Jehovah Nọ Namẹ Jijọho po Nugbo po to Susugege Mẹ
“Yẹn . . . na hẹnazọ̀ngbọna yé; Yẹn nasọ dè ogege jijọho po nugbo po tọn hia hlan yé.”—JẸLEMIA 33:6.
1, 2. (a) Na nuhe dù jijọho, kandai tẹwẹ akọta lẹ tindo? (b) To 607 J.W.M., nuplọnmẹ tẹwẹ Jehovah plọn Islaeli dogbọn jijọho dali?
JIJỌHO! Lehe enẹ yin nujlomẹ do sọ, ṣogan, lehe e ko vẹ́ mimọ to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ do sọ! Na titengbe tọn, owhe kanweko 20tọ lọ ma ko yin owhe kanweko jijọho tọn de gba. Kakatimọ, e ko mọ awe to awhàn mẹvasudo hugan tọn lẹ mẹ to whenuho mẹ. To wẹkẹ whàn tintan godo, Alẹnu Akọta lẹ Tọn yin didoai nado hẹn jijọho aihọn tọn wá. Titobasinanu enẹ gboawupo. To wẹkẹ whàn awetọ godo, titobasinanu Plidopọ Akọta lẹ Tọn yin didoai po yanwle dopolọ po. Mí tindo nuhudo nado nọ hia linlinwe egbesọegbesọ tọn lẹ poun nado yọ́n lehe ewọ lọsu to awugbopo pete do.
2 Be e dona paṣa mí dọ titobasinanu gbẹtọvi tọn lẹ ma sọgan hẹn jijọho wá wẹ ya? Gbede pọ́n. Hugan owhe 2 500 lẹ die wayi, omẹ dide Jiwheyẹwhe tọn lẹ, yèdọ Islaeli, yin pinplọn nuplọnmẹ de to pọndohlan ehe mẹ. To owhe ṣinawetọ J.W.M., jijọho Islaeli tọn yin obudona gbọn huhlọn aihọn tọn he yiaga hugan lọ, yèdọ Babilọni dali. Islaeli donukun Egipti na jijọho. Egipti gboawupo. (Jẹlemia 37:5-8; Ezekiẹli 17:11-15) To 607 J.W.M., awhànfuntọ Babilọni tọn lẹ gídí adó Jelusalẹm tọn lẹ bo mẹ̀ tẹmpli Jehovah tọn. Gbọnmọ dali Islaeli plọn ovọ́-yinyin ginganjẹ titobasinanu gbẹtọvi tọn lẹ go to aliho sinsinyẹn mẹ. Kakati nado duvivi jijọho tọn, akọta lọ yin dindọ̀n zìẹzìẹ sọyì kanlinmọgbenu to Babilọni.—2 Otannugbo lẹ 36:17-21.
3. To hẹndi hogbe Jehovah tọn lẹ gbọn Jẹlemia dali, nujijọ whenuho tọn tẹlẹ wẹ plọn nuplọnmẹ titengbe awetọ de Islaeli?
3 Ṣigba, jẹnukọnna aijijẹ Jelusalẹm tọn, Jehovah ko dohia dọ ewọ, e ma yin Egipti gba, na hẹn jijọho nujọnu tọn wá Islaeli. Gbọn Jẹlemia dali e dopagbe dọmọ: “Yẹn . . . na hẹnazọ̀ngbọna yé; Yẹn nasọ dè ogege jijọho po nugbo po tọn hia hlan yé. Podọ yẹn nasọ hẹn mẹglọnọ Juda tọn po mẹglọnọ Islaeli tọn po nado lẹgọ, bo na dó yé di tintan tọn.” (Jẹlemia 33:6, 7) Opagbe Jehovah tọn jẹ hẹndi mọyi ji to 539 J.W.M. to whenuena yè gbawhàn Babilọni tọn bọ Islaelivi he tin to kanlinmọgbenu lẹ yin hinhẹn jẹ mẹdekannujẹ. (2 Otannugbo lẹ 36:22, 23) Sẹpọ vivọnu owhe 537 J.W.M., pipli Islaelivi lẹ tọn de basi Hùnwhẹ Gòhọtúntún Tọn to aigba Islaeli tọn ji to tintan whenu to owhe 70 mẹ! To hùnwhẹ lọ godo, yé bẹ tẹmpli lọ vivọgbá jẹeji. Etẹwẹ yin numọtolanmẹ yetọn dogbọn ehe dali? Kandai lọ dọmọ: “Yé sọ . . . yí ogbè lele de do dabobo whenuena yé to Oklunọ pà, na yè do dòdó ohọ̀ Oklunọ tọn lọ tọn wutu.”—Ẹzla 3:11.
4. Nawẹ Jehovah fọ́n Islaeli dote nado wà azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn gbọn, podọ opagbe tẹwẹ e do dogbọn jijọho dali?
4 Nalete, to bẹjẹeji ayajẹnọ enẹ godo, Islaelivi lẹ yin hinhẹn gbọjọ gbọn agọjẹdomẹtọ lẹ dali bo doalọtena tẹmpli lọ gbigbá. To owhe delẹ godo, Jehovah ze yẹwhegan Hagai po Zekalia po dote nado dozolanmẹna Islaelivi lẹ nado dotana azọ́n họgbigbá tọn lọ. Lehe e na ko yin ojlofọndotenamẹnu na yé do sọ nado sè to whenuena Hagai dọ gando tẹmpli he na yin gbigbá lọ go dọmọ: “Gigo godo tọn ohọ̀ he tọn na yin daho hú nukọntọn, wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ: podọ otẹn he mẹ wẹ yẹn na na jijọho te”!—Hagai 2:9.
Jehovah Nọ Hẹn Opagbe Etọn lẹ Di
5. Etẹwẹ jẹ na ayidego dogbọn weta ṣinatọ̀ntọ Zekalia tọn dali?
5 To owe Zekalia tọn mẹ, mí hia numimọ po dọdai gbọdo voovo lẹ po he na huhlọn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to ojlẹ lọ mẹ dọ́n to owhe kanweko ṣidopotọ J.W.M. mẹ. Dọdai ehelẹ dopolọ zindonukọn nado to jide godonọnamẹ Jehovah tọn na mí. Yé hẹn mí tindo whẹwhinwhẹn lẹpo nado yise dọ Jehovah na na omẹ etọn lẹ jijọho to azán mítọn gbè ga. Di apajlẹ, to weta ṣinatọ̀ntọ owe he tindo oyin etọn tọn mẹ, yẹwhegan Zekalia yí hogbe lọ: ‘Le wẹ Jehovah dọ,’ zan whla ao. To ojlẹ dopodopo mẹ, hogbe lọ nọ dè nulila sọn olọn mẹ wá he tindo onú nado wà po jijọho omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ po hia. Delẹ to opagbe ehelẹ mẹ yin hinhẹndi to azán Zekalia tọn gbe dọ́n. Yemẹpo ko yin hinhẹndi kavi tin to aliho lọ ji nado yin hinhẹndi to egbehe.
“Yẹn [Na] . . . Yin Awuwhànnọ na Ziọni”
6, 7. To aliho tẹlẹ mẹ wẹ Jehovah ‘whànwu na Ziọni po homẹwlu daho po’?
6 Hogbe lọ sọawuhia tintan to Zekalia 8:2, to fie mí hia te dọmọ: “Le wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ: Yẹn yí awuwhàn daho do yin awuwhànnọ na Ziọni, podọ yẹn sọ yí homẹwlu daho do yin awuwhànnọ na ẹn.” Opagbe Jehovah tọn nado whànwu, nado tindo zohunhun daho, na omẹ etọn lẹ zẹẹmẹdo dọ ewọ na tin to nukle to hinhẹn jijọho yetọn gọwa mẹ. Hinhẹn Islaeli gọwa aigba etọn ji po tẹmpli lọ vivọgbá po yin kunnudenu zohunhun enẹ tọn.
7 Nalete, etẹwẹ dogbọn mẹhe jẹagọdo omẹ Jehovah tọn lẹ dali? Zohunhun etọn na omẹ etọn lẹ na yin onú dopolọ po “homẹwlu daho” etọn po do kẹntọ ehelẹ ji. To whenuena Juvi nugbonọ lẹ basi sinsẹ̀n to tẹmpli he yin vivọgbá lọ mẹ, yé na penugo nado diọnukunsọ Babilọni huhlọnnọ lọ, he ko jai todin. Yé sọgan sọ lẹnnupọn do awugbopo mlẹnmlẹn kẹntọ he ko tẹnpọn nado hẹnalọdotena tẹmpli lọ vivọgbá tọn lẹ ji. (Ẹzla 4:1-6; 6:3) Podọ yé sọgan dopẹna Jehovah dọ e ko hẹn opagbe etọn di. Zohunhun Etọn hẹn yé gbawhàn!
“Tòdaho Nugbonọ Tọn Lọ”
8. To azán Zekalia tọn lẹ gbe, nawẹ Jelusalẹm sọgan lẹzun tòdaho nugbo-didọ tọn to vogbingbọn mẹ na ojlẹ he wayi lẹ tọn gbọn?
8 Whla awetọ Zekalia wlan dọmọ: “Le wẹ Oklunọ dọ.” Etẹwẹ yin hogbe Jehovah tọn lẹ to nujijọ ehe whenu? “Yè hẹn mi lẹgọ do Ziọni de, bo nasọ nọnọ̀ gblagbla Jelusalẹm tọn mẹ: podọ Jelusalẹm nasọ yin yiylọ dọ Tòdaho nugbo tọn lọ; po osó Oklunọ awhànpa lẹ tọn po dọ Osó wiwe lọ.” (Zekalia 8:3) Jẹnukọnna 607 J.W.M., Jelusalẹm ma yin tòdaho nugbonọ tọn de gba. Yẹwhenọ po yẹwhegan etọn lẹ po túnwán, bọ omẹ etọn lẹ ma sọ yin nugbonọ. (Jẹlemia 6:13; 7:29-34; 13:23-27) Todin omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to tẹmpli lọ vọgbá, to gbemima yetọn didohia hlan sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke. To gbigbọ liho Jehovah nọ Jelusalẹm whladopo dogọ. Nugbo sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke tọn lẹ yin didọ whladopo dogọ to e mẹ, enẹwutu Jelusalẹm sọgan yin yiylọdọ “tòdaho nugbonọ tọn lọ.” Nọtẹn gbóogbó etọn sọgan yin yiylọ dọ “Osó Oklunọ tọn.”
9. Diọdo he jẹ na ayidego ninọmẹ tọn tẹwẹ yin numimọ etọn tindo gbọn “Islaeli Jiwheyẹwhe tọn” dali to 1919?
9 To whenuena e yindọ nulila awe ehelẹ tindo zẹẹmẹ na Islaeli hohowhenu tọn, yé sọ tindo zẹẹmẹ susu na mí ga dile owhe kanweko 20tọ lọ to dindọn sẹpọ vivọnu. Diblayi owhe 80 lẹ die wayi, to wẹkẹ whàn tintan whenu, vude to mẹyiamisisadode he nọtena “Islaeli Jiwheyẹwhe Tọn” to whenẹnu wẹ yì kanlinmọgbenu gbigbọmẹ tọn, kẹdẹdile Islaeli hohowhenu tọn yì kanlinmọgbenu to Babilọni do. (Galatianu lẹ 6:16) To dọdai liho, yé yin zẹẹmẹ basina taidi oṣiọ he yin titẹdo alitó lẹ. Ṣogan, yé tindo ojlo sọn ahun mẹ wá nado sẹ̀n Jehovah “to gbigbọ mẹ podọ to nugbo mẹ.” (Johanu 4:24) Gbọnmọ dali, to 1919, Jehovah tún yé dote sọn kanlinmọgbenu, bo fọ́n yé dote sọn ninọmẹ oṣiọ gbigbọmẹ tọn yetọn mẹ. (Osọhia 11:7-13) Gbọnmọ dali Jehovah gblọn Mọwẹ po nujikudo po hlan kanbiọ dọdai Isaia tọn lọ he dọmọ: “Be yè na hẹn aigba wú onú jẹgbonu to azán dopo mẹ? Kavi yè sọgan jì akọta whladopo?” (Isaia 66:8) To 1919, omẹ Jehovah tọn lẹ wá tintin mẹ whladopo dogọ taidi akọta gbigbọmẹ tọn de to “aigba” yetọn titi ji, kavi ninọmẹ gbigbọmẹ tọn to aigba ji.
10. Bẹjẹeji sọn 1919, dona tẹlẹ wẹ Klistiani mẹyiamisisadode lẹ to vivi etọn du to “aigba” yetọn ji?
10 Tintin to hihọ́ mẹ to aigba enẹ ji, Klistiani yiamisisadode lẹ wadevizọ́n to tẹmpli daho gbigbọmẹ Jehovah tọn mẹ. Yé yin hiadogona taidi “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ,” bo kẹalọyi azọngban nukunpipedo nutindo aigba ji Jesu tọn lẹ go, yèdọ lẹblanulọkẹyi de he yé gbẹ́ pò to vivi etọn dù dile owhe kanweko 20tọ lọ to sisẹpọ vivọnu etọn. (Matiu 24:45-47) Yé plọn nuplọnmẹ lọ ganji dọ Jehovah wẹ “Jiwheyẹwhe jijọho tọn.”—1 Tẹsalonikanu lẹ 5:23.
11. Nawẹ nukọntọ sinsẹ̀n Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ do yedelẹ hia nado yin kẹntọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn gbọn?
11 Nalete, etẹwẹ dogbọn kẹntọ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ dali? Zohunhun Jehovah tọn na omẹ etọn lẹ nọ nọhẹ adi zogbe etọn sọta agọjẹdomẹtọ lẹ. To wẹkẹ whan tintan whenu, sinsẹ̀ngan Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ yí suhugan kọgbidinamẹnu lẹ tọn zan dile yé tẹnpọn—po awugbopo po—nado sukúndona pipli pẹvi Klistiani nugbo-dọtọ tọn ehelẹ. To wẹkẹ-whàn awetọ whenu, lizọnyizọnwatọ Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ kọngbedopọ to onú dopo gee mẹ: To ada awe awhànfunfun lọ tọn mẹ, yé na tuli gandudu lẹ nado hẹnalọdotena Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ. To egbehe lọsu ga, to aigba susu lẹ ji nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ to dido gandudu lẹ nado hẹnalọdote kavi sukún azọ́n yẹwhehodidọ Klistiani tọn heyin Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tọn do.
12, 13. Nawẹ adi zogbe Jehovah tọn yin didohia sọta Mẹylọhodotọklisti tọn gbọn?
12 Jehovah ma gọn ma doayi ehe go gba. To wẹkẹ whàn tintan godo, Mẹylọhodotọklisti, to pọmẹ po pipotọ Babilọni Daho Lọ tọn po, tindo numimọ aijijẹ de tọn. (Osọhia 14:8) Nujọnu-yinyin aijijẹ Mẹylọhodotọklisti tọn lẹzun nuhe gbayipe to 1922, to whenuena azọ̀nylankan voovo yẹhiadonu tọn lẹ yin kinkọnjẹgbonu, he hùngona ninọmẹ oṣiọ gbigbọmẹ etọn tọn to gbangba po avase vasudo etọn he ja tọn po. (Osọhia 8:7–9:21) Taidi kunnudenu de dọ kinkọnjẹgbonu azọ̀nylankan ehelẹ tọn to nukọnzindo, hodidọ lọ “Opodo Sinsẹ̀n Lalo Tọn Ko Sẹpọ” yin nina lẹdo aihọn pe to 23 avril 1995, bọ mimá vọkan livi donu kanweko susu heyin zinjẹgbonu vonọtaun Linlin Ahọluduta lọ Tọn bọdego.
13 To egbehe, ninọmẹ he blawu tọn de mẹ wẹ Mẹylọhodotọklisti tọn tin te. To owhe kanweko 20tọ lọ tọn lẹpo gblamẹ, hagbẹ etọn lẹ ko hù ode awetọ yetọn lẹ to awhàn kanyinylan tọn lẹ he yin didona gbọn yẹwhenọ po lizọnyitọ yetọn lẹ po dali mẹ. To aigba delẹ ji e dibla yindọ nuyiwadomẹji etọn ma tin ba. E ko yin didedovo na vasudo to pọmẹ po pipotọ Babilọni Daho Lọ tọn po.—Osọhia 18:21.
Jijọho na Omẹ Jehovah Tọn Lẹ
14. Yẹdide hogbe tẹ tọn wẹ yin nina to dọdai liho gando gbẹtọ jijọho tọn de go?
14 To alọ devo mẹ, to owhe 1996 ehe mẹ, omẹ Jehovah tọn lẹ duvivi susugege jijọho tọn to aigba he yin hinhẹn gọwa yetọn ji, dile e yin zẹẹmẹ etọn basi do to nulila atọ̀ntọ Jehovah tọn mẹ dọmọ: “Le wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ: Sunnu yọnhonọ lẹ po yọnnu yọnhonọ lẹ po na gbẹ́ sọ sinai aligbo Jelusalẹm tọn lẹ mẹ, omẹ dopodopo po opò etọn po to alọ etọn mẹ na ogege azán lẹ tọn. Podọ aligbo tòdaho lọ tọn lẹ nasọ tin gọ́ na yọpọ sunnu lẹ po yọpọ yọnnu lẹ po to aihunda to aligbo etọn lẹ ji.”—Zekalia 8:4, 5.
15. Mahopọnna awhàn akọta lẹ tọn, jijọho tẹwẹ ko yin vivi etọn du gbọn devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ dali?
15 Hogbe awuvivi tọn ehe basi yẹdide nuhe jẹ na ayidego de tọn to aihọn he yin tintlẹn gbọn awhàn dali ehe mẹ—yèdọ gbẹtọ he tin to jijọho mẹ delẹ tọn. Sọn 1919 gbọ́n, hogbe dọdai Isaia tọn lẹ ko yin hinhẹndi he dọmọ: “Jijọho hlan ewọ mẹhe to aganu, podọ hlan ewọ he tin to yakẹ, wẹ Oklunọ dọ; yẹn nasọ hẹnazọ̀ngbọna ẹn. Ṣigba . . . jijọho ma tin, wẹ Jiwheyẹwhe ṣie dọ hlan mẹylankan lẹ.” (Isaia 57:19-21) Na nugbo tọn, omẹ Jehovah tọn lẹ, to whenuena yé ma yin apadewhe aihọn tọn, ma sọgan dapana yinyin gingandego gbọn hunyanhunyan akọta lẹ tọn dali gba. (Johanu 17:15, 16) To aigba delẹ ji, yé nọ doakọnna nuhahun sinsinyẹn lẹ, podọ vude lẹ tlẹ ko yin hùhù. Etomọṣo, Klistiani nujọnu tọn lẹ nọ tindo jijọho to aliho titengbe awe mẹ. Tintan, yé tindo “jijọho to Jiwheyẹwhe dè gbọn Jesu Klisti Oklunọ [yetọn] gblamẹ.” (Lomunu lẹ 5:1) Awetọ, yé tindo jijọho to yedelẹ ṣẹnṣẹn. Yé nọ wleawuna “nuyọnẹn he sọn aga,” ehe “whẹ́ wẹ wé, whenẹnu wẹ e yin jijọho.” (Jakobu 3:17; Galatianu lẹ 5:22-24) Humọ, yé to nukọnpọn dohlan nado duvivi jijọho mavọmavọ tọn to whenuena “homẹmimiọnnọ lẹ na dugu aigba tọn; [bo] na hẹnhomẹhùn yede to jijọho susu mẹ.”—Psalm 37:11.
16, 17. (a) Nawẹ “sunnu yọnhonọ lẹ po yọnnu yọnhonọ lẹ po” gọna “yọpọ sunnu lẹ po yọpọ yọnnu lẹ po” hẹn titobasinanu Jehovah tọn lodo gbọn? (b) Etẹwẹ nọ do jijọho omẹ Jehovah tọn lẹ hia?
16 “Sunnu yọnhonọ lẹ po yọnnu yọnhonọ lẹ po” gbẹ́ tin to omẹ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn, yèdọ mẹyiamisisadode he flin awhàngbigba fliflimẹ titobasinanu Jehovah tọn lẹ. Nugbonọ-yinyin yetọn po akọndonanu yetọn po yin pinpẹn etọn yọnẹn tlala. Mẹyiamisisadode he ma tindo owhe susu sọmọ to ota lẹ yin nukọntọ to azán yozonọ 1930 tọn lẹ whenu, podọ to Wẹkẹ Whàn II mẹ, gọna owhe jideji ayajẹnọ he bọdego lẹ po. Yinukọn dogọ, titengbe sọn 1935, “gbẹtọ susugege” heyin “lẹngbọ devo” lẹ tọn ko do ede hia. (Osọhia 7:9; Johanu 10:16) Dile Klistiani mẹyiamisisadode to yọnhopo bọ sọha yetọn sọ to didepo, lẹngbọ devo lẹ ko kẹalọyi azọ́n yẹwhehodidọ lọ tọn bo ko dlẹnkan na ẹn lẹdo aihọn pe. To owhe agọe tọn lẹ mẹ lẹngbọ devo lẹ ko to wiwọ̀ wá aigba omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn ji. Yèdọ, to owhe he wayi kẹdẹ, 338 491 yetọn wẹ yin bibaptizi to yẹhiadonu klandowiwe yetọn hlan Jehovah mẹ! Nado dọ ẹ to gbigbọmẹ liho, omẹ yọyọ mọnkọtọn lẹ gbẹ́ pò to jọja mẹ taun. Tintin to aflanmẹ po zohunhunnọ-yinyin yetọn po nọ yin yinyọ́n nuhọakuẹ etọn dile yé to jideji hẹnwa to sọha pipli mẹhe to ohàn pipa pinpẹn nutọn tọn jì “hlan Jiwheyẹwhe mítọn he sinai to ofin lọ ji, podọ hlan Lẹngbọvu lọ.”—Osọhia 7:10.
17 To egbehe, ‘aligbo tòdaho mẹ tọn lẹ nọ gọ́ na dẹpẹ lẹ po awhlivu lẹ po,’ yèdọ Kunnudetọ he tindo huhlọn jọja tọn lẹ nkọtọn. To owhe sinsẹ̀nzọ́n 1995 tọn mẹ, linlin lẹ yin mimọyi sọn aigba po lopo ohù tọn 232 lẹ po ji. Ṣigba agbàwhinwhlẹn akọjọpli tọn de matin, wangbẹna to akọ dopolọ ṣẹnṣẹn tọn matin, awuwhàn he ma sọgbe matin, to mẹyiamisisadode po lẹngbọ devo lẹ po ṣẹnṣẹn gba. Yemẹpo to whinwhẹ́n dopọ to gbigbọmẹ, bo yin kinkọndopọ to owanyi mẹ. Na nugbo tọn nudepope ma sọgan jlẹte hẹ mẹmẹsunnu-yinyin lẹdo aihọn pe Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tọn gba.—Kọlọsinu lẹ 3:14; 1 Pita 2:17.
Be E Sinyẹn Hugan na Jehovah Wẹ?
18, 19. To owhe he bẹsọn 1919 lẹ mẹ gbọ́n, nawẹ Jehovah ko basi wadotana nuhe sọgan taidi nuhe vẹawu to pọndohlan gbẹtọvi tọn mẹ gbọn?
18 Yigodo jẹ 1918 to whenuena pipotọ mẹyiamisisadode lẹ yin fọtọ́n vude de poun hẹn alindọn yetọn lẹ gbọjọ to kanlinmọgbenu mẹ, mẹdepope ma na ko mọ nuhe na yin kọdetọn ninọmẹ lẹ tọn hlan nukọn gba. Etomọṣo, Jehovah yọ́n ẹn—dile e yin didohia to dọdai nulila etọn ẹnẹtọ mẹ do dọmọ: “Le wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ: Eyin e yin awujinu to nukun pipotọ omẹ he lẹ tọn lẹ mẹ to azán nẹlẹ mẹ, be e do yin awujinu ga to nukun yẹn tọn lẹ mẹ? wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ.”—Zekalia 8:6.
19 To 1919, gbigbọ Jehovah tọn fọ́n omẹ etọn lẹ do ogbẹ̀ na azọ́n he tin to nukọn lọ. Ṣogan, e biọ yise tintindo nado tẹdo titobasinanu pẹvi sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ lọ go pẹkipẹki. Yè whè to sọha mẹ tlala, podọ onú susu ma họnwun gba. Etomọṣo, Jehovah hẹn yé lodo vude vude to titobasinanu liho bo hẹn yé pegan nado wà azọ́n Klistiani tọn lọ heyin yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn po devi lẹ bibasi tọn po. (Isaia 60:17, 19; Matiu 24:14; 28:19, 20) To aliho debọdo-dego tọn mẹ, e gọalọna yé nado yọ́n whẹho titengbe mọnkọtọn lẹ taidi kadaninọ po nupojipetọ-yinyin wẹkẹ tọn po. Be e vẹawu hugan na Jehovah nado basi wadotana ojlo etọn tọn gbọn pipli pẹvi Kunnudetọ enẹlẹ tọn dali wẹ ya? Po nujikudo po gblọndo lọ yin lala! Ehe yin didohia to weda 20 jẹ 23 linlinnamẹwe ehe tọn, ehe de apotin nuwiwa Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tọn to owhe sinsẹ̀nzọ́n 1995 tọn gblamẹ hẹn.
“Yẹn Bo Nasọ Yin Jiwheyẹwhe Yetọn”
20. Nawẹ bibẹpli omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn he yè dọ dọdai etọn na yin hinhẹn gblo sọ?
20 Nulila atọ́ntọ lọ dohia yinukọn dogọ ninọmẹ ayajẹ Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tọn to egbehe e dọmọ: “Le wẹ Oklunọ awhànpa lẹ tọn dọ: Dayi e go, Yẹn na whlẹn omẹ ṣie lẹ sọn otò [whèzẹtẹn] ji tọn mẹ, podọ sọn otò whèyihọ ji tọn mẹ: Yẹn nasọ hẹn yé wá, yé nasọ nọnọ gblagbla Jelusalẹm tọn mẹ; Yewlẹ bo na yin omẹ ṣie, yẹn bo nasọ yin Jiwheyẹwhe yetọn, to nugbo mẹ podọ to dodo mẹ.”—Zekalia 8:7, 8.
21. To aliho tẹ mẹ wẹ susugege jijọho omẹ Jehovah tọn lẹ tọn yin hinhẹn e go bo yin hinhẹngblo do sọ?
21 To 1996 mí sọgan dọ po awumawhle po dọ wẹndagbe lọ ko yin yẹwheho etọn dọ lẹdo aihọn pé, sọn “otò [whèzẹtẹn] ji tọn mẹ” jẹ “otò whèyihọ ji tọn mẹ.” Devi lẹ ko yin bibasi sọn akọta gbẹtọvi lẹpo tọn mẹ, podọ yé ko mọ hẹndi opagbe Jehovah tọn he dọmọ: “Ovi towe lẹpo nasọ yin pinplọn sọn Oklunọ de, jijọho ovi towe lẹ tọn na sù.” (Isaia 54:13) Mí tindo jijọho na mí nọ yin pinplọn gbọn Jehovah dali wutu. Po yanwle ehe po to ayiha mẹ, owe lẹ nọ yin zinzinjẹgbonu to ogbè 300 lẹ mẹ. To owhe he wayi kẹdẹ, sọha ogbè 21 devo lẹ tọn wẹ yin yiyidogọ. Linlinwe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn nọ yin zinzinjẹgbonu to ojlẹ dopolọ mẹ po Glẹnsigbe po do ogbè 111 lẹ mẹ todin, podọ Réveillez-vous! do ogbè 54 mẹ. Plidopọ agbegbe po Plidopọ Akọjọpli tọn lẹ po nọ wleawu dohia gbangba jijọho omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn tọn. Opli sẹmẹsẹmẹ tọn lẹ nọ kọ̀n mí dopọ bo nọ na mí tuli he mí tindo nuhudo etọn nado nọte gligli. (Heblu lẹ 10:23-25) Mọwẹ, Jehovah to omẹ etọn lẹ plọn “to nugbo mẹ podọ to dodo mẹ.” E to jijọho na omẹ etọn lẹ. Lehe mí yin donanọ nado tindo mahẹ to jijọho susugege enẹ mẹ do sọ!
Be Hiẹ Sọgan Basi Zẹẹmẹ Ya?
◻ To ojlẹ egbezangbe tọn lẹ mẹ, nawẹ Jehovah ‘whànwu po adi zogbe po’ na omẹ etọn lẹ gbọn?
◻ Nawẹ omẹ Jehovah tọn lẹ nọ duvivi jijọho tọn, etlẹ yin to aigba he awhàn ko hẹn tlẹn lẹ ji gbọn?
◻ To aliho tẹ mẹ wẹ ‘‘aligbo tòdaho mẹ tọn lẹ ko gọ́ na dẹpẹ lẹ po awhlivu lẹ po te?
◻ Awuwledainanu tẹlẹ wẹ ko yin bibasi na omẹ Jehovah tọn lẹ nido sọgan yin pinplọn gbọn dali etọn?
[Chart on pages 20-23]
1995 LINLIN OWHE SINSẸNZỌN TỌN HEYIN KUNNUDETỌ JEHOVAH TỌN LẸ TỌN LẸDO AIHỌN PÉ
(Pọ́n zinjẹgbonu lọ mẹ)
[Yẹdide to weda 8, 9]
To owhe kanweko ṣidopotọ J.W.M., Juvi nugbonọ he vọ́ tẹmpli lọ gba lẹ plọn dọ Jehovah wẹ yin asisa jijọho tọn dopokẹdẹ lọ he go yè sọgan ganjẹ.