Jẹhẹnu Yise Towe Tọn—Yin Whiwhlepọn Todin

“Mì mẹmẹsunnu ṣie emi, whenuena mì jẹ whlepọn hunkọhunkọ mẹ, mì hia ẹ na ayajijẹ popo; na mì ni sọ yọ́n ehe dọ whlepọn yise mìtọn tọn wẹ nọ wazọ́n [akọndona, NW ] tọn.”—JAKOBU 1:2, 3.

1. Naegbọn Klistiani lẹ dona donukun whlepọn yise yetọn tọn?

KLISTIANI nugbo lẹ ma nọ jlo nado jiya gba, podọ yé ma nọ mọ homẹhunhun depope yí sọn awufiẹsa po winyandomẹ po mẹ gba. Etomọṣo, yé nọ hẹn hogbe aga tọn lẹ heyin kinkan gbọn nọvisunnu daa Jesu tọn Jakobu dali do ayiha mẹ. Klisti hẹn ẹn họnwun hlan devi etọn lẹ dọ yé dona donukun homẹkẹn po awusinyẹnnamẹnu devo lẹ po na titẹdo nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn go yetọn wutu. (Matiu 10:34; 24:9-13; Johanu 16:33) Etomọṣo, ayajẹ sọgan dekọtọn sọn whlepọn mọnkọtọn lẹ mẹ. Nawẹ e yinmọ gbọn?

2. (a) Nawẹ whlepọn yise mítọn tọn lẹ sọgan dekọtọn do ayajẹ mẹ gbọn? (b) Nawẹ akọndona sọgan wazọ́n etọn dotana to whẹho mítọn mẹ gbọn?

² Whẹwhinwhẹ́n tangan de dọ mí nọ mọ ayajẹ yí to whenuena mí tin to whlepọn kavi mẹtẹnpọn yise tọn lẹ mẹ wẹ yindọ ehelẹ sọgan wleawuna sinsẹ́n dagbe lẹ. Dile Jakobu dọ do, akọndidonanu to whlepọn kavi awusinyẹnnamẹnu lẹ glọ “nọ wazọ́n akọndona tọn.” Mí sọgan mọaleyi sọn awuwiwlena jẹhẹnu họakuẹ Klistiani tọn enẹ mẹ. Jakobu wlan dọmọ: “Mì gbọ [akọndona] ni wazọ́n etọn tla, na mì nido sọgbe, na mì nido pegan, nude sọ pò blo.” (Jakobu 1:4) Akọndona tindo azọngban de nado wà, yèdọ ‘azọ́n’ de. Azọ́ndenamẹ etọn wẹ nado hẹn mí sọgbe to adà lẹpo mẹ, yèdọ gọalọna mí nado pegan bosọ whèwhín taidi Klistiani lẹ. Enẹwutu, gbọn dotẹnmẹ nina whlepọn nado basi wadotana yetọn matin tintẹnpọn nado yí nuyiwa he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe depope zan nado hẹn opodo niyaniya tọn de wá na yé dali, yise mítọn nọ yin whiwhlepọn bo yin kiklọwe. Eyin mí ko to awugbopo to homẹfa, awuvẹmẹ, homẹdagbe, kavi owanyi mẹ to nuyiwa hẹ ninọmẹ lẹ kavi hẹ gbẹtọvi hatọ mítọn lẹ mẹ, akọndona sọgan hẹn mí sọgbe mlẹnmlẹn dogọ. Mọwẹ, debọdo-dego etọn wẹ: Whlepọn nọ wleawuna akọndona; akọndona nọ hẹn jẹhẹnu Klistiani tọn lẹ jideji; ehelẹ yin asisa ayajẹ tọn de.—1 Pita 4:14; 2 Pita 1:5-8.

3. Naegbọn mí ma dona joagọ-yì-godo to obu mẹ na whlepọn kavi mẹwhlepọn yise tọn lẹ?

³ Apọsteli Pita lọsu sọ zinnudo nuhewutu mí ma dona dibu kavi họ̀n na whlepọn yise mítọn tọn lẹ ji. E wlan dọmọ: “Ehe mẹ mì to ayajẹ te susu, le etlẹ te dinvie na whenu de, yin e ma sọgan nọma jọ, mì tin to awubla mẹ gbọn whlepọn susu dali: dọ whlepọn yise mìtọn tọn, he yọnwhanpẹ hú sika he nọ sudo, eyin e bosọ yin miyọ́n wẹ yè tlẹ yí do to whiwhle e pọ́n, na yè nido mọ ẹn to pipà mẹ, to yẹyi mẹ, to gigo mẹ to osọhia Jesu Klisti tọn whenu.” (1 Pita 1:6, 7) Hogbe ehelẹ yin tulinamẹ tọn taun todin na “nukunbibia daho” lọ wutu—yèdọ ojlẹ pipà, gigo, yẹyi, po lunluntọ́n tọn po—ko sẹpọ hugan lehe mẹdelẹ sọgan lẹndo podọ ko sẹpọ hugan whenuena mí yise.—Matiu 24:21; Lomunu lẹ 13:11, 12.

4. Etẹwẹ yin numọtolanmẹ mẹmẹsunnu dopo tọn gando whlepọn he ewọ po Klistiani yiamisisadode devo lẹ po ko tindo numimọ etọn lẹ go?

⁴ To hosọ he jẹnukọn lọ mẹ, mí gbadopọnna whlepọn lẹ he pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn pannukọn sọn 1914 sọyi. Be ehelẹ yin dodonu de na ayajẹ wẹ ya? A. H. Macmillan ze pọndohlan nuhe ko wayi tọn ehe donukọnnamẹ dọmọ: “Yẹn ko mọ whlepọn sinsinyẹn susu he wá titobasinanu lọ ji podọ whiwhle yise mẹhe tin to e mẹ lẹ tọn pọ́n. Po alọgọ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn po e luntọ́n bosọ to vùnvùn yinukọn. Yẹn ko mọ nuyọnẹn he tin to tenọpọn Jehovah po sọwhiwhe po nado didẹ nukunnumọjẹnumẹ Owe-wiwe tọn mítọn mẹ kakati nado lẹzun adìnọ do linlẹn yọyọ de ji. . . . Mahopọnna vọjlado depope he mí dona basi sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ to pọndohlan mítọn lẹ mẹ, enẹ ma na diọ nuwleawudaina lẹblanu tọn heyin ofligọ po opagbe Jiwheyẹwhe tọn na ogbẹ̀ mavọmavọ po gba. Enẹwutu nuhudo de matin na mí nado dike na yise mítọn ni yin hinhẹn gbọjọ gbọn todido he ma ko mọ hẹndi yí lẹ kavi diọdo lẹ to pọndohlan mẹ dali gba.”—Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, (Glẹnsigbe) 15 août 1966, weda 504.

5. (a) Alemọyi tẹlẹ wẹ dekọtọn sọn whiwhle pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn pọ́n mẹ? (b) Naegbọn mí dona tindo ojlo to whẹho mẹwhlepọn tọn mẹ todin?

⁵ Klistiani yiamisisadode he lùn ojlẹ mẹwhlepọn 1914-18 tọn tọ́n lẹ yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn nuyiwadomẹji aihọn tọn po nuwiwa sinsẹ̀n Babilọninu tọn susu lẹ po si. Pipotọ lẹ zindonukọn taidi gbẹtọ heyin kiklọwe bo yin hinhẹn zun wiwe lẹ, bo gbọn ojlo dali na avọ́sinsan pipà tọn lẹ hlan Jiwheyẹwhe po todido lọ po dọ yewlẹ taidi gbẹtọ de yin alọkẹyi hlan Jiwheyẹwhe. (Isaia 52:11; 2 Kọlintinu lẹ 6:14-18) Whẹdida ko bẹjẹeji po owhé Jiwheyẹwhe tọn po, ṣigba e ma na yin tadona to ojlẹ dide dopo mẹ gba. Whiwhlepọn po jinjàn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn po to nukọnzindo. Yise mẹhe tindo todido nado lùn “nukunbibia daho” he to sisẹpọ lọ tọ́n taidi apadewhe “gbẹtọ susugege” lẹ tọn lọsu to yinyin whiwhlepọn. (Osọhia 7:9, 14) Ehe to yinyin wiwà to aliho he taidi nuhe pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn ko pannukọn podọ to aliho devo lẹ mẹ ga.

Nawẹ Hiẹ Sọgan Yin Whiwhlepọn Gbọn?

6. Etẹwẹ yin whlepọn sinsinyẹn dopo he mẹsusu ko tindo numimọ etọn?

⁶ Klistiani susu ko lẹnnupọn do avùnnukundiọsọmẹ akọndidona whlepọn mẹgbeyinyan tlọlọ tọn lẹ ji. Yé nọ flin linlin ehe dọmọ: “[Nukọntọ Ju lẹ tọn] ylọ apọsteli lẹ, bo linu yé, yé dosẹ́nna yé dọ, yé sọ dọho to oyín Jesu tọn mẹ bà blo, yé sọ jo yé do na yé ni yì. Yé sọ yì sọn agun tòhódọtọ lẹ tọn nukọn bo to ayajẹ na yè lẹn yé jẹ nado jiya na oyín etọn wutu.” (Owalọ lẹ 5:40, 41) Podọ whenuho egbezangbe omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn, titengbe to wẹkẹ-whàn lẹ whenu, hẹn ẹn họnwun dọ susu Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn tindo numimọ hihò po nuhe ylan hugan mọ taun tọn lẹ po, sọn alọ homẹkẹndomẹtọ lẹ tọn mẹ na nugbo tọn.

7. Jẹ obá tẹ mẹ wẹ Klistiani egbezangbe tọn lẹ ko yì jẹ to yise didohia mẹ?

⁷ Gando homẹkẹn dido Klistiani lẹ go, aihọn lọ ma nọ yọ́n vogbingbọn depope to pipotọ mẹyiamisisadode lẹ po gbẹtọ susugege “lẹngbọ devo lẹ” tọn po ṣẹnṣẹn gba. (Johanu 10:16) Gbọn owhe lẹ gblamẹ, hagbẹ pipli awe lọ lẹ tọn ko yin whiwhlepọn sinsinyẹn gbọn mẹzedoganpamẹ dali podọ etlẹ yin hùhù na owanyi yetọn na Jiwheyẹwhe po yise yetọn to ewọ mẹ po wutu. Hagbẹ awe lẹ tindo nuhudo gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn, mahopọnna todido yetọn. (Yijlẹdo Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, [Flansegbe] 15 juin 1996, weda 31 go.) To owhe 1930 po 1940 tọn lẹ po gblamẹ to Nazi Allemagne tọn, susu devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ tọn, po ovivu lẹ po, he do yise he hugan jọwamọ tọn hia, wẹ yin whiwhlepọn jẹ obá godo tọn mẹ. To ojlẹ agọe tọn lẹ mẹ, omẹ Jehovah tọn lẹ ko pehẹ whlepọn homẹkẹn tọn to aigba lẹ ji taidi Burundi, Erythrée, Ethiopie, Malawi, Mozambique, Rwanda, Singapour, po Zaïre po. Podọ mẹwhlepọn mọnkọtọn lẹ to nukọnzindo.

8. Nawẹ hodidọ mẹmẹsunnu Aflikanu dopo tọn dohia gbọn dọ whlepọn yise mítọn tọn bẹ nususu hẹn hugan akọndidona homẹkẹn to wunmẹ mẹhiho tọn lẹ mẹ?

⁸ Nalete, dile e ko yin ayidego do wayi, yise mítọn sọ to yinyin whiwhlepọn to aliho wintinwintin mẹ dogọ. Delẹ to whlepọn lọ lẹ mẹ ma nọ yin tlọlọ tọn podọ ma nọ yin yinyọnẹn po awubibọ po gba. Lẹnnupọn do lehe hiẹ na yinuwa hlan delẹ to ehe bọdego lẹ mẹ do ji. Mẹmẹsunnu de to Angola mẹhe tindo ovi ao tin to agun de mẹ he na ojlẹ de yin kinklansẹ sọn hodọdopọ hẹ mẹmẹsunnu azọngbannọ lẹ go. To godo mẹ e lẹzun nuhe yọnbasi na mẹdevo lẹ nado dla agun lọ pọ́n. Ewọ yin kinkanse lehe e penugo nado nọ na núdùdù whẹndo etọn gbọn. E ma bọawu na ẹn nado na gblọndo gba, podọ nuhe ewọ sọgan dọ lẹpo wẹ yindọ ninọmẹ lọ sinyẹnawu taun. Be ewọ nọ penugo nado na núdùdù ovi etọn lẹ e whè gbau núdùdù dopo to gbedopo ya? E yigbe dọmọ: “Na nugbo tọn, e ma bọawu gba. Mí ko plọn nado nọgbẹ̀ po nuhe mí tindo po.” Enẹgodo po hogbe nujikudo tọn po, e dọmọ: “Be ehe mayin nuhe mí to nukundo to azán godo tọn lẹ mẹ ya?” Yise mọnkọtọn yin ayidego tọn to aihọn lọ mẹ, ṣigba e mayin jonọbamẹnu to Klistiani nugbonọ lẹ ṣẹnṣẹn gba, mẹhe tindo jidide gigọ́ dọ opagbe Ahọluduta tọn lẹ na yin hinhẹndi.

9. Nawẹ mí to yinyin whiwhlepọn to kọndopọ mẹ hẹ 1 Kọlintinu lẹ 11:3 gbọn?

⁹ Gbẹtọ susugege lọ sọ to yinyin whiwhlepọn to kọndopọmẹ hẹ aliho nuwiwa yẹwhehọluduta tọn lẹ. Agun lẹdo aihọn pé Klistiani tọn lọ nọ yin anadena sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n sọn olọn mẹ wá lẹ po nujinọtedo yẹwhehọluduta tọn lẹ po. Ehe zẹẹmẹdo yinyọ́n Jesu jẹnukọn whẹ́ taidi Nukọntọ, yèdọ omẹ lọ heyin dide taidi Ota agun lọ tọn. (1 Kọlintinu lẹ 11:3) Mẹdezejo sọn ojlo mẹ hlan ewọ podọ hlan Otọ́ etọn nọ yin didohia gbọn yise mítọn to mẹdide do otẹn azọngban tọn yẹwhehọluduta tọn mẹ po nudide he gando ojlo Jehovah tọn wiwà to pọmẹ mítọn po go dali. Humọ, to agun kọmẹ tọn dopodopo mẹ, sunnu heyin dide nado yin nukọntọ lẹ nọ tin. Yé yin sunnu mape lẹ nuṣiwa mẹhe tọn mí sọgan mọ po awubibọ po lẹ; ṣogan mí yin tudohomẹna nado na sisi nugopọntọ mọnkọtọn lẹ bosọ litai hlan yé. (Heblu lẹ 13:7, 17) Be hiẹ nọ mọ ẹn taidi avùnnukundiọsọmẹnu to whedelẹnu wẹ ya? Be whlepọn de wẹ ehe yin na we na nugbo tọn ya? Eyin mọwẹ, be hiẹ to alemọyi sọn whlepọn yise towe tọn ehe mẹ ya?

10. Whlepọn tẹwẹ mí pannukọn gando lizọnyizọn kunnudegbe tọn go?

¹⁰ Mí sọ nọ yin whiwhlepọn to kọndopọmẹ hẹ lẹblanulọkẹyi po nubiọtomẹsi nado tindo mahẹ gbesisọ tọn to lizọnyizọn kunnudegbe tọn po mẹ. Na míwlẹ nado duto whlepọn ehe ji, mí dona yọnẹn dọ mahẹ gigọ́ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ bẹ hugan yẹwhehodidọ vude, kavi kleun de, poun hẹn. Flin hogbe mẹpipa Jesu tọn dogbọn asuṣiọsi wamọnọ he na nuhe go e pé lẹpo dali. (Malku 12:41-44) Mí sọgan kanse mídelẹ, ‘Be yẹn to dee jo domọ to kọndopọmẹ hẹ lizọnyizọn kunnudegbe tọn ṣie ya?’ Mímẹpo dona yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to whepoponu, bo nọ wleawu to dotẹnmẹ hundote lẹpo mẹ na hinhọ́n mítọn ni to hinhọ́n.—Matiu 5:16.

11. Nawẹ diọdo lẹ to nukunnumọjẹnumẹ kavi ayinamẹ do walọyizan ji sọgan yin whlepọn de gbọn?

¹¹ Whlepọn devo he mí sọgan pannukọn gando obá he mẹ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn jẹ na hinhọ́n yinukọn dogọ he to yinyin tita do nugbo Biblu tọn ji podọ na ayinamẹ he to yinyin awuwlena gbọn hagbẹ afanumẹ nugbonọ lọ dali. (Matiu 24:45) To whedelẹnu ehe nọ biọ vọjlado lẹ to walọyizan mẹdetiti tọn mẹ, taidi to whenuena e lẹzun nuhe họnwun dọ mẹhe to taba yizan lẹ dona dealọ sọn e mẹ eyin yé jlo na gbọṣi agun lọ mẹ.a (2 Kọlintinu lẹ 7:1) Kavi whlepọn lọ sọgan yin to alọkikẹyi nuhudo nado dè wunmẹ ohunhiho kavi wunmẹ ayidedai tọn mítọn devo lẹ pò mẹ.b Be mí na tindo ayihaawe gando nuyọnẹn ayinamẹ heyin nina tọn lọ go wẹ ya? Kavi be mí na dike na gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn ni wleawuna linlẹn mítọn bosọ gọalọna mí nado ze gbẹtọ-yinyin Klistiani tọn yọyọ lọ dogo ya?—Efesunu lẹ 4:20-24; 5:3-5.

12. Etẹwẹ yin bibiọ nado hẹn yise lodo to whenuena mẹde ko yí baptẹm godo?

¹² Na owhe ao ao lẹ, sọha mẹhe yin hagbẹ gbẹtọ susugege lọ tọn lẹ ko to jijideji, podọ to baptẹm yetọn godo yé to nukọnzindo nado hẹn haṣinṣan yetọn lodo hẹ Jehovah. Ehe bẹ hugan plidopọ Klistiani tọn de yìyì poun hẹn, opli delẹ yìyì to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, kavi mahẹ vlavo tọn tintindo to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ. Nado basi dohia etọn: Mẹde sọgan tin to gbonu Babilọni Daho lọ tọn, yèdọ ahọluigba sinsẹ̀n lalo aihọn tọn, ṣigba be ewọ ko gbẹ́ ẹ dai na nugbo tọn ya? Be ewọ gbẹsọ tẹdo nuhe do gbigbọ Babilọni Daho lọ tọn hia lẹ go—yèdọ gbigbọ de he jẹagọdo nujinọtedo dodonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ya? Be ewọ nọ yinuwa hẹ walọ dagbe po nugbonọ-yinyin alọwle tọn po to aliho numakiyana tọn mẹ wẹ ya? Be ewọ nọ zinnudo ojlo mẹdetiti tọn po agbasanu lẹ po ji hugan dagbenu gbigbọmẹ tọn lẹ wẹ ya? Mọwẹ, be ewọ ko gbọṣi madodiho mẹ sọn aihọn dè ya?—Jakobu 1:27.

Mọaleyi sọn Yise Heyin Whiwhlepọn Mẹ

13, 14. Etẹwẹ mẹdelẹ ko wà to whenuena yé bẹ aliho sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn jẹeji godo?

¹³ Eyin mí ko họ̀n sọn Babilọni Daho lọ mẹ bo ko sọ tọ́nsọn aihọn lọ mẹ na nugbo tọn, mì gbọ na mí ni ma pọ́n nuhe tin to godo lẹ bà blo. To kọndopọmẹ hẹ nunọwhinnusẹ́n heyin mimọ to Luku 9:62 mẹ, na depope mítọn nado pọ́n godo sọgan zẹẹmẹdo hinhẹn yinyin mẹjidugando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn bú. Jesu dọmọ: “Mẹde matin he ko yí alọ etọn do oglepọnu go, bo pọ́n godo, tin jẹ na ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn gba.”

¹⁴ Ṣigba mẹdelẹ he lẹzun Klistiani to ojlẹ he wayi lẹ mẹ sọn whenẹnu gbọ́n ko na dotẹnmẹ yedelẹ nado yin hinhẹn sọgbe hẹ titonu ehe. Yé ma ko nọavunte sọta gbigbọ aihọn tọn gba. (2 Pita 2:20-22) Ayihafẹsẹnamẹnu aihọn tọn lẹ ko wle ojlo po whenu yetọn po, bo gbọnmọ dali glọnalina nukọnyiyi yetọn. Kakati nado ze ayiha po ahun yetọn lẹ po do Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po dodo etọn po ji gligli, bo ze onú mọnkọtọn lẹ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan mẹ, yé lẹ́ jẹ apadopo nado dómọna yanwle agbasanu lẹ tọn. Adavo yé ni yin whinwhan nado yọ́n madogán yise po ninọmẹ gbigblọ-yinyin yetọn tọn po bosọ diọ nuyiwa yetọn gbọn ayinamẹ sọn olọn mẹ wá díndín dali, yé tin to owù hinhẹn haṣinṣan họakuẹ yetọn hẹ Jehovah po titobasinanu etọn tọn po bu mẹ.—Osọhia 3:15-19.

15. Etẹwẹ e nọ biọ nado gbọṣi yinyin alọkẹyi to Jiwheyẹwhe dè mẹ?

¹⁵ Yinyin alọkẹyi mítọn bo tin to hukan ji na lunlun nukunbibia daho he ja po awuyiya po lọ tọ́n sinai do tewu mítọn hinhẹn do madodiho mẹ, bosọ yin ‘yinyan to ohùn Lẹngbọvu lọ tọn mẹ’ ji. (Osọhia 7:9-14; 1 Kọlintinu lẹ 6:11) Eyin mí ma hẹn teninọ dodo tọn, madodiho de go to Jiwheyẹwhe nukọn, sinsẹnzọn wiwe mítọn ma na yin alọkẹyi gba. Na jide tọn, dopodopo mítọn dona yọnẹn dọ jẹhẹnu whlepọn yise mítọn tọn na gọalọna mí nado doakọnna bosọ dapana homẹgble Jiwheyẹwhe tọn hinhẹn wá míde ji.

16. To aliho tẹlẹ mẹ wẹ lalo lẹ sọgan sọawuhia nado yin whlepọn yise mítọn tọn de gbọn?

¹⁶ To whedelẹnu, linlinnanu lẹ po aṣẹpipa lẹdo tọn lẹ po nọ dọ onú agọ̀ lẹ gando omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ go, bo nọ basi zẹẹmẹ agọ̀ yise Klistiani tọn po aliho gbẹzan tọn mítọn po. Ehe ma dona paṣa mí, na Jesu dohia hezeheze dọ ‘aihọn na gbẹwanna mí na mí mayin apadewhe etọn wutu.’ (Johanu 17:14) Be mí na dike mẹhe Satani tọ́nnukunna lẹ ni dobuna mí bo hẹn apọṣi mí bosọ hẹn mí tindo numọtolanmẹ winyan tọn na wẹndagbe lọ wẹ ya? Be mí na dike na lalo lẹ gando nugbo lọ go ni yinuwa do opli yìyì gbesisọ tọn po nuwiwa yẹwhehodidọ tọn mítọn po ji wẹ ya? Kavi be mí na nọte gligli bo yin adọgbotọ podọ nujikudonọ hugan gbede pọ́n nado to nukọnzindo to lilá nugbo dogbọn Jehovah po Ahọluduta etọn po dali ya?

17. Jidide tẹwẹ sọgan whàn mí nado to yise dohia zọnmii?

¹⁷ Sọgbe hẹ dọdai Biblu tọn he ko mọ hẹndi yí lẹ, mí to gbẹnọ sisosiso biọ ojlẹ opodo tọn lọ mẹ todin. Nukundido sinai do Biblu ji mítọn na aihọn yọyọ dodowiwa tọn na lẹzun nugbo ayajẹ tọn de dandan. Whẹpo azán enẹ ni wá, na mímẹpo ni yí yise mawhango zan to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ bosọ do yise mítọn hia gbọn ma gbẹ́ yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lẹdo aihọn pé dali blo. Lẹnnupọn do devi yọyọ fọtọ́n susu he nọ yin bibaptizi to osẹ dopodopo mẹ lẹ ji. Be enẹ mayin whẹwhinwhẹ́n he pé de na mí nado yọnẹn dọ homẹfa Jehovah tọn gando hinhẹndote whẹdida etọn hinhẹnṣẹ go sọgan dekọtọn do whlẹngán omẹ susu dogọ tọn mẹ ya? Be mí mayin ayajẹnọ dọ Jiwheyẹwhe ko na dotẹnmẹ nuwiwa yẹwhehodidọ-Ahọluduta ogbẹ̀ whlẹngán tọn lọ nado to nukọnzindo ya? Podọ be mí mayin homẹhunnọ dọ livi susu lẹ ko kẹalọyi nugbo lọ bosọ to yise yetọn dohia ya?

18. Etẹwẹ yin gbemima towe gando sinsẹ̀n-bibasi hlan Jehovah go?

¹⁸ Mí ma yọ́n lehe whlepọn yise mítọn tọn egbehe tọn na dẹnsọ gba. Ṣigba onú dopo yin nugbo dọ: Jehovah tindo azán dide nulẹnjo tọn de na olọn po aihọn ylankan dinvie tọn po. Kakajẹ whenẹnu, mì gbọ mí ni magbe nado hodo apajlẹ jẹhẹnu họakuẹ yise heyin whiwhlepọn heyin sisọhia gbọn Opodo yise mítọn tọn dali, yèdọ Jesu. Podọ mì gbọ mí ni hodo apajlẹ pipotọ mẹyiamisisadode he to yọnhopo he tin to aigba ji lẹ po mẹdevo he to devizọnwa po adọgbigbo po to mí mẹ lẹ tọn.

19. Etẹwẹ hiẹ sọgan tindo jide dọ e na gbawhàn aihọn ehe tọn?

¹⁹ Mí dona magbe nado lá wẹndagbe madopodo lọ madoalọte hlan akọta, hẹnnu, ogbè, po gbẹtọ lẹpo po to gbekọndopọ mẹ hẹ angẹli he to zinzlọn to olọn ṣẹnṣẹn lọ. Mì gbọ na yé ni sè nulila angẹli tọn lọ dọmọ: “Mì dibusi Jiwheyẹwhe, bosọ na gigo e, na whẹdida whenu etọn ko wá.” (Osọhia 14:6, 7) To whenuena whẹdida sọn olọn mẹ wá enẹ na yin hinhẹnṣẹ, etẹwẹ na yin kọdetọn jẹhẹnu yise heyin whiwhlepọn mítọn tọn? Be e ma na yin awhàngbigba gigonọ de—yèdọ yin whinwhlẹngan sọn titonu dinvie tọn mẹ biọ aihọn yọyọ dodonọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ ya? Gbọn akọndona whlepọn yise mítọn tọn dali, mí na penugo nado dọ, dile apọsteli Johanu dọ do dọmọ: “Ehe sọ wẹ awhàngba he gbawhàn aihọn tọn, yèdọ yise mítọn.”—1 Johanu 5:4.

[Nudọnamẹ odò tọn lẹ]

Be Hiẹ Flin Ya?

● Nawẹ whlepọn yise mítọn tọn lẹ sọgan yin ayajẹnu de gbọn?

● Etẹwẹ yin delẹ to whlepọn yise mítọn tọn he ma sọgan yin yinyọnẹn po awubibọ po lẹ mẹ?

● Nawẹ mí sọgan mọ ale dẹn-to-aimẹ yí gbọn duduto whlepọn yise mítọn tọn lẹ ji do?

[Yẹdide lẹ to weda 17]

A. H. Macmillan (nukọn to amiyọn mẹ) to nudi ojlẹ he mẹ ewọ po nukunmọnu Ogbẹ́ Watch Tower tọn lẹ po yin zizedo ganpamẹ po whẹsadokọnamẹ lalo tọn po

Ewọ yin afọzedaitọ de yì plidopọ Detroit, Michigan, 1928 tọn

To owhe godo tọn etọn lẹ mẹ, Mẹmẹsunnu Macmillan gbẹsọ to yise dohia

[Yẹdide to weda 18]

Taidi whẹndo ehe, susu Klistiani lẹ tọn to Aflika ko do jẹhẹnu yise heyin whiwhlepọn tọn de hia