dopo to omẹ mọnkọtọn lẹ mẹ. Enẹwutu Jiwheyẹwhe dọna Noa dọmọ: “Opodo nútẹgbẹ̀ lẹpo tọn ko wá nukọn ṣie . . . Basi aki de [na dewe].” Podọ Noa hodo anademẹ Jehovah tọn. Dile etlẹ yindọ avase yin nina gbẹtọ lẹ, yé sú otó yetọn lẹ bo lẹndọ nuyọyọ depope ma to na jọ. Ṣigba Noa gbá aki daho de bosọ hẹn alọnu-ján to yẹwhehodidọ na mẹdevo lẹ mẹ gando aliho dodo Jehovah tọn lẹ go. Kandai lọ zindonukọn dọmọ: “Noa sọ basi; kẹdẹdi enẹ he Jiwheyẹwhe ko degbena ẹn lẹpo; mọwẹ e basi do.”—Gẹnẹsisi 6:13-22; Heblu lẹ 11:7; 2 Pita 2:5.
10. (a) Nawẹ Ablaham po Sala po kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn gbọn? (b) Aliho tẹmẹ wẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ Ablaham po Sala po tọn lẹ mẹ te?
10 Ablaham po Sala po sọ yin apajlẹ dagbe to alọkẹyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn mẹ, bo wà nuhe e degbena yé lẹpo. Yé nọ nọ̀ Uli Kaldea tọn, heyin tòdaho adọkunnọ de mẹ. Ṣigba to whenuena Jehovah dọna Ablaham nado yì aigba devo he e ma ko jẹakọhẹ ji, Ablaham “tọ́nyi, dile OKLUNỌ ko dọ na ẹn do.” E họnwun dọ Sala tin to ninọmẹ awuvivo tọn mẹ—to whégbè, hẹ họntọn lẹ, po hẹnnumẹ lẹ po. Etomọṣo, dile etlẹ yindọ e ma yọ́n gbẹzan he e na zan to fihe e jei, e litai na Jehovah podọ na asu etọn bosọ yì aigba Kenani tọn ji.—Gẹnẹsisi 11:31–12:4; Owalọ lẹ 7:2-4.
11. (a) Ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ Mose nọgodona nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn te? (b) Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ Mose tọn mẹ gbọn?
11 Mose lọsu kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. Podọ e wà ehe to ninọmẹ sinsinyẹn tlala lẹ glọ—yèdọ to nudindọn tlọlọ de mẹ hẹ ahọlu Falo Egipti tọn. E mayin dọ Mose dejido ede go wẹ gba. To vogbingbọnmẹ, e tindo ayihaawe do nugopipe ede tọn nado dọho ganji ji. Ṣigba e setonuna Jehovah. Na Jehovah nọgodona ẹn bọ nọvisunnu etọn Aalọn sọ gọalọna ẹn wutu, Mose gbọn dọvọdọ dali dó owẹ̀n Jehovah tọn Falo tasinyẹntọ lọ. Islaelivi delẹ tlẹ mọhodọdo Mose go taun. Ṣogan, Mose gbọn nugbonọ-yinyin dali wà nuhe Jehovah degbena ẹn lẹpo, podọ gbọn ewọ dali wẹ Islaeli mọ tundote yí sọn Egipti.—Eksọdusi 7:6; 12:50, 51; Heblu lẹ 11:24-27.
12. (a) Etẹwẹ dohia dọ nugbonọ-yinyin hlan Jehovah ma nọte do tonusisena osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn heyin kinkàndai lẹ kẹdẹ ji? (b) Nawẹ nukunnumimọjẹ nugbonọ-yinyin wunmẹ ehe mẹ gọalọna mí nado yí 1 Johanu 2:15 do yizan mẹ gbọn?
12 Mẹhe yin nugbonọ hlan Jehovah lẹ ma nọ dọ dọ nuhe yin nukundo to yé si wẹ nado setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn heyin kinkàndai lẹ poun gba. To whenuena asi Pọtifali tọn tẹnpọn nado doyẹklọ Josẹfu na e nido tindo kọndopọ zanhẹmẹ tọn hẹ ẹ, gbedide heyin kinkàndai depope ma ko tin sọn Jiwheyẹwhe dè he jẹagọdo ayọdide. Ṣigba, Josẹfu yọnẹn gando tito alọwle tọn he Jehovah ko zedai to Edẹni mẹ go ganji. E yọnẹn dọ kọndopọ zanhẹmẹ tọn hẹ asi mẹdevo tọn na hẹn homẹgble Jiwheyẹwhe. Josẹfu ma jlo nado tẹ́n obá he mẹ Jiwheyẹwhe na dike ewọ ni taidi Egiptinu lẹ jẹ pọ́n gba. E tẹdo nujinọtedo Jehovah tọn lẹ go gbọn ayihamẹlinlẹnpọn do lehe Jiwheyẹwhe nọ yinuwa hẹ gbẹtọvi lẹ do dali, enẹgodo e gbọn sọwhiwhe dali yí nuhe e yọnẹn dọ eyin ojlo Jiwheyẹwhe tọn do yizan mẹ.—Gẹnẹsisi 39:7-12; Psalm 77:11, 12.
13. Nawẹ lalo Lẹgba tọn yin didohia to whẹho (a) Job tọn mẹ gbọn? (b) Heblunu atọ̀n lẹ tọn mẹ gbọn?
13 Mẹhe tindo haṣinṣan pẹkipẹki hẹ Jehovah lẹ ma nọ jogbe gba eyin yé tlẹ yin whiwhlepọn to aliho sinsinyẹn mẹ. Satani dọ dọ eyin Job hẹn nutindo etọn susu bu kavi bo jẹazọ̀n, dile etlẹ yindọ Jehovah nọ pà ẹ do sọ—ewọ na mọ́n Jiwheyẹwhe mlẹnmlẹn. Dile etlẹ yindọ Job ma yọ́n nuhewutu nugbajẹmẹji lẹ to wiwá sọn adusi po amiyọn po do sọ, e do Lẹgba hia taidi lalonọ. (Job 2:9, 10) To owhe kanweko susu godo, Satani gbẹpo to kanván nado do nuhe e dọ lọ hia di nugbo, enẹwutu e yinuwado ahọlu Babilọni tọn he to adidù lọ ji nado vannukundo jọja Heblunu atọ̀n, dọ yé na yin hùhù to zòhọ de mẹ eyin yé ma jẹklo bo litaina boṣiọ he ahọlu zedai. Gbọnmọ dali Heblunu atọ̀n lọ lẹ yin hinhẹn po huhlọn po nado basi nudide to tonusisena gbedide ahọlu tọn po tonusisena osẹ́n Jehovah tọn he gbẹ́ boṣiọ-sinsẹ̀n dai po ṣẹnṣẹn. Ṣigba yé dohia mlẹnmlẹn dọ Jehovah wẹ yé na sẹ̀n podọ ewọ wẹ Nupojipetọ daho hugan yetọn. Nugbonọ-yinyin na Jiwheyẹwhe họakuẹ taun na yé hú ogbẹ̀ yetọn titi!—Daniẹli 3:14-18.
14. Nawẹ e yọnbasi na mí gbẹtọ mapenọ lẹ nado dohia dọ mí yin nugbonọ hlan Jehovah na taun tọn gbọn?
14 Be apajlẹ mọnkọtọn lẹ dona hẹn mí nado wá tadona kọ̀n dọ nado yin nugbonọ na Jehovah, mẹlọ dona yin mẹpipe kavi dọ mẹhe ṣinuwa de ko gboawupo mlẹnmlẹn wẹ ya? Paali! Biblu dọna mí dọ Mose gboawupo to whedelẹnu. Dile etlẹ yindọ homẹgble Jehovah, ewọ ma gbẹ́ Mose dai gba. Apọsteli Jesu Klisti tọn lẹ lọsu tindo madogán yetọn lẹ. To nulẹnpọndo ogú mape tọn mítọn ji mẹ, Jehovah nọ kẹalọyi mí eyin mí ma yí ojlo do gbẹ́ nujinọtedo etọn lẹ dai. Eyin na madogán wutu mí jai jẹ ylando mẹ, onú titengbe wẹ eyin nado lẹnvọjọ sọn ahun mẹ wá bo dapana nuṣiwa lọ hinhẹnzun aṣa. To aliho ehe mẹ, mí nọ dohia na taun tọn dọ mí yiwanna nuhe Jehovah dọ dọ eyin dagbe bo nọ gbẹwanna nuhe ylan to nukun etọn mẹ lẹ. To dodonu yise mítọn to nuhọakuẹ ovẹsè ylando tọn ji gbọn avọ́sinsan Jesu tọn gblamẹ, mí sọgan tindo teninọ madodiho de to Jiwheyẹwhe nukọn.—Amọsi 5:15; Owalọ lẹ 3:19; Heblu lẹ 9:14.
15. (a) Mẹnu to gbẹtọvi lẹpo mẹ wẹ hẹn tenọgligo mlẹnmlẹn hlan Jiwheyẹwhe, podọ etẹwẹ ehe dohia? (b) Alọgọ tẹwẹ mí mọyi sọn nuhe Jesu wà mẹ?
15 Ṣigba, be nugbo wẹ dọ tonusise mlẹnmlẹn na nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn ma yọnbasi na gbẹtọ lẹ wẹ ya? Gblọndo kanbiọ ehe tọn ko taidi ‘aṣli wiwe’ de na owhe 4000 nkọtọn. (1 Timoti 3:16) Dile etlẹ yindọ Adam yin didá taidi gbẹtọ pipé de, ewọ ma ze apajlẹ dagbe mẹdezejo mlẹnmlẹn na Jiwheyẹwhe tọn dai gba. Todin, mẹnu wẹ sọgan wàmọ? E họnwun dọ depope to ovivi ylandonọ etọn lẹ mẹ ma sọgan wàmọ gba. Omẹ dopo gee he sọgan wàmọ wẹ Jesu Klisti. (Heblu lẹ 4:15) Nuhe Jesu wadotana dohia dọ Adam, he ninọmẹ etọn pọnte hugan, sọgan ko hẹn tenọgligo mlẹnmlẹn eyin e ko jlo e wẹ. Nuṣiwa lọ ma wá sọn azọ́n nudida tọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ gba. Enẹwutu Jesu Klisti wẹ yin apajlẹ he mí dona hodo, e mayin to tonusisena osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ kẹdẹ gba ṣigba to mẹdezejo mlẹnmlẹn hlan Jehovah, yèdọ Nupojipetọ Wẹkẹ tọn lọ mẹ.—Deutelonomi 32:4, 5.
Etẹwẹ Yin Gblọndo Mítọn Titi?
16. Naegbọn mí dona tin to aṣeji whepoponu gando lehe mí nọ yinuwa hlan nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn do go?
16 Dopodopo mítọn to egbehe dona pannukọn whẹho nupojipetọ-yinyin wẹkẹ mẹ tọn lọ. Eyin mí ko dohia gbangba dọ adà Jehovah tọn mẹ wẹ mí tin te, Satani nọ diọnukunsọ mí. E nọ hẹn kọgbidinamẹnu wá mí ji sọn adà lẹpo mẹ bo na to mọwà zọnmii kakajẹ vivọnu titonu ylankan etọn tọn. Mí dona to aṣeji. (1 Pita 5:8) Walọyizan mítọn nọ do adà he mẹ mí tin te hia to whẹho titengbe lọ heyin nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn po whẹho awetọ he gando tenọgligo-hinhẹn hlan Jiwheyẹwhe to whlepọn glọ po go mẹ. E ma sọgbe eyin mí nọ yí nukunpẹvi do pọ́n nugbomadọ na e gbayipe to aihọn mẹ wutu gba. Nado hẹn tenọgligo nọ biọ dọ mí ni dovivẹnu nado yí nujinọtedo Jehovah tọn lẹ do yizan mẹ to whẹho gbẹzan tọn lẹpo mẹ.
17. Etẹ yinyọnẹn gando dowatọ lalodido po ajojijẹ po tọn go wẹ dona gọalọ nado gbẹ́ yé dai?
17 Di dohia, mí ma sọgan hodo apajlẹ Satani tọn, mẹhe yin ‘otọ́ lalo tọn.’ (Johanu 8:44) Mí dona nọ dọ nugbo to nuyiwa mítọn lẹpo mẹ. To titonu Satani tọn mẹ, jọja lẹ ma nọ saba dọ nugbo na mẹjitọ yetọn lẹ. Ṣigba jọja Klistiani lẹ nọ dapana ehe, bo nọ gbọnmọ dali dohia dọ whẹsadokọnamẹ Satani tọn dọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma na hẹn tenọgligo to whlepọn glọ yin lalo. (Job 1:9-11; Howhinwhẹn lẹ 6:16-19) Mọdopolọ nuwiwa ajọwiwa tọn delẹ tin he sọgan do mẹde hia di mẹhe tin to adà ‘otọ́ lalo tọn’ lọ tọn mẹ kakati nido yin to adà Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn mẹ. Mí dona gbẹ́ nuwiwa mọnkọtọn lẹ dai. (Mika 6:11, 12) Podọ ga, mí ma dona dín whẹjijọ depope na ajojijẹ, etlẹ yindọ mí tin to nuhudo mẹ kavi eyin mẹhe yè finnudo lọ tlẹ yin adọkunnọ. (Howhinwhẹn lẹ 6:30, 31; 1 Pita 4:15) Etlẹ yindọ ajojijẹ gbayipe taun to fie mí nọ nọ̀ kavi eyin nuhe yin finfin lọ tlẹ whè, ajojijẹ jẹagọdo Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn janwẹ.—Luku 16:10; Lomunu lẹ 12:2; Efesunu lẹ 4:28.
18. (a) Mẹtẹnpọn tẹwẹ na wá gbẹtọvi lẹpo ji to vivọnu Gandudu Owhe Fọtọ́n Klisti tọn whenu? (b) Walọyizan tẹwẹ mí dona wleawuna todin?
18 To Gandudu Owhe Fọtọ́n Klisti tọn whenu, Satani po aovi etọn lẹ po na tin to odò mapote mẹ, bo ma na penugo nado yinuwado gbẹtọvi lẹ ji ba. Lehe enẹ na yin kọgbọ de do sọ! Ṣigba bọdo owhe fọtọ́n lọ go, yé na yin tuntundote na ojlẹ gli de. Satani po hodotọ etọn lẹ po na gbidikọna gbẹtọvi heyin hinhẹngọwa he to tenọgligo hẹn hlan Jiwheyẹwhe lẹ. (Osọhia 20:7-10) Eyin mí tindo lẹblanulọkẹyi nado tin to ogbẹ̀ to whenuena Satani na yin tuntundote, etẹwẹ na yin nuyiwa mítọn gando whẹho nupojipetọ-yinyin wẹkẹ mẹ tọn lọ go? To whenuena e yindọ gbẹtọvi lẹpo wẹ na ko yin mẹpipe to whenẹnu, walọ nugbomadọ tọn depope na yin sọn ojlo mẹ bo na dekọtọn do vasudo mavọmavọ mẹ. Lehe e yin nujọnu todin dọ mí ni wleawuna walọ tonusisena anademẹ Jehovah tọn lẹ, vlavo gbọn Ohó etọn kavi titobasinanu etọn gblamẹ do sọ! Mọwiwa mítọn na dohia dọ mí ze míde jo na ẹn mlẹnmlẹn taidi Nupojipetọ Wẹkẹ tọn.
Hodọdopọ Dogbapọn Tọn
• Whẹho titengbe tẹwẹ mímẹpo dona pannukọn? Nawẹ e gando mí go gbọn?
• Etẹwẹ jẹna ayidego to aliho he sunnu po yọnnu hohowhenu tọn lẹ po hẹn tenọgligo hlan Jehovah te mẹ?
• Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni nọ gbògbéna Jehovah gbọn walọyizan mítọn lẹ dali to azán lẹpo gbè?