Jiji Jesu Tọn—Whenuho Nugbo Lọ

LẸNNUPỌNDO nujijọ de heyin yinyọnẹn gbayipe to whenuho otò towe tọn mẹ ji. E yin kandai basina ganji, bo yin kinkandai dogbọn hugan whenuho-kàntọ dopo dali. Todin, etẹwẹ lo eyin mẹde dọna we dọ nujijọ ehe ma ko wá aimẹ pọ́n gbede, dọ otangblo de poun wẹ e yin? Kavi, nado tá hinhọ́n do whẹho lọ ji ganji, etẹwẹ eyin mẹde sọalọakọ́n dọ suhugan nuhe whẹndo towe ko dọna we dogbọn jiji po gbẹzan dowhenu tọgbo towe tọn po dali yin lalo? To whẹho awe lọ lẹ mẹ, linlẹn lọ poun sọgan hẹn we gblehomẹ. Na jide tọn hiẹ ma na kẹalọyi alọsọakọ́n mọnkọtọn lẹ taidi nugbo poun gba!

Ṣogan, to egbehe homọdọdonugotọ lẹ nọ saba gbẹ́ kandai Wẹndagbe lẹ tọn heyin jiji Jesu tọn gbọn Matiu po Luku po dali dai. Yé nọ dọ dọ kandai ehelẹ sọta yedelẹ matin todido podọ ma sọgan yin hinhẹnwa gbekọndopọmẹ gba dọ yé omẹ awe lẹ bẹ lalo po nuṣiwa awugbopo tlọlọ whenuho tọn lẹ po hẹn. Be enẹ sọgan yin nugbo ya? Kakati nado kẹalọyi whẹsadokọnamẹ mọnkọtọn lẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna kandai Wẹndagbe lọ tọn lẹ na mídelẹ. To nuyiwa lọ mẹ, mì gbọ mí ni pọ́n nuhe yé tindo nado plọn mí to egbehe lẹ.

Lẹndai na Kinkan

E nọ gọalọ to bẹjẹeji nado flin lẹndai kandai Owe-wiwe tọn ehelẹ. Yé mayin kandai whenuho gbẹzan tọn lẹ gba; Wẹndagbe lẹ wẹ yé yin. Vogbingbọn lọ yinyọnẹn yin nujọnu taun. To kandai whenuho gbẹzan tọn de mẹ, wekantọ lọ sọgan kannugọ́ weda kanweko lẹ mẹ, to vivẹnudido mẹ nado dohia lehe mẹhe ji e to hodọdo lọ sọgbe hẹ mẹde heyin yinyọnẹn ganji de do. Gbọnmọ dali, kandai whenuho gbẹzan tọn delẹ nọ yí weda susu lẹ nado na zẹẹmẹ gigọ́ do hukan tọgbo tọn, jiji, po vuwhenu mẹhe ji yé to hodọdo lọ tọn lẹ po ji. Po Wẹndagbe lọ lẹ po, nuhe gbọnvo wẹ e yin. To kandai Wẹndagbe tọn ẹnẹ lẹ mẹ, Matiu tọn po Luku tọn po kẹdẹ wẹ yin awe he dọho dogbọn jiji po vuwhenu Jesu tọn po dali. Ṣigba, yanwle yetọn, mayin nado do lehe Jesu whẹ́n jẹ dawe wunmẹ he e wá lẹzun lọ mẹ hia gba. Flindọ, hodotọ Jesu tọn lẹ yọnẹn dọ ewọ ko nọgbẹ̀ taidi nudida gbigbọnọ de whẹpo e tlẹ do wá aigba ji. (Johanu 8:23, 58) Enẹwutu Matiu po Luku po ma dọhodo vuwhenu Jesu tọn ji nado sọgan basi zẹẹmẹ dawe wunmẹ he ewọ wá lẹzun tọn gba. Kakatimọ, yé dọ nujijọ lẹ he sọgbe hẹ lẹndai Wẹndagbe yetọn lẹ tọn.

Podọ etẹwẹ yin lẹndai nukinkan lọ lẹ tọn? Hogbe lọ “wẹndagbe” zẹẹmẹdo ‘linlin dagbe.’ Dawe awe lọ lẹ tindo wẹndomẹ dopolọ—dọ Jesu wẹ yin Mẹssia, kavi Klisti he yè dopagbe etọn lọ; dọ ewọ kú na ylando gbẹtọvi lẹ tọn; podọ dọ ewọ yin finfọnsọnku yì olọn mẹ. Ṣigba wekantọ awe lọ lẹ tindo dodonu he gbọnvo taun lẹ bosọ kanwe na mẹplidopọ voovo lẹ. Matiu, takuẹ ṣinyantọ de, wleawu kandai etọn tọn na mẹplidopọ daho Juvi lẹ tọn de. Luku, yèdọ dotozọnwatọ de, wlanwe hlan “Teofil gigonọ daho”—mẹhe vlavo tindo otẹn yiaga de—podọ, yinukọn dogọ, hlan mẹplidopọ Juvi po Kosi lẹ tọn he gbloada de po. (Luku 1:1-3) Wekantọ dopodopo dè nujijọ lẹ he sọgbe taun bo sọgan duto mẹplidopọ tangan etọn lẹ ji. Gbọnmọ dali, Matiu tọn zinnudo dọdai Owe-wiwe Heblu tọn lẹ heyin hinhẹndi to kọndopọmẹ hẹ Jesu ji. Luku, to alọ devo mẹ, hodo mẹdọnsẹpọ tangan whenuho tọn he mẹplidopọ he mayin Juvi etọn lẹ sọgan ko yọnẹn.

E mayin nuhe paṣamẹ gba dọ, kandai yetọn lẹ gbọnvo. Ṣigba awe lẹ, dile homọdọdonugotọ lẹ sọalọakọ́n do, ma sọta ode awetọ gba. Yé hẹn ode awetọ yetọn sọgbe wẹ, bosọ sọgbe po whanpẹ-yinyọ́n po nado wleawuna yẹdide he sọgbe taun de.

Jiji Jesu Tọn to Bẹtlẹhẹm

Matiu po Luku po basi kandai azọ́njiawu vonọtaun de tọn gando jiji Jesu tọn go—yèdọ ewọ yin jiji gbọn awhli alọji de dali. Matiu dohia dọ azọ́njiawu ehe hẹn dọdai de heyin didọ to owhe kanweko lẹ jẹnukọn gbọn Isaia dali di. (Isaia 7:14; Matiu 1:22, 23) Luku basi zẹẹmẹ dọ Jesu yin jiji to Bẹtlẹhẹm na oyín winwlan de heyin zizedai gbọn Sesali dali hẹn Josẹfu po Malia po gánnugánnu nado basi gbejizọnlin yì finẹ wutu. (Pọ́n apotin he tin to weda 7.) Dọ Jesu yin jiji to Bẹtlẹhẹm yin onú ayidego tọn de. Owhe kanweko susu lẹ jẹnukọn, yẹwhegan Mika ko dọ dọdai dọ Mẹssia lọ na wá sọn otò he sẹpọ Jelusalẹm ehe mẹ.—Mika 5:2.

Ozán he mẹ Jesu yin jiji te ko lẹzun nujijọ he diyin de taidi dodonu de na nujijọ Vijiji tọn de. Etomọṣo, whenuho nugbo lọ gbọnvo tlala do dehe nọ saba yin didohia lọ. Whenuho-kàntọ Luku, mẹhe dọna mí dogbọn mẹhihia he hẹn Josẹfu po Malia po wá Bẹtlẹhẹm dali, sọ dọna mí dogbọn lẹngbọhọtọ lẹ dali he to ozán nujọnu tọn enẹ yizan to danji hẹ lẹngbọpa yetọn lẹ. Ninọmẹ awe ehelẹ ko hẹn dodinnanutọ Biblu tọn susu lẹ nado dotana dọ Jesu ma sọgan ko yin jiji to décembre gba. Yé dlẹnalọdo lehe e sinyẹnawu sọ na Sesali nado hẹn Juvi he sọgan fọngu lẹ po huhlọn po nado zinzọnlin yì todaho yetọn lẹ mẹ to avivọ po ojí whenu lọ po, ehe sọgan sọ doadina gbẹtọ atẹṣitọ lọ lẹ dogọ. Mọjanwẹ e masọ yọnbasi do, wẹ weyọnẹntọ lẹ doayi e go, dọ lẹngbọhọtọ lẹ na ko nọ nọ̀ danji hẹ kanlinpa yetọn lẹ to ninọmẹ aimẹ tọn ylankan enẹ mẹ.—Luku 2:8-14.

Doayi e go dọ Jehovah dè nado lá jiji Visunnu etọn tọn, e mayin hlan sinsẹ̀ngan weyọnẹntọ po dehe diyin azán enẹ gbè tọn lẹ po gba, ṣigba hlan glesi agbátọnọ he nọ dọ́ danji lẹ. E yọnbasi dọ wekantọ lẹ po Falesi lẹ po ma nọ tindo kanṣiṣa susu hẹ lẹngbọhọtọ lẹ, mẹhe tito azọ́n yetọn tọn nọ glọnalina yé sọn tonusisena zẹẹmẹ gigọ́ osẹ́n otangblo tọn delẹ. Ṣigba Jiwheyẹwhe na nukundagbe sunnu whiwhẹnọ, nugbonọ ehelẹ po gbégbigbò daho de po—yèdọ afọzedaitọ angẹli lẹ tọn de dọna yé dọ Mẹssia lọ, mẹhe omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ko to tenọpọn na owhe fọtọ́n lẹ, ko ṣẹṣẹ yin jiji to Bẹtlẹhẹm. Sunnu ehelẹ, wẹ dla Malia po Josẹfu po pọ́n bo mọ oviyẹyẹ homẹvọnọ ehe to aimimlọn to kanlinpa de mẹ, e mayin ‘ahọlu atọ̀n lẹ’ he nọ saba yin tenọna to nujijọ Vijiji tọn lẹ mẹ gba.—Luku 2:15-20.

Jehovah Na Nukundagbe Nugbo Dintọ Whiwhẹnọ Lẹ

Jiwheyẹwhe na nukundagbe omẹ whiwhẹnọ he yiwanna ẹn bo tindo ojlo vẹkuvẹku to hẹndi dọdai etọn lẹ tọn mimọ mẹ lẹ. Ehe yin hosọ heyin dọvọdọ basi na de to nujijọ lẹ he lẹdo jiji Jesu tọn mẹ. To nudi osun dopo jẹgodona jiji ovi lọ tọn, to whenuena Josẹfu po Malia po ze e jo to tẹmpli mẹ to tonusise mẹ na Osẹ́n Mose tọn, yé basi avọ́sinsan de to finẹ heyin “apoe awe, kavi awhannẹvu awe” tọn. (Luku 2:22-24) Osẹ́n lọ na taun tọn biọ agbò de, ṣigba e na dotẹnmẹ nunina he ma vẹahi sọmọ ehe to whẹho ohẹ́n tọn lẹ mẹ. (Levitiku 12:1-8) Lẹnnupọn deji. Jehovah Jiwheyẹwhe, Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn, dè, e mayin whẹndo adọkunnọ de gba, ṣigba wamọnọ tọn de taidi whédo he mẹ Visunnu yiwanna, dopo akàn etọn na yin pinpọn e go whẹ́n te. Eyin hiẹ yin mẹjitọ de, ehe dona yinuwa taidi nuflinmẹ họnwun de dọ nunina he yọ́n hugan he hiẹ sọgan na ovi towe lẹ—yèdọ dehe yọ́n hugan adọkun agbasa tọn kavi wepinplọn gigonọ—wẹ lẹdo whégbè tọn de he ze nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ do otẹn tintan mẹ.

To tẹmpli lọ mẹ, sinsẹ̀n-basitọ awe nugbonọ, whiwhẹnọ devo lẹ yin nina nukundagbe gbọn Jehovah dali. Dopo wẹ Anna, yèdọ asuṣiọsi owhe-84-mẹvi de he ‘ma nọ hán sọn tẹmpli lọ mẹ gbede.’ (Luku 2:36, 37) Devo sọ wẹ dawe mẹhomẹ de he yinkọ etọn yin Simeọni. Yé omẹ awe lẹ yin ayajẹnọ po lẹblanulọkẹyi he Jiwheyẹwhe ko dlẹn hlan yé lọ po—yèdọ Mẹssia dopagbe lọ mimọ jẹnukọnna okú yetọn. Simeọni dọ dọdai de do ovi lọ ji. Dọdai de he gọna todido ṣigba yin nuyiwadeji vude gbọn awubla dali de wẹ. E dọ dọdai dọ onọ̀ jọja ehe, yèdọ Malia, na yin owhansọ́ po awubla po do visunnu yiwanna etọn ji.—Luku 2:25-35.

Ovi de He Tin to Owù Mẹ

Dọdai Simeọni tọn ehe yin nuflinmẹ ylankan de dọ ovi homẹvọnọ ehe na lẹzun mẹhe yè gbẹwanna. Etlẹ yin to whenuena ewọ gbẹsọ yin ovivu de, wangbẹnamẹ ehe ko to azọ́nwa. Kandai Matiu tọn basi zẹẹmẹ gigọ́ lehe ehe yinmọ gbọn. Osun sọha delẹ ko juwayi, podọ Josẹfu, Malia, po Jesu po to ninọ ohọ̀ de mẹ todin to Bẹtlẹhẹm. Yé mọ dlapọn madonukun de yí sọn jonọ sọha delẹ dè. Mahopọnna nuhe nujijọ Vijiji tọn madosọha lẹ nọtena, Matiu ma dọ sọha taun dawe ehelẹ tọn he wá gba, mọjanwẹ e ma ylọ yé dọ ‘dawe nuyọnẹntọ lẹ,’ kavi ‘ahọlu atọ̀n lẹ’ gba. Ewọ yí hogbe Glẹki tọn lọ maʹgoi zan, ehe zẹẹmẹdo “sunwhlẹvupọntọ lẹ.” Ehe kẹdẹ dona na wehiatọ lẹ nukunnumọjẹnumẹ de dọ oylan de to nuyiwa to finẹ, na sunwhlẹvu pinpọn yin anazọnwiwa de he Ohó Jiwheyẹwhe tọn gblewhẹdo podọ he Juvi nugbonọ lẹ gbọn sọwhiwhe dali dapana.—Deutelonomi 18:10-12; Isaia 47:13, 14.

Sunwhlẹvupọntọ ehelẹ ko hodo sunwhlẹvu de sọn whèzẹtẹn bọ yé sọ hẹn nunina lẹ na “mẹhe yè ji bọ e yin [ahọlu] Ju lẹ tọn.” (Matiu 2:2) Ṣigba sunwhlẹvu lọ ma plan yé yì Bẹtlẹhẹm gba. E dọ̀n yé yì Jelusalẹm podọ yì Hẹlodi Daho lọ dè. Gbẹtọ depope to aihọn lọ mẹ ma tindo nutindo po mẹwhinwhan mọnkọtọn po nado gbleawuna oviyẹyẹ Jesu gba. Dawe yanwle egblemakunọ, hlọnhutọ ehe ko hù susu hagbẹ whẹndo sẹpọmẹ edetiti tọn he e pọndohlan taidi owù lẹ.a Na yinyin tuklado nado sè dogbọn jiji “ahọlu Ju lẹ tọn” de dali, ewọ do sunwhlẹvupọntọ lẹ hlan nado yì dín Omẹ enẹ lọ mọ to Bẹtlẹhẹm. Dile yé to yìyì, onú bajonọmẹ de jọ. E taidi dọ “sunwhlẹvu” he deanana yé nado yì Jelusalẹm lọ to yìyì!—Matiu 2:1-9.

Todin, vlavo ehe yin hinhọ́n titengbe de to olọn mẹ kavi numimọ de poun, mí ma yọnẹn gba. Ṣigba mí yọnẹn dọ “sunwhlẹvu” ehe ma wá sọn Jiwheyẹwhe dè gba. Po gbesisọ ylankan de po, e plan sinsẹ̀n-basitọ kosi ehelẹ tlọlọ jẹ Jesu dè—yèdọ ovivu he tin to owù mẹ bosọ yin agbátọnọ de, heyin hihọ́-basina gbọn whlẹpatọ wamọnọ de po asi etọn po dali poun. Sunwhlẹvupọntọ lọ lẹ, yèdọ mẹhodutọ to mayọnẹn mẹ Hẹlodi tọn lẹ, vlavo na ko hẹn linlin lẹ lẹkọyi na ahọluigbagán ahọsuyitọ lọ, he na dekọtọn do vasudo ovivu lọ tọn mẹ. Ṣigba Jiwheyẹwhe dademẹ gbọn odlọ de dali bosọ do yé lẹkọyi owhé gbọn aliho devo ji. To whelọnu lo, “sunwhlẹvu” lọ dona ko yin nuyizan kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn yèdọ Satani, mẹhe sọgan wà nuhe go e pé lẹpo nado gbleawuna Mẹssia lọ. Lehe e gbọnvo do sọ dọ “sunwhlẹvu” lọ po sunwhlẹvupọntọ lọ lẹ po nọ yin yẹdena to nujijọ Vijiji tọn lẹ mẹ taidi wẹnsagun Jiwheyẹwhe tọn lẹ!—Matiu 2:9-12.

Etomọṣo, Satani ma gbọjọ gba. Nuyizan etọn to whẹho lọ mẹ, yèdọ Ahọlu Hẹlodi, degbè dọ ovivu he ma ko pé owhe awe lẹpo he tin to Bẹtlẹhẹm ni yin hùhù. Ṣigba Satani ma sọgan gbawhàn do Jehovah ji gba. Matiu dohia dọ Jiwheyẹwhe sọn ojlẹ dindẹn die gbọ́n ko mọ nujijọ ylankan hùhù ovi homẹvọnọ lẹ tọn ehe hlan. Jehovah sọ glọnalina Satani whladopo dogọ, bo na avase Josẹfu gbọn angẹli de dali nado họnyi Egipti na hihọ́. Matiu na linlin dọ to ojlẹ vude godo Josẹfu whladopo dogọ sọ sẹtẹn na whẹndo kleun etọn bo sawhé do Nazalẹti, fie Jesu whẹ́n te po nọvisunnu gọna nọviyọnnu pẹvi etọn lẹ po.—Matiu 2:13-23; 13:55, 56.

Jiji Jesu Tọn—Nuhe E Zẹẹmẹdo na Hiẹ

Be hiẹ yin pipaṣa to alọpa de mẹ gbọn bladopọ nujijọ lẹ tọn he lẹdo jiji po ojlẹ fliflimẹ vuwhenu Jesu tọn lẹ po dali wẹ? Mẹsusu wàmọ. Yé nọ yin pipaṣa nado mọdọ kandai lọ lẹ kọngbedopọ bosọ sọgbe na taun tọn, mahopọnna hodidọ nujikudo adọgbigbo tọn he gbọnvo mẹdelẹ tọn. Yé nọ yin pipaṣa nado yọnẹn dọ nujijọ delẹ yin didọdai owhe kanweko susu lẹ jẹnukọn. Podọ yé sọ nọ yin pipaṣa dọ nugonu tangan delẹ to Wẹndagbe lẹ mẹ gbọnvo tlala do yẹdenanu lẹ to whenuho nujijọ Vijiji tọn lẹ po oviyẹyẹ-gopọntẹn tọn lẹ po mẹ.

Vlavo, dehe paṣamẹ hugan lọ, wẹ yindọ suhugan aṣa hùnwhẹ bibasi Noẹli tọn lẹ wẹ gbọnvona nuagokun titengbe otàn Wẹndagbe lọ tọn lẹ. Di dohia, lẹnpọn vude wẹ nọ yin nina Otọ́ Jesu tọn—e mayin Josẹfu gba, ṣigba Jehovah Jiwheyẹwhe. Lẹnnupọndo numọtolanmẹ etọn lẹ ji to zize Visunnu yiwanna etọn do alọ Josẹfu po Malia po tọn mẹ na yé nido pọ́n e go whẹ́n bosọ penukundego. Lẹnnupọndo awufiẹsa Otọ́ olọn mẹ tọn lọ tọn ji nado dike na Visunnu etọn ni whẹ́n to aihọn de mẹ ehe ahọlu de heyin gigọ́ po wangbẹnamẹ po na blasé hùhù etọn tọn etlẹ yin to whenuena ewọ gbẹsọ yin ovivu de! Owanyi sisosiso na gbẹtọvi lẹ wẹ whàn Jehovah nado basi avọ́sinsan ehe.—Johanu 3:16.

Jesu nugbo lọ nọ saba yin hinhẹnbú to hùnwhẹ Noẹli tọn lẹ bibasi mẹ. Etẹ, yèdọ kandai depope matin dọ ewọ tlẹ dọ azán jiji etọn tọn na devi etọn lẹ pọ́n gbede; mọjanwẹ dohia depope matin dọ hodotọ etọn lẹ basi hùnwhẹ jijizan etọn tọn pọ́n gba.

E mayin jiji Jesu tọn gba ṣigba okú etọn—taidi nujijọ titengbe he yinuwa do whenuho aihọn lọ tọn ji—wẹ e degbena hodotọ etọn lẹ nado nọ basi oflin etọn. (Luku 22:19, 20) Lala, e mayin taidi oviyẹyẹ agbátọnọ de to kanlinpa de mẹ wẹ Jesu jlo nado yin finflin gba, na ewọ masọ yin oviyẹyẹ agbátọnọ mọnkọtọn de todin ba na nugbo tọn. Hugan owhe 60 jẹgodona hùhù etọn, Jesu do ede hia apọsteli Johanu to numimọ mẹ taidi Ahọlu huhlọnnọ de he to osọ́ hẹ biọ awhàngbigba mẹ. (Osọhia 19:11-16) To ogántẹn enẹ mẹ, taidi Ogán Ahọluduta olọn mẹ Jiwheyẹwhe tọn, wẹ mí na jlo nado yọ́n Jesu te to egbehe, na ewọ yin Ahọlu de he na diọ aihọn lọ.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 8]

Angẹli Jehovah tọn na nukundagbe lẹngbọhọtọ whiwhẹnọ lẹ po wẹndagbe Klisti jiji tọn po