Hiẹ Sọgan Hẹn Homẹhun Jiwheyẹwhe
BE MÍ sọgan yinuwado Jiwheyẹwhe ji na nugbo tọn ya? Be Jiwheyẹwhe sọgan hùnhomẹ ya? Mẹdelẹ lẹndọ huhlọn tata de poun wẹ Jiwheyẹwhe yin. Be mí sọgan donukun dọ huhlọn tata de ni hùnhomẹ ya? E na vẹawu. Nalete, gbadopọnna nuhe Biblu dọ gando Jiwheyẹwhe go.
“Gbigbọ wẹ Jiwheyẹwhe,” wẹ Jesu Klisti dọ. (Johanu 4:24) Gbigbọ yin wunmẹ ogbẹ̀ tọn de he gbọnvona gbẹtọ lẹ. Dile etlẹ yindọ nukun gbẹtọ tọn ma sọgan mọ ẹn, gbigbọ tindo agbasa—yèdọ “agbasa gbigbọnọ de.” (1 Kọlintinu lẹ 15:44; Johanu 1:18) To hogbe nuyijlẹdonugo tọn lẹ yiyizan mẹ, Biblu tlẹ dọ dọ Jiwheyẹwhe tindo nukun, otó, alọ, po mọmọ po sọyi.a Jiwheyẹwhe sọ tindo yinkọ—yèdọ Jehovah. (Psalm 83:18) Enẹwutu, Jiwheyẹwhe Biblu tọn lọ yin omẹ gbigbọnọ de. (Heblu lẹ 9:24) “Ewọ wẹ Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ, podọ ahọlu madopodo.”—Jẹlemia 10:10.
Taidi omẹ gbigbọnọ he tin de, Jehovah sọgan lẹnnupọn bo yinuwa. E tindo jẹhẹnu po numọtolanmẹ po, bo nọ do nuhe e yiwanna po nuhe e gbẹwanna lẹ po hia. Na nugbo tọn, Biblu yí hogbe susu zan he do nuhe nọ hẹn homẹ etọn hùn po nuhe nọ hẹn ẹn gblehomẹ lẹ po hia. To whenue yẹwhe po boṣiọ he gbẹtọ basi lẹ po nọ tindo awusọhia mẹhe basi yé lẹ tọn poun, Jiwheyẹwhe ganhunupotọ lọ, Jehovah, lọsu wẹ yin Dowatọ numọtolanmẹ he e dá do gbẹtọvi lẹ mẹ tọn.—Gẹnẹsisi 1:27; Isaia 44:7-11.
Matin ayihaawe, Jehovah yin “Jiwheyẹwhe donanọ” kavi ayajẹnọ. (1 Timoti 1:11) E ma nọ jaya to azọ́n nudida tọn etọn lẹ mẹ poun gba ṣigba e sọ nọ mọ awuvivi to lẹndai etọn hinhẹndi mẹ ga. Jehovah dọ gbọn yẹwhegán Isaia gblamẹ dọmọ: “Yẹn na . . . wà ojlo ṣie lẹpo . . . yẹn ko dọ ẹ, yẹn nasọ hẹn ẹn di ga, yẹn ko lẹn ẹn dai, yẹn nasọ basi i ga.” (Isaia 46:9-11) Psalm-kantọ lọ jihàn dọmọ: “OKLUNỌ ni to ayajẹ to azọ́n etọn lẹ mẹ.” (Psalm 104:31) Ṣigba onú devo sọ nọ hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe. E dọmọ: “Ovi ṣie, yin nuyọnẹntọ, bosọ hẹn homẹ ṣie hùn.” (Howhinwhẹn lẹ 27:11) Lẹnnupọn do nuhe enẹ zẹẹmẹdo ji—mí sọgan hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe!
Lehe Mí Sọgan Hẹn Homẹ Jiwheyẹwhe Tọn Hùn Do
Gbadopọnna lehe tọgbo Noa hẹn homẹ Jehovah tọn hùn do. Noa “mọ nukundagbe to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ” na e “pé to whẹndo etọn lẹ mẹ” wutu. To vogbingbọn mlẹnmlẹn mẹ na mẹylankan ojlẹ enẹ tọn lẹ, yise po tonusise Noa tọn po hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe sọmọ bọ e sọgan yin didọ dọ “Noa . . . zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe.” (Gẹnẹsisi 6:6, 8, 9, 22) “Gbọn yise dali Noa . . . le obu di i, e wleawu ohún aki tọn dai na whlẹngán owhé etọn tọn.” (Heblu lẹ 11:7) Jehovah hùnhomẹ do Noa go bo dona ewọ po whẹndo etọn po gbọn hinhẹn yé nado lùn ojlẹ hunyanhunyan whenuho gbẹtọvi tọn enẹ tọ́n dali.
Tọgbo Ablaham lọsu yọ́n numọtolanmẹ Jehovah tọn lẹ ganji. Lehe e yọ́n linlẹn Jiwheyẹwhe tọn ganji do yin hinhẹn họnwun to whenuena Jehovah dọna ẹn dọ Sọdọmi po Gọmọla po na yin vivasudo na walọ gblezọn yetọn wutu. Na Ablaham yọ́n Jehovah ganji wẹ zọ́n bọ e sọgan dọ dọ enẹ ni dẹn do Jiwheyẹwhe nado hù dodonọ po mẹylankan po. (Gẹnẹsisi 18:17-33) To owhe susu godo, Ablaham setonuna anademẹ Jiwheyẹwhe tọn bo ‘ko dibla yí Isaki do sanvọ́ pó,’ na “e hia dọ, Jiwheyẹwhe tlẹ sọgan fọ́n ẹn dote sọn oṣiọ mẹ.” (Heblu lẹ 11:17-19; Gẹnẹsisi 22:1-18) Ablaham na sisi numọtolanmẹ Jiwheyẹwhe tọn bosọ do yise po tonusise po hia sọmọ bọ “yè sọ ylọ ẹ dọ họntọn Jiwheyẹwhe tọn.”—Jakobu 2:23.
Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn lọsu dovivẹnu nado hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn. Jehovah dọ gando ewọ go dọmọ: “Yẹn ko mọ Davidi ovi Jẹse tọn, omẹ ayiha ṣie tọn, he na hẹn ojlo ṣie lẹpo ṣẹ.” (Owalọ lẹ 13:22) Whẹpo e do tọ́n-awhàn Goliati gángánsu lọ, Davidi dejido Jiwheyẹwhe go mlẹnmlẹn bo dọna Ahọlu Sauli Islaeli tọn dọmọ: “OKLUNỌ he whlẹn mi sọn ofẹ̀n kinnikinni tọn si, podọ sọn ofẹ̀n ogbépọẹ tọn si, ewọ na whlẹn mi sọn alọ Filistini he tọn mẹ.” Jehovah dona jidide Davidi tọn to Ewọ mẹ, bo hẹn Davidi penugo nado hù Goliati. (1 Samuẹli 17:37, 45-54) Davidi jlo dọ nuyiwa etọn podọ ‘ohó onù etọn mẹ tọn po linlẹn ayiha etọn mẹ tọn po ni yin alọkẹyi to nukun Jehovah tọn mẹ.’—Psalm 19:14.
Míwlẹ lo? Nawẹ mí sọgan hẹn homẹhun Jehovah gbọn? Dile mí jẹakọhẹ numọtolanmẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ganji sọ, mọwẹ mí na mọnukunnujẹ nuhe mí sọgan wà nado hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn mẹ do. Enẹwutu, to Biblu hihia mítọn whenu, mí dona dovivẹnu nado yọ́n numọtolanmẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ganji na mí nido “gọ́ na [oyọnẹn] ojlo etọn tọn to wuntuntun mẹ podọ to nuyọnẹn gbigbọnọ lẹpo mẹ; na mí nido to zọnlinzin dole e jẹna Oklunọ to nukundagbe lẹpo mẹ.” (Kọlọsinu lẹ 1:9, 10) Taidi kọdetọn de, oyọnẹn na gọalọna mí nado jlọ yise mítọn dote. Ehe yin nujọnu na “matin yise, e glo nado hẹn homẹ [Jiwheyẹwhe tọn] hùn.” (Heblu lẹ 11:6) Mọwẹ, eyin mí dovivẹnu nado tindo yise he lodo bosọ hẹn gbẹzan mítọn sọgbe hẹ ojlo Jehovah tọn, mí sọgan hẹn homẹ etọn hùn. To ojlẹ dopolọ mẹ, mí dona tin to aṣeji ma nado hẹn homẹgble Jehovah.
Ma Hẹn Homẹgble Jiwheyẹwhe Blo
Kandai nuhe jọ to azán Noa tọn gbè lẹ tọn yin apajlẹ de he do aliho he mẹ Jehovah sọgan yin homẹhẹngblena te hia. To ojlẹ lọ mẹ, ‘aihọn gọ́ na danuwiwa. Jiwheyẹwhe sọ hùn nukun pọ́n aigba, doayi e go, e gble; na nutogbẹ̀ lẹpo ko hẹn aliho yetọn gble to aigba mẹ.’ Etẹwẹ yin numọtolanmẹ Jiwheyẹwhe tọn dile e to dogbapọnna ninọmẹ gblezọn lọ po danuwiwa lọ po? “E [vẹ́] na OKLUNỌ dọ e ko basi gbẹtọ do aigba lọ” ji, wẹ Biblu dọ, “e sọ doadi na ẹn to ayiha etọn mẹ.” (Gẹnẹsisi 6:5, 6, 11, 12) E vẹ́ na Jiwheyẹwhe to linlẹn lọ mẹ dọ walọ gbẹtọ lẹ tọn ko ylan sọmọ bọ ewọ ko diọ pọndohlan etọn gando whẹndo ylankan he nọgbẹ̀ jẹnukọnna Singigọ lọ go. Na ylanwiwa yetọn hẹn homẹgble e wutu, Jiwheyẹwhe diọ sọn Mẹdatọ gbẹtọvi lẹ tọn yinyin mẹ zun mẹvasudotọ yetọn.
E sọ vẹ́ na Jehovah ga to whenuena omẹ etọn titi lẹ, akọta Islaeli hohowhenu tọn, gbẹkọ numọtolanmẹ po anademẹ owanyinọ etọn po go mlẹnmlẹn. Psalm-kantọ lọ doavigbe dọmọ: “Whla nẹmunẹmu wẹ yé ṣiatẹ hẹ ẹ to zungbo mẹ; bosọ hẹn homẹgble e to aigba-klo ji! Nugbo, yé lẹ́ bo whlé Jiwheyẹwhe pọ́n, bo hẹn awusinyẹn Mẹwiwe Islaeli tọn lọ.” Ṣogan, “ewọ, gigọ́ na lẹblanu, jo ylando yetọn na yé, e masọ hù yé sudo: nugbo, whla susu wẹ e lẹ́ adi etọn do godo, bo ma wlú adánjijẹ zogbe etọn lẹpo daga.” (Psalm 78:38-41) To whenue Islaelivi atẹṣitọ lọ lẹ tlẹ to oyà kọdetọn ylando yetọn lẹ tọn ji, Biblu dọna mí dọ “to nukunbibia yetọn lẹpo mẹ, yè bianukunna [Jiwheyẹwhe lọsu].”—Isaia 63:9.
Mahopọnna dọ Islaelivi lẹ mọ kunnudenu mẹtọnhopọn owanyinọ Jiwheyẹwhe tọn susu, yé “ṣàn mẹdagun Jiwheyẹwhe tọn lẹ kò [pludopludo], bosọ vlẹ ohó etọn lẹ, bosọ yí yẹwhegán etọn lẹ do to avlẹda, kaka homẹgble OKLUNỌ tọn do tite do omẹ etọn lẹ ji, kaka bọ jlado de masọ tin ba.” (2 Otannugbo lẹ 36:16) To godo mẹ, atẹṣiṣi mẹhe nọ whèkọdakun ehelẹ tọn ‘hẹn homẹwluna gbigbọ wiwe etọn’ sọmọ bọ yé hẹn nukundagbe Jehovah tọn bu. (Isaia 63:10) Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? Jiwheyẹwhe gbọn jlọjẹ dali de hihọ́ etọn sọn yé ji, bọ yé jiya nugbajẹmẹji tọn to whenuena Babilọninu lẹ gbawhàn Juda tọn bo và Jelusalẹm sudo. (2 Otannugbo lẹ 36:17-21) Lehe e nọ blawu do sọ eyin gbẹtọ lẹ de nado doafọna gbẹzan ylanwiwa tọn he nọ hẹn homẹgblena Mẹdatọ yetọn!
Biblu dohia hezeheze dọ walọ mawadodo tọn lẹ nọ hẹn awusinyẹn kavi gblehomẹna Jiwheyẹwhe taun. (Psalm 78:41) Delẹ to nuhe yin awuhiọnu—bo tlẹ yin osùnú—na Jiwheyẹwhe lẹ mẹ wẹ goyiyi, lalodido, mẹhuhu, bojijlẹ, aṣẹtúndomẹ, yẹ̀sù-fifọ̀na tọgbo he ko kú lẹ, walọ mawé lẹ, zanhẹmẹ to vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn, nugbomadọ to alọwle mẹ, zinzanhẹ hẹnnumẹ lẹ, po kọgbidina wamọnọ lẹ po.—Levitiku 18:9-29; 19:29; Deutelonomi 18:9-12; Howhinwhẹn lẹ 6:16-19; Jẹlemia 7:5-7; Malaki 2:14-16.
Etẹwẹ yin numọtolanmẹ Jehovah tọn gando boṣiọ-sinsẹ̀n go? Eksọdusi 20:4, 5 dọmọ: “Hiẹ ma na basi boṣiọ pipà de hlan dewe, kavi apajlẹ ojlẹmọ depope tọn he tin to olọn mẹ aga, kavi he tin to aigba mẹ to odò, kavi he tin to otọ̀ mẹ to aigba glọ: hiẹ ma na dẹ́ dewe do odò hlan yé, kavi sẹ̀n yé gba.” Etẹwutu? Na “osùnú de wẹ [boṣiọ yin] hlan OKLUNỌ.” (Deutelonomi 7:25, 26) Apọsteli Johanu na avase dọmọ: “Yọpọ ṣie lẹ emi, mì joagọ sọn boṣiọ lẹ kọ̀n.” (1 Johanu 5:21) Apọsteli Paulu sọ wlan dọmọ: “Mẹyiwanna ṣie vivẹ emi, mì họ̀n sọn boṣiọ-sinsẹ̀n kọ̀n.”—1 Kọlintinu lẹ 10:14.
Dín Nukundagbe Jiwheyẹwhe Tọn
‘Haṣinṣan pẹkipẹki tintindo hẹ Jiwheyẹwhe hùndonuvo na dodonọ lẹ.’ “Homẹ etọn hùn do mẹhe yin nugbonọ to aliho yetọn ji lẹ go.” (Howhinwhẹn lẹ 3:32; 11:20) To vogbingbọnmẹ, mẹhe yí tasinsinyẹn do to ylanwa do Jiwheyẹwhe gbọn kọgbigbẹ́ numọtolanmẹ dodo tọn etọn lẹ go dali na jiya homẹgble etọn tọn to madẹnmẹ. (2 Tẹsalonikanu lẹ 1:6-10) Na nugbo tọn, e na hẹn kanyinylan he gbayipe to egbehe lẹpo wá opodo to madẹnmẹ.—Psalm 37:9-11; Zẹfania 2:2, 3.
Etomọṣo, Biblu hẹn ẹn họnwun dọ Jehovah “ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.” (2 Pita 3:9) E na jlo nado do owanyi etọn hia dodonọ he yiwanna ẹn lẹ hú nado do homẹgble etọn hia mẹhe gbẹ́ nado lẹnvọjọ lẹ. Jehovah “ma tindo homẹhun de to okú mẹylankan tọn mẹ gba; adavo dọ mẹylankan lọ ni lẹ́ sọn aliho etọn mẹ bo nọgbẹ̀.”—Ezekiẹli 33:11.
Enẹwutu mẹdepope ma ko yin kinklandovo nado jiya homẹgble Jehovah tọn gba. “Awuvẹmẹtọ wẹ [Jehovah], lẹblanu etọn sọ bọ.” (Jakobu 5:11) Po jidide mlẹnmlẹn to Jiwheyẹwhe mẹ po, hiẹ sọgan ‘bẹ magbọjẹ towe lẹpo do alọ etọn mẹ, na ewọ to tukla towe jẹ wutu.’ (1 Pita 5:7) Tindo jide dọ mẹhe hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ tindo todido jiawu lọ nado mọ nukundagbe etọn bo duvivi họntọnjihẹmẹ etọn tọn. Enẹwutu, e tin to niyaniya mẹ hugan gbede pọ́n todin nado “nọ dindona nuhe yin alọkẹyi hlan Oklunọ.”—Efesunu lẹ 5:10.
Lehe e jiawu do sọ dọ Jiwheyẹwhe ko gbọn homẹdagbe dali do jẹhẹnu gigonọ po numọtolanmẹ etọn lẹ po hia! Podọ hiẹ sọgan hẹn homẹ etọn hùn. Eyin e jlo we nado wàmọ, mí dotuhomẹna we nado dín Kunnudetọ Jehovah tọn he tin to lẹdo towe mẹ lẹ mọ. Homẹ yetọn na hùn nado dohia we ale he yé ko mọyi to vivẹnudido yetọn nado hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn mẹ.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Pọ́n apotin he hosọ etọn yin “Naegbọn Biblu Yí Hogbe He Nọ Dlẹnalọdo Jẹhẹnu Gbẹtọ Tọn lẹ Zan Na Jiwheyẹwhe?”
[Apotin to weda 7]
Naegbọn Biblu Yí Hogbe He Nọ Dlẹnalọdo Jẹhẹnu Gbẹtọ Tọn lẹ Zan Na Jiwheyẹwhe?
To whenuena e yindọ “Gbigbọ wẹ Jiwheyẹwhe,” mí ma sọgan mọ ẹn po nukun mítọn po gba. (Johanu 4:24) Enẹwutu Biblu yí hogbe nuyijlẹdonugo tọn, yẹdenanu tọn po dehe nọ do jẹhẹnu gbẹtọ tọn hia lẹ po zan nado gọalọna mí nado mọnukunnujẹ hlọnhlọn, kiklo-yinyin, po nuwiwa Jiwheyẹwhe tọn lẹ po mẹ. Enẹwutu dile etlẹ yindọ mí ma yọ́n awusọhia agbasa gbigbọnọ Jiwheyẹwhe tọn tọn, Biblu dlẹnalọdo Jiwheyẹwhe di mẹhe tindo nukun, otó, alọ, awà, alọviyẹyẹ, afọpahomẹ, po ayiha po.—Gẹnẹsisi 8:21; Eksọdusi 3:20; 31:18; Job 40:9; Psalm 18:9; 34:15.
Hogbe yẹdenanu tọn enẹlẹ ma zẹẹmẹdo dọ agbasa gbigbọnọ Jiwheyẹwhe tọn tindo awutugonu dopolọ di gbẹtọ lẹ tọn gba. Hogbe mọnkọtọn lẹ ma dona yin nukunnumọjẹemẹ do agọ̀ gba. Yé nọ gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹ mẹhe nkọ Jiwheyẹwhe yin mẹ poun wẹ. Eyin hogbe nuyijlẹdonugo tọn mọnkọtọn lẹ mayin yiyizan, e na sinyẹnawu kavi tlẹ yin nuhe ma yọnbasi dọ gbẹtọ tata lẹ ni mọnukunnujẹ zẹẹmẹ heyin bibasi gando Jiwheyẹwhe go depope mẹ. Ṣigba, enẹ ma zẹẹmẹdo dọ gbẹtọvi lẹ wẹ yin dowatọ jẹhẹnu Jehovah Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn gba. Biblu dọ hezeheze dọ gbẹtọ yin didá to apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ—e mayin Jiwheyẹwhe wẹ yin didá to apajlẹ gbẹtọ tọn mẹ gba. (Gẹnẹsisi 1:27) Na ‘Jiwheyẹwhe wẹ gbọdo’ mẹhe kàn Biblu lẹ wutu, zẹẹmẹ depope he yé basi gando Jiwheyẹwhe go yin zẹẹmẹ he ewọ lọsu basi gando jẹhẹnu edetiti tọn lẹ go—yèdọ jẹhẹnu dopolọ lẹ he e ko dá do gbẹtọvi lẹ mẹ to obá voovo lẹ mẹ. (2 Timoti 3:16, 17) Kakati nado yin jẹhẹnu he gbẹtọ ko na Jiwheyẹwhe lẹ, yé yin jẹhẹnu he Jiwheyẹwhe dá do gbẹtọ mẹ lẹ.
[Yẹdide to weda 4]
Noa mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn
[Yẹdide to weda 5]
Ablaham yọ́n numọtolanmẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ
[Yẹdide to weda 6]
Davidi dejido Jehovah go mlẹnmlẹn
[Yẹdide to weda 7]
Dile hiẹ to Biblu hia, hiẹ sọgan plọn nado hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe
[Yẹdide/Asisa Yẹdide tọn to weda 4]
Courtesy of Anglo-Australian Observatory, fọto gbọn David Malin dali