Lehe Hiẹ Sọgan Hẹn Alọwle Towe Lodo Gbọn

LẸNNUPỌ́N do owhé he ko gbọgbé de ji. Osẹ̀n lọ to kinklọn, họta lọ ko gble, podọ aigba heyin titlẹ́ lọ lọsu ko to zizẹ. E họnwun dọ yujẹhọn sinsinyẹn ko yinuwado owhé ehe ji to owhe lẹ gblamẹ podọ e sọ jiya nukunmapedonugo tọn. Be e dona yin hihọliai wẹ ya? E ma yinmọ dandan gba. Eyin owhé lọ gbẹ́ hẹnai bọ dodonu etọn lẹ sinyẹn, e sọgan gbẹsọ yin jijlado.

Be ninọmẹ owhé ehe tọn hẹnwe flin alọwle towe wẹ? Dile owhe lẹ to yìyì, onú he yè sọgan ylọ dọ yujẹhọn sinsinyẹn lẹ sọgan ko yinuwado kọndopọ alọwle tọn towe ji. Dopo to mì omẹ awe lẹ mẹ sọgan ko yí nukunpẹvi do pọ́n alọwle mìtọn jẹ obá de mẹ. Numọtolanmẹ towe lẹ sọgan ko yin dopolọ po Sandy tọn lẹ po. To owhe 15 taidi alọwlemẹ de godo, Sandy dọmọ: “Mí ma tindo nudepope dopọ adavo dọ mí wlealọ hẹ míde. Ṣigba enẹ kẹdẹ ma ko pé gba.”

Eyin alọwle towe tlẹ taidi ehe, ma yawu wá tadona lọ kọ̀n dọ e dona wá vivọnu blo. Alọwle towe sọgan yin vivọjlado. Enẹ sinai do lehe gbemima hiẹ po alọwlemẹ towe po tọn nado vọ́ alọwle mìtọn jlado sinyẹn sọ ji. Gbemima sọgan gọalọ nado hẹn alọwle towe lodo to ojlẹ whlepọn tọn mẹ. Ṣigba etẹwẹ gbemima zẹẹmẹdo? Podọ nawẹ Biblu sọgan gọalọna we nado hẹn ẹn lodo gbọn?

Gbemima Nọ Bẹ Azọngban Hẹn

Hogbe lọ gbemima dlẹnalọdo azọngban mẹtọn yinyọnẹn kavi ojlo nado hẹn azọngban di. To whedelẹnu gbemima nọ yin yiyizan gando nuhe matlẹ yin gbẹtọ lẹ go, taidi gbekọndopọ ajọwiwa tọn de. Di apajlẹ, e sọgan yin dandan na họgbátọ de nado gbá ohọ̀ he ewọ ko doalọ owe mẹ nado gbá de. E tlẹ sọgan gọ̀n ma yọ́n mẹhe zọ́n azọ́n lọ na taun tọn. Etomọṣo họgbátọ lọ nọ mọdọ e to dandan mẹ nado de opà he emi ko dó.

Dile e tlẹ yindọ alọwle ma yin tito ajọwiwa tọn he ma tindo numọtolanmẹ de do sọ, gbemima he e nọ biọ lọ bẹ azọngban mẹtọn yinyọnẹn hẹn. Hiẹ po alọwlemẹ towe po sọgan ko dopà to Jiwheyẹwhe po gbẹtọ po nukọn nado nọpọ́ mahopọnna nudepope he sọgan jọ. Jesu dọmọ: “Mẹhe dá [sunnu po yọnnu po] to whẹwhẹwhenu, dá yé asu po asi po. E sọ dọmọ na ehe tọn wẹ sunnu na jo otọ́ po onọ̀ etọn po dai, bo na sẹbọ do asi etọn de.” Jesu yidogọ dọ: “Onú he Jiwheyẹwhe kọndopọ mì dike gbẹtọ klan ẹn blo.” (Matiu 19:4-6) Enẹwutu to whenuena nuhahun lẹ fọ́n, hiẹ po alọwlemẹ towe po dona payi nado hẹn gbemima he mì ko basi lọ di.a Asi de dọ dọ: “To whenue mí doalọtena nulẹnpọndo gbẹdai ji taidi nudide de godo kẹdẹ wẹ ninọmẹ lẹ jẹ tepọn ji.”

Ṣigba gbemima alọwle tọn ma zẹẹmẹdo azọngban mẹtọn yinyọnẹn poun gba. Etẹwẹ e sọ bẹhẹn dogọ?

Azọ́nwadopọ Nọ Hẹn Gbemima Alọwle Tọn Lodo

Gbemima na alọwle ma zẹẹmẹdo dọ alọwlemẹ lẹ na nọ kọngbedopọ to whepoponu gba. Whenuena wiwọ́ wá aimẹ, ojlo nujọnu tọn de dona tin nado didẹ whẹho lọ, e mayin na yè ko dopagbe etọn poun wutu wẹ gba, ṣigba na kọndopọ numọtolanmẹ tọn wutu. Jesu dọ gando asu po asi po lẹ go dọmọ: “Yé ma sọ yin omẹ awe ba gba, adavo agbasalan dopo.”

Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin “agbasalan dopo” hẹ alọwlemẹ towe? Apọsteli Paulu wlan dọ “asu lẹ ni nọ yiwanna asi yetọn lẹ kẹdẹdi agbasalan yede tọn.” (Efesunu lẹ 5:28, 29) To whelọnu lo, agbasalan dopo-yinyin zẹẹmẹdo, to apadewhe, nado nọ hò dagbemẹninọ alọwlemẹ towe tọn pọ́n dile hiẹ nọ hò dewetiti tọn pọ́n do. Alọwlemẹ lẹ dona dapana hogbe taidi “ṣie” kavi “yẹn”. Kakatimọ yé dona nọ yí hogbe lẹ taidi “mítọn” kavi “míwlẹ” zan. Yọnnu ayinamẹtọ de wlan dọ: “Alọwlemẹ awe lẹ dona doalọtena tlẹnnọ-yinyin to ahun yetọn lẹ mẹ kavi nado nọ lẹnnupọn bosọ nọ yinuwa taidi dọ yé ma tlẹ wlealọ nkọ. Podọ yé dona lẹzun mẹhe ko wlealọ to ahun yetọn lẹ mẹ.”

Be hiẹ po alọwlemẹ towe po ‘wlealọ to ahun mìtọn lẹ mẹ’ ya? Sọgbe hẹ linlẹn ehe, yè sọgan nọpọ́ na owhè susu lẹ ṣo bo ma na yin “agbasalan dopo” gba. Mọwẹ, ehe sọgan jọ, ṣigba owe lọ Dotẹnmẹ Nina Whenu Nado Didẹ Whẹho Lẹ (glẹnsigbe) dọ dọ: “Alọwle zẹẹmẹdo gbẹzan yiyizan dopọ, podọ lehe omẹ awe lẹ wà nususu dopọ sọ, mọwẹ gbẹzan alọwle tọn yetọn nọ tindo kọdetọn dagbe do niyẹn.”

Alọwlemẹ he ma tindo ayajẹ delẹ nọ gbọṣi pọ́ na lẹblanu ovi yetọn lẹ tọn kavi hihọ akuẹzinzan tọn wutu. Mẹdelẹ nọ doakọnna na yé jẹagọdo gbẹdai wutu kavi na obu nuhe mẹdevo lẹ na lẹn eyin yé klan kavi gbẹ́ yede dai tọn wutu. Dile e tlẹ jẹna pipà dọ alọwle ehelẹ dẹn-to-aimẹ, flin dọ yanwle mìtọn dona yin nado duvivi kọndopọ owanyinọ de tọn, e ma yin alọwle he dẹn-to-aimẹ de poun gba.

Ṣejannabi Matindo Nọ Yidogọna Gbemima Alọwle Tọn

Biblu dọ dọdai dọ to ‘azán godo tọn lẹ mẹ,’ gbẹtọ lẹ na lẹzun “owanyina yede tọ́.” (2 Timoti 3:1, 2) Sọgbe hẹ dọdai ehe, gbẹtọ lẹ nọ saba ze ayidonugo do yede ji to egbehe. To alọwle susu mẹ, mẹdezejo matin nukundido dọ omẹ awetọ lọsu ni wàmọ ga nọ yin pinpọndohlan taidi ohia madogán tọn de. Etomọṣo, to alọwle he lodo lẹ mẹ, alọwlemẹ awe lẹ nọ dó gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia. Nawẹ hiẹ sọgan wàmọ gbọn?

Kakati nado nọ to kinkanbiọ dewe dọ ‘Ale tẹ mọyi wẹ yẹn te sọn haṣinṣan ehe mẹ?’, kanbiọ dewe dọ ‘Etẹ yiwà wẹ yẹn lọsu te nado hẹn alọwle ṣie lodo?’ Biblu dọ dọ Klistiani lẹ ma dona ‘pọ́n onú he yin yetọn kẹdẹ go gba ṣigba na yé ni nọ pọ́n onú he yin mẹdevo tọn go ga.’ (Filippinu lẹ 2:4) To whenuena hiẹ to nulẹnpọndo nunọwhinnusẹ́n ehe ji, gbadopọnna nuyiwa towe lẹ to osẹ he wayi mẹ. Whla nẹmu wẹ hiẹ ko yinuwa po homẹdagbe po na ale alọwlemẹ towe tọn? Whenuena alọwlemẹ towe jlo na dọho, be hiẹ dotoai—dile etlẹ yindọ hiẹ matindo ojlo vonọtaun de nado wàmọ? Nuyiwa nẹmu mẹ wẹ hiẹ tindo mahẹ te he hùnhomẹ na alọwlemẹ towe hugan hiẹ lọsu?

To kanbiọ mọnkọtọn lẹ gbigbejepọn whenu, ma hanú dọ dagbewà towe lẹ ma na yin ayidego kavi ahọsuna blo. Owe alọdlẹndonu tọn dopo dọ dọ: “To suhugan haṣinṣan lẹ tọn mẹ walọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn nọ hẹn omẹ awetọ nado wàmọ ga, enẹwutu wà nuhe go a pé lẹpo nado ze apajlẹ mẹde-yido-sanvọ́ tọn dai, bo gbọnmọ dali dotuhomẹna alọwlemẹ towe nado wàmọ ga.” Walọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn lẹ nọ hẹn alọwle lodo na yé nọ dohia dọ alọwle towe yin nuhọakuẹ na we podọ hiẹ sọ jlo nado penukundego.

Alọwle Pinpọnhlan Taidi Nuhe Na Dẹn-to-Aimẹ Yin Onú titengbe

Jehovah Jiwheyẹwhe nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n nugbonọ-yinyin. Enẹwutu, Biblu dọmọ: “ Hẹ nugbonọ hiẹ [Jehovah] na yinuwa po nugbonọ-yinyin po.” ( 2 Samuẹli 22:26, NW) Nado yin nugbonọ hlan Jiwheyẹwhe bẹ nugbonọ-yinyin hlan tito alọwle tọn he ewọ zedai hẹn.—Gẹnẹsisi 2:24.

Eyin hiẹ po alọwlemẹ towe po yin nugbonọ hlan ode awetọ mìtọn, mì sọgan pọ́n alọwle mìtọn hlan taidi nuhe na dẹn-to-aimẹ. Whenuena mì to nulẹnpọn hlan sọgodo, mì na nọ mọdọ kanṣiṣa mìtọn gbẹsọ zindonukọn. Linlẹn lọ dọ eyin mí ko yọnẹn wẹ mí ma na ko wlealọ ma na nọ wá ayiha mìtọn mẹ pọ́n gbede, podọ pọndohlan ehe nọ basi hihọ́na kọndopọ mìtọn. Asi dopo dọ dọ: “E tlẹ yin to whenuena homẹgble mi tlala do [asu ṣie] go bọ yẹn jẹflumẹ gando nuhe to mí wà lẹ go, yẹn ma nọ hanú dọ alọwle mítọn to sisẹpọ vivọnu gba. Lehe mí sọgan vọ́ haṣinṣan mítọn jlado gbọn wẹ nọ duahunmẹna mi. Yẹn ma nọ tindo ayihaawe gando haṣinṣan lọ vivọjlado go gba—Nulọ poun wẹ yindọ yẹn ma ko yọ́n lehe mí na wà ehe do.”

Pọndohlan he dẹn-to-aimẹ tintindo yin adà titengbe de to gbemima hlan alọwlemẹ mẹtọn mẹ, ṣigba e blawu dọ pọndohlan ehe to bubusẹ sọn alọwle susu mẹ. To dẹ́sọ-dẹ́mẹ sinsinyẹn lẹ whenu, alọwlemẹ dopo sọgan dọ to ajijimẹ dọ “yẹn jlo na gbẹ́ we!” kavi “yẹn na yì dín mẹdevo mọ he na yí nukun nujọnu tọn do pọ́n mi!” Nugbo wẹ dọ, to suhugan ninọmẹ lẹ tọn mẹ, hogbe ehelẹ ma nọ yin hójọhó gba. Etomọṣo Biblu dọ dọ odẹ́ sọgan “gọ́ na adí okú tọn.” (Jakobu 3:8) Hogbe adi po budonamẹ tọn po he mẹ yè nọ dohia te dọ emi na hẹn onú de gble eyin omẹ awetọ ma wà onú lẹ dile yè jlo do nọ zẹẹmẹdo dọ, ‘Yẹn ma nọ mọ alọwle mítọn di nuhe na dẹn-to-aimẹ de. Whedepopenu wẹ yẹn sọgan doalọte na ẹn.’ Dotẹnmẹ nina onú mọnkọtọn lẹ sọgan hẹn gbakija wá alọwle de mẹ.

Eyin hiẹ nọ pọ́n alọwle towe dohlan taidi nuhe na dẹn-to-aimẹ, enẹ dohia dọ hiẹ donukun nado tin hẹ alọwlemẹ towe mahopọnna ninọmẹ awusinyẹnnamẹ tọn lẹ. Ehe sọ tindo alemọyi devo ga. E na hẹn ẹn bọawu taun na hiẹ po alọwlemẹ towe po nado nọ kẹalọyi madogán po nuṣiwa ode awetọ mìtọn tọn lẹ po podọ nado nọ sinyẹnlin hẹ mìnọzo bosọ nọ jo na mìnọzo po awubibọ po. (Kọlọsinu lẹ 3:13) Alọnuwe de dọ dọ: “To alọwle dagbe de mẹ, e yọnbasi dọ mì omẹ awe lẹpo ni nọ ṣinuwa podọ alọwle mìtọn dona gbọṣi aimẹ mahopọnna ninọmẹ enẹ.”

To alọwle towe zangbe, hiẹ basi gbemima de, e ma yin dohlan titobasinanu aṣa alọwle tọn tọn de gba, ṣigba dohlan gbẹtọ de—yèdọ alọwlemẹ towe. Ehe dona yinuwa sisosiso do alọpa he mẹ hiẹ nọ lẹnnupọn bosọ nọ yinuwa do todin taidi alọwlemẹ de ji. Be hiẹ ma yigbe dọ a dona tin hẹ alọwlemẹ towe, e mayin na hiẹ tindo yise he lodo to wiwe-yinyin alọwle tọn mẹ kẹdẹ wutu gba, ṣigba na hiẹ yiwanna mẹhe a wlealọ hẹ wutu ya?

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Apotin/Yẹdide to weda 6]

Nuhe Hiẹ Sọgan Basi Todin

Nawẹ gbemima towe nado hẹn alọwle towe lodo sinyẹn sọ? Vlavo hiẹ ko mọ fihe biọ vọjlado lẹ. Nado hẹn alọwle towe lodo, tẹ́n nuhe bọdego ehelẹ pọ́n:

● Gbadopọnna dewe. Kanbiọ dewe dọ: ‘Be yẹn wlealọ to ahun ṣie mẹ nugbonugbo, kavi yẹn gbẹpo to nulẹnpọn bosọ to nuyiwa taidi tlẹnnọ de wẹ?’ Tẹnpọn bo yọ́n linlẹn alọwlemẹ towe tọn gando hiẹ go to whẹho ehe mẹ.

● Hia hosọ ehe po alọwlemẹ towe po. Enẹgodo, po awuvivo po, dọho hẹ alọwlemẹ towe do lehe mì sọgan hẹn gbemima alọwle tọn mìtọn lodo gbọn ji.

● Mì nọ wà nuhe sọgan hẹn gbemima mìtọn lodo lẹ dopọ. Di apajlẹ: mì sọgan pọ́n fọto alọwle mìtọn tọn lẹ kavi nujijọ ayidego tọn devo lẹ tọn. Mì nọ basi nuhe mì yiwanna to whenue mì to họntọn mẹ lẹ kavi to owhe tintan alọwle mìtọn tọn mẹ lẹ. Mì nọ plọn hosọ he sinai do Biblu ji bo dọho gando alọwle go lẹ sọn Atọ̀họ̀ Nuhihọ Lọ Tọn po Réveillez-vous! po mẹ.

[Apotin/Yẹdide to weda 6]

To Alọwle mẹ, Gbemima Nọ Zẹẹmẹdo . . .

● Azọngban mẹtọn yinyọnẹn “Sú ehe a dopà etọn. E pọnte dọ a ma dopà hú dọ a ni dopà bo ma dè e”—Yẹwhehodọtọ 5:4, 5.

● Azọ́nwadopọ “Omẹ awe pọnte hú omẹ dopo. . . Na eyin yé jai, mẹde na ze ogbẹ́ etọn dote”—Yẹwhehodọtọ 4:9-10.

● Mẹde-yido-sanvọ́ “Nado namẹ do dona hú nado mọyi”—Owalọ lẹ 20:35.

● Pọndohlan He Dẹn-to-Aimẹ “owanyi . . . nọ doakọnna onú lẹpo”—1 Kọlintinu lẹ 13:4, 7.

[Yẹdide to weda 7]

Be hiẹ nọ dotoai to whenuena alọwlemẹ towe jlo na dọho ya?