Atin He Nọ Nọgbẹ̀ Na Ojlẹ Dindẹn Lẹ

Osó de ji sọgan taidi nọtẹn he ma yọ́n nado yí do basi owhé towe, na taun tọn eyin e tin to bẹbẹnu petepete osó de tọn. Ṣigba, mahopọnna ninọmẹ ylankan he họnwun lọ lẹ, atin he nọ nọ̀ osó ji delẹ nọ tẹdo nukunmẹ osó mọnkọtọn lẹ tọn go gligli, bo nọ doakọnna ninọmẹ mimiọn hugan awéwe tọn lẹ bosọ nọ doakọnna akúdido alúnlùn mẹ tọn lẹ.

NA TAUN tọn, atin akọ́ndonanutọ ehelẹ ma nọ yọnwhanpẹ taidi hagbẹ yetọn he nọ nọ̀ aigba tata ji lẹ gba. Gotò yetọn nọ tindo agó bo nọ sló bosọ nọ jẹ jeké. Delẹ tlẹ nọ taidi atin he yè nọ dó do ozẹ́n mẹ lẹ​—he whinwhẹ́n yetọn nọ yin anadena gbọn ninọmẹ aimẹ tọn sinsinyẹn po okọ́ vude he mẹ yé nọ yin didó do po dali.

To whenuena e yindọ yé nọ nọgbẹ̀ to lẹdo he ylan hugan to aigba ji lẹ dopo mẹ, hiẹ sọgan lẹndọ gbẹzan atin mọnkọtọn lẹ tọn na whègli taun. Ṣigba adà awetọ lọ wẹ yin nugbo. Mẹdelẹ sọalọakọ́n dọ Mẹtusela, yèdọ atin pine ofúnnọ de, he wú to agayiyi mẹtlu 3 000 tọn to Osó Wéwé Californie tọn ji, ko nọgbẹ̀ na owhe 4 700. Le livre Guinness des records 1997 donù atin ehe go taidi atin he ko dohó hugan bo gbẹ́ pò togbẹ̀ to aigba ji. Edmund Schulman, he basi dodinnanu do atin hoho ehelẹ ji, basi zẹẹmẹ dọmọ: “E taidi dọ atin pine ofúnnọ ehe to gbẹnọ na yajiji wutu. Atin hoho [pine tọn] lẹpo he tin to Osó Wéwé lọ ji lẹ yin mimọ to nuhe sẹpọ mẹtlu 3 000 to zungbo aigba húhú, osó ji tọn de mẹ.” Schulman sọ doayi e go ga dọ atin pine tọn he ko dohó hugan devo lẹ whẹ́n to ninọmẹ he tlẹ ylan hugan mọ lẹ mẹ.

Dile etlẹ yindọ yé dona doakọnna yajiji, apajlẹ atin he nọ doakọnnanu tọn ehelẹ nọ basi yizan dagbe hugan ale awe he yé tindo tọn. Nọtẹn kadaninọ tọn yetọn, to fie ogbé ma nọ sù sọmọ te, nọ basi hihọ́na yé sọn miyọ́n zungbo mẹ tọn, heyin dopo to owù he klo hugan na atin he whẹ́n lẹ mẹ. Podọ adọ̀ yetọn nọ hẹnai gligli to osó lọ ji bọ aigba sisọsisọ kẹdẹ wẹ sọgan sẹtẹn na yé.

To Biblu mẹ devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ yin yiyijlẹdo atin lẹ go. (Psalm 1:​1-3; Jẹlemia 17:​7, 8) Yé lọsu sọgan pannukọn yajiji na ninọmẹ he mẹ yé mọ yedelẹ te wutu. Homẹkẹn, agbasamalo, kavi ohẹ́n klókló sọgan whlé yise yetọn pọ́n sinsinyẹn, na taun tọn to whenuena whlepọn lọ lẹ zindonukọn na owhe susu. Etomọṣo, Mẹdatọ yetọn, he dá atin he nọ doakọnna yajiji sọmọ lẹ, na jidide sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ dọ emi na gọalọna yé. Biblu dopagbe na mẹhe gbọṣi tenọgli mẹ lẹ dọmọ: “[E na] hẹn mì lodo, bo na huhlọn mì.”—1 Pita 5:​9, 10.

‘Tẹndopodemẹ-ninọ, gbigbọṣi tenọgligo hinhẹn mẹ, kavi linsinsinyẹn’ wẹ yin linlẹn he tin to godo na hogbe nuyiwa Glẹki tọn he nọ saba yin lilẹdogbedevomẹ do “akọ́ndonanu” to Biblu mẹ. Dile e nọ yin do po atin he nọ nọ̀ osó ji lẹ po, didoadọ̀do ganji wẹ yin họ̀nhungàn akọ́ndonanu tọn. To whẹho Klistiani lẹ tọn mẹ, yé dona doadọ̀do gligli to Jesu Klisti mẹ nado sọgan nọte gligli. Paulu wlan dọmọ: “Le mì yí Klisti Jesu Oklunọ do, mọwẹ mì ni nọ to zọnlinzin to ewọ mẹ do: na yè ni yí afọ mìtọn hẹnai, na yè nisọ dó mì daga to e mẹ, bo hẹn mì lodo to yise mẹ, yèdọ dile yè plọn mì do, na mì nisọ to susudeji to dopo lọ mẹ po pẹdido po.”​—Kọlọsinu lẹ 2:​6, 7.

Paulu mọnukunnujẹemẹ dọ nuhudo tin na adọ̀ gbigbọmẹ tọn he lodo ganji lẹ. Ewọ lọsu diahi hẹ “owùn . . . to agbasalan mẹ,” bosọ doakọnna homẹkẹn sinsinyẹn lẹ to lizọnyizọn etọn blebu whenu. (2 Kọlintinu lẹ 11:​23-​27; 12:7) Ṣigba e wá yọnẹn dọ emi sọgan to nukọnzindo to huhlọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ. “Yẹn sọgan wà onú popo gbọn Klisti he to huhlọnna mi mẹ,” wẹ e lá dọ.​—Filippinu lẹ 4:13.

Dile apajlẹ Paulu tọn dohia do, akọ́ndonanu kọdetọn dagbenọ Klistiani tọn ma sinai do ninọmẹ dagbe lẹ ji gba. Taidi atin osó ji tọn he nọ doakọnna ninọmẹ sinsinyẹn lẹ na owhe kanweko susu lẹ, míwlẹ sọgan nọte gligli eyin mí doadọ̀do to Klisti mẹ bo ganjẹ huhlọn he Jiwheyẹwhe nọ namẹ go. Humọ, eyin mí doakọnna jẹ opodo, mí na donukun nado mọ hẹndi opagbe sọn olọn mẹ wá devo tọn na mídelẹ dọmọ: “Dile azán atin tọn te wẹ azán omẹ ṣie lẹ tọn na te.”​—Isaia 65:22; Matiu 24:13.