Yí Ahun Towe Lẹpo Do Dotudo Jehovah Go
“Yé he yọ́n oyín towe lẹ na dotudo gowe.”—PSALM 9:10.
1, 2. Onú ovọ́ tẹlẹ go wẹ gbẹtọ lẹ nọ dotudo nado mọ hihọ́ yí?
DILE onú susu to dagbemẹ-ninọ mítọn zedo owù mẹ to egbehe, jọwamọnu wẹ e yin nado ganjẹ mẹde kavi nude go na hihọ́. Mẹdelẹ lẹndọ akuẹ susu tintindo na hẹn sọgodo yetọn tindo hihọ́, ṣigba nado dọhojọho, fibẹtado he ma sọgan yin jide-dego to aliho depope mẹ wẹ akuẹ yin. Biblu dọmọ: “Ewọ he dotudo adọkun etọn go na jai.” (Howhinwhẹn lẹ 11:28) Mẹdevo lẹ nọ ganjẹ nukọntọ lẹ go, ṣigba nukọntọ dagbe hugan lẹ tlẹ nọ ṣinuwa. Podọ yigodo-yinukọn, yemẹpo nọ kú. Abajọ Biblu dọmọ: “Mì dotudo ahọvi lẹ go blo, kavi do ovi gbẹtọ tọn go, mẹhe mẹ whlẹngán depope matin te.” (Psalm 146:3) Ohó gbọdo enẹlẹ sọ to avase na mí ma nado dotudo mídelẹ go. “Ovi gbẹtọ tọn” tata lẹ wẹ míwlẹ lọsu yin ga.
2 Yẹwhegán Isaia gblewhẹdo nukọntọ akọta Islaeli azán etọn gbè tọn lẹ na yé dotudo “fibẹtado lalo tọn” go wutu. (Isaia 28:15-17) To vivẹnudido yetọn nado dín hihọ́ mẹ, yé basi alẹnu gbekọndopọ tonudidọ tọn lẹ hẹ akọta he sẹpọ yé lẹ. Alẹnu mọnkọtọn lẹ yin nuvọ́—yèdọ lalo de. Mọdopolọ to egbehe, sinsẹ̀ngán susu to alẹnu basi hẹ nukọntọ tonudidọ tọn lẹ. Alẹnu enẹlẹ lọsu na lẹzun “lalo” de. (Osọhia 17:16, 17) Yé ma na hẹn hihọ́ dẹn-to-aimẹ wá gba.
Apajlẹ Dagbe Jọṣua po Kalẹbu po Tọn
3, 4. Nawẹ linlin he Jọṣua po Kalẹbu po na gbọnvona amẹ́ ao he pò lẹ tọn gbọn?
3 Fie wẹ mí na dín hihọ́ te lo? Asisa dopolọ he Jọṣua po Kalẹbu po lẹhlan to azán Mose tọn gbè wẹ. Ojlẹ vude to tundote Islaeli tọn sọn Egipti godo, akọta lọ ko tin to awuwle mẹ nado biọ Kenani, Aigba Pagbe tọn ji. Sunnu wiawe yin didohlan nado bẹ̀ aigba lọ pọ́n, podọ to vivọnu azán 40 tọn, yé lẹkọwa nado na linlin yetọn. Jọṣua po Kalẹbu po kẹdẹ wẹ dọho dagbe gando nukundido Islaeli tọn go to Kenani. Amẹ́ ao he pò lẹ yigbe dọ aigba lọ yọ́n ganji ṣigba yidogọ dọ: “Gbẹtọ he nọ nọ̀ aigba lọ mẹ lẹ lọ yin huhlọnnọ, podọ tòdaho lẹ lọ odòkọnọ wẹ, bosọ klo tlala . . . Mí ma tin sọgan nado hẹji yì gbẹtọ lẹ lọ ji gba; na yé yin huhlọnnọ hú mí.”—Osọha lẹ 13:27, 28, 31.
4 Islaelivi lẹ kẹalọyi nuhe amẹ́ ao lẹ dọ bo jẹ budi ji, bo tlẹ sọ jẹ nuhlundọ do ota na Mose ji. To godo mẹ, Jọṣua po Kalẹbu po dọ po numọtolanmẹ sinsinyẹn po dọmọ: “Aigba lọ, ehe mẹ mí gbọn luntọ́n nado bẹ̀ pọ́n ẹn, aigba dagbe tlala de wẹ. Eyin OKLUNỌ lọ yí homẹhun to mí mẹ, whenẹnu e na hẹn mí wá aigba he mẹ, bo na ẹn hlan mí; aigba de he yí oyìnnọ po owín po do to sisà. Mì vẹtoli do OKLUNỌ lọ go blo janwẹ, mì sọ dibuna gbẹtọ aigba lọ tọn lẹ lọ blo.” (Osọha lẹ 14:6-9) Etomọṣo, Islaelivi lẹ whèkọdakun podọ, na enẹwutu, yé ma yin dotẹnmẹna nado biọ Aigba Pagbe tọn lọ mẹ to ojlẹ enẹ mẹ.
5. Naegbọn Jọṣua po Kalẹbu po na linlin dagbe?
5 Naegbọn Jọṣua po Kalẹbu po na linlin dagbe, to whenuena amẹ́ ao he pò lẹ na linlin ylankan? Yemẹpo wẹ mọ tòdaho huhlọnnọ po akọta he ko tin to finẹ lẹ po. Podọ owhẹ̀ amẹ́ ao lọ lẹ tọn whẹ́n nado dọ dọ Islaeli ma tindo huhlọn sọmọ nado yí aigba lọ. Jọṣua po Kalẹbu po yọ́n enẹ ga. Ṣigba, amẹ́ ao lọ lẹ pọ́n onú lẹ hlan sọn pọndohlan gbẹtọvi tọn mẹ. To vogbingbọnmẹ, Jọṣua po Kalẹbu po dotudo Jehovah go. Yé ko mọ nuyiwa huhlọnnọ etọn lẹ to Egipti, to Ohù Vẹẹ mẹ, podọ to Osó Sinai kọ̀n. Podọ, to owhe susu godo, linlin nuyiwa enẹlẹ tọn sise poun ko pé nado whàn Lahabi Jẹliko tọn nado ze ogbẹ̀ etọn do owù mẹ na omẹ Jehovah tọn lẹ! (Jọṣua 2:1-24; 6:22-25) Na Jọṣua po Kalẹbu po yí nukun do mọ nuyiwa huhlọnnọ Jehovah tọn lẹ wutu, yé tindo jide mlẹnmlẹn dọ Jiwheyẹwhe na zindonukọn nado hoavùn na omẹ etọn lẹ. To owhe 40 godo, jidide yetọn yin whẹsuna to whenuena whẹndo yọyọ Islaelivi lẹ tọn, to nukọntọ-yinyin Jọṣua tọn glọ, de awhànfọ biọ aigba Kenani tọn ji bo yí aigba lọ.
Nuhewutu Mí Dona Dotudo Jehovah Go Mlẹnmlẹn
6. Naegbọn Klistiani lẹ tin to kọgbidinamẹ glọ to egbehe, podọ mẹnu go wẹ yé dona dotudo?
6 To “ojlẹ awusinyẹn tọn” ehelẹ mẹ, taidi Islaelivi lẹ, mílọsu pannukọn kẹntọ he dohuhlọn hugan mí lẹ. (2 Timoti 3:1) Mí nọ yin kọgbidina to walọyizan-liho, gbigbọ-liho, podọ etlẹ yin to agbasa-liho ga. Mí ma sọgan nọavunte sọta kọgbidinamẹ enẹlẹ na míde gba, na yé wá sọn asisa huhlọnnọ de, yèdọ Satani Lẹgba dè wutu. (Efesunu lẹ 6:12; 1 Johanu 5:19) Fie wẹ mí sọgan lẹhlan lo? Dawe nugbonọ hohowhenu tọn de dọ to odẹ̀ mẹ hlan Jehovah dọmọ: “Yé he yọ́n oyín towe lẹ na dotudo gowe.” (Psalm 9:10) Eyin mí yọ́n Jehovah nugbo bo mọnukunnujẹ nuhe oyín etọn zẹẹmẹdo mẹ, mí na dotudo ewọ go kẹdẹdile Jọṣua po Kalẹbu po wà do.—Johanu 17:3.
7, 8. (a) Nawẹ nudida na mí whẹwhinwhẹ́n lẹ nado dotudo Jehovah go gbọn? (b) Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ Biblu na mí nado dotudo Jehovah go?
7 Naegbọn mí dona dotudo Jehovah go? Dopo to nuhe zọ́n bọ Jọṣua po Kalẹbu po wàmọ mẹ wẹ yindọ yé ko mọ dohia huhlọn etọn tọn lẹ. Míwlẹ lọsu ko mọ yé ga. Di apajlẹ, lẹnnupọndo azọ́n nudida Jehovah tọn ji, he bẹ wẹkẹ he tindo bẹplidopọ sunwhlẹvu lẹ tọn liva susu hẹn. Huhlọn blibata he Jehovah to anadena lẹ dohia dọ ewọ wẹ Nupojipetọ lọ na nugbo tọn. Dile mí lẹnnupọndo lehe nudida lẹ jiawu sọ ji, mí dona kọngbedopọ hẹ Job, mẹhe dọ gando Jehovah go dọmọ: “Mẹnu wẹ sọgan gọ̀ ẹ do godo? Mẹnu wẹ na dọ hlan ẹn dọ, Etẹ wà hiẹ te?” (Job 9:12) Na nugbo tọn, eyin Jehovah tin to adà mítọn mẹ, mí ma dona dibuna mẹdepope to wẹkẹ lọ blebu mẹ.—Lomunu lẹ 8:31.
8 Humọ, lẹnnupọndo Ohó Jehovah tọn, Biblu lọ ji ga. Asisa nuyọnẹn madodogbo Jiwheyẹwhe tọn ehe tindo huhlọn nado gọalọna mí nado dùto walọ ylankan lẹ ji bo hẹn gbẹzan mítọn sọgbe hẹ ojlo Jehovah tọn. (Heblu lẹ 4:12) Biblu wẹ gọalọna mí nado yọ́n yinkọ Jehovah tọn bo mọ nuhe yinkọ etọn zẹẹmẹdo. (Eksọdusi 3:14) Mí mọdọ Jehovah sọgan hẹn ede zun nudepope he e jlo—vlavo Otọ́ owanyinọ, Whẹdatọ dodonọ, kavi Awhàngbatọ—nado sọgan hẹn lẹndai etọn lẹ di. Podọ mí mọ lehe ohó etọn nọ yin hinhẹndi to whepoponu do. Dile mí to Ohó Jiwheyẹwhe tọn plọn, mí nọ yin whinwhàn nado kọngbedopọ hẹ psalm-kàntọ lọ, he dọmọ: “Ohó towe go wẹ yẹn dotudo.”—Psalm 119:42; Isaia 40:8.
9. Nawẹ ofligọ lọ po fọnsọnku Jesu tọn po hẹn jidide mítọn lodo to Jehovah mẹ gbọn?
9 Tito ofligọ lọ tọn yin whẹwhinwhẹ́n devo nado dotudo Jehovah go. (Matiu 20:28) Lehe e jiawu do sọ dọ Jiwheyẹwhe do Ovi etọn titi hlan nado kú taidi ofligọ de na mí! Podọ ofligọ lọ tindo huhlọn na nugbo tọn. E nọ ṣinyọnnudo ylando gbẹtọvi he lẹnvọjọ bo lẹhlan Jehovah dè po ahundopo po lẹpo tọn. (Johanu 3:16; Heblu lẹ 6:10; 1 Johanu 4:16, 19) Nado suahọ ofligọ lọ tọn, Jesu dona yin finfọnsọnku. Azọ́njiawu enẹ, he gbẹtọ kanweko susu mọ po nukun po bo dekunnuna, yin whẹwhinwhẹ́n devo nado dotudo Jehovah go. E hẹn mí tindo nujikudo dọ todido mítọn na yin hinhẹndi.—Owalọ lẹ 17:31; Lomunu lẹ 5:5; 1 Kọlintinu lẹ 15:3-8.
10. Whẹwhinwhẹ́n mẹdetiti tọn tẹlẹ wẹ mí tindo nado dotudo Jehovah go?
10 Ehelẹ yin whẹwhinwhẹ́n delẹ poun he wutu mí sọgan bosọ dona dotudo Jehovah go mlẹnmlẹn. Susu devo lẹ tin, he delẹ to yé mẹ yin whẹwhinwhẹ́n mẹdetiti tọn. Di apajlẹ, mímẹpo wẹ nọ pehẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ to gbẹzan mítọn mẹ sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Eyin mí dín anademẹ Jehovah tọn nado didẹ yé, mí nọ mọ lehe anademẹ enẹ yọn-na-yizan do. (Jakobu 1:5-8) Dile mí ganjẹ Jehovah go to gbẹninọ egbesọegbesọ tọn mítọn lẹ mẹ bo mọ kọdetọn dagbe mọwiwà tọn lẹ sọ, mọwẹ jidide mítọn na yin hinhẹn lodo dogọ to ewọ mẹ do niyẹn.
Davidi Dotudo Jehovah Go
11. Davidi dotudo Jehovah go mahopọnna ninọmẹ tẹlẹ?
11 Davidi Islaeli hohowhenu tọn dotudo Jehovah go. Davidi pannukọn budonamẹ Ahọlu Sauli, he jlo na hù i tọn, gọna awhànpa huhlọnnọ Filistininu lẹ tọn, he to tintẹnpọn nado gbawhàn Islaeli tọn. Ṣogan, e luntọ́n bo tlẹ dùto yé ji. Etẹwutu wẹ? Davidi lọsu basi zẹẹmẹ dọmọ: “OKLUNỌ wẹ hinhọ́n ṣie po whlẹngán ṣie po, mẹnu yẹn na dibuna? OKLUNỌ wẹ gingántẹn ogbẹ̀ ṣie tọn: mẹnu yẹn na savòna?” (Psalm 27:1) Mọdopolọ, mílọsu na gbawhàn eyin mí dotudo Jehovah go.
12, 13. Nawẹ Davidi dohia dọ mí dona dotudo Jehovah go eyin agọjẹdomẹtọ lẹ tlẹ yí odẹ́ yetọn lẹ zan taidi avùnhonu sọta mí gbọn?
12 To nujijọ de whenu, Davidi hodẹ̀ dọmọ: “Jiwheyẹwhe E, se ogbè ṣie, to koefinfàn ṣie mẹ: whlẹn gbigbọ ṣie sọn osi kẹntọ lọ tọn mẹ. Sọ mi whlá sọn aṣli mẹylankan lẹ tọn mẹ, sọn agun ylanzọ́nwàtọ lẹ tọn mẹ. Mẹhe to odẹ́ yetọn gàn di ohí didá, bosọ tá ogá yetọn lẹ nado sẹ́gá yetọn, yèdọ ohó vivẹ́. Na yé nido sẹ́gá yetọn to nuglọ do mẹpipe.” (Psalm 64:1-4) Mí ma yọ́n nuhe whàn Davidi nado wlan ohó ehelẹ gba. Ṣigba mí yọnẹn to egbehe dọ agọjẹdomẹtọ lẹ ‘gàn odẹ́ yetọn’ ga, bo nọ yí ohó zan taidi awhànfunnu de. Yé nọ “sẹ́gá” do Klistiani nugbo lẹ, bo nọ yí hodidọ kavi ohó kinkàn lẹ zan taidi “ogá” nudọnamẹ agọ̀ lẹ tọn. Eyin mí dotudo Jehovah go mlẹnmlẹn, etẹwẹ na yin kọdetọn lọ?
13 Davidi zindonukọn dọmọ: “Jiwheyẹwhe na sẹ́gá do yé: yíyí ogá dopo ajiji wẹ yé na yin alánhotọ. Odẹ́ yelọsu tọn jẹagọdo yé go . . . Dodonọ na jaya to OKLUNỌ mẹ, bo nasọ dín fibẹtado to ewọ mẹ.” (Psalm 64:7-10) Mọwẹ, dile etlẹ yindọ kẹntọ lẹ gàn odẹ́ yetọn sọta mí, to godo mẹ, ‘odẹ́ yetọn nọ jẹagọdo yede.’ Jehovah nọ diọadana whẹho lẹ zun kọdetọn dagbenọ bọ mẹhe ko dotudo ewọ go lẹ sọgan jaya to ewọ mẹ.
Jidide Hẹzekia Tọn Yin Whẹsuna
14. (a) Hẹzekia dotudo Jehovah go to ninọmẹ sinsinyẹn tẹ glọ? (b) Nawẹ Hẹzekia dohia dọ emi ma yí lalo Assilianu lẹ tọn se gbọn?
14 Tudido do Jehovah go Ahọlu Hẹzekia lọsu tọn yin whẹsuna. To gandudu Hẹzekia tọn whenu, awhànpa huhlọnnọ Assilia tọn dobuna Jelusalẹm. Awhànpa enẹ ko gbawhàn akọta susu devo lẹ tọn. E tlẹ ko gbawhàn tòdaho Juda tọn lẹ bọ Jelusalẹm kẹdẹ wẹ pò, podọ Sẹnakelibi doawagun dọ emi na gbawhàn tòdaho enẹ lọsu tọn ga. Gbọn Labṣake gblamẹ, e zinnudeji—to aliho he sọgbe mẹ—dọ jidide do Egipti go na alọgọ na yin nuvọ́. Ṣigba, e yidogọ dọ: “A dikena Jiwheyẹwhe towe, he go hiẹ dotudo klọ we blo, dọmọ, yè ma to na yí Jelusalẹm do alọ ahọlu Assilia tọn mẹ.” (Isaia 37:10) Nalete, Hẹzekia yọnẹn dọ Jehovah ma na hẹn emi jẹflumẹ gba. Enẹwutu e hodẹ̀, dọmọ: “OKLUNỌ E Jiwheyẹwhe mítọn, whlẹn mí dinvie sọn alọ [Assilianu lẹ tọn] mẹ, na ahọludu aigba tọn lẹpo ni yọnẹn dọ hiẹ wẹ OKLUNỌ, yèdọ hiẹ dopo kẹdẹ.” (Isaia 37:20) Jehovah se odẹ̀ Hẹzekia tọn. To ozán dopo mẹ, angẹli dopo hù awhànfuntọ Assilia tọn 185 000. Jelusalẹm luntọ́n, bọ Sẹnakelibi jo aigba Juda tọn do. Mẹhe se nujijọ ehe lẹpo mọ kiklo-yinyin Jehovah tọn.
15. Etẹwẹ na gọalọna mí nado wleawudai na ninọmẹ sinsinyẹn depope he mí sọgan pehẹ to aihọn he tin to gẹ́gẹ́ji ehe mẹ?
15 To egbehe, taidi Hẹzekia, mí tin to awhàngbenu. To whẹho mítọn mẹ, awhàn gbigbọmẹ tọn de wẹ e yin. Ṣogan, taidi awhànfuntọ gbigbọmẹ tọn lẹ, mí dona wleawuna azọ́nyinyọnẹn he na hẹn mí dogbẹ̀ lẹ. Mí dona nọ mọ awhàn-tọ́nmẹ lẹ hlan nukọn bo tin to aṣeji nado sọgan dapana yé. (Efesunu lẹ 6:11, 12, 17) To aihọn he tin to gẹ́gẹ́ji ehe mẹ, ninọmẹ lẹ sọgan diọ to whedepopenu. Hunyanhunyan otò tọn sọgan fọ́n to ajijimẹ. Otò he ko yigbena nuwiwa sinsẹ̀n tọn na ojlẹ dindẹn lẹ sọgan lẹzun hẹngogonọ. Nado tin to awuwle mẹ na nudepope he sọgan jọ, mí dona tin taidi Hẹzekia, bo wleawuna mídelẹ gbọn jidide do Jehovah go mlẹnmlẹn dali.
Etẹwẹ E Zẹẹmẹdo Nado Dotudo Jehovah Go?
16, 17. Nawẹ mí nọ dohia dọ mí dotudo Jehovah go gbọn?
16 Tudido do Jehovah go ma nọ yin didọ to onù mẹ kẹdẹ gba. E bẹ ahun mítọn hẹn bosọ nọ yin didohia gbọn nuyiwa mítọn lẹ dali. Eyin mí dotudo Jehovah go, mí na dejido Ohó etọn, Biblu lọ go mlẹnmlẹn. Mí na nọ hia ẹ egbesọegbesọ, lẹnayihamẹpọn do e ji, bo dikena e ni deanana gbẹzan mítọn. (Psalm 119:105) Tudido do Jehovah go sọ bẹ jidide do huhlọn gbigbọ wiwe tọn go hẹn. Po alọgọ gbigbọ wiwe tọn po, mí sọgan wleawuna sinsẹ́n he nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn lẹ podọ mí sọgan dùto walọ ylankan he ko doadọ̀do to ahun mẹ lẹ ji. (1 Kọlintinu lẹ 6:11; Galatianu lẹ 5:22-24) Gbọnmọ dali, po alọgọ gbigbọ wiwe tọn po, mẹsusu ko penugo nado jo azọ̀ nùnù kavi amasin adínọ lẹ zinzan do. Mẹdevo lẹ ko gbẹkọ aliho gbẹzan fẹnnuwiwa tọn lẹ go. Mọwẹ, eyin mí dotudo Jehovah go, mí na nọ yinuwa to huhlọn etọn mẹ, e mayin to huhlọn mítọn mẹ gba.—Efesunu lẹ 3:14-18.
17 To yidogọ mẹ, tudido do Jehovah go zẹẹmẹdo jidide do mẹhe go ewọ dejido lẹ. Di apajlẹ, Jehovah ko basi tito na “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ nado penukundo dagbenu Ahọluduta lọ tọn lẹ go to aigba ji. (Matiu 24:45-47) Mí ma nọ tẹnpọn nado wà nuhe jlo mí gba, mọjanwẹ mí ma nọ yí nukunpẹvi do pọ́n afanumẹ nugbonọ lọ, na mí dejido tito Jehovah tọn go wutu. Humọ, mẹho lẹ nọ wadevizọn to agun Klistiani tọn mẹ podọ, sọgbe hẹ apọsteli Paulu, yin dide gbọn gbigbọ wiwe gblamẹ. (Owalọ lẹ 20:28) Mí sọ nọ dohia dọ mí dotudo Jehovah go gbọn gbekọndopọ hẹ tito mẹho lẹ tọn to agun lọ mẹ dali.—Heblu lẹ 13:17.
Hodo Apajlẹ Paulu Tọn
18. To egbehe, nawẹ Klistiani lẹ nọ hodo apajlẹ Paulu tọn gbọn, ṣigba etẹ mẹ wẹ yé ma nọ ze jidide yetọn do?
18 Apọsteli Paulu pehẹ kọgbidinamẹ susu to lizọnyizọn etọn mẹ, kẹdẹdile mí nọ wà do. To azán etọn gbè, sinsẹ̀n Klistiani tọn yin didohia to aliho agọ̀ mẹ to aṣẹpatọ lẹ nukọn, podọ e dovivẹnu to whedelẹnu nado jla lalo enẹlẹ do kavi nado hẹn azọ́n yẹwhehodidọ tọn lodo to osẹ́n-liho. (Owalọ lẹ 28:19-22; Filippinu lẹ 1:7) Klistiani lẹ nọ hodo apajlẹ etọn to egbehe. Fidepope he e yọnbasi te, mí nọ gọalọna mẹdevo lẹ nado mọnukunnujẹ azọ́n mítọn mẹ gbọn aliho depope he hundote na mí yiyizan dali. Podọ mí nọ dovivẹnu nado yiavunlọna wẹndagbe lọ bo hẹn ẹn lodo to osẹ́n-liho. Etomọṣo, mí ma nọ ze jidide mítọn lẹpo do vivẹnudido mọnkọtọn lẹ mẹ gba, na mí ma yise dọ kọdetọn dagbe kavi awugbopo sinai do dùdù to owhẹ̀ whẹdọhọsa tọn lẹ ji kavi nukundagbe gbẹtọgun lẹ tọn mimọ ji wutu. Kakatimọ, mí nọ dotudo Jehovah go. Mí nọ flin tulinamẹ he e na Islaeli hohowhenu tọn dọmọ: “To [blẹomẹninọ] po tudido po mẹ wẹ huhlọn mìtọn te.”—Isaia 30:15.
19. Nawẹ jidide mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn do Jehovah go to homẹkẹn glọ ko yin whẹsuna gbọn?
19 To whedelẹnu to whenuho egbezangbe tọn mítọn mẹ, azọ́n mítọn ko yin alọhẹndotena to Whèzẹtẹn-waji po Whèyihọ-waji Europe po tọn, to fidelẹ to Asia po Aflika po, podọ to otò Hùwaji po Agewaji Amelika tọn lẹ po mẹ. Be ehe dohia dọ jidide mítọn to Jehovah mẹ yin to ovọ́ mẹ wẹ ya? Lala. Dile etlẹ yindọ Jehovah ko jotẹnna homẹkẹn vẹadi to whedelẹnu na lẹndai dagbe etọn wutu, e ko gbọn owanyi dali hẹn mẹhe jiya homẹkẹn lọ tọn lẹ lodo. Klistiani susu ko wleawuna kandai jiawu yise po jidide to Jiwheyẹwhe mẹ po tọn to homẹkẹn glọ.
20. Dile etlẹ yindọ mí sọgan mọaleyi sọn mẹdekannujẹ he gandudu lẹ nọ na mí mẹ, aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí ma na jogbe gbede te?
20 To alọ devo mẹ, nuwiwa mítọn yin alọkẹyi to osẹ́n-liho to otò susu mẹ, podọ to whedelẹnu mí nọ mọ pipà yí to linlinnamẹnu lẹ mẹ. Mí yọ́n pinpẹn ehe tọn bosọ yọnẹn dọ ehe lọsu ga to lẹndai Jehovah tọn hẹndi. Po alọkẹyi etọn po, mí nọ yí mẹdekannujẹ he mí tindo zan nado sẹ̀n Jehovah to gbangba podọ to gigọ́mẹ kakati nado yí ì zan na ale mítọn titi lẹ. Nalete, mí ma na jogbe na kadaninọ mítọn, kavi dekanpona nuwiwa yẹwhehodidọ tọn mítọn, kavi de huhlọn pò na sinsẹ̀nzọn mítọn hlan Jehovah gbede na mí jlo dọ aṣẹpatọ lẹ ni yí nukundagbe do pọ́n mí wutu gba. Mí yin mẹjidugando Ahọluduta Mẹssia tọn tọn lẹ bosọ tin to adà nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn mẹ mlẹnmlẹn. Todido mítọn, mayin to titonu ehe mẹ gba, ṣigba to aihọn yọyọ lọ mẹ, fie Ahọluduta olọn mẹ Mẹssia tọn lọ na yin gandudu dopo akàn he to gandu do aigba ehe ji te. Bọmbu, kavi awhànfunnu lẹ, kavi mẹgbeyinyan nuzanusẹvaun tọn lẹ ma sọgan whàn gandudu enẹ kavi hẹn ẹn sẹtẹn sọn olọn mẹ gbede. Mẹde ma sọgan gbawhàn etọn podọ e na hẹn lẹndai Jehovah tọn di.—Daniẹli 2:44; Heblu lẹ 12:28; Osọhia 6:2.
21. Etẹwẹ mí magbe nado wà?
21 Paulu dọmọ: “Míwlẹ matin to yé he to agọjoyigodo hlan dindọ̀n mẹ lẹ gba; adavo yé he yise hlan whlẹngán ayiha tọn.” (Heblu lẹ 10:39) Enẹwutu, mì gbọ mímẹpo ni yí nugbonọ-yinyin do sẹ̀n Jehovah kakajẹ opodo. Mí tindo whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado dotudo Jehovah go todin podọ kakadoi.—Psalm 37:3; 125:1.
Etẹwẹ Hiẹ Plọn
• Naegbọn Jọṣua po Kalẹbu po hẹn linlin dagbe wá?
• Etẹwẹ yin whẹwhinwhẹ́n delẹ he wutu mí dona dotudo Jehovah go mlẹnmlẹn?
• Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado dotudo Jehovah go?
• Gbọn tudido do Jehovah go dali, etẹwẹ mí magbe nado wà?
[Yẹdide to weda 15]
Naegbọn Jọṣua po Kalẹbu po na linlin dagbe?
[Yẹdide lẹ to weda 16]
Nudida na mí whẹwhinwhẹ́n he lodo nado dotudo Jehovah go
[Asisa Yẹdide tọn]
Yẹdide atọ̀n lẹpo: Courtesy of Anglo-Australian Observatory, photograph by David Malin
[Yẹdide to weda 18]
Tudido do Jehovah go zẹẹmẹdo jidide do mẹhe go ewọ dejido lẹ