Afọdidona Homẹdagbe to Aihọn Kanyinylan Tọn de Mẹ
‘Dagbewanyi gbẹtọ tọn wẹ dagbe etọn.’—HOWHINWHẸN LẸ 19:22.
1. Naegbọn e sọgan vẹawu nado do homẹdagbe hia?
BE HIẸ nọ mọ dewe di homẹdagbenọ de ya? Eyin mọwẹ, gbẹninọ to aihọn egbehe tọn mẹ sọgan vẹawu. Na nugbo tọn, homẹdagbe yin didohia to Biblu mẹ taidi apadewhe ‘sinsẹ́n gbigbọ tọn,’ ṣigba naegbọn homẹdagbe didohia do vẹawu sọmọ etlẹ yin to otò he mẹ mẹhe ylọ yede dọ Klistiani suhugan te lẹ mẹ? (Galatianu lẹ 5:22) Dile mí mọ to hosọ he wayi mẹ do, apadewhe gblọndo lọ tọn sọgan yin mimọ to nuhe apọsteli Johanu wlan mẹ—aihọn lọ pete wẹ tin to anademẹ nudida gbigbọnọ kanylantọ lọ, Satani Lẹgba tọn mẹ. (1 Johanu 5:19) Jesu Klisti ylọ Satani dọ “ahọvi aihọn tọn.” (Johanu 14:30) Enẹwutu, aihọn ehe tin taidi ahọvi atẹṣitọ etọn, he nuyiwa etọn lẹ gọ́ na kanyinylan.—Efesunu lẹ 2:2.
2. Avùnnukundiọsọmẹ tẹlẹ wẹ sọgan hẹn ẹn vẹawu na mí nado do homẹdagbe hia?
2 E nọ yinuwado mí ji sinsinyẹn to whenuena mẹdevo lẹ yinuwahẹ mí to aliho he ma jọmẹ de mẹ. Kọmẹnu fifiẹtọ lẹ, jonọ vọ́donamẹtọ lẹ, kavi etlẹ yin họntọn po hagbẹ whẹndo tọn mẹtọnmahopọntọ lẹ po sọgan yinuwa to aliho he ma jọmẹ lẹ mẹ. Nuyiwa hẹ fifiẹtọ he nọ wadán bo nọ zùn ode awetọ yetọn lẹ nọ saba hẹn mí jẹflumẹ taun. Nuyiwa kanyinylan mẹdevo lẹ tọn sọgan hẹn mílọsu zun fifiẹtọ, podọ mí sọgan yin whiwhlepọn nado yí oylan do yiahọsu oylan tọn. Enẹ tlẹ sọgan hẹn nuhahun gbigbọmẹ tọn po agbasamẹ tọn po wá.—Lomunu lẹ 12:17.
3. Nuhahun tẹlẹ wẹ gbẹtọ lẹ nọ pehẹ he nọ ze ojlo yetọn nado yin homẹdagbenọ do whlepọn mẹ?
3 Ninọmẹ kọgbidinamẹ aihọn tọn lẹ sọgan sọ hẹn ẹn vẹawu na mí nado do homẹdagbe hia. Di apajlẹ, gbẹtọvi lẹ to paa mẹ nọ tin to ayimajai mẹ na owù kavi nuyiwa nukunbianamẹ tọn lẹ wutu, podọ na yọnbasi awhànfunnu adínọ kavi miyọnnọ lẹ yiyizan gbọn pipli akọta voovo lẹ tọn dali wutu. Humọ, livi susu gbẹtọ lẹ tọn wẹ jẹhẹ́n klókló, bo ma tindo núdùdù he pé, ohọ̀ po avọ̀ dagbe po, gọna nukunpedomẹgo agbasalilo tọn dagbe. Afọdidona homẹdagbe nọ lẹzun avùnnukundiọsọmẹnu de to whenuena todido ma tin dọ ninọmẹ lọ na pọnte.—Yẹwhehodọtọ 7:7.
4. Tadona agọ̀ tẹ kọ̀n wẹ mẹdelẹ sọgan wá to whenuena yé to nulẹnpọndo homẹdagbe didohia mẹdevo lẹ ji?
4 Mẹde sọgan wá tadona lọ kọ̀n dọ homẹdagbe didohia ma yin nujọnu sọmọ kavi tlẹ lẹndọ ohia madogán tọn de wẹ e yin. E sọgan mọdọ mẹdevo lẹ tafu emi, titengbe to whenuena yé yinuwahẹ ẹ matin mẹtọnhopọn. (Psalm 73:2-9) Ṣigba, Biblu wleawu anademẹ he sọgbe tọn na mí dọmọ: “Hogbe dẹẹdẹ nọ lẹ́ homẹgble sẹ: ṣigba ohó sinsinyẹn wẹ nọ fọ́n homẹgble daga.” (Howhinwhẹn lẹ 15:1) Walọmimiọn po homẹdagbe po yin jẹhẹnu awe sinsẹ́n gbigbọ tọn he tindo kanṣiṣa pẹkipẹki bosọ nọ gọalọna mí to whenuena mí pehẹ ninọmẹ sinsinyẹn po avùnnukundiọsọmẹ tọn lẹ po.
5. Adà gbẹzan tọn tẹlẹ mẹ wẹ mí dona nọ do homẹdagbe hia te?
5 To whenuena e yindọ sinsẹ́n gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn tọn didohia yin nujọnu taun na mí taidi Klistiani lẹ, mí dona lẹnnupọndo lehe mí sọgan do homẹdagbe heyin dopo to jẹhẹnu enẹlẹ mẹ hia do ji. Be e yọnbasi nado doafọna homẹdagbe to aihọn kanyinylan tọn de mẹ ya? Eyin mọwẹ, aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan dohia te dọ mí ma dike nuyiwadomẹji Satani tọn ni hẹn mí gbọjọ nado do homẹdagbe hia, titengbe to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ? Mì gbọ mí ni gbadopọnna lehe mí sọgan doafọna homẹdagbe to whẹndo mẹ, to azọ́nwatẹn, to wehọmẹ, to nuyiwa hẹ kọmẹnu lẹ mẹ, to lizọnyizọn lọ mẹ, podọ to yisenọ hatọ lẹ ṣẹnṣẹn do.
Homẹdagbe to Whẹndo Mẹ
6. Naegbọn homẹdagbe didohia to whẹndo mẹ do yin nujọnu, podọ nawẹ e sọgan yin didohia gbọn?
6 Nado sọgan mọ dona po anademẹ Jehovah tọn po, sinsẹ́n gbigbọ tọn yin dandannu bo dona yin awuwlena to gigọ́mẹ. (Efesunu lẹ 4:32) Mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhudo lọ na hagbẹ whẹndo tọn lẹ nado nọ do homẹdagbe hia ode awetọ. To nuwiwa egbesọ tọn lẹ mẹ, asu po asi po dona nọ do gbigbọ homẹdagbe po mẹtọnhopọn tọn po hia to yedelẹ ṣẹnṣẹn podọ hlan ovi yetọn lẹ. (Efesunu lẹ 5:28-33; 6:1, 2) Homẹdagbe dona sọawuhia to aliho he mẹ hagbẹ whẹndo tọn lẹ nọ dọhona ode awetọ te, ovi lẹ dona nọ gbògbéna mẹjitọ yetọn lẹ bo nọ na yé sisi podọ mẹjitọ lẹ dona nọ yinuwahẹ ovi lẹ to aliho he jọmẹ mẹ. Mì nọ yawu namẹ pipà, bo nọ whleawu nado gblewhẹdomẹ.
7, 8. (a) Walọyizan tẹlẹ wẹ mí dona dapana eyin mí na do homẹdagbe nugbo tọn hia to whẹndo mẹ? (b) Nawẹ hodọdopọ dagbe nọ hẹn kanṣiṣa whẹndo tọn lodo gbọn? (c) Nawẹ hiẹ sọgan do homẹdagbe hia to whẹndo towe mẹ gbọn?
7 Homẹdagbenọ yinyin hlan hagbẹ whẹndo mítọn tọn lẹ bẹ ayinamẹ apọsteli Paulu tọn hihodo hẹn dọmọ: “Mì klọ́n ehe lẹpo dai ga, homẹgble, adi, homẹkẹn, nutlọ, po ohógblo po sọn onù mìtọn mẹ.” Whẹndo Klistiani tọn lẹ dona nọ dọho hẹ ode awetọ to aliho sisi tọn de mẹ to azán lẹpo gbè. Etẹwutu? Na hodọdopọ dagbe wẹ yin dodonu lọ na whẹndo dagbe he lodo lẹ. Eyin gbemanọpọ lẹ fọ́n, nado didẹ dẹ́sọ-dẹ́mẹ lọ, tẹnpọn nado didẹ nuhahun lọ kakati nado to whẹwhinwhẹ́n dín. Hagbẹ whẹndo ayajẹnọ lẹ tọn nọ dovivẹnu vẹkuvẹku nado do homẹdagbe po mẹtọnhopọn po hia ode awetọ.—Kọlọsinu lẹ 3:8, 12-14.
8 Homẹdagbe yin jẹhẹnu de he nọ jlọmẹdote bosọ nọ sisẹ́ mí nado wà dagbe na mẹdevo lẹ. Gbọnmọ dali, mí nọ dín nado yọn-na-yizan, yin mẹtọnhopọntọ, bo nọ gọalọna hagbẹ whẹndo tọn devo lẹ to aliho dagbe mẹ. E nọ biọ vivẹnudido mẹdopodopo tọn podọ mẹlẹpo tọn to pọmẹ nado do homẹdagbe he nọ hẹn ayajẹ tin to whẹndo mẹ hia. Eyin yé to mọwà, yé na tindo dona Jiwheyẹwhe tọn, bọ to agun mẹ podọ to lẹdo yetọn mẹ, yé nasọ gbògbéna Jiwheyẹwhe homẹdagbe tọn, yèdọ Jehovah.—1 Pita 2:12.
Homẹdagbe to Azọ́nwatẹn
9, 10. Basi zẹẹmẹ nuhahun he sọgan fọ́n to azọ́nwatẹn tọn delẹ, bo dọ lehe yé sọgan yin dududeji gbọn.
9 Na Klistiani de, azọ́nwiwa egbesọegbesọ tọn to agbasazọ́n mẹ sọgan hẹn homẹdagbe didohia azọ́nwatọgbẹ́ lẹ zun avùnnukundiọsọmẹnu. Agbàwhinwhlẹn to azọ́nwatọ lẹ ṣẹnṣẹn sọgan zọ́n bọ azọ́nwatọgbẹ́ he nọ yí oklọ kavi ayiha gigẹdẹ zan lẹ sọgan jlo nado hẹn azọ́n gble na we, bo gbọnmọ dali hẹn yinkọ dagbe towe gble to azọ́ngán lọ dè. (Yẹwhehodọtọ 4:4) E ma nọ bọawu nado do homẹdagbe hia to ojlẹ enẹ mẹ gba. Etomọṣo, eyin devizọnwatọ Jehovah tọn de hẹn do ayiha mẹ dọ nuyiwa homẹdagbe tọn wẹ nọ saba yin nuyiwa he sọgbe lọ, e na dovivẹnu lẹpo nado duto mẹhe yin tuklanọ lẹ ji. Nuyiwa mẹtọnhopọn tọn lẹ sọgan gọalọ to ehe wiwà mẹ. Vlavo hiẹ sọgan do awuvẹmẹ hia to whenuena azọ́nwatọgbẹ́ lọ kavi hagbẹ whẹndo etọn tọn lẹ to azọ̀njẹ. Kinkàn ninọmẹ etọn biọ poun sọgan tindo nuyiwadomẹji dagbe do mẹlọ ji. Mọwẹ, Klistiani lẹ dona nọ wà nuhe go yé pé lẹpo nado hẹn pọninọ po jijọho po tin-to-aimẹ. To whedelẹnu, hogbe homẹdagbe tọn he do mẹtọnhopọn po awuvẹmẹ po hia sọgan gọalọ.
10 To ninọmẹ devo lẹ mẹ, azọ́ngán de sọgan jlo nado zín pọndohlan etọn do azọ́nwatọ etọn lẹ ji bo sọgan jlo dọ mẹlẹpo ni tindo mahẹ to nuwiwa wanyina akọta tọn kavi hunwhẹ he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe de mẹ. Eyin ayihadawhẹnamẹnu Klistiani de tọn jẹagọdo, ehe sọgan hẹn agọjẹdomẹ wá. To ojlẹ enẹ mẹ, e ma na yin nuyọnẹnnu nado basi zẹẹmẹ gigọ́ gando lehe tonusisena ojlo azọ́ngán lọ tọn jẹagọ do go gba. Na to pọndohlan mẹhe ma yin Klistiani lẹ tọn mẹ, nuhe yé to wiwà lẹ nọ taidi nuhe sọgbe. (1 Pita 2:21-23) Hiẹ sọgan yí zinzin do basi zẹẹmẹ nuhewutu hiẹ, na dewe, ma jlo na tindo mahẹ tọn. Eyin yé vlẹ we kò, ma yiahọsu blo. E jẹ dọ Klistiani de ni hodo ayinamẹ dagbe Lomunu lẹ 12:18 tọn dọmọ: “Eyin e yin wiwà, le e te to huhlọn mẹ na mì, mì nọ nọ̀ jijọho hẹ omẹ popo.”
Homẹdagbe to Wehọmẹ
11. Avùnnukundiọsọmẹ tẹlẹ wẹ jọja lẹ nọ pehẹ to homẹdagbe didohia wehọmẹvigbẹ́ lẹ mẹ?
11 Avùnnukundiọsọmẹnu daho de wẹ e na yin na jọja lẹ nado do homẹdagbe hia wehọmẹvigbẹ́ yetọn lẹ. Jọja lẹ nọ saba jlo dọ klasigbẹ́ lẹ ni yọ́n yé dovo. Jọja sunnu delẹ nọ do asuka-yinyin hia na wehọmẹvi devo lẹ nido yiwanna yé, delẹ to yé mẹ tlẹ nọ vannukundo mẹdevo lẹ to wehọmẹ. (Matiu 20:25) Jọja devo lẹ nọ jlo nado jlá glòlò to weyinyọnẹn-liho, to aihundida lanmẹyiya tọn, kavi nuwiwa devo lẹ mẹ. To nugopipe yetọn jijlá mẹ, yé nọ saba yinuwahẹ klasigbẹ́ lẹ to aliho he ma jọmẹ de mẹ, bo nọ gbọn nuṣiwa dali lẹndọ ehe nọ hẹn yé pọnte hú mẹdevo lẹ. Klistiani jọja lẹ dona họ́ yede ma nado hodo apajlẹ omẹ mọnkọtọn lẹ tọn. (Matiu 20:26, 27) Apọsteli Paulu dọ dọ “owanyi nọ jiya dẹn, e sọ jọmẹ” podọ owanyi ma “nọ yigo, e masọ nọ kla.” Enẹwutu, Klistiani de tin to dandannu glọ nado tẹdo ayinamẹ Owe-wiwe tọn lẹ go to nuyiwahẹ wehọmẹvigbẹ́ lẹ mẹ kakati nado hodo apajlẹ ylankan mẹhe nọ yinuwa to aliho he ma jọmẹ lẹ mẹ tọn.—1 Kọlintinu lẹ 13:4.
12. (a) Naegbọn e sọgan yin avùnnukundiọsọmẹnu de na jọja lẹ nado yinuwahẹ mẹplọntọ yetọn lẹ po homẹdagbe po? (b) Mẹnu dè wẹ jọja lẹ sọgan lẹhlan na alọgọ to whenuena yé yin kọgbidina ma nado do homẹdagbe hia?
12 Jọja lẹ sọ dona nọ yinuwahẹ mẹplọntọ yetọn lẹ po homẹdagbe po. Susu jọja lẹ tọn wẹ nọ mọ awuvivi to homẹ hinhẹngble na mẹplọntọ yetọn lẹ mẹ. Yé nọ mọ yedelẹ di mẹhe bikan to whenuena yé de sisi pò na mẹplọntọ yetọn lẹ gbọn walọ he gbà osẹ́n wehọmẹ lọ tọn lẹ zinzan dali. Gbọn nukunvandomẹ dali, yé sọgan dọ̀n mẹdevo lẹ nado kọnawudopọ hẹ yé. To whenuena Klistiani jọja de gbẹ́ nado hodo yé, ewọ sọgan lẹzun aṣagbọ́nu kavi yin zunzun. Pipehẹ ninọmẹ mọnkọtọn lẹ to owhe wehọmẹ yìyì tọn lẹ mẹ nọ ze gbemima Klistiani de tọn nado do homẹdagbe hia do whlepọn mẹ. Ṣigba, hẹn do ayiha mẹ lehe e yin nujọnu nado yin devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn sọ. Tindo nujikudo dọ ewọ na yí gbigbọ etọn do gọalọna we to ojlẹ awusinyẹn tọn ehelẹ mẹ to gbẹ̀mẹ.—Psalm 37:28.
Homẹdagbe Hlan Kọmẹnu Lẹ
13-15. Etẹlẹ wẹ sọgan glọnalina homẹdagbe didohia kọmẹnu lẹ, podọ nawẹ mí sọgan duto aliglọnnamẹnu ehelẹ ji gbọn?
13 Vlavo abò dopo de, kavi owhé daho de, kavi gòhọ de mẹ wẹ hiẹ nọ nọ̀, kavi fidepope he a nọ nọ̀, hiẹ dona lẹnnupọndo aliho he mẹ a sọgan do homẹdagbe po mẹtọnhopọn po hia te na dagbemẹninọ kọmẹnu towe lẹ tọn. Ehe lọsu ma nọ bọawu to whepoponu gba.
14 Eyin kọmẹnu he owhé yetọn sẹpọ we hugan lẹ gbẹwanna we na hẹnnu, akọ̀, kavi sinsẹ̀n towe gbọnvo wutu, etẹwẹ a na wà? Eyin yé ma jọmẹ kavi tlẹ nọ dovọ́na we to whedelẹnu lo? Taidi devizọnwatọ Jehovah tọn, homẹdagbe didohia jẹ obá he mẹ hiẹ penugo jẹ na hẹn ale wá. Hiẹ na gbọnvo mlẹnmlẹn, bo na hẹn pipà wá na Jehovah—mẹhe ze apajlẹ dagbe dai to homẹdagbe didohia mẹ. Hiẹ ma yọ́n whenue kọmẹnu lọ sọgan diọ walọ etọn na homẹdagbe towe wutu. E tlẹ sọgan wá pà Jehovah hẹ we.—1 Pita 2:12.
15 Nawẹ homẹdagbe sọgan yin didohia yé gbọn? Aliho dopo nado wà ehe wẹ nado nọ yí walọ dagbe zan to whẹndo mẹ gbọn sinsẹ́n gbigbọ tọn didohia dali. Kọmẹnu lẹ sọgan doayi ehe go. To whedelẹnu, hiẹ sọgan tẹnpọn nado wà dagbe na kọmẹnu towe. Flindọ homẹdagbe zẹẹmẹdo ojlo nujọnu tọn tintindo to dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn mẹ.—1 Pita 3:8-12.
Homẹdagbe to Lizọnyizọn Mítọn Mẹ
16, 17. (a) Naegbọn homẹdagbe do yin nujọnu to lizọnyizọn gbangba tọn mítọn mẹ? (b) Nawẹ homẹdagbe sọgan yin didohia to adà lizọnyizọn lọ tọn voovo lẹ mẹ gbọn?
16 Mí dona nọ do homẹdagbe hia to lizọnyizọn Klistiani tọn mítọn mẹ dile mí to vivẹnudo nado jẹ gbẹtọ lẹ dè to owhé yetọn, ajọwatẹn lẹ, po nọtẹn pọmẹ tọn lẹ po mẹ. Mí dona flindọ afọzedaitọ Jehovah, he yin homẹdagbenọ hugan tọn wẹ mí yin.—Eksọdusi 34:6.
17 Etẹwẹ vivẹnudido towe nado do homẹdagbe hia to lizọnyizọn lọ mẹ bẹhẹn? Di apajlẹ, hiẹ sọgan do homẹdagbe hia to kunnudide to aliho ji whenu gbọn tintẹnpọn nado nọ̀ glido bo hò mẹhe hiẹ dọnsẹpọ lẹ tọn pọ́n dali. Aligbọntẹn lẹ nọ saba gọ́ na afọzọ̀ntọ lẹ, enẹwutu tin to aṣeji ma nado sú aligbọntẹn lẹ. Humọ, to whenuena hiẹ to kunnude to ajọwatẹn lẹ, do homẹdagbe hia gbọn tintẹnpọn nado nọ̀ glido dali, bo flindọ nusàtọ lẹ dona hòkàn ahisinọ lẹ tọn.
18. Adà tẹwẹ wuntuntun nọ yí wà to homẹdagbe didohia to lizọnyizọn mítọn mẹ?
18 Nọ yí zinzin zan to lizọnyizọn whédegbè jẹ whédegbè tọn mẹ. Ma dọngbàn to ohọ̀n de nukọn glanglan blo, titengbe eyin ninọmẹ aimẹ tọn ma yọ́n sọmọ. Be a sọgan tunwun whenue mẹlọ jẹ apọ̀ mọ ji kavi jẹ adì dù ji na gbàndindọn towe wutu ya? Vlavo to awà mìtọn ji, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ basi dlapọn gbọzangbọzan. Eyin mọwẹ, nọ do mẹtọnhopọn vonọtaun hia, bo nọ yin homẹdagbenọ to whepoponu. (Howhinwhẹn lẹ 17:14) Tẹnpọn nado mọnukunnujẹemẹ eyin whétọ de ma dotoai to gbènẹgbè. Flindọ, dopo to Klistiani mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu towe lẹ mẹ sọgan dla ẹ pọ́n to madẹnmẹ. Eyin a dukosọ hẹ mẹhe ma jọmẹ de, dovivẹnu vonọtaun nado do homẹdagbe hia. Ma dawhá kavi ylọn nukunmẹ blo, ṣigba yí ogbè fifá do dọho. Klistiani homẹdagbenọ de ma nọ jlo nado hẹn whétọ lọ biọ nudindọn mẹ gba. (Matiu 10:11-14) Vlavo to gbèdopo, omẹ enẹ na wá dotoai na wẹndagbe lọ.
Homẹdagbe to Opli Agun Tọn lẹ Ji
19, 20. Naegbọn mí dona nọ do homẹdagbe hia to agun mẹ, podọ nawẹ e sọgan yin bibasi gbọn?
19 Mí ma sọgan yí nukunpẹvi do pọ́n homẹdagbe didohia yisenọ hatọ lẹ gba. (Heblu lẹ 13:1) Na mí yin apadewhe mẹmẹsunnu-yinyin lẹdo aihọn pé tọn de wutu, homẹdagbe yin dandannu to nuyiwa mítọn hẹ ode awetọ mẹ.
20 Eyin agun de nọ yí Plitẹnhọ Ahọluduta tọn dopolọ zan hẹ agun dopo kavi humọ, nuyiwahẹ mẹhe tin to agun enẹlẹ mẹ to aliho he jọmẹ de mẹ, bo nọ doyẹyigona yé yin nujọnu. To whenuena mì jlo na basi tito ganmẹ opli mìtọn lẹ tọn po dandannu devo lẹ po taidi wiwejininọ po nuvọjlado po, nudindọn ma nọ hẹn gbekọndopọ bọawu gba. Mì do homẹdagbe po mẹtọnhopọn po hia dile etlẹ yindọ pọndohlan lẹ sọgan gbọnvo. To mọwiwà mẹ, homẹdagbe na gbayipe, podọ Jehovah na dona ojlo he mì dohia to dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn mẹ.
Mì Nọ to Homẹdagbe Dohia Zọnmii
21, 22. Etẹwẹ dona yin gbemima mítọn to gbesisọmẹ hẹ Kọlọsinu lẹ 3:12?
21 Homẹdagbe yin jẹhẹnu de he gbloada sọmọ bọ e gando adà gbẹzan mítọn tọn lẹpo go. Enẹwutu mí dona yí ì do basi adà tangan gbẹtọ-yinyin Klistiani tọn mítọn. Homẹdagbe didohia mẹdevo lẹ dona lẹzun aṣa de.
22 Mì gbọ mímẹpo ni yin homẹdagbenọ hlan ode awetọ to azán lẹpo gbè bo gbọnmọ dali yí hogbe apọsteli Paulu tọn lẹ do yizan mẹ dọmọ: “Di mẹṣinṣinyan Jiwheyẹwhe tọn, mẹwiwe, mẹyiwanna, mì ze lẹblanu homẹ tọn, dagbewà [kavi homẹdagbe], hùwhẹ, walọmimiọn, po linsinsinyẹn po dogo.”—Kọlọsinu lẹ 3:12.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Etẹwẹ nọ hẹn ẹn vẹawu na Klistiani de nado do homẹdagbe hia?
• Naegbọn e yin nujọnu nado do homẹdagbe hia to whẹndo mẹ?
• Etẹlẹ wẹ sọgan hẹn homẹdagbe didohia to wehọmẹ, to azọ́nmẹ, podọ hlan kọmẹnu lẹ yin avùnnukundiọsọmẹnu?
• Basi zẹẹmẹ lehe Klistiani lẹ sọgan do homẹdagbe hia to lizọnyizọn gbangba tọn yetọn mẹ gbọn.
[Yẹdide to weda 18]
Eyin hagbẹ whẹndo tọn lẹpo nọ do homẹdagbe hia, pọninọ po gbekọndopọ po nọ gbayipe
[Yẹdide to weda 19]
Hiẹ sọgan do homẹdagbe hia to whenuena azọ́nwatọgbẹ́ de kavi hagbẹ whẹndo etọn tọn jẹazọ̀n
[Yẹdide to weda 20]
Jehovah nọ gọalọna mẹhe nọ do homẹdagbe hia mahopọnna mẹṣanko lẹ
[Yẹdide to weda 21]
Alọgigọna kọmẹnu he tin to nuhudo mẹ de yin nuyiwa homẹdagbe tọn