Alọwle Sọgan Tindo Kọdetọn Dagbe to Aihọn Egbehe Tọn Mẹ
“Mì ze owanyi dogo, ehe yin pọninọ gbesisọ tọn.”—Kọlọsinu Lẹ 3:14.
1, 2. (a) Nugbo tẹwẹ whànmẹ gando agun Klistiani tọn go? (b) Etẹwẹ alọwle kọdetọn dagbenọ de yin?
EYIN mí pọ́n agun Klistiani tọn mẹ, be e ma yin kọfanamẹnu wẹ e yin nado mọ asu po asi po susu he ko yin nugbonọ na alọwlemẹ yetọn na owhe 10, 20, 30, kavi humọ lẹ ya? E tlẹ to kínni bo to kànna, yé ko tẹdo alọwlemẹ yetọn lẹ go gligli.—Gẹnẹsisi 2:24.
2 Mẹsusu wẹ na yigbe dọ alọwle yetọn ma vò sọn nuhahun lẹ si mlẹnmlẹn gba. Ayidonugotọ de wlan dọmọ: “Alọwle ayajẹnọ lẹ ma nọ gọ̀n ma tindo nuhahun lẹ gba. Ojlẹ ayajẹ po awubla po tọn lẹ nọ tin . . . Ṣigba to aliho de mẹ . . . omẹ ehelẹ ko tẹdo alọwlemẹ yetọn lẹ go mahopọnna [hunyanhunyan] aihọn egbehe tọn.” Asu po asi po he tindo kọdetọn dagbe lẹ ko plọn nado duto hunyanhunyan po ayimajai he kọgbidinamẹnu gbẹ̀mẹ tọn lẹ nọ hẹnwa lẹ po ji, titengbe eyin yé ko plọn ovi lẹ whẹ́n. Numimọ he asu po asi po ehelẹ tindo ko plọn yé dọ owanyi nugbo “ma nọ gbọ̀vọ́ gbede.”—1 Kọlintinu lẹ 13:8.
3. Etẹwẹ sọha nulinlẹn tọn lẹ dohia gando alọwle po gbẹdai po go, podọ kanbiọ tẹlẹ wẹ enẹ fọndote?
3 To vogbingbọn mẹ, alọwle livi susu lẹ ko gbà kija. Linlin de dọmọ: “To alọnu din, madoawe mẹhe ko wlealọ to États-Unis lẹ tọn wẹ na wá gbẹ́ yede. Podọ odaa [gbẹdai] enẹlẹ tọn wẹ na jọ to owhe 7,8 tintan alọwle lọ tọn lẹ gblamẹ . . . To omẹ 75 to kanweko ji he vọ́ alọwle lẹ mẹ, 60 to kanweko ji na basi gbẹdai devo.” Sọha gbẹdai tọn ko jideji to otò he mẹ sọha lọ tlẹ yìdo te dai lẹ. Di apajlẹ, to Japon, sọha gbẹdai lẹ tọn ko dibla jideji do donu awe ji to owhe agọe tọn lẹ mẹ. Etẹwẹ yin delẹ to nuhahun he hẹn ninọmẹ ehe wá lẹ mẹ, yèdọ nuhahun he tlẹ nọ sọawuhia to agun Klistiani tọn mẹ to whedelẹnu? Etẹwẹ sọgan hẹn alọwle tindo kọdetọn dagbe mahopọnna vivẹnudido Satani tọn nado hẹn tito enẹ gble?
Omọ̀ He Dona Yin Didapana Lẹ
4. Ninọmẹ tẹlẹ wẹ sọgan ze alọwle do owù mẹ?
4 Ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna mí nado yọ́n ninọmẹ he sọgan ze alọwle do owù mẹ lẹ. Di apajlẹ, pọ́n nuhe apọsteli Paulu dọ gando ninọmẹ he na gbayipe to azán godo tọn lẹ mẹ go dọmọ: “To azán lẹ godo ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ na wá. Na gbẹtọ lẹ na lẹzun wanyina yede tọ́, nukunkẹnnọ, awagundotọ, saklanọ, nùzantọ, tolivẹtọ do mẹjitọ go, mayọndagbenọ, mawenọ, matin owanyi hẹnnumẹ tọn, alẹdatọ, mẹslẹtọ, awumajainanọ, kanylantọ, vivlẹtọ mẹdagbe lẹ tọn, ajannọ, tasinyẹntọ, goyitọ, wanyina aṣọ́ hú Jiwheyẹwhe tọ́; yé tindo ohia jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, ṣigba yé mọ́n huhlọn etọn: omẹ mọnkọtọn lẹ dè wẹ hiẹ ni joagọ sọn.”—2 Timoti 3:1-5.
5. Naegbọn mí sọgan dọ dọ mẹhe ‘yiwanna ede’ ṣokẹdẹ to alọwle etọn zedo owù mẹ, podọ ayinamẹ tẹwẹ Biblu na to whẹho ehe mẹ?
5 Eyin mí lẹnnupọndo nuhe Paulu dọ lẹ ji, mí na mọdọ susu to nuhe e slẹ lẹ mẹ sọgan yidogọna gbakija alọwle lẹ tọn. Di apajlẹ, mẹhe yin “wanyina yede tọ́” lẹ nọ yin ṣejannabinọ bo ma nọ hò mẹdevo lẹ tọn pọ́n. Asu kavi asi he yiwanna ede ṣokẹdẹ nọ tẹnpọn nado mọ nuhe e jlo lẹ to aliho egblemaku tọn mẹ. E nọ yin hẹngogonọ bo nọ tẹdo onú lẹ go majomajo. Be walọ mọnkọtọn na yidogọna ayajẹ to alọwle mẹ ya? Paali. Abajọ apọsteli Paulu na ayinamẹ nuyọnẹn tọn Klistiani lẹ, he bẹ asu po asi po lẹ hẹn dọmọ: “Mì yí avùn kavi ogoyi ovọ́ do wà nudepope blo, ṣigba to ayiha whiwhẹ mẹ dopodopo mìtọn ni nọ lẹn mẹdevo tọn hú ede tọn. Na mẹde pọ́n onú he yin etọn kẹdẹ go blo, ṣigba na omẹ popo ni nọ pọ́n onú he yin mẹdevo tọn go ga.”—Filippinu lẹ 2:3, 4.
6. Nawẹ owanyi na akuẹ sọgan dekanpona kanṣiṣa alọwle tọn gbọn?
6 Owanyi na akuẹ sọgan hẹn kinklan wá to asu po asi po ṣẹnṣẹn. Paulu na avase dọmọ: “Mẹhe jlo nado yin adọkunnọ lẹ jai biọ whlepọn de mẹ, po omọ̀ de po, po nulú wantuntun susu he nọ gbleawunamẹ po, ehe nkọ nọ siọ omẹ do vivà po dindọ̀n po mẹ. Na owanyi akuẹ tọn wẹ adọ̀ walọ oylan lẹpo tọn de: ehe whenuena gbẹtọ yí nukunkẹn do to dindin pé, yé buali sọn yise mẹ, bosọ yí homẹgble susu do sọwhán yede.” (1 Timoti 6:9, 10) E blawu dọ alọwle susu ko tindo numimọ nuhe go Paulu na avase gando lẹ tọn to egbehe. To vivẹnudido yetọn mẹ nado dín adọkun, alọwlemẹ susu nọ gbẹkọ nuhudo awetọ yetọn lẹ tọn go, he bẹ nuhudo tangan lọ nado duvivi godonọnamẹ owanyi tọn po gbẹdido zohunhun, gbesisọ tọn po hẹn.
7. To whẹho delẹ mẹ, walọ tẹwẹ ko plan alọwlemẹ delẹ biọ nugbomadọ mẹ?
7 Paulu sọ dọ dọ to azán godo tọn ehelẹ mẹ, mẹdelẹ na yin “mawenọ [kavi nugbomadọtọ], matin owanyi hẹnnumẹ tọn, alẹdatọ.” Opà alọwle tọn yin hogbe whiwhle tọn lẹ he dona hẹn kanṣiṣa de gbọṣi aimẹ tẹgbẹ, kakati nido dekọtọn do nugbonọ-mayin mẹ. (Malaki 2:14-16) Ṣigba, mẹdelẹ ko lẹ́ ayidonugo owanyi yetọn tọn hlan mẹdevo lẹ, yèdọ hlan mẹhe ma yin alọwlemẹ yetọn. Asi he ko tindo owhe 30 linlán he asu etọn jo e do de basi zẹẹmẹ dọ whẹpo sunnu lọ tlẹ do yì, e ko nọ dọnsẹpọ yọnnu devo lẹ hugan bosọ nọ do owanyi hia yé zẹjlẹgo. E gboawupo nado kẹalọyi dọ walọyizan etọn ma jẹna sunnu he ko wlealọ. Nuhe to jijọ lẹ vẹ́ na yọnnu lọ taun podọ e yí zinzin zan bo tẹnpọn nado dohia ẹ dọ nuyiwa etọn lẹ na dọ̀n ẹn biọ owù mẹ. Mahopọnna enẹ, sunnu lọ jai jẹ ayọdide mẹ. Dile etlẹ yindọ avase lẹ yin nina po homẹdagbe po, e sú otó etọn lẹ do yé. E dótà omọ̀ lọ mẹ pete.—Howhinwhẹn lẹ 6:27-29.
8. Etẹwẹ sọgan plan mẹde biọ ayọdide mẹ?
8 Lehe avase Biblu tọn do ayọdide ji họnwun ganji do sọ! “Mẹdepope he deayọ hẹ yọnnu de, nuyọnẹn pò na ẹn: ewọ [he] wà ẹ . . . na hù gbigbọ etọn titi sudo.” (Howhinwhẹn lẹ 6:32) To paa mẹ, ayọdide ma nọ yin nuyiwa ajijimẹ tọn he nọ jọ to mayọnẹn mẹ gba. Dile Biblu kàntọ lọ Jakobu dọ do, ylando de taidi ayọdide nọ saba jọ to whenuena linlẹn lọ ko wá ayiha mẹ bo ko doadọ̀do to finẹ godo. (Jakobu 1:14, 15) Vudevude, alọwlemẹ he hẹn adọ́ flu lọ masọ nọ yin nugbonọ hlan awetọ etọn he e ko dopà nugbonọ-yinyin to gbẹwhenu etọn blebu mẹ tọn na ba. Jesu dọmọ: “Mì ko sè dọ yè dọmọ, Hiẹ ma na deayọ: ṣigba yẹn dọ hlan mì, dọ, eyin mẹdepope pọ́n yọnnusi de nado wà nugbigble hẹ ẹ, e ko deayọ hẹ ẹ to ayiha etọn mẹ dote.”—Matiu 5:27, 28.
9. Ayinamẹ nuyọnẹn tọn tẹwẹ yin mimọ to Howhinwhẹn lẹ 5:18-20 mẹ?
9 Enẹwutu, nuyiwa nugbonọ-yinyin tọn he yọ́n hugan wẹ dehe yin tulina to owe Howhinwhẹn lẹ tọn mẹ dọmọ: “Na asisa towe ni tindo dona, na hiẹ ni jaya hẹ asi ovu whenu towe tọn. Di agbanlin asi de, podọ di olùwa asi whanpẹnọ de; gbọ anọ́ etọn ni pekọna we whepoponu; na hiẹ nisọ jaya whepoponu to owanyi etọn mẹ. Ovi ṣie, etẹwutu wẹ hiẹ na nọ jaya to owanyi jonọ tọn mẹ, bọ hiẹ nado dọ̀n akọ́nnu jonọ tọn dogo”?—Howhinwhẹn lẹ 5:18-20.
Ma Zọ̀n Plaplaji Biọ Alọwle mẹ Blo
10. Naegbọn e yin nuyọnẹnnu nado yí whenu susu zan nado jẹakọ hẹ alọwlemẹ sọgodo tọn de ganji?
10 Nuhahun lẹ sọgan fọ́n to alọwle mẹ eyin sunnu po yọnnu de po lọ́n biọ haṣinṣan mọnkọtọn mẹ. Yé sọgan gbẹ́ yin yọpọvu he ma tindo numimọ. Kavi yé sọgan nọma yí whenu susu zan nado jẹakọ hẹ ode awetọ ganji—nado yọ́n nuhe yé yiwanna kavi gbẹwanna lẹ, yanwle yetọn lẹ to gbẹ̀mẹ, po dodonu whẹndo he mẹ yé wá sọn lẹ tọn po. Nuyọnẹnnu wẹ e yin nado whesọ, bo yí whenu susu zan nado jẹakọ hẹ alọwlemẹ sọgodo tọn lọ ganji. Flin Jakobu, visunnu Isaki tọn. Ewọ dona wazọ́n na asi-tọ́ sọgodo tọn etọn họ̀ owhe ṣinawe whẹpo do yin dotẹnmẹna nado wlealọ hẹ Laheli. E wà enẹ sọn ojlo mẹ wá na numọtolanmẹ etọn lẹ sinai do owanyi nugbo ji wutu, e ma yin whanpẹ agbasago tọn poun gba.—Gẹnẹsisi 29:20-30.
11. (a) Etẹlẹ wẹ kanṣiṣa alọwle tọn nọ kọ̀n dopọ? (b) Naegbọn e do yin nujọnu nado nọ dọho po nuyọnẹn po to alọwle mẹ?
11 Alọwle ma yin haṣinṣan owanyi zogbe tọn tintindo na mẹde poun gba. Kanṣiṣa alọwle tọn nọ sìn mẹawe he wá sọn whẹndo voovo mẹ bosọ tindo gbẹtọ-yinyin po numọtolanmẹ he gbọnvo lẹ po dopọ, podọ obá he mẹ yé sewé jẹ nọ saba gbọnvo. To whedelẹnu, aṣa po ogbè yetọn lẹ po sọ sọgan gbọnvo. Eyin ehe lẹpo ma tlẹ gbọnvo, omẹ voovo awe wẹ yé yin bọ dopodopo yetọn tindo nugopipe nado dọ linlẹn voovo lẹ tọ́n do whẹho wunmẹ lẹpo ji. Linlẹn awe enẹlẹ yin adà tangan de to kanṣiṣa alọwle tọn mẹ. Yé sọgan yin didọ tọ́n to aliho homọdọdomẹgo po nútitlọ́ tọn po mẹ, kavi to aliho tulinamẹ po mẹjlọdote tọn po mẹ. Mọwẹ, hogbe mítọn lẹ sọgan gbleawuna alọwlemẹ mítọn kavi hẹn ẹn jẹ gángán. Odẹ́ he ma yin didava sọgan hẹn awugble susu wá alọwle mẹ.—Howhinwhẹn lẹ 12:18; 15:1, 2; 16:24; 21:9; 31:26.
12, 13. Pọndohlan he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe tẹwẹ dona yin tintindo gando alọwle go?
12 Enẹwutu, nuyọnẹnnu taun wẹ e yin nado yí whenu susu zan nado jẹakọ hẹ alọwlemẹ sọgodo tọn de ganji. Mẹmẹyọnnu numimọnọ de dọ to ojlẹ de mẹ wayi dọmọ: “To whenuena a to alọwlemẹ sọgodo tọn de pọ́n, lẹnnupọndo nubiọtomẹsi dodonu tọn ao he a na jlo nado mọ to omẹ enẹ mẹ ji. Eyin mẹlọ tindo ṣinawe to ao lọ lẹ mẹ, kanse dewe dọ, ‘Be yẹn tindo ojlo nado miyọnnukundo atọ̀n he e ma tindo lẹ ya? Be yẹn sọgan doakọnna awugbopo enẹlẹ egbesọegbesọ ya?’ Eyin a tindo ayihaawe, nọte bo vọ́ nulẹnpọn.” Nugbo wẹ dọ hiẹ dona yin lẹnpọn dagbenọ. Eyin hiẹ jlo na wlealọ, mọnukunnujẹemẹ dọ a ma sọgan mọ alọwlemẹ pipé de pọ́n gbede. Mọdopolọ, mẹhe a wlealọ hẹ lọsu ma na ko mọ alọwlemẹ he pé de dà gba!—Luku 6:41.
13 Alọwle nọ biọ avọ́sinsan. Paulu zinnudo ehe ji to whenuena e dọmọ: “Yẹn jlo dọ mì ni tin matin tuklajẹ. Mẹhe gbọtlẹn nọ jẹtukla na nuhe yin Oklunọ tọn lẹ, le e na wà nuhe jlo Oklunọ do: ṣigba ewọ he wlealọ nọ jẹtukla na nuhe yin aihọn tọn lẹ, le e na wà nuhe jlo asi etọn do. Vogbingbọn tin ga to asi po awhli po ṣẹnṣẹn. Yọnnu he ma tindo asu nọ jẹtukla na nuhe yin Oklunọ tọn lẹ, na e nido yin wiwe to agbasa mẹ podọ to gbigbọ mẹ: ṣigba ewọ he tindo asu nọ jẹtukla na onú aihọn tọn lẹ, le e na wà nuhe jlo asu etọn do.”—1 Kọlintinu lẹ 7:32-34.
Nuhewutu Alọwle Delẹ Ma Nọ Tindo Kọdetọn Dagbe
14, 15. Ninọmẹ tẹlẹ wẹ sọgan hẹn alọwle de nado jẹ nuhahun tindo ji?
14 To agọe, mẹmẹyọnnu Klistiani de jiya awufiẹsa gbẹdai tọn to whenuena asu etọn jo e do to whenue yé ko nọ̀ alọwle mẹ na owhe 12 godo bo jẹ pọnọ hẹ yọnnu devo ji. Be mẹmẹyọnnu lọ doayi ohia avase tọn delẹ go jẹnukọnna gbẹdai lọ ya? E dọmọ: “E wá jẹ obá de mẹ bọ e masọ nọ hodẹ̀ ba. E nọ dín whẹjijọ kleunkleun lẹ nado gọ̀n opli Klistiani tọn lẹ po kunnudegbe po. E sọgan dọ dọ alọnu emitọn ján gbau kavi dọ agbọ́ pé emi zẹjlẹgo nado yí whenu zan hẹ mi. Hodidọ hẹ mi lọsu lẹzun agbàn. E ma nọ dọhodo gbigbọnu lẹ ji hẹ mi ba. Lehe enẹ blawu do sọ. E masọ yin sunnu he yẹn yọnẹn whẹpo mí do wlealọ ba.”
15 Mẹdevo lẹ na linlin dọ yé ko doayi ohia dopolọ lẹ go taidi vọ́didona oplọn mẹdetiti tọn, odẹ̀, kavi opli Klistiani tọn lẹ yìyì. To hogbe devo mẹ, suhugan mẹhe jo alọwlemẹ yetọn do to godo mẹ lẹ tọn ko na dotẹnmẹ haṣinṣan yetọn hẹ Jehovah nado depò. Taidi kọdetọn de, nukun gbigbọmẹ tọn yetọn lẹzun nuhe dózin. Jehovah masọ yin Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ to nukun yetọn mẹ ba. Yé jẹ ayihaawe tindo ji gando aihọn yọyọ dodowiwa tọn he opagbe etọn yin didó lọ go. To whẹho delẹ mẹ, gbigbọnọ-yinyin alọwlemẹ nugbomadọtọ lọ tọn tlẹ ko nọ depò whẹpo e do doafọgbé.—Heblu lẹ 10:38, 39; 11:6; 2 Pita 3:13, 14.
16. Etẹwẹ nọ hẹn alọwle lodo?
16 To vogbingbọn mẹ, asu po asi po ayajẹnọ de dọ dọ kanṣiṣa gbigbọmẹ tọn yetọn he lodo wẹ hẹn alọwle yetọn tindo kọdetọn dagbe. Yé nọ hodẹ̀ dopọ bo nọ plọnnu dopọ. Asu lọ dọmọ: “Mí nọ hia Biblu dopọ. Mí nọ yì kunnudegbe dopọ. Mí nọ mọ awuvivi to onú lẹ wiwà dopọ mẹ.” Nuplọnmẹ lọ die: Haṣinṣan dagbe tintindo hẹ Jehovah na yidogọna dolilo alọwle tọn taun.
Mì Yin Lẹnpọn Dagbenọ bo Nọ Dọho Dopọ
17. (a) Onú awe tẹlẹ wẹ sọgan hẹn alọwle tindo kọdetọn dagbe? (b) Nawẹ Paulu basi zẹẹmẹ owanyi Klistiani tọn gbọn?
17 Onú awe devo sọ tin he nọ hẹn alọwle tindo kọdetọn dagbe: owanyi Klistiani tọn po hodọdopọ po. To whenuena omẹ awe yiwanna yedelẹ, ayilinlẹn lọ nọ tin nado gbẹkọ nuṣiwa ode awetọ tọn go. Sunnu po yọnnu lọ po sọgan biọ alọwle mẹ po nukundido he yiaga zẹjlẹgo lẹ po, vlavo sinai do nuhe yé ko hia to owe owanyi tọn lẹ mẹ kavi nuhe yé ko mọ to sinimọto lẹ mẹ ji. Ṣigba, to nukọn mẹ, yé mẹawe lẹ na wá mọ nuhe gbẹzan yin nugbonugbo. To whenẹnu, nuṣiwa flinflin lẹ kavi nuyiwa he ma nọ jẹ omẹ awetọ tọn ji sọmọ lẹ sọgan lẹzun nuhahun daho. Eyin enẹ jọ, Klistiani lẹ dona do sinsẹ́n gbigbọ tọn hia, ehe adà etọn dopo yin owanyi. (Galatianu lẹ 5:22, 23) Na nugbo tọn, owanyi Klistiani tọn dohuhlọn taun. Paulu basi zẹẹmẹ etọn dole: “Owanyi nọ jiya dẹn, e sọ jọmẹ; . . . e ma nọ dín onú etọn titi, yè ma nọ hẹn ẹn gblehomẹ aplà, e ma nọ lẹn ylankan; . . . e nọ doakọnna onú lẹpo, e nọ yí onú lẹpo sè, e nọ dotó onú lẹpo, bosọ nọ sinyẹnlin na onú lẹpo.” (1 Kọlintinu lẹ 13:4-7) Na nugbo tọn, owanyi nugbo nọ doakọnna awugbopo gbẹtọvi tọn lẹ. E ma nọ donukun pipé-yinyin gba.—Howhinwhẹn lẹ 10:12.
18. Nawẹ hodọdopọ sọgan hẹn haṣinṣan de lodo gbọn?
18 Hodọdopọ yin onú titengbe devo. Mahopọnna owhe nẹmu he asu po asi po ko zan dopọ, yé dona nọ dọho hẹ ode awetọ bo nọ dotoai ganji na yedelẹ. Asu de dọmọ: “Mí nọ dọ numọtolanmẹ mítọn lẹ tọ́n po awuvivo po ṣigba to aliho họntọnjihẹmẹ tọn mẹ.” Dile azán lẹ to yìyì, asu de kavi asi de nọ plọn nado dotoaina nuhe yin didọ podọ ga nado tunwun nuhe ma yin didọ go. To hogbe devo mẹ, dile owhe lẹ to jujuyi, asu po asi po ayajẹnọ de nọ plọn nado tunwun linlẹn homẹ tọn lẹ kavi numọtolanmẹ he ma tlẹ yin didohia lẹ go. Asi delẹ ko dọ dọ asu yetọn lẹ ma nọ dotoaina yé gba. Asu delẹ ko dín whẹjijọ lọ dọ asi yetọn lẹ nọ tindo ojlo nado dọho to ojlẹ he ma sọgbe paali lẹ mẹ. Hodọdopọ nọ biọ awuvẹmẹ po nukunnumọjẹnumẹ po. Hodọdopọ dagbe nọ hẹn ale wá na asu po asi po to pọmẹ.—Jakobu 1:19.
19. (a) Naegbọn e sọgan vẹawu nado vẹvẹ? (b) Etẹwẹ na whàn mí nado nọ vẹvẹ?
19 To whedelẹnu hodọdopọ nọ bẹ ovẹvivẹ hẹn. Enẹ ma nọ bọawu to whepoponu gba. E nọ biọ whiwhẹ nado yigbena nuṣiwa mẹtọn lẹ. Ṣogan, lehe enẹ sọgan hẹn alọwle lodo do sọ! Ovẹvivẹ sọn ahun mẹ wá sọgan didẹ ninọmẹ he na hẹn dẹ́sọ-dẹ́mẹ wá to nukọn mẹ lẹ bo jla aimẹ do na jonamẹ nujọnu tọn po pọngbọ mimọ na nuhahun lọ po. Paulu dọmọ: “Mì . . . nọ sinyẹnlin hẹ mìnọzo, mì nọ jona mìnọzo, eyin mẹde tindo wiwọ́ do mẹde go; yèdọ dile [Jehovah] jona mì do, mọ ga wẹ mì ni nọ basi do. Otado onú helẹ pó tọn, mì ze owanyi dogo, ehe yin pọninọ gbesisọ tọn.”—Kọlọsinu lẹ 3:13, 14.
20. Nawẹ Klistiani de dona nọ yinuwa hẹ alọwlemẹ etọn to nuglọ podọ to gbangba gbọn?
20 Onú devo he sọ yin nujọnu to alọwle mẹ wẹ godoninọna ode awetọ. Asu po asi po he yin Klistiani dona penugo nado dejido ode awetọ go, bo ganjẹ yedelẹ go. Asu kavi asi ma dona nọ de awetọ etọn pò kavi de jidide he e tindo to awetọ etọn mẹ pò to aliho de mẹ gba. Mí dona nọ pà alọwlemẹ mítọn lẹ po owanyi po, kakati nado nọ mọhodọdo yé go po fifiẹ po. (Howhinwhẹn lẹ 31:28b) Na jide tọn, mí ma nọ de yé pò gbọn yíyí yé do basi aṣagbọ́nu dali gba. (Kọlọsinu lẹ 4:6) Godoninọna ode awetọ mọnkọtọn nọ yin hinhẹn lodo gbọn dohia owanyi tọn gbesisọ tọn dali. Alọdomẹgo kavi hogbe dẹẹdẹ owanyi tọn de sọgan zẹẹmẹdo dọ: “Yẹn gbẹ́ yiwanna we. Homẹ ṣie hùn dọ hiẹ tin to apá ṣie.” Ehelẹ yin adà delẹ to nuhe sọgan hẹn haṣinṣan de lodo bo gọalọna alọwle nado tindo kọdetọn dagbe to aihọn egbehe tọn mẹ lẹ mẹ. Devo lẹ gbẹ́ tin, podọ hosọ he bọdego na dọhodo anademẹ Owe-wiwe tọn devo lẹ ji he sọgan hẹn alọwle tindo kọdetọn dagbe.a
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Na nudọnamẹ devo lẹ, pọ́n owe lọ Aṣli Ayajẹ Whẹndo Tọn, he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zinjẹgbonu.
Be Hiẹ Sọgan Basi Zẹẹmẹ Ya?
• Ninọmẹ tẹlẹ wẹ sọgan ze alọwle do owù mẹ?
• Naegbọn e ma yin nuyọnẹnnu nado zọ̀n plaplaji biọ alọwle mẹ?
• Nawẹ gbigbọnọ-yinyin nọ yinuwado alọwle ji gbọn?
• Etẹlẹ wẹ nọ gọalọ nado hẹn alọwle lodo?
[Yẹdide to weda 12]
Alọwle ma yin haṣinṣan owanyi zogbe tọn tintindo hẹ mẹde poun gba
[Yẹdide to weda 14]
Haṣinṣan pẹkipẹki tintindo hẹ Jehovah nọ gọalọna asu po asi po nado tindo kọdetọn dagbe to alọwle mẹ