Omẹ Jiwheyẹwhe Tọn lẹ Dona Yiwanna Homẹdagbe
‘Etẹwẹ Jehovah to kinkanbiọ sọn dè we, adavo nado nọ yí whẹdida dodo do wà, podọ nado yiwanna homẹdagbe, podọ nado nọ yí whiwhẹ do zinzọnlin po Jiwheyẹwhe towe po.’—MIKA 6:8.
1, 2. (a) Naegbọn e ma dona paṣa mí dọ Jehovah nọ donukun dọ omẹ etọn lẹ ni do homẹdagbe hia? (b) Kanbiọ he gando homẹdagbe go tẹlẹ wẹ mí dona gbadopọnna?
JEHOVAH yin Jiwheyẹwhe homẹdagbe, kavi dagbewà tọn de. (Lomunu lẹ 2:4) Lehe asu po asi po tintan, Adam po Evi po dona ko yọ́n pinpẹn enẹ tọn do sọ! To jipa Edẹni tọn mẹ, yé yin lilẹdope gbọn nudida whanpẹnọ lẹ dali he yin kunnudenu homẹdagbe Jiwheyẹwhe tọn hlan gbẹtọvi lẹ, he tindo nugopipe lọ nado duvivi onú helẹ tọn. Podọ Jiwheyẹwhe zindonukọn nado yin homẹdagbenọ hlan mẹlẹpo, etlẹ yin hlan mayọndagbenọ po mẹylankan lẹ po.
2 Na gbẹtọvi lẹ yin didá to apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ wutu, yé penugo nado do jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ hia. (Gẹnẹsisi 1:26) Abajọ Jehovah do nọ donukun dọ mí ni do homẹdagbe hia. Dile Mika 6:8 dọ do, omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ dona “yiwanna lẹblanu, [kavi homẹdagbe].” Etẹwẹ homẹdagbe yin? Kanṣiṣa tẹwẹ e tindo hẹ jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn he pò lẹ? To whenuena e yindọ gbẹtọvi lẹ penugo nado do homẹdagbe hia, naegbọn aihọn do gọ́ na danuwiwa po kanyinylan po sọmọ? Taidi Klistiani lẹ, naegbọn mí dona dovivẹnu nado nọ do homẹdagbe hia to nuyiwa mítọn hẹ mẹdevo lẹ mẹ?
Etẹwẹ Homẹdagbe Yin?
3. Nawẹ hiẹ sọgan basi zẹẹmẹ homẹdagbe tọn gbọn?
3 Homẹdagbe nọ yin didohia gbọn ojlo nujọnu tọn tintindo to dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn mẹ dali. E nọ yin didohia gbọn nuyiwa alọgọnamẹ tọn po hogbe mẹtọnhopọn tọn lẹ po dali. Nado yin homẹdagbenọ zẹẹmẹdo nado nọ wà dagbe, e mayin nado wà oylan gba. Homẹdagbenọ de nọ yin họntọnjihẹmẹtọ, walọmimiọnnọ, awuvẹmẹtọ, po lẹblanunọ po. E nọ do walọ alọtútlú po mẹtọnhopọn tọn po hia mẹdevo lẹ. Apọsteli Paulu na ayinamẹ Klistiani lẹ dọmọ: “Mì ze lẹblanu homẹ tọn, dagbewà [kavi homẹdagbe], hùwhẹ, walọmimiọn, po linsinsinyẹn po dogo.” (Kọlọsinu lẹ 3:12) Enẹwutu, homẹdagbe yin avọ̀ yẹhiadonu tọn de he Klistiani nugbo lẹpo dona ze dó.
4. Nawẹ Jehovah do homẹdagbe hia gbẹtọvi lẹ jẹnukọn gbọn?
4 Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ do homẹdagbe hia jẹnukọn. Dile Paulu dọ do, to whenuena “homẹdagbe po owanyi Jiwheyẹwhe Whlẹngantọ mítọn tọn po sọawuhia” wẹ “e whlẹn mí, gbọn lẹ̀wé vọ́ji tọn po hẹnzun yọyọ [gbigbọ wiwe] tọn po dali.” (Titu 3:4, 5) Jiwheyẹwhe ‘lẹ̀,’ kavi klọ́ Klistiani yiamisisadode lẹ wé to ohùn Jesu tọn mẹ, bo yí ale avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn zan do ota yetọn mẹ. Yé sọ yin hinhẹnzun yọyọ gbọn gbigbọ wiwe gblamẹ, bo lẹzun “mẹdida yọyọ” de taidi visunnu Jiwheyẹwhe tọn heyin jiji gbọn gbigbọ dali lẹ. (2 Kọlintinu lẹ 5:17) Humọ, homẹdagbe po owanyi Jiwheyẹwhe tọn po dlẹnkan jẹ “gbẹtọ susugege” lẹ dè, he ko “yàn aṣọ́vọ̀ yetọn bosọ hẹn yé zun wewe to ohùn Lẹngbọvu lọ tọn mẹ.”—Osọhia 7:9, 14; 1 Johanu 2:1, 2.
5. Naegbọn mẹhe gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn to anadena lẹ dona nọ do homẹdagbe hia?
5 Homẹdagbe sọ yin apadewhe sinsẹ́n gbigbọ wiwe, kavi huhlọn yido wazọ́n Jiwheyẹwhe tọn tọn. Paulu dọmọ: “Sinsẹ́n [gbigbọ] tọn wẹ, owanyi, ayajẹ, jijọho, linsinyẹn, homẹdagbe, dagbewà, [yise], walọmimiọn, mawazẹjlẹgo: osẹ́n depope ma tin to ehelẹ nkọ ji.” (Galatianu lẹ 5:22, 23) Enẹwutu, be e ma jẹ dọ mẹhe gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn to anadena lẹ ni nọ do homẹdagbe hia mẹdevo lẹ ya?
Homẹdagbe Nugbo Tọn Ma Yin Madogán Gba
6. Whetẹnu wẹ homẹdagbe nọ yin madogán, podọ etẹwutu wẹ?
6 Mẹdelẹ nọ pọ́n homẹdagbe hlan di madogán. Yé nọ lẹndọ mẹde dona yin hẹngogonọ, kavi tlẹ yin fifiẹtọ to whedelẹnu whẹpo mẹdevo lẹ nido mọ hlọnhlọn etọn. Ṣigba, na taun tọn, e nọ biọ hlọnhlọn nado yin homẹdagbenọ bo dapana homẹdagbe agọ̀ didohia. To whenuena e yindọ homẹdagbe yin apadewhe sinsẹ́n gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tọn, e ma sọgan yin nuyiwa madogán tọn, kavi dehe nọ dovọ́na walọ ylankan gba. To alọ devo mẹ, homẹdagbe agọ̀ yin madogán de he nọ hẹnmẹ nado yí nukunpẹvi do pọ́n ylanwiwa.
7. (a) Nawẹ Eli yin alọjodokọjinamẹtọ gbọn? (b) Naegbọn mẹho agun tọn lẹ dona tin to aṣeji sọta homẹdagbe agọ̀ didohia?
7 Di apajlẹ, lẹnnupọndo yẹwhenọ daho Islaeli tọn, Eli ji. E joalọdokọji na visunnu etọn lẹ, Họfini po Finehasi po, he nọ wà sinsẹ̀nzọn taidi yẹwhenọ to gòhọtúntún lọ mẹ. Na yé ma tindo pekọ to adà avọ́sinsan lọ tọn he Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn biọ dọ e ni yin nina yé lẹ mẹ wutu, yé dọna devi de nado nọ biọ olàn-mú sọn mẹhe jlo na sanvọ́ lẹ si whẹpo ojó avọ́nunina lọ tọn do nọ yin mimẹ̀ to agbà lọ ji. Visunnu Eli tọn lẹ sọ nọ zanhẹ yọnnu he to sinsẹ̀nzọnwa to họntonu gòhọtúntún lọ tọn mẹ lẹ. Ṣigba, kakati Eli ni yàn Họfini po Finehasi po sọn otẹn azọngban tọn yetọn mẹ, e gbẹnuna yé vlẹkẹsẹ poun. (1 Samuẹli 2:12-29) Abajọ “ohó OKLUNỌ tọn [masọ] yin nuhọakuẹ to azán nẹlẹ mẹ”! (1 Samuẹli 3:1) Klistiani mẹho agun tọn lẹ dona tin to aṣeji ma nado joawuna homẹdagbe agọ̀ didohia hlan ylanwatọ he sọgan ze gbigbọnọ-yinyin agun lọ tọn do owù mẹ lẹ. Homẹdagbe nugbo tọn ma nọ miyọnnukundo ohó po walọ ylankan he jẹagọdo nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ po gba.
8. Nawẹ Jesu do homẹdagbe nugbo tọn hia gbọn?
8 Apajlẹnọ mítọn, Jesu Klisti ma do homẹdagbe agọ̀ hia pọ́n gbede. E ze apajlẹ dagbe hugan dai to homẹdagbe nugbo tọn didohia mẹ. Di dohia, ‘e do owanyi sisosiso hia na gbẹtọ lẹ na yè hẹn agbọ́pé yé bọ yé yin vunvunpé di lẹngbọ he ma tindo lẹngbọhọtọ de wutu.’ Omẹ ahunjijlọnọ lẹ voawu nado dọnsẹpọ Jesu, bo tlẹ hẹn ovi flinflin yetọn lẹ wá e dè. Lẹnnupọn do homẹdagbe po awuvẹmẹ po he e na ko dohia ji dile e “ze [ovi lẹ] daga to awà etọn lẹ mẹ, bo yí alọ etọn lẹ do yé ji, bo dona yé.” (Matiu 9:36; Malku 10:13-16) Ṣigba, dile Jesu tlẹ yin homẹdagbenọ, e ma yí nukunpẹvi do pọ́n nuhe sọgbe to nukun Otọ́ etọn olọn mẹ tọn mẹ gbede. Jesu ma kẹalọyi ylanwiwa gbede; e yí adọgbigbo he Jiwheyẹwhe na ẹn zan nado gblewhẹdo sinsẹ̀ngán yẹnuwatọ lẹ. Dile Matiu 23:13-26 dohia do, pludopludo wẹ e lá whẹgbledomẹ lọ dọmọ: “Dindọn hlan mì, wekantọ lẹ, po Falesi lẹ po, yẹnuwatọ!”
Homẹdagbe po Jẹhẹnu Jiwheyẹwhe Tọn Devo lẹ Po
9. Kanṣiṣa tẹwẹ homẹdagbe tindo hẹ linsinyẹn po dagbewà po?
9 Homẹdagbe tindo kanṣiṣa hẹ jẹhẹnu devo lẹ he gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn nọ wleawuna. E yin sislẹ do “linsinyẹn” po “dagbewà” po ṣẹnṣẹn. Na nugbo tọn, mẹhe tindo homẹdagbe nọ do jẹhẹnu enẹ hia gbọn yinyin linsinsinyẹnnọ dali. E nọ fahomẹ etlẹ yin hẹ mẹhe ma jọmẹ lẹ. Homẹdagbe tindo kanṣiṣa hẹ dagbewà, na e nọ saba yin didohia gbọn alọgigọna mẹdevo lẹ dali. To whedelẹnu, hogbe Glẹki tọn heyin lilẹdo “homẹdagbe” to Biblu mẹ sọgan yin lilẹdo “dagbewà” ga. Homẹdagbe he Klistiani dowhenu tọn lẹ dohia to yedelẹ ṣẹnṣẹn yinuwado mayisenọ lẹ ji sọmọ bọ dile Tertullien dọ do, yé ylọ hodotọ Jesu tọn lẹ dọ ‘mẹhe gọ́ na homẹdagbe lẹ.’
10. Kanṣiṣa tẹwẹ tin to homẹdagbe po owanyi po ṣẹnṣẹn?
10 Kanṣiṣa sọ tin to homẹdagbe po owanyi po ṣẹnṣẹn ga. Jesu dọ gando hodotọ etọn lẹ go dọmọ: “Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.” (Johanu 13:35) Podọ gando owanyi ehe go, Paulu dọmọ: “Owanyi nọ jiya dẹn, e sọ jọmẹ [kavi yin homẹdagbenọ].” (1 Kọlintinu lẹ 13:4) Homẹdagbe sọ tindo kanṣiṣa hẹ owanyi dile hogbe lọ “dagbewanyi” he nọ saba yin yiyizan to Biblu mẹ dohia do. Ehe yin homẹdagbe he nọ wá sọn owanyi nugbo tọn mẹ. Hogbe Heblu tọn he yin lilẹdo “dagbewanyi” bẹ nususu hẹn hugan owanyi didohia. E yin homẹdagbe he nọ gbọn owanyi dali tẹdo nude go kakajẹ whenue lẹndai etọn to kọndopọmẹ hẹ onú lọ yin hinhẹndi. Dagbewanyi Jehovah tọn, kavi owanyi nugbo etọn, nọ yin didohia to aliho voovo lẹ mẹ. Di dohia, e nọ yin mimọ to nuyiwa mẹwhlẹngán po hihọ́-basinamẹ tọn etọn po mẹ.—Psalm 6:4; 40:11; 143:12.
11. Nujikudo tẹwẹ dagbewanyi Jiwheyẹwhe tọn na mí?
11 Dagbewanyi Jehovah tọn nọ hẹn gbẹtọ lẹ nado dọnsẹpọ ẹ. (Jẹlemia 31:3) Eyin devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tindo nuhudo whlẹngán kavi alọgọ tọn, yé nọ yọnẹn dọ e na do dagbewanyi etọn hia yé. E ma na hẹn yé jẹflumẹ gba. Enẹwutu, yé sọgan yí jide do hodẹ̀ dile psalm-kantọ lọ basi do dọmọ: “Yẹn na dotudo dagbewanyi towe go; ayiha ṣie na jaya to whlẹngán towe mẹ.” (Psalm 13:5) Na owanyi Jiwheyẹwhe tọn yin nugbo tọn wutu, devizọnwatọ etọn lẹ sọgan dejido ewọ go mlẹnmlẹn. Yé tindo nujikudo dọmọ: “OKLUNỌ ma na tùn omẹ etọn lẹ hlan gba, mọ e ma na gbẹ́ mẹdodugu etọn lẹ dai.”—Psalm 94:14.
Naegbọn Aihọn Gọ́ Na Kanyinylan Sọmọ?
12. Whetẹnu podọ nawẹ gandudu kọgbidinamẹ tọn bẹjẹeji gbọn?
12 Gblọndo kanbiọ ehe tọn tindo kanṣiṣa hẹ nuhe jọ to jipa Edẹni tọn mẹ. To bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn, nudida gbigbọnọ de he lẹzun ṣejannabinọ po goyitọ po kàn ayiha wintinwintin de nado dugán do aihọn lọ ji. Taidi kọdetọn de, e lẹzun “ahọvi aihọn he tọn” nugbo, yèdọ ahọvi kọgbidinamẹtọ de. (Johanu 12:31) E lẹzun Satani Lẹgba, agọjẹdomẹtọ-gán lọ sọta Jiwheyẹwhe po gbẹtọ po. (Johanu 8:44; Osọhia 12:9) Ayiha gigẹdẹ ṣejannabi tọn etọn nado ze gandudu de dai he na sọzẹn hẹ gandudu owanyinọ Jehovah tọn yin didehia to madẹnmẹ he Evi yin didá godo. Gbọnmọ dali, gandudomẹji ylankan bẹjẹeji to whenuena Adam basi dide nado jẹ mẹdekannu sọn gandudu Jiwheyẹwhe tọn glọ, bo gbẹ́ homẹdagbe Etọn dai mlẹnmlẹn. (Gẹnẹsisi 3:1-6) Kakati Adam po Evi po ni jẹ yedekannu dile yé lẹn do, yé biọ nuyiwadomẹji ṣejannabi po goyiyi Lẹgba tọn po glọ, bo lẹzun mẹjidugando etọn lẹ.
13-15. (a) Etẹwẹ yin delẹ to kọdetọn he gandudu dodo Jehovah tọn gbigbẹdai hẹnwa lẹ mẹ? (b) Naegbọn aihọn ehe do gọ́ na kanyinylan?
13 Mì gbọ mí ni gbadopọnna delẹ to kọdetọn lọ lẹ mẹ. Adam po Evi po yin yinyan sọn adà aigba tọn heyin paladisi lọ mẹ. Yé tọ́nsọn ninọmẹ gbẹdudu jipa whanpẹnọ he gọ́ na omá po atin-sinsẹ́n dagbe lẹ po tọn mẹ jẹ ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ to gbonu jipa Edẹni tọn. Jiwheyẹwhe dọna Adam dọmọ: “Na hiẹ ko doto ogbè asi towe tọn wutu, bo ko sọ dù to atin lọ mẹ, ehe tọn yẹn ko dosẹ́n na we, dọmọ, Hiẹ ma na dù to e mẹ; mẹhodẹ̀do wẹ aigba yin na towe wutu, tẹ́nkúnkún mẹ wẹ hiẹ na dù sọn e mẹ te to gbẹzan towe lẹpo mẹ; owùn lẹ ga po vẹwùn po wẹ na nọ wú jẹgbonu hlan we.” Odẹ̀ heyin hihodo aigba zẹẹmẹdo dọ glelilẹ to e ji na lẹzun nuhe vẹawu taun. Nugandomẹgo he dẹ̀hiho do aigba, gọna owùn po vẹwùn he wú jẹgbonu lẹ po hẹnwa lẹ hẹn awufiẹsa wá na kúnkàn Adam tọn lẹ sọmọ bọ otọ́ Noa tọn, Lẹmẹki dọho gando ‘tẹ́nkúnkún kavi awufiẹsa alọ yetọn lẹ tọn he sọn aigba he Jehovah ko hodẹdo mẹ wá’ go.—Gẹnẹsisi 3:17-19; 5:29.
14 Adam po Evi po sọ yí ayimajai do diọ vivomẹninọ. Jiwheyẹwhe dọna Evi dọmọ: “Yẹn na hẹn awufiẹsa towe po hòmimọ towe po zun susugege, to awufiẹsa mẹ wẹ hiẹ na nọ jivi te; awuvivi towe na tin to asu towe dè, ewọ wẹ nasọ dugán to oji we.” To nukọn mẹ, Kaini heyin viplọnji Adam po Evi po tọn, zan walọ kanyinylan tọn bo hù nọvisunnu etọn Abẹli.—Gẹnẹsisi 3:16; 4:8.
15 Apọsteli Johanu lá dọmọ: “Aihọn lẹpo sọ mlọnai to mẹylankan lọ mẹ.” (1 Johanu 5:19) Taidi ogán etọn, aihọn lọ nọ do jijọ ylankan lẹ hia he bẹ ṣejannabi po goyiyi po hẹn. Abajọ e do gọ́ na danuwiwa po kanyinylan po! Ṣigba e ma na zindonukọn do mọ tẹgbẹ gba. Jehovah na hẹn ẹn diun dọ homẹdagbe po awuvẹmẹ po gbayipe to Ahọluduta etọn glọ kakati nido yin danuwiwa po kanyinylan po.
Homẹdagbe Na Gbayipe to Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Glọ
16. Naegbọn homẹdagbe do gbayipe to gandudu Jiwheyẹwhe tọn he yin zizedo alọmẹ na Klisti Jesu mẹ, podọ etẹwẹ ehe dona hẹn mí nado wà?
16 Jehovah po Ahọlu dide Ahọluduta Etọn tọn, Klisti Jesu po, biọ dọ lẹblanu kavi homẹdagbe ni yin ohia he na do mẹjidugando yetọn lẹ hia. (Mika 6:8) Jesu Klisti dohia to kleun mẹ lehe homẹdagbe na gbayipe to gandudu he Otọ́ etọn ko zedo alọmẹ na ẹn lọ mẹ do. (Heblu lẹ 1:3) Ehe sọgan yin ayidego to hodidọ Jesu tọn he mẹ e de sinsẹ̀ngán lalonọ he nọ doagban pinpẹn do gbẹtọ lẹ ji gbà te. E dọmọ: “Mì wá dè e, mì he to tuklajẹ, bọ yè doagban pinpẹn na lẹ, yẹn nasọ na gbọjẹ mì. Mì yí zẹgẹ ṣie do okọ̀ mìtọn, na mì nisọ plọn nupinplọn ṣie: na homẹmimiọnnọ podọ ayiha whiwhẹnọ wẹ yẹn: mì nasọ mọ gbọjẹ [kavi kọfanamẹ] hlan alindọn mìtọn lẹ. Na zẹgẹ ṣie bọawu, agbàn ṣie sọ fua.” (Matiu 11:28-30) Suhugan gandutọ lẹ tọn, yèdọ sinsẹ̀ngán lẹ kavi ogán devo lẹ nọ yí osẹ́n po nubiọtomẹsi gánnu-gánnu tọn lẹ po do gbidikọna gbẹtọ lẹ. Ṣogan, nuhe Jesu biọ to hodotọ etọn lẹ si sọgbe hẹ nuhudo yetọn lẹ bo masọ zẹ̀ nugopipe yetọn go. Lehe e yin zẹgẹ kọfanamẹ tọn, he gọ́ na homẹdagbe do sọ! Be ehe ma whàn mí nado hodo apajlẹ etọn to homẹdagbe didohia mẹdevo lẹ mẹ ya?—Johanu 13:15.
17, 18. Naegbọn mí sọgan deji dọ mẹhe na dugán hẹ Klisti to olọn mẹ lẹ po afọzedaitọ etọn to aigba ji lẹ po na do homẹdagbe hia?
17 Zẹẹmẹ vonọtaun he Jesu basi na apọsteli etọn lẹ zinnudo lehe gandudu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn gbọnvona gbẹtọvi lẹ tọn mlẹnmlẹn do ji. Biblu dọmọ: “Wiwọ́ de sọ tite ga to yé [devi lẹ] mẹ, mẹhe yè na lẹn do kiklo hú to yé mẹ. E sọ dọ hlan yé, dọmọ, Ahọlu Kosi lẹ tọn nọ [paṣẹ] do yé ji; yé sọ ylọ mẹhe do aṣẹ to yé ji lẹ dọ dagbewatọ lẹ. Ṣigba mìwlẹ ma to na yin mọ gba: ṣigba mẹhe klo hú to mì mẹ, mì gbọ e ni lẹzun di yọpọ; mẹhe sọ yin ogán, ewọ di ewọ he to lizọnyi. Be mẹnu wẹ klo hú, mẹhe jagla to núdùdù kọ̀n, kavi mẹhe to lizọnyi? Be e ma yin mẹhe jagla to núdùdù kọ̀n wẹ? Ṣigba yẹn to mì mẹ di mẹhe to lizọnyi.”—Luku 22:24-27.
18 Gandutọ gbẹtọvi lẹ nọ dín nado do kiklo yetọn hia gbọn ‘aṣẹpipa do’ gbẹtọ lẹ ji dali podọ gbọn tẹnmẹ-yinkọ daho lẹ díndín dali, bo nọ lẹndọ tẹnmẹ-yinkọ enẹlẹ hẹn yé pọnte hú mẹhe ji yé to gandu do lẹ. Ṣigba Jesu dọ dọ kiklo-yinyin nugbo tọn nọ wá sọn lizọnyiyina mẹdevo lẹ mẹ—yèdọ nado yí whiwhẹ po sọwhiwhe po do wadevizọn na mẹdevo lẹ. Mẹhe na dugán hẹ Klisti to olọn mẹ lẹpo kavi mẹhe na yin afọzedaitọ etọn to aigba ji lẹ dona dovivẹnu nado hodo apajlẹ whiwhẹ po homẹdagbe etọn tọn po.
19, 20. (a) Nawẹ Jesu do lehe homẹdagbe Jehovah tọn klo sọ hia gbọn? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jehovah tọn to homẹdagbe didohia mẹ gbọn?
19 Mì gbọ mí ni gbadopọnna ayinamẹ owanyinọ devo he Jesu na. Nado do lehe homẹdagbe Jehovah tọn klo sọ hia, Jesu dọmọ: ‘Eyin mì yiwanna yé he yiwanna mì, opẹ́ tẹwẹ mì do? Na ylandonọ lẹ nọ yiwanna yé he yiwanna yé lẹ ga. Podọ eyin mì sọ wà dagbe hlan yé he wà dagbe hlan mì lẹ, opẹ́ tẹwẹ mì do? Na ylandonọ lẹ nọ wà doponẹ ga. Podọ eyin mì sọ yàn hlan yé he si mì to nukundo nado vọ́ mọ yí te lẹ, opẹ́ tẹwẹ mì do? Na ylandonọ lẹ nọ yàn hlan ylandonọ lẹ, na yé nido mọ yí sọmọ. Ṣigba mì ni yiwanna kẹntọ mìtọn lẹ, bo nọ wà dagbe na yé, bo nọ yàn namẹ madonukun ale depope; ale mìtọn nasọ yin daho, podọ mì nasọ yin visunnu Gigogán tọn lẹ: na ewọ yin dagbenọ hlan mayọndagbenọ po mẹylankan po. Na mì ni do lẹblanu, kẹdẹdile Otọ́ mìtọn do lẹblanu do.’—Luku 6:32-36.
20 Homẹdagbe Jiwheyẹwhe tọn mayin ṣejannabi tọn. E ma nọ biọ kavi donukun ale depope. Jehovah nọ gbọn homẹdagbe dali “hẹn owhè etọn vẹ́ do mẹylankan lẹ ji, podọ do mẹdagbe lẹ ji, bosọ jikun ja do dodonọ lẹ ji, podọ do mawadodonọ lẹ ji.” (Matiu 5:43-45; Owalọ lẹ 14:16, 17) To apajlẹ Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn hihodo mẹ, e ma yindọ mí nọ dapana danuwiwa do mayọndagbenọ lẹ go poun wẹ gba ṣigba mí nọ wà dagbe na yé, podọ na mẹhe tlẹ yí yede do basi kẹntọ mítọn lẹ. Gbọn homẹdagbe didohia dali, mí nọ dohia Jehovah po Jesu po dọ mí jlo nado nọ̀ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn glọ, whenue homẹdagbe po jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn devo lẹ po na gbayipe to gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn te.
Naegbọn Mí Dona Do Homẹdagbe Hia?
21, 22. Naegbọn mí dona nọ do homẹdagbe hia?
21 Homẹdagbe didohia yin onú titengbe de na Klistiani nugbo lẹ. E yin kunnudenu dọ mí tindo gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn. Humọ, apajlẹ Jehovah Jiwheyẹwhe po Klisti Jesu tọn po hodo wẹ mí te, to whenuena mí do homẹdagbe nugbo hia. Homẹdagbe sọ yin nubiọtomẹsi de na mẹhe jlo na nọ̀ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn glọ lẹ. Enẹwutu, mí dona yiwanna homẹdagbe bosọ plọn nado nọ do e hia.
22 Etẹwẹ yin delẹ to aliho yọn-na-yizan he mẹ mí sọgan do homẹdagbe hia to gbẹzan mítọn mẹ te? Mí na gbadopọnna ehe to hosọ he bọdego mẹ.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Etẹwẹ homẹdagbe yin?
• Naegbọn aihọn do gọ́ na danuwiwa po kanyinylan po?
• Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ homẹdagbe na gbayipe to gandudu Jiwheyẹwhe tọn glọ?
• Naegbọn homẹdagbe didohia do yin onú titengbe na mẹhe jlo na nọ̀ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn glọ lẹ?
[Yẹdide to weda 13]
Mẹho agun tọn lẹ nọ dovivẹnu nado yin homẹdagbenọ to nuyiwahẹ lẹngbọpa lọ mẹ
[Yẹdide to weda 15]
Dagbewanyi Jehovah tọn ma na hẹn devizọnwatọ etọn lẹ jẹflumẹ to ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ mẹ
[Yẹdide to weda 16]
Jehovah nọ gbọn homẹdagbe dali dike owhè nọ hùn bọ jikun nọ ja do gbẹtọvi lẹpo ji