Mì Gboadọ di Jẹlemia
“Nọtepọn OKLUNỌ: yin huhlọnnọ bo gbọ ayiha towe ni deji. Nugbo, nọtepọn OKLUNỌ.”—PSALM 27:14.
1. Dona susugege tẹlẹ wẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to vivi etọn dù?
KUNNUDETỌ JEHOVAH TỌN LẸ tin to paladisi gbigbọmẹ tọn de mẹ. (Isaia 11:6-9) To aihọn he gọ́ na nuhahun ehe mẹ, yé to vivi lẹdo gbigbọmẹ tọn de tọn dù hẹ Klistiani hatọ yetọn lẹ, he tin to jijọho mẹ hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe podọ hẹ ode awetọ yetọn. (Psalm 29:11; Isaia 54:13) Podọ paladisi gbigbọmẹ tọn yetọn to gbigblo deji. Mẹhe nọ “wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn sọn ayiha mẹ” lẹpo nọ tindo mahẹ to hẹngblo etọn mẹ. (Efesunu lẹ 6:6) Gbọnna? Gbọn gbẹzan yetọn hinhẹn sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ dali podọ gbọn nupinplọn mẹdevo lẹ nado wà nudopolọ nado sọgan duvivi dona susugege paladisi enẹ tọn lẹ dali.—Matiu 28:19, 20; Johanu 15:8.
2, 3. Etẹlẹ wẹ Klistiani nugbo lẹ dona doakọnna?
2 Ṣigba, nugbo lọ dọ mí tin to paladisi gbigbọmẹ tọn de mẹ ma zẹẹmẹdo dọ mí na vò sọn whlepọn lẹ si gba. Mí gbẹ́ yin mapenọ bo nọ jiya awufiẹsa azọ̀n, yọnhowhe, po okú po tọn. Humọ, mí to hẹndi dọdai he gando ‘azán godo tọn lẹ’ go tọn mọ po nukun mítọn po. (2 Timoti 3:1) Awhàn, sẹ́nhẹngba, azọ̀n, huvẹ, po yajiji sinsinyẹn devo lẹ po to yasana gbẹtọvi lẹpo, podọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ma sọgan dapana ehelẹ gba.—Malku 13:3-10; Luku 21:10, 11.
3 To yidogọmẹ na enẹ lẹpo, mí yọnẹn ganji dọ dile mí tlẹ to vivi paladisi gbigbọmẹ tọn de tọn dù, mí gbẹ́ nọ jiya nukundiọsọmẹ sinsinyẹn tọn sọn mẹhe to gbonu lẹ dè. Jesu ko na avase hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Na mì ma yin aihọn tọn wutu, ṣigba yẹn ko de mì sọn aihọn mẹ, enẹwutu wẹ aihọn gbẹwanna mì. Mì ni flin ohó he yẹn ko dọ hlan mì dọ, Afanumẹ ma klohu oklunọ etọn. Eyin yé dohomẹkẹn mi, yé nasọ dohomẹkẹn mìwlẹ ga.” (Johanu 15:18-21) Onú dopolọ wẹ to jijọ to egbehe. Kakajẹ din, suhugan gbẹtọ lẹ tọn ma mọnukunnujẹ sinsẹ̀n-bibasi mítọn mẹ bo masọ yọ́n pinpẹn etọn. Mẹdelẹ nọ mọhodọdo mí go, ṣàn mí kò, kavi tlẹ gbẹwanna mí dile Jesu ko dọ do. (Matiu 10:22) Nudọnamẹ agọ̀ lẹ po nujijla okà tọn lẹ po nọ saba yin hinhẹn gbayipe gando mí go to linlinnamẹnu lẹ mẹ. (Psalm 109:1-3) Mọwẹ, mímẹpo wẹ nọ pehẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ, podọ delẹ to mí mẹ sọgan jẹ gbigbọjọ ji. Nawẹ mí sọgan doakọnna ninọmẹ ehelẹ gbọn?
4. Fie wẹ mí nọ dín alọgọ te nado doakọnnanu?
4 Jehovah na gọalọna mí. Psalm-kàntọ lọ wlan to gbọdo glọ dọmọ: “Susu wẹ nukunbibia dodonọ tọn; ṣigba OKLUNỌ de e sọn popo mẹ.” (Psalm 34:19; 1 Kọlintinu lẹ 10:13) Susu mítọn wẹ na yigbe dọ eyin mí dejido Jehovah go mlẹnmlẹn, ewọ nọ na mí huhlọn nado doakọnna yajiji depope. Owanyi he mí tindo na ẹn podọ ayajẹ heyin zizedo nukọn mítọn nọ gọalọna mí nado duto gbigbọjọ po obu po ji. (Heblu lẹ 12:2) Taidi kọdetọn de, mí nọ to linsinyẹn zọnmii mahopọnna nuhahun lẹ.
Ohó Jiwheyẹwhe Tọn Hẹn Jẹlemia Lodo
5, 6. (a) Apajlẹ sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ he penugo nado doakọnnanu tọn tẹlẹ wẹ mí tindo? (b) Etẹwẹ yin nuyiwa Jẹlemia tọn to whenuena e yin yiylọ nado lẹzun yẹwhegán?
5 To whenuho gblamẹ, devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ ko mọ ayajẹ mahopọnna ninọmẹ sinsinyẹn lẹ. Mẹdelẹ nọgbẹ̀ to ojlẹ whẹdida hinhẹnṣẹ Jehovah tọn sọta nugbomadọtọ lẹ whenu. Jẹlemia po gbẹdohẹmẹtọ etọn delẹ po gọna Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ tin to sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ mọnkọtọn lẹ mẹ. Apajlẹ hohowhenu tọn enẹlẹ yin kinkàndai to Biblu mẹ nado na tuli mí, podọ mí sọgan plọn nususu eyin mí gbadopọnna yé. (Lomunu lẹ 15:4) Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ Jẹlemia tọn.
6 Jẹlemia yin oylọ-basina to ovu-whenu nado sẹ̀n taidi yẹwhegán de to Juda. Azọ́ndenamẹ ehe kàn dẹpẹ biọ. Mẹsusu wẹ to yẹwhe lalo lẹ sẹ̀n. Dile etlẹ yindọ Josia, heyin ahọlu to whenuena Jẹlemia bẹ lizọnyizọn etọn jẹeji, yin nugbonọ, ahọlu he bọdego lẹpo wẹ ma yin nugbonọ, podọ suhugan yẹwhegán lẹ po yẹwhenọ lẹ po tọn he dona plọn gbẹtọ lẹ wẹ ma nọte to nugbo mẹ. (Jẹlemia 1:1, 2; 6:13; 23:11) To whelọnu lo, etẹwẹ yin numọtolanmẹ Jẹlemia tọn to whenuena Jehovah ylọ ẹ nado lẹzun yẹwhegán? Obu jẹ e ji! (Jẹlemia 1:8, 17) Jẹlemia flin lehe e yinuwa gbọn jẹnukọn: “Yẹn dọmọ, Jé, Oklunọ JIWHEYẸWHE! Doayi e go, yẹn ma sọgan dọho: na yẹn yin yọpọvu wutu.”—Jẹlemia 1:6.
7. Etẹwẹ yin nuyiwa gbẹtọ lẹ tọn to aigba-denamẹ Jẹlemia tọn ji, podọ nawẹ ewọ yinuwa gbọn?
7 Suhugan mẹhe nọ nọ̀ aigba-denamẹ Jẹlemia tọn ji lẹ tọn wẹ ma do ojlo hia paali, podọ gbọzangbọzan wẹ ewọ nọ yin nukundiọsọ sinsinyẹn. To gbèdopo, Paṣihuli, heyin yẹwhenọ de, hò e bo yí ì do osópò mẹ. Jẹlemia dọ numọtolanmẹ etọn to ojlẹ lọ mẹ dọmọ: “Yẹn ma na dọho etọn [Jehovah tọn] gba, kavi dọho depope to oyín etọn mẹ ba.” Vlavo hiẹ lọsu ko tindo numọtolanmẹ dopolọ pọ́n—bo tlẹ dibla gbọjọ. Doayi nuhe gọalọna Jẹlemia nado sinyẹnlin go. E dọmọ: “E [ohó kavi wẹndomẹ Jiwheyẹwhe tọn] tin to ayiha ṣie mẹ di miyọ́n jiji de [he] yè ṣinyọnnudo do ohú ṣie lẹ mẹ, yè sọ yí linsinsinyẹn do hẹn mi zun nuṣikọnọ, yẹn masọ sọgan hẹn ẹn.” (Jẹlemia 20:9) Be ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ yinuwado hiẹ ji domọ ya?
Gbẹdohẹmẹtọ Jẹlemia Tọn Lẹ
8, 9. (a) Madogán tẹwẹ yẹwhegán Ulia dohia, etẹwẹ yin kọdetọn lọ? (b) Etẹwẹ hẹn Baluki gbọjọ, podọ alọgọ tẹwẹ e mọyi?
8 E ma yin Jẹlemia kẹdẹ wẹ to azọ́n dọdai didọ tọn lọ wà gba. E tindo gbẹdohẹmẹtọ lẹ, podọ enẹ dona ko na ẹn tuli. Ṣigba, gbẹdohẹmẹtọ etọn lẹ ma yinuwa po nuyọnẹn po to ojlẹ lẹpo mẹ gba. Di apajlẹ, yẹwhegán hatọ etọn de he nọ yin Ulia to avase lá sọta Jelusalẹm po Juda po “kẹdẹdi ohó Jẹlemia tọn lẹ lẹpo.” Ṣigba, to whenuena Ahọlu Jehọiakimi degbè dọ Ulia ni yin hùhù, yẹwhegán lọ dibu bo họnyi Egipti. Enẹ ma whlẹn ẹn sọn alọ ahọlu lọ tọn mẹ gba. Mẹmẹglọ ahọlu tọn lẹ dómọna ẹn bo wle e, bosọ hẹn ẹn lẹkọwa Jelusalẹm, fie e yin hùhù te. Lehe enẹ dona ko hẹn Jẹlemia jọsi do sọ!—Jẹlemia 26:20-23.
9 Gbẹdohẹmẹtọ Jẹlemia tọn devo wẹ Baluki heyin wekantọ etọn. Baluki nọ gọalọna Jẹlemia taun, ṣigba to ojlẹ de mẹ ewọ lọsu hẹn pọndohlan gbigbọmẹ tọn etọn bu. E jẹ lewú ji dọ: “Dindọn wẹ yẹn dinvie! Na OKLUNỌ ko sọ de awubla dogọ awufiẹsa ṣie; yẹn yin gbẹ́donọ po winwẹ̀n ṣie po, yẹn masọ mọ gbọjẹ de.” Baluki gbọjọ bo jẹ vọdona gbigbọnu lẹ ji. Etomọṣo, Jehovah gbọn owanyi dali na ayinamẹ nuyọnẹn tọn Baluki, bo jla pọndohlan etọn do. Ehe hẹn ẹn tindo nujikudo dọ e na lùn vasudo Jelusalẹm tọn tọ́n. (Jẹlemia 45:1-5) Tulinamẹ nankọtọn die e dona ko yin na Jẹlemia to whenuena Baluki gọ̀ jlẹkaji gbigbọmẹ tọn etọn mọyi!
Jehovah Gọalọna Yẹwhegán Etọn
10. Opagbe alọgọ tọn tẹlẹ wẹ Jehovah dó na Jẹlemia?
10 E jẹna ayidego dọ Jehovah ma jo Jẹlemia do gba. E mọnukunnujẹ numọtolanmẹ yẹwhegán etọn tọn mẹ bosọ na ẹn huhlọn po alọgọ he jẹ po. Di apajlẹ, to bẹjẹeji lizọnyizọn Jẹlemia tọn to whenuena e dọ dọ emi ma pegan, Jehovah dọna ẹn dọ: “A dibu na nukunmẹ yetọn lẹ blo; na yẹn tin dè we nado whlẹn we, wẹ OKLUNỌ dọ.” To nudọnamẹ nina yẹwhegán lọ gando azọ́ndenamẹ etọn go godo, Jehovah dọmọ: “Yé nasọ hoavùn hẹ we: ṣigba yé ma na pé gowe gba; na yẹn tin dè we, wẹ OKLUNỌ dọ, nado whlẹn we.” (Jẹlemia 1:8, 19) Homẹmiọnnamẹnu nankọ die! Podọ Jehovah hẹn ohó etọn di.
11. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ Jehovah hẹn opagbe etọn nado gọalọna Jẹlemia di?
11 Enẹwutu, to whenuena e ko yin zizedo osópò mẹ to fie gbẹtọgun lẹ to vivlẹ ẹ kò te godo, Jẹlemia yí adọgbigbo do dọmọ: “OKLUNỌ tin to dè e di hlọnhlọnnọ de mẹdobu de: enẹwutu homẹkẹndomẹtọ ṣie lẹ na mùsà, yé ma to na glonú gba: yé na yin mẹmọwinyan dahodaho.” (Jẹlemia 20:11) To whenuena vivẹnu yin didó to owhe susu godo nado hù Jẹlemia, Jehovah ma jo e do gba, podọ taidi Baluki, Jẹlemia lùn vasudo Jelusalẹm tọn tọ́n awuyẹyẹ-afọyẹyẹ, to whenuena homẹkẹndomẹtọ etọn lẹ po mẹhe gbẹkọ avase etọn go lẹ po dọ̀n kavi yin hinhẹn yì Babilọni gánnugánnu.
12. Mahopọnna nuhe sọgan hẹn mí gbọjọ lẹ, etẹwẹ mí dona hẹn do ayiha mẹ?
12 Taidi Jẹlemia, susu to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ wẹ to yaji to egbehe. Dile mí dọ do wayi, yajiji delẹ nọ yin kọdetọn mapenọ-yinyin mítọn tọn, devo lẹ nọ yin na ninọmẹ bẹwlu tọn he tin to aihọn ehe mẹ wutu podọ devo lẹ nọ wá sọn mẹhe jẹagọdo azọ́n mítọn lẹ dè. Yajiji mọnkọtọn lẹ sọgan hẹnmẹ gbọjọ. Taidi Jẹlemia, mí sọgan jlo nado doalọtena sinsẹ̀nzọn mítọn. Na nugbo tọn, ninọmẹ delẹ sọgan hẹn mí gbọjọ to whedelẹnu. Ehe nọ do obá he mẹ owanyi mítọn na Jehovah siso jẹ hia. Enẹwutu mì gbọ mí ni magbe ma nado dike gbigbọjọ ni hẹn mí nado doalọtena sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn dile Ulia wà do. Kakatimọ, mì gbọ mí ni hodo apajlẹ Jẹlemia tọn bo deji dọ Jehovah na gọalọna mí.
Lehe Mí Sọgan Duto Gbigbọjọ Ji Do
13. Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jẹlemia po Davidi po tọn gbọn?
13 Jẹlemia nọ dọho hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe gbọzangbọzan, bo nọ kọ̀n ahun etọn lẹpo jẹgbonu na ẹn bosọ nọ vẹ̀ ẹ nado na ẹn huhlọn. Apajlẹ dagbe de wẹ enẹ yin na mí. Davidi, mẹhe ewọ lọsu dín huhlọn sọn Asisa dopolọ mẹ to hohowhenu, wlan dọmọ: “Doto ohó ṣie go, OKLUNỌ E, bosọ lẹn ayihamẹlẹnpọn ṣie. Dotoai hlan ogbè avi ṣie tọn, Ahọlu ṣie, Jiwheyẹwhe ṣie, na dè we wẹ yẹn nọ hodẹ̀ hlan.” (Psalm 5:1, 2) Kandai gbọdo gbẹzan Davidi tọn dohia dọ Jehovah sè odẹ̀ Davidi tọn lẹ bosọ gọalọna ẹn pludopludo. (Psalm 18:1, 2; 21:1-5) Mọdopolọ, eyin kọgbidinamẹ lẹ pẹnagbàn mí kavi nuhahun mítọn lẹ wá taidi nuhe ma sọgan gbọ̀ ba, homẹmiọnnamẹnu daho wẹ e yin nado lẹhlan Jehovah dè to odẹ̀ mẹ bo kọ̀n ahun mítọn jẹgbonu na ẹn. (Filippinu lẹ 4:6, 7; 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:16-18) Jehovah ma nọ sú otó etọn do mí gba. Kakatimọ, e na jide mí dọ ‘ewọ to tukla mítọn jẹ.’ (1 Pita 5:6, 7) Ṣigba, be lẹnpọn dagbenu wẹ e na yin nado hodẹ̀ hlan Jehovah bo gboawupo nado dotoaina nuhe e dọna mí ya?
14. Nuyiwadomẹji tẹwẹ ohó Jehovah tọn lẹ tindo do Jẹlemia ji?
14 Nawẹ Jehovah nọ dọho na mí gbọn? Mì dike mí ni vọ́ nulẹnpọndo Jẹlemia ji. Jehovah dọho hẹ Jẹlemia tlọlọ na ewọ yin yẹwhegán de wutu. Jẹlemia dọ nuhe ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ yiwà do ahun etọn ji dọmọ: “Yè mọ ohó towe lẹ, yẹn sọ dù yé; ohó towe lẹ lọ sọ yin ayajẹ de hlan mi po homẹhun ayiha ṣie tọn po: na yè nọ ylọ mi gbọn oyín towe dali, OKLUNỌ E Jiwheyẹwhe awhànpa lẹ tọn.” (Jẹlemia 15:16) Mọwẹ, Jẹlemia hùnhomẹ dọ yinkọ Jiwheyẹwhe tọn tin to ota na ẹn, podọ ohó Etọn lẹ yin nuhọakuẹ na yẹwhegán lọ. Enẹwutu, taidi apọsteli Paulu, Jẹlemia wleawu kavi to jejeji nado lá owẹ̀n heyin didó e.—Lomunu lẹ 1:15, 16.
15. Nawẹ mí sọgan hẹn ohó Jehovah tọn lẹ gbọṣi ahun mítọn mẹ gbọn, podọ nulẹnpọndo etẹlẹ ji wẹ na hẹn mí magbe ma nado bọnùdo?
15 Jehovah ma nọ dọho tlọlọ hẹ mẹde todin ba. Etomọṣo, mí tindo ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ to Biblu mẹ. Enẹwutu, eyin mí nọ plọn Biblu po sọwhiwhe po bo nọ lẹnayihamẹpọn sisosiso do nuhe mí plọn lẹ ji, ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ na lẹzun ‘ayajẹ po homẹhun’ ayiha mítọn tọn po ga. Podọ mí sọgan doawagun dọ yinkọ Jehovah tọn tin to ota mítọn to whenuena mí tọ́n yì nado má ohó enẹlẹ hẹ mẹdevo lẹ. Mì dike mí wọn gbede blo dọ pipli devo de ma tin to aihọn mẹ to egbehe he nọ lá yinkọ Jehovah tọn. Kunnudetọ etọn lẹ kẹdẹ wẹ nọ lá wẹndagbe Ahọluduta zedai Jiwheyẹwhe tọn tọn bo nọ plọn homẹmiọnnọ lẹ nado lẹzun devi Jesu Klisti tọn. (Matiu 28:19, 20) Lehe mí yin didona do sọ! Po nuhe Jehovah ko gbọn owanyi dali zedo alọmẹ na mí lẹpo po, nawẹ mí sọgan bọnùdo gbọn?
Mí Dona Họ́ Gbẹdido Mítọn
16, 17. Etẹwẹ yin pọndohlan Jẹlemia tọn gando gbẹdido go, podọ nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ etọn gbọn?
16 Jẹlemia donù nudevo go he gọalọna ẹn nado gboadọ. E dọmọ: “Yẹn ma sinai to ogbẹ́ yé he to sàngunwhlẹ lẹ tọn mẹ, kavi to aglinjẹ gba: yẹn sinai gánna na alọ towe tọn wutu; na hiẹ ko yí adánjijẹ do gọ́ mi.” (Jẹlemia 15:17) Jẹlemia yiwanna aisinsin ewọ ṣokẹdẹ hú nado dike ogbẹ́ ylankan ni hẹn ẹn gblezọn. Pọndohlan dopolọ wẹ mí tindo to egbehe. Mí ma nọ wọn avase apọsteli Paulu tọn gbede dọ “ogbẹ́ ylankan nọ hẹn walọ dagbe gble,” etlẹ yin walọ dagbe he mí ko tindo na owhe susu.—1 Kọlintinu lẹ 15:33.
17 Ogbẹ́ ylankan sọgan dike gbigbọ aihọn tọn ni bẹpla lẹnpọn mítọn. (1 Kọlintinu lẹ 2:12; Efesunu lẹ 2:2; Jakobu 4:4) Enẹwutu, mì gbọ mí ni yí nuyọnẹn mítọn zan nado yọ́n ogbẹ́ ylankan lẹ bosọ dapana yé mlẹnmlẹn. (Heblu lẹ 5:14) Eyin Paulu pò to aigba ji todin wẹ, etẹwẹ a lẹndọ ewọ na dọna Klistiani de he nọ pọ́n sinimoto fẹnnuwiwa tọn kavi danuwiwa tọn po aihundida lanmẹyiya tọn danuwiwa tọn lẹ po? Ayinamẹ tẹwẹ ewọ na na mẹmẹsunnu he to gbẹdo hẹ mẹhe e ma yọnẹn paali lẹ to Internet ji? Etẹwẹ ewọ na lẹn gando Klistiani de go he nọ yí ganhiho susu zan nado daihun video tọn lẹ kavi pọ́n televiziọn ṣigba bo ma nọ basi oplọn mẹdetiti tọn to gbesisọmẹ?—2 Kọlintinu lẹ 6:14b; Efesunu lẹ 5:3-5, 15, 16.
Mì Gbọṣi Paladisi Gbigbọmẹ Tọn Mẹ
18. Etẹwẹ na gọalọna mí nado yin huhlọnnọ to gbigbọ-liho?
18 Mí yọ́n pinpẹn paladisi gbigbọmẹ tọn mítọn tọn. Mí ma sọgan yí nudepope jlẹdo e go to aihọn ehe mẹ gba. Mayisenọ lẹ tlẹ nọ pà owanyi, mẹtọnhopọn, po homẹdagbe po he Klistiani lẹ tindo na ode awetọ yetọn. (Efesunu lẹ 4:31, 32) Etomọṣo, ojlẹ lọ die nado diahi hẹ gbigbọjọ hugan gbede pọ́n. Gbẹdido dagbe, odẹ̀, po nupinplọn to gbesisọmẹ po na gọalọna mí nado yin huhlọnnọ to gbigbọ-liho. Yé na hẹn mí lodo nado pehẹ whlepọn depope po jidide mlẹnmlẹn to Jehovah mẹ po.—2 Kọlintinu lẹ 4:7, 8.
19, 20. (a) Etẹwẹ na gọalọna mí nado doakọnnanu? (b) Mẹnu lẹ wẹ hosọ he bọdego yin awuwlena, podọ mẹnu lẹ wẹ e nasọ yin alemọyinu na?
19 Mí ma dona dike mẹhe gbẹwanna owẹ̀n Biblu tọn mítọn lẹ ni dobuna mí bo hẹn yise mítọn gbọjọ gbede. Taidi kẹntọ he dohomẹkẹn Jẹlemia lẹ, Jiwheyẹwhe wẹ mẹhe to avùnho hẹ mí lẹ to avùnho sọta. Yé ma na gbawhàn gbede. Jehovah, he kẹntọ mítọn lẹ ma sọtẹ́n to apá na, dọna mí dọmọ: “Nọtepọn OKLUNỌ: yin huhlọnnọ bo gbọ ayiha towe ni deji. Nugbo, nọtepọn OKLUNỌ.” (Psalm 27:14) Dile mí to tenọpọn Jehovah, mì gbọ mí ni magbe ma nado dike onú ni ṣikọna mí to dagbe wiwà mẹ. Mì gbọ mí ni deji dọ, taidi Jẹlemia po Baluki po, mí na gbẹ̀n eyin mí ma wàdidọ.—Galatianu lẹ 6:9.
20 Klistiani susu wẹ to ahidi hẹ gbigbọjọ egbesọegbesọ. Ṣigba, jọja lẹ na taun tọn to pipehẹ avùnnukundiọsọmẹ sinsinyẹn lẹ. Nalete yelọsu tindo dotẹnmẹ hundote susu. Hosọ he bọdego yin awuwlena tlọlọ na jọja he tin to ṣẹnṣẹn mítọn lẹ. E nasọ yin alemọyinu na mẹjitọ lẹ po mẹhomẹ he ko basi klandowiwe lẹpo po he tindo nugopipe lọ nado gọalọna jọja lẹ to agun lọ mẹ gbọn ohó, apajlẹ, po godonọnamẹ yetọn lẹ po dali.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Naegbọn mí sọgan donukun ninọmẹ mẹhẹngbọjọ tọn lẹ, podọ mẹnu dè wẹ mí dona dín alọgọ te?
• Dile etlẹ yindọ azọ́ndenamẹ Jẹlemia tọn kàn dẹpẹ biọ, nawẹ e duto gbigbọjọ ji gbọn?
• Etẹwẹ na hẹn mí ‘jaya bo hùnhomẹ’ etlẹ yin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ?
[Yẹdide to weda 9]
Jẹlemia lẹndọ emi whè gbau bo masọ tindo numimọ nado yin yẹwhegán
[Yẹdide to weda 10]
Etlẹ yin to homẹkẹn glọ, Jẹlemia yọnẹn dọ Jehovah tin hẹ emi taidi “hlọnhlọnnọ de mẹdobu de”