Nọvisunnu He Wleawuna Jijọ Voovo Lẹ

NUDIDE he mẹjitọ lẹ basi nọ yinuwa do ovi yetọn lẹ ji janwẹ. E yin nugbo to egbehe dile e yin do to jipa Edẹni tọn mẹ to whenẹnu. Atẹṣiṣi Adam po Evi po tọn tindo nugandomẹgo titengbe de do gbẹtọvi lẹpo ji. (Gẹnẹsisi 2:15, 16; 3:1-6; Lomunu lẹ 5:12) Etomọṣo, dopodopo mítọn tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado wleawuna haṣinṣan dagbe de hẹ Mẹdatọ mítọn eyin mí de nado wàmọ. Ehe yin didohia gbọn whẹho Kaini po Abẹli po tọn dali, heyin nọvisunnu awe tintan to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ.

Kandai Owe-wiwe tọn depope matin he dohia dọ Jiwheyẹwhe dọho hẹ Adam po Evi po to yinyan yé sọn Edẹni mẹ godo gba. Ṣogan, Jehovah ma ze ede whlá sọn visunnu yetọn lẹ dè gba. Matin ayihaawe, Kaini po Abẹli po yọ́n nuhe ko jọ lọ sọn mẹjitọ yetọn lẹ dè. Yé sọgan mọ “kelubimi lọ po jiji ohí de tọn po he to juju pé, nado họ́ aliho jẹ atin ogbẹ̀ tọn kọ̀n.” (Gẹnẹsisi 3:24) Sunnu ehelẹ sọ mọ nugbo-yinyin hodidọ Jiwheyẹwhe tọn dọ gbẹzan na gọna odẹ́n po awufiẹsa po.—Gẹnẹsisi 3:16, 19.

Kaini po Abẹli po dona ko sọ yọnẹn gando hodidọ Jehovah tọn hlan odàn lọ go dọmọ: “Yẹn nasọ ze okẹ̀n do hiẹ po yọnnu lọ po ṣẹnṣẹn; podọ do okún towe po okún etọn po ṣẹnṣẹn: ewọ na só ota towe, hiẹ na só afọgbẹn etọn.” (Gẹnẹsisi 3:15) Nuhe Kaini po Abẹli po yọnẹn gando Jehovah go na hẹn yé penugo nado wleawuna haṣinṣan kẹalọyi de hẹ ewọ.

Nulinlẹnpọn do dọdai Jehovah tọn po jẹhẹnu etọn lẹ po ji taidi Nunamẹtọ owanyinọ de dona ko fọ́n ojlo yinyin alọkẹyi gbọn Jiwheyẹwhe dali tọn dote to Kaini po Abẹli po mẹ. Ṣigba, obá tẹ mẹ wẹ yé na wleawuna ojlo enẹ jẹ? Be yé na yinuwa sọgbe hẹ ojlo homẹ tọn yetọn nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe bosọ wleawuna gbigbọnọ-yinyin yetọn jẹ obá yise didohia to ewọ mẹ tọn kọ̀n ya?—Matiu 5:3.

Nọvisunnu lẹ Hẹn Avọ́nunina Wá

To ojlẹ sisọ mẹ, Kaini po Abẹli po hẹn avọ́nunina lẹ wá na Jiwheyẹwhe. Kaini ze atin-sinsẹ́n aigba tọn lẹ wá, bọ Abẹli yí plọnji kanlinpa etọn tọn lẹ do sanvọ́. (Gẹnẹsisi 4:3, 4) Vlavo sunnu ehelẹ sọgan ko tindo owhe 100 nkọtọn to whenẹnu, na Adam tindo owhe 130 to whenuena e ji Ṣẹti, visunnu etọn atọ̀ntọ.—Gẹnẹsisi 4:25; 5:3.

Avọ́sinsan yetọn lẹ dohia dọ Kaini po Abẹli po yọ́n ninọmẹ ylandonọ-yinyin yetọn bosọ jlo nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn. E whè gbau yé na ko lẹnnupọndo opagbe Jehovah tọn gando odàn lọ po Okún yọnnu lọ tọn po ji. Lehe ojlẹ po vivẹnu he Kaini podọ Abẹli po do nado wleawuna haṣinṣan kẹalọyi de hẹ Jehovah sù sọ mayin didọ gba. Ṣigba lehe Jiwheyẹwhe yinuwa hẹ avọ́nunina yetọn lẹ do tá hinhọ́n do linlẹn he tin to ahun dopodopo yetọn tọn mẹ ji.

Weyọnẹntọ delẹ dọ dọ Evi pọ́n Kaini hlan taidi “okún” he na và odàn lọ sudo, na e dọ to jiji Kaini tọn whenu dọ: “Yẹn mọ sunnu de yí gbọn alọgọna OKLUNỌ tọn mẹ” wutu. (Gẹnẹsisi 4:1) Eyin Kaini lọsu yí ehe se, be nuṣiwa mlẹnmlẹn de wẹ e yin na ẹn. To alọ devo mẹ, yise zọnpọ hẹ avọ́sinsan Abẹli tọn. Enẹwutu, “gbọn yise dali Abẹli sanvọ́ dagbedagbe de hlan Jiwheyẹwhe hú Kaini.”—Heblu lẹ 11:4.

Wuntuntun gbigbọmẹ tọn he Abẹli tindo bọ Kaini ma tindo mayin vogbingbọn dopo akàn he tin to nọvisunnu ehelẹ ṣẹnṣẹn gba. Walọ yetọn lẹ gbọnvo ga. Enẹwutu, ‘OKLUNỌ sọ pọ́n nukundagbe Abẹli po nunina etọn po ṣigba e ma yí nukundagbe do pọ́n Kaini po avọ́sinsan etọn po gba.’ E yọnbasi dọ Kaini ma lẹnnupọn sisosiso gando nunina etọn go gba ṣigba basi i poun matin mẹwhinwhàn depope. Ṣigba Jiwheyẹwhe ma nọ kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi mọmọ tọn poun gba. Kaini ko wleawuna ahun ylankan de, podọ Jehovah yọnẹn dọ e tindo linlẹn he ma sọgbe. Lehe Kaini yinuwa hlan gbigbẹdai avọ́sinsan etọn tọn gbọn do walọyizan taun etọn hia. Kakati nado tẹnpọn bo didẹ whẹho lẹ, “homẹgble Kaini tlala, nukunmẹ etọn kuṣiọ.” (Gẹnẹsisi 4:5) Aliho he mẹ e yinuwa te do kanyinylan po linlẹn ylankan etọn lẹ po hia.

Avase po Gbeyiyi Hlan Ẹn Po

To jijọ Kaini tọn yinyọnẹn godo, Jiwheyẹwhe na ẹn ayinamẹ, dọmọ: “Etẹwutu homẹgble we? Etẹwutu nukunmẹ towe kuṣiọ? Eyin hiẹ wà dagbe, yè ma na kẹalọyi we? Eyin hiẹ masọ wà dagbe, ylando pavava họntonu. Podọ hlan hiẹ dè wẹ ojlo etọn na te, hiẹ nasọ dugán to e ji.”—Gẹnẹsisi 4:6, 7.

Nuplọnmẹ de tin to ehe mẹ na mí. Na nugbo tọn, ylando pavava to ohọ̀n ji bo jlo na tlẹ́n mí dù. Etomọṣo, Jiwheyẹwhe ko na mí mẹdekannujẹ, podọ mí sọgan de nado wà nuhe sọgbe. Jehovah ylọ Kaini nado ‘lẹkọ hlan dagbe wiwà kọ̀n,’ ṣigba E ma hẹn ẹn po huhlọn po nado diọ gba. Kaini de aliho ede tọn.

Kandai gbọdo lọ zindonukọn dọmọ: “Kaini sọ dọ hlan Abẹli nọvisunnu etọn, dọmọ, Gbọ mí ni yì biọ danji. E sọ wá jọ to enẹgodo, whenuena yé tin to danji, bọ Kaini fọ́n do Abẹli nọvisunnu etọn ji bo hù i.” (Gẹnẹsisi 4:8) Gbọnmọ dali Kaini lẹzun tolivẹtọ, po hlọnhutọ he ma tindo lẹblanu po. E ma tlẹ do awubla depope hia to whenuena Jehovah kanse dọ: “Fie Abẹli nọvisunnu towe te?” Kakatimọ, to awuvẹmẹ matindo po jijọ goyiyi tọn po de mẹ, Kaini gblọn dọ: “Yẹn ma yọnẹn: be yẹn wẹ nọvisunnu ṣie go pọntọ?” (Gẹnẹsisi 4:9) Lalo tlọlọ po gbigbẹ́ nado kẹalọyi azọngban po enẹ de kanyinylan Kaini tọn jẹ gbangba.

Jehovah hodẹdo Kaini bosọ yàn ẹn dogbé sọn lẹdo Edẹni tọn mẹ. E họnwun dọ dẹ̀hodo he ko tin to aigba lọ ji na sọawuhia to whẹho Kaini tọn mẹ taun, podọ aigba lọ ma na de sinsẹ́n tọ́n eyin e tlẹ pọ̀ ẹ. E na to dindanpe bosọ yin gbejinu de to aigba lọ ji. Lewuwu Kaini tọn do lehe yasanamẹ etọn sinyẹn sọ ji do magbọjẹ etọn hia dọ hùhù nọvisunnu etọn tọn na yin ahọsuyina to ewọ ji, ṣigba e ma do lẹnvọjọ nujọnu tọn depope hia gba. Jehovah ze “ohia de” dai na Kaini—vlavo gbedide de heyin yinyọnẹn bo nọ yin ayipa e go gbọn mẹdevo lẹ dali na ewọ ni ma do yin hùhù na hlọnvivi wutu blo.—Gẹnẹsisi 4:10-15.

Enẹgodo Kaini “sọ tọ́n sọn OKLUNỌ nukọn, bo nọ nọ̀ aigba [dindanpe tọn ji], to whèzẹtẹn Edẹni tọn dali.” (Gẹnẹsisi 4:16) Na e ko de asi de sọn nọviyọnnu kavi viyọnnu nọvi etọn lẹ tọn mẹ wutu, e gbá tòdaho de he e do yinkọ visunnu plọnji etọn Enọku tọn na. Lẹmẹki heyin ovivi Kaini tọn sọ wá tindo ayilinlẹn ylankan dopolọ taidi tọgbo he ma dibusi Jiwheyẹwhe etọn. Ṣigba kúnkan Kaini tọn yin vivasudo to Singigọ azán Noa gbè tọn mẹ.—Gẹnẹsisi 4:17-24.

Nuplọnmẹ lẹ na Míwlẹ

Mí sọgan plọnnu sọn kandai Kaini po Abẹli po tọn mẹ. Apọsteli Johanu dotuhomẹna Klistiani lẹ nado yiwanna ode awetọ, “e ma yin taidi Kaini, he jọ sọn mẹylankan lọ dè, bo hù nọvisunnu etọn gba.” ‘Azọ́n Kaini tọn lẹ yin ylankan, ṣigba nọvisunnu etọn tọn lẹ yin dodo.’ Johanu sọ dọ ga dọmọ: “Mẹdepope he gbẹwanna mẹmẹsunnu etọn mẹhutọ de wẹ; mì sọ yọnẹn dọ ogbẹ̀ madopodo ma na nọhẹ mẹhutọ gba.” Mọwẹ, lehe mí nọ yinuwa hẹ Klistiani hatọ mítọn lẹ do nọ gando haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe po todido sọgodo tọn mítọn po go. Mí ma sọgan gbẹwanna yisenọ hatọ mítọn lẹ bo na gbẹsọ duvivi alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn tọn gba.—1 Johanu 3:11-15; 4:20.

Kaini po Abẹli po na ko yin pinpọnwhẹn to aliho dopolọ mẹ, ṣigba Kaini ma tindo yise to Jiwheyẹwhe mẹ gba. Na nugbo tọn, e do gbigbọ Lẹgba, heyin ‘hlọnhutọ po otọ́ lalo tọn po’ dowhenu tọn hia. (Johanu 8:44) Nuyiwa Kaini tọn dohia dọ mímẹpo wẹ tindo nudide de, dọ mẹhe de nado wà ylando lẹ klan yede sọn Jiwheyẹwhe dè, podọ dọ Jehovah nọ sayana mẹhe ma lẹnvọjọ lẹ.

To alọ devo mẹ, Abẹli yí yise zan to Jehovah mẹ. Na nugbo tọn, “gbọn yise dali Abẹli sanvọ́ dagbedagbe de hlan Jiwheyẹwhe hú Kaini tọn: gbọn ehe dali e mọ kunnude yí dọ dodonọ wẹ ewọ, Jiwheyẹwhe sọ dekunnuna nunina etọn.” Dile etlẹ yindọ Owe-wiwe ma bẹ hodidọ Abẹli tọn dopo tata hẹn, e ‘gbẹ́ to hodọ’ gbọn apajlẹ yise etọn tọn gblamẹ.—Heblu lẹ 11:4.

Abẹli wẹ yin omẹ tintan to todohukanji he dite tenọgligo-hẹntọ lẹ tọn mẹ. Ohùn etọn, he ‘dawhá jẹgbonu hlan Jehovah sọn aigba mẹ,’ ma ko yin winwọn gba. (Gẹnẹsisi 4:10; Luku 11:48-51) Eyin mí yí yise zan dile Abẹli wà do, mílọsu sọgan duvivi haṣinṣan họakuẹ podọ dẹn-to-aimẹ tọn de hẹ Jehovah.

[Apotin to weda 22]

GLESI LỌ PO LẸNGBỌYÌNTỌ LỌ PO

Aigba pipọ̀ po kanlin lẹ yìnyìn po yin delẹ to azọngban dowhenu tọn he Jiwheyẹwhe na Adam mẹ. (Gẹnẹsisi 1:28; 2:15; 3:23) Visunnu etọn Kaini lẹzun glelẹtọ, bọ Abẹli lẹzun lẹngbọyìntọ. (Gẹnẹsisi 4:2) Ṣigba, to whenuena e yindọ atin-sinsẹ́n po omá po wẹ yin núdùdù gbẹtọvi tọn na taun tọn kakajẹ Singigọ godo, etẹwutu nuhudo tin na lẹngbọ yìnyìn?—Gẹnẹsisi 1:29; 9:3, 4.

Lẹngbọ tindo nuhudo nukunpemẹgo gbẹtọvi tọn nado sọgan nọgbẹ̀. Agbasazọ́n Abẹli tọn dohia dọ gbẹtọ ko to kanlin whégbè tọn lẹ yìn sọn bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn gbọ́n. Biblu ma dọ vlavo eyin mẹhe nọgbẹ̀ jẹnukọnna Singigọ lẹ yí yìnnọsin kanlin tọn zan taidi asisa núdùdù tọn gba, ṣigba mẹhe tlẹ nọ dù nuhe wá sọn atin mẹ kẹdẹ lẹ sọgan yí lẹngbọ-fún zan. Podọ eyin lẹngbọ kú, ayú etọn nọ yin yiyizan to aliho dagbe lẹ mẹ. Di dohia Jehovah wleawuna “awu ayú tọn” bo ṣinyọ́n na Adam po Evi po.—Gẹnẹsisi 3:21.

Depope he whẹho lọ yin, e taidi nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nado lẹndọ gbenọpọ tin to Kaini po Abẹli po ṣẹnṣẹn to tintan whenu. Yé wleawuna nude he pipotọ whẹndo lọ tọn tindo nuhudo etọn nado ṣinyọ́n podọ nado dù.

‘Azọ́n Kaini tọn lẹ yin ylankan, ṣigba nọvisunnu etọn tọn lẹ yin dodo’