“Yẹn Tin po Mì Po”
“Mẹdagun OKLUNỌ tọn dọho . . . dọmọ, Yẹn tin po mì po, wẹ OKLUNỌ dọ.”—HAGAI 1:13.
1. Nujijọ tẹlẹ wẹ Jesu dlẹnalọdo he sọgbe hẹ azán mítọn to dọdai-liho?
MÍ TO gbẹnọ to ojlẹ ayidego tọn de mẹ to whenuho mẹ. Dile hẹndi dọdai Biblu tọn dohia do, sọn 1914 gbọ́n wẹ mí ko tin to “azán Oklunọ tọn” mẹ. (Osọhia 1:10) Hiẹ sọgan ko plọnnu do hosọ ehe ji, enẹwutu a yọnẹn dọ Jesu yí “azán Ovi gbẹtọ tọn lẹ” to huhlọn Ahọluduta tọn mẹ jlẹdo “azán Noa tọn lẹ” po “azán Lọti tọn lẹ” po go. (Luku 17:26, 28) Gbọnmọ dali, Biblu dohia dọ nujijọ ehelẹ sọgbe hẹ azán mítọn to dọdai-liho. Ṣogan, dọdai devo sọ sọgbe hẹ azán mítọn, he e jẹ dọ mí ni gbadopọnna po sọwhiwhe po.
2. Azọ́n tẹwẹ Jehovah dena Hagai po Zekalia po?
2 Mì gbọ mí ni gbadopọnna ninọmẹ de he sọawuhia to hohowhenu to azán yẹwhegán Heblu tọn lẹ, yèdọ Hagai po Zekalia po tọn lẹ gbè. Owẹ̀n tẹwẹ yẹwhegán nugbonọ awe enẹlẹ lá he yọn-na-yizan taun na omẹ Jehovah tọn lẹ to ojlẹ mítọn mẹ? Hagai po Zekalia po yin ‘wẹnsagun Jehovah tọn lẹ’ he yin didohlan Ju lẹ to kọlilẹ yetọn sọn kanlinmọgbenu Babilọni tọn godo. Yé yin azọ́ndena nado na jide Islaelivi lẹ gando godonọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn go to azọ́n tẹmpli lọ vivọgbá tọn mẹ. (Hagai 1:13; Zekalia 4:8, 9) Dile etlẹ yindọ owe he Hagai po Zekalia po kàn lẹ ma dite, yé yin apadewhe “Owe-wiwe lẹpo [he yin] gbingbọ́n sọn Jiwheyẹwhe mẹ [bo] yin alenọ ga na mẹpinplọn, na wọhẹmẹ, na anademẹ, na nuplọnmẹ he tin to dodo mẹ” tọn.—2 Timoti 3:16.
Yé Jẹna Ayidonugo Mítọn
3, 4. Naegbọn mí dona tindo ojlo to dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ mẹ?
3 Na jide tọn, wẹndomẹ Hagai po Zekalia po tọn lẹ yin alenọ na Ju azán yetọn gbè tọn lẹ, podọ dọdai yetọn lẹ mọ hẹndi yí jẹ obá de mẹ to whenẹnu. Nalete, naegbọn mí sọgan kudeji dọ owe awe ehelẹ jẹna ayidonugo mítọn to egbehe? Heblu lẹ 12:26-29 gọalọna mí nado mọ gblọndo lọ. To finẹ, apọsteli Paulu yihodọ sọn Hagai 2:6 mẹ, he dọ dọ Jiwheyẹwhe “na whàn olọn lẹ, po aigba lọ po.” To godo mẹ, whinwhàn lọ na “takitina ofìn ahọludu lẹ tọn, . . . [bo] nasọ và huhlọn ahọludu akọta lẹ tọn tọn sudo.”—Hagai 2:22.
4 To hoyidọ sọn Hagai mẹ godo, Paulu dọ nuhe na jọ do “ahọludu akọta lẹ tọn” go bosọ dohia dọ Ahọludu he yè ma sọgan whàn he Klistiani yiamisisadode lẹ na mọyi lọ yọ́n hugan. (Heblu lẹ 12:28) Po ehe po, hiẹ sọgan mọ dọ dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ dlẹnalọdo ojlẹ de he gbẹ́ pò to nukọn ja to whenuena owe Heblu lẹ tọn yin kinkàn to owhe kanweko tintan whenu. Pipotọ Klistiani yiamisisadode lẹ tọn de gbẹ́ pò to aigba ji to egbehe, he yin whédutọgbẹ́ hẹ Jesu to Ahọluduta Mẹssia tọn mẹ. Enẹwutu, dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ dona tindo zẹẹmẹ to ojlẹ mítọn mẹ.
5, 6. Nujijọ tẹlẹ wẹ dekọtọn do dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ mẹ?
5 Owe Ẹzla tọn basi kandai nujijọ he wá aimẹ jẹnukọnna dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ tọn. To whenuena Ju lẹ lẹkọ sọn kanlinmọgbenu Babilọni tọn to 537 J.W.M. godo, Togán Zelubabẹli po Yẹwhenọ Daho Jọṣua (kavi Jeṣua) po wẹ penukundo azọ́n dodonu tẹmpli yọyọ lọ tọn didoai tọn go to 536 J.W.M. (Ẹzla 3:8-13; 5:1) Dile etlẹ yindọ enẹ hẹn ayajẹ daho wá, azán de ma yì bọ Ju lẹ jẹ awujona obu ji. Nukundiọsọmẹtọ lẹ, yèdọ “omẹ aigba lọ ji tọn lẹ,” dile Ẹzla 4:4 dọ do, “doalọtúnna alọ omẹ Juda tọn lẹ tọn, bosọ dotukla yé to didó mẹ.” Kẹntọ ehelẹ, titengbe Samalianu lẹ, sawhẹ lalo lẹ dokọna Ju lẹ. Agọjẹdomẹtọ ehelẹ sisẹ́ ahọlu Pẹlsia tọn nado doalọtena azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn.—Ẹzla 4:10-21.
6 Zohunhun bẹjẹeji tọn na azọ́n tẹmpli lọ tọn depò. Ju lẹ lẹhlan yanwle yetọn titi lẹ kọ̀n. Ṣigba, to 520 J.W.M., yèdọ owhe 16 to dodonu tẹmpli lọ tọn didoai godo, Jehovah fọ́n yẹwhegán Hagai po Zekalia po dote nado dozolanmẹna gbẹtọ lẹ nado vọ́ azọ́n tẹmpli lọ tọn bẹjẹeji. (Hagai 1:1; Zekalia 1:1) Na wẹnsagun Jiwheyẹwhe tọn lẹ dozolanmẹna yé bosọ na yé kunnudenu he họnwun dọ yé tindo godonọnamẹ Jehovah tọn wutu, Ju lẹ vọ́ azọ́n tẹmpli lọ tọn bẹjẹeji bo fó e to 515 J.W.M.—Ẹzla 6:14, 15.
7. Nawẹ ninọmẹ he tin to azán yẹwhegán lọ lẹ tọn gbè sọgbe hẹ ojlẹ mítọn gbọn?
7 Be hiẹ yọ́n nuhe ehe lẹpo zẹẹmẹdo na mí ya? Azọ́n de yin zizedo alọmẹ na mí he gando yẹwhehodidọ “wẹndagbe ahọludu tọn” lọ go. (Matiu 24:14) Azọ́n enẹ yin nùzindeji to aliho vonọtaun mẹ to Wẹkẹ-Whàn I godo. Kẹdẹdile Ju hohowhenu tọn lẹ yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu Babilọni tọn mẹ do, mọ wẹ omẹ Jehovah tọn egbezangbe tọn lẹ yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn kanlinmọgbenu Babilọni Daho lọ, yèdọ ahọluigba aihọn sinsẹ̀n lalo tọn mẹ do niyẹn. Mẹyiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn lẹ yí yedelẹ zan to azọ́n yẹwhehodidọ, mẹpinplọn, po anadidena gbẹtọ lẹ wá sinsẹ̀n-bibasi nugbo kọ̀n po tọn mẹ. Azọ́n enẹ to nukọnzindo to egbehe to obá he tlẹ sọ gblo hugan mẹ, podọ hiẹ lọsu sọgan to mahẹ tindo to e mẹ. Ojlẹ lọ die nado vánkan do azọ́n lọ go, na opodo aihọn ylankan ehe tọn ko sẹpọ! Azọ́n he Jiwheyẹwhe dena mí ehe dona zindonukọn kakajẹ whenue Jehovah na dádo whẹho gbẹtọvi lẹ tọn mẹ to “nukunbibia daho” lọ whenu. (Matiu 24:21) Enẹ na de kanyinylan sẹ̀ bo na na dotẹnmẹ sinsẹ̀n-bibasi nugbo nado gbayipe gbọ̀n filẹpo to aigba ji.
8. Naegbọn mí sọgan deji dọ Jiwheyẹwhe to godona azọ́n mítọn?
8 Dile dọdai Hagai po Zekalia po tọn lẹ dohia do, mí sọgan deji dọ Jehovah na nọgodona mí bo dona mí dile mí to mahẹ tindo to azọ́n ehe mẹ po ahun lẹpo po. Mahopọnna vivẹnudido mẹdelẹ tọn nado glọnalina devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ kavi nado hẹnalọdotena azọ́n yetọn, gandudu depope ma ko penugo nado doalọtena azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ gba. Lẹnnupọndo lehe Jehovah ko dona azọ́n Ahọluduta lọ tọn po jideji po sọn Wẹkẹ-Whàn I lọ godo kakajẹ ojlẹ mítọn mẹ do ji. Ṣogan, azọ́n susu gbẹ́ pò.
9. Ninọmẹ hohowhenu tọn tẹwẹ mí dona na ayidonugo, podọ etẹwutu?
9 Nawẹ nuhe mí plọn sọn owe Hagai po Zekalia po tọn mẹ lẹ sọgan whàn mí dogọ nado setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn nado dọyẹwheho podọ nado plọnmẹ gbọn? Eyọn, mì gbọ mí ni gbadopọnna nuplọnmẹ delẹ he mí sọgan mọyi sọn owe Biblu tọn awe ehelẹ mẹ. Di apajlẹ, lẹnnupọndo zẹẹmẹ gigọ́ delẹ ji he gando azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn he Ju he yin hinhẹn jẹ mẹdekannu lẹ dona wà go. Dile e ko yin nùdego do, Juvi he lẹkọ sọn Babilọni wá Jelusalẹm lẹ ma zindonukọn to azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn mẹ gba. To dodonu lọ didoai godo, zohunhun yetọn depò. Pọndohlan agọ̀ tẹwẹ fọ́n to ṣẹnṣẹn yetọn? Podọ etẹwẹ mí sọgan plọn sọn enẹ mẹ?
Pọndohlan He Sọgbe Tintindo
10. Pọndohlan agọ̀ tẹwẹ Ju lẹ wleawuna, podọ etẹwẹ yin kọdetọn lọ?
10 Ju he lẹkọwa whé lẹ to didọmọ: “Yè ma hẹn ojlẹ wá . . . gba.” (Hagai 1:2) To whenuena yé bẹ azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn jẹeji, bo do dodonu etọn ai to 536 J.W.M., yé ma dọ dọ “yè ma hẹn ojlẹ wá . . . gba.” Ṣigba to ojlẹ vude godo, yé dike bọ agọjẹdomẹ akọta he lẹdo yé lẹ tọn po nukundiọsọmẹ gandudu lọ tọn po hẹn yé gbọjọ. Ju lọ lẹ jẹ ayidonugo zẹjlẹgo na ohọ̀ yetọn titi lẹ po gbẹdudu po ji. Na vogbingbọn he tin to ohọ̀ yetọn titi he yé yí owhlẹ dagbedagbe do doaṣọ́na lẹ po tẹmpli he ma yin gbigbá fó lọ po ṣẹnṣẹn wutu, Jehovah kanse dọmọ: “Be e yin ojlẹ de na mìlọsu nado nọ nọ̀ ohọ̀ ozànọ mìtọn lẹ mẹ, whenuena ohọ̀ he mlọnai gbọ̀gbé?”—Hagai 1:4.
11. Naegbọn Jehovah dona na ayinamẹ Ju lẹ to azán Hagai tọn gbè?
11 Mọwẹ, Ju lẹ ko ze onú devo lẹ do otẹn tintan mẹ. Kakati nado ze lẹndai Jehovah tọn he yin tẹmpli lọ vivọgbá do otẹn tintan mẹ, omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ze ayidonugo do yedelẹ po ohọ̀ yetọn lẹ po ji. Yé dovọ́na azọ́n ohọ̀ sinsẹ̀n-bibasi Jiwheyẹwhe tọn. Ohó Jehovah tọn he yin kinkàndai to Hagai 1:5 mẹ na tuli Ju lẹ nado ‘ze ayiha yetọn do aliho yetọn lẹ ji.’ Nuhe dọna yé Jehovah te wẹ yindọ, yé ni wlekli bo lẹnnupọndo nuhe wà yé te ji bosọ lẹnnupọndo lehe awugbopo yetọn nado ze azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn do otẹn tintan mẹ to gbẹzan mẹ to nuhẹngble to yé go do ji.
12, 13. Nawẹ Hagai 1:6 basi zẹẹmẹ ninọmẹ Ju lẹ tọn gbọn, podọ etẹwẹ yin zẹẹmẹ wefọ enẹ tọn?
12 Dile hiẹ sọgan mọ do, onú devo lẹ zizedo otẹn tintan mẹ hẹnnugble to Ju lẹ dopodopo go. Doayi pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn he yin didohia to Hagai 1:6 mẹ go domọ: “Mìwlẹ ko dó susu, bosọ hẹn vude wá họmẹ; mì to dùdù, ṣigba mì ma tindo pekọ; mì to nùnù, ṣigba yè ma yí núnùnù do gọ́ho na mì gba; mì to avọ̀ ṣinyọ́n, ṣigba ma yin gbigblọ gba; podọ ewọ he to azọ́nkuẹ yí to azọ́nkuẹ yí nado yí ì do apò po nùvo lẹ po de mẹ.”
13 Ju lẹ tin to aigba he Jiwheyẹwhe ko na yé ji, ṣogan e ma to sinsẹ́n detọ́n dile yé na ko jlo do gba. Jehovah ma to didona yé ba, kẹdẹdile e ko na avase etọn do jẹnukọn. (Deutelonomi 28:38-48) Na Ju lẹ ma tindo godonọnamẹ etọn wutu, yé nọ dó jinukun lẹ ṣigba jibẹwawhé lọ nọ whè bọ núdùdù ma nọ pé yé. Na yé ma tindo dona etọn wutu, yé ma sọgan mọ avọ̀ he hlá yozò ṣinyọ́n na yedelẹ. E tlẹ taidi dọ azọ́nkuẹ he yé nọ yí lẹ nọ yin bibẹ do apò tintọ́n de mẹ, bo ma nọ hẹn ale de wá na pàkànọ lọ lẹ.
14, 15. Nuplọnmẹ tẹwẹ mí mọyi sọn Hagai 1:6 mẹ?
14 Nuhe mí dona plọn sọn enẹ lẹpo mẹ ma gando awusọhia kavi whanpẹ owhé mítọn lẹ tọn go gba. Ojlẹ dindẹn jẹnukọnna kanlinmọgbenu yìyì yetọn, yẹwhegán Amọsi ko gbẹnuna adọkunnọ Islaeli tọn lẹ na “ohọ̀ ajinnakú-dú tọn” yetọn lẹ po ‘aimimlọn to adọ́zan ajinnakú-dú tọn lẹ ji’ po wutu. (Amọsi 3:15; 6:4) Owhé dagbedagbe po núzinzan whanpẹnọ lọ lẹ po ma nọ̀ aimẹ dẹn gba. Awhànpa kẹntọ lẹ bẹ onú nẹlẹ yí taidi gblannu. Ṣogan, to owhe delẹ godo, to kanlinmọgbenuninọ na owhe 70 godo, susu to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ ma ko plọnnu sọn ehe mẹ. Míwlẹ lo? E na yọ́n dọ dopodopo mítọn ni kanse ede dọ: ‘Nado dọ hójọhó, nawẹ yẹn nọ ze ayidonugo do aṣọ́didona owhé ṣie ji sọ? Etẹwẹ dogbọn tito bibasi na wepinplọn dogọ nado doafọna agbasazọ́n he yiaga dogọ de, dile etlẹ yindọ mọwiwà sọgan yí whenu ṣie na owhe susu, bo yíta to adà titengbe gbigbọnọ-yinyin ṣie tọn lẹ si dali?’—Luku 12:20, 21; 1 Timoti 6:17-19.
15 Nuhe mí hia to Hagai 1:6 mẹ dona hẹn mí tunwun dọ mí tindo nuhudo dona Jiwheyẹwhe tọn to gbẹzan mítọn mẹ. Ju hohowhenu tọn enẹlẹ gbọagba dona enẹ tọn bosọ mọ odò etọn to yé go. Vlavo mí tindo agbasanu susu kavi lala, eyin mí ma tindo dona Jehovah tọn, mí na jiya etọn to gbigbọ-liho dandan. (Matiu 25:34-40; 2 Kọlintinu lẹ 9:8-12) Ṣigba, nawẹ mí sọgan mọ dona enẹ yí gbọn?
Jehovah Nọ Gọalọ Gbọn Gbigbọ Etọn Gblamẹ
16-18. Zẹẹmẹ tẹwẹ Zekalia 4:6 tindo to hohowhenu?
16 Yẹwhegán hatọ Hagai tọn, Zekalia, yin gbigbọdo nado zinnudo aliho he mẹ Jehovah nọ whàn mẹdezejotọ lẹ bosọ nọ dona yé to whenẹnu te ji. Podọ ehe do lehe e na dona hiẹ lọsu do hia. Mí hia dọmọ: “Gbọn awhànfuntọ de dali ma gba, mọ huhlọn dali ma gba, adavo gbọn gbigbọ ṣie dali, wẹ OKLUNỌ awhànpa lẹ tọn dọ.” (Zekalia 4:6) Hiẹ sọgan ko sè bọ yè yihodọ sọn wefọ ehe mẹ whlasusu, ṣigba zẹẹmẹ tẹwẹ e tindo na Ju lẹ to azán Hagai po Zekalia po tọn lẹ gbè, podọ nawẹ e gando gowe gbọn?
17 Flindọ ohó gbọdo Hagai po Zekalia po tọn lẹ tindo nuyiwadomẹji dagbe de to whenẹnu. Nuhe yẹwhegán awe enẹlẹ dọ vọ́ zodolanmẹna Ju nugbonọ lẹ. Hagai jẹ dọdai dọ ji to osun ṣidopotọ owhe 520 J.W.M. tọn mẹ. Zekalia jẹ dọdai dọ ji to osun ṣinatọ̀ntọ owhe enẹ dopolọ tọn mẹ. (Zekalia 1:1) Dile hiẹ sọgan mọ to Hagai 2:18 mẹ do, azọ́n dodonu didoai tọn lọ vọ́ bẹjẹeji po zohunhun po to osun ṣinẹnẹtọ mẹ. Ehe dohia dọ Ju lẹ yin whinwhàn nado yinuwa, podọ yé setonuna Jehovah bo dejido alọgọ etọn go. Ohó he tin to Zekalia 4:6 mẹ lẹ dlẹnalọdo godonọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn.
18 To whenuena Ju lẹ lẹkọyi aigba yetọn ji to 537 J.W.M., yé ma tindo awhànpa depope. Ṣogan, Jehovah basi hihọ́na yé bo deanana yé to gbejizọnlin yetọn sọn Babilọni mẹ. Podọ gbigbọ etọn wẹ to anadena onú lẹ to whenuena yé bẹ azọ́n tẹmpli lọ tọn jẹeji ojlẹ vude to enẹgodo. Eyin yé jẹ azọ́n lọ wà ji po zohunhun po whladopo dogọ, e na yí gbigbọ wiwe etọn do nọgodona yé.
19. Nuyiwadomẹji sinsinyẹn tẹ ji wẹ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dù te?
19 Gbọn numimọ debọdo-dego ṣinatọ̀n dali, Jehovah na jide Zekalia dọ emi na tin po omẹ emitọn lẹ po bọ yé na dotana azọ́n tẹmpli lọ tọn po nugbonọ-yinyin po. Numimọ ẹnẹtọ, he yin kinkàndai to weta 3 mẹ, dohia dọ Satani to kanván nado doalọtena vivẹnudido Ju lẹ tọn nado dotana azọ́n tẹmpli lọ gbigbá tọn. (Zekalia 3:1) Homẹ Satani tọn ma na hùn paali nado mọ Yẹwhenọ Daho Jọṣua ni to devizọnwa do ota gbẹtọ lẹ tọn mẹ to tẹmpli yọyọ de mẹ. Dile etlẹ yindọ Lẹgba to kanván nado glọnalina Ju lẹ to tẹmpli lọ gbigbá mẹ, gbigbọ Jehovah tọn na yí adà titengbe de wà nado de aliglọnnamẹnu lẹ sẹ̀ bo na huhlọn Ju lẹ nado zindonukọn kakajẹ whenue tẹmpli lọ na yin tadona.
20. Nawẹ gbigbọ wiwe gọalọna Ju lẹ nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
20 E taidi dọ nukundiọsọmẹ he yin aliglọnnamẹnu pligidi de to wiwá sọn ahọluzọnwatọ he ko penugo nado doalọtena azọ́n lọ lẹ dè. Ṣogan, Jehovah dopagbe dọ nuhe taidi “osó” ehe na yin didesẹ bo na lẹzun “dàngbo” de. (Zekalia 4:7) Podọ ehe jọ domọ pẹpẹ! Ahọlu Daliusi I basi dodinnanu bo mọ kandai gbedide Kilusi tọn he nagbè Ju lẹ nado vọ́ tẹmpli lọ gbá. Enẹwutu Daliusi de alọhẹndotenamẹ lọ sẹ̀ bo degbè dọ akuẹ ni yin nina Ju lẹ sọn akuẹgbá ahọlu tọn mẹ nado sọgan gọalọna yé nado penukundo akuẹzinzan azọ́n lọ tọn go. Lehe ninọmẹ lẹ diọ to aliho jiawu de mẹ do sọ! Be gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn yí adà de wà to whẹho ehe mẹ ya? Mí sọgan yigbe po nujikudo po dọ mọwẹ. Tẹmpli lọ yin tadona to 515 J.W.M., to owhe ṣidopotọ gandudu Daliusi I tọn mẹ.—Ẹzla 6:1, 15.
21. (a) Nawẹ Jiwheyẹwhe “whàn akọta lẹ” to hohowhenu gbọn, podọ nawẹ ‘onú tindo ojlona lẹ’ wá gbọn? (b) Nawẹ enẹ mọ hẹndi yí to azán mítọn gbè gbọn?
21 To Hagai 2:5 mẹ, yẹwhegán lọ flinnu Ju lẹ gando alẹnu he Jiwheyẹwhe basi hẹ yé to Osó Sinai kọ̀n to whenuena “osó lọ pete . . . whàn tlala” go. (Eksọdusi 19:18) To azán Hagai po Zekalia po tọn lẹ gbè, Jehovah sọ jlo na whàn akọta lẹ, dile e yin zẹẹmẹ-basina to hogbe yẹhiadonu tọn lẹ mẹ to wefọ 6 po 7 po mẹ do. Hunyanhunyan na tin to Ahọluigba Pẹlsia tọn mẹ, ṣigba azọ́n tẹmpli lọ tọn na zindonukọn kakajẹ tadona etọn kọ̀n. Delẹ to mẹhe ma yin Ju lẹ mẹ, yèdọ ‘onú tindo ojlona lẹ sọn akọta lẹpo mẹ,’ na wá pagigona Jiwheyẹwhe to pọmẹ po Ju lẹ po to nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn enẹ mẹ. To aliho titengbe de mẹ to egbehe, Jiwheyẹwhe ko “whàn akọta lẹ” gbọn yẹwhehodidọ Klistiani tọn mítọn gblamẹ, podọ ‘onú tindo ojlona lẹ sọn akọta lẹpo mẹ’ ko wá nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe to pọmẹ hẹ pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn. Na nugbo tọn, mẹyiamisisadode lẹ po lẹngbọ devo lẹ po to yíyí gigo do gọ́ ohọ̀ Jehovah tọn mẹ. Sinsẹ̀n-basitọ nugbo ehelẹ gbọn yise dali to nukundo ojlẹ lọ whenuena Jehovah na “whàn olọn lẹ, po aigba lọ po” to aliho devo mẹ. Ehe wẹ na takitina huhlọn ahọludu akọta lẹ tọn bo và yé sudo.—Hagai 2:22.
22. Nawẹ akọta lẹ to yinyin ‘whinwhàn’ gbọn, po kọdetọn tẹ po, podọ etẹwẹ na gbẹsọ jọ?
22 Ehe flinnu mí gando hunyanhunyan he jọ to titonu voovo lẹ mẹ, ehe “olọn lẹ, po aigba lọ po, po ohù po, po aigba kló po” nọtena go. Taidi kọdetọn de, Satani Lẹgba po aovi etọn lẹ po ko yin yinyan dlan lẹdo aigba tọn ji. (Osọhia 12:7-12) Humọ, ayihaawe ma tin dọ yẹwhehodidọ he mẹyiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn lẹ to anadena lọ ko whàn titonu aigba ji tọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ. (Osọhia 11:18) Mahopọnna enẹ, “gbẹtọ susugege” he yin onú tindo ojlona lẹ sọn akọta lẹpo mẹ ko kọnawudopọ hẹ Islaeli gbigbọmẹ tọn to Jehovah sinsẹ̀n mẹ. (Osọhia 7:9, 10) Gbẹtọ susugege lọ kọnawudopọ hẹ Klistiani yiamisisadode lẹ to wẹndagbe lọ lilá mẹ dọ to madẹnmẹ Jiwheyẹwhe na whàn akọta lẹ to Amagẹdọni. Nujijọ enẹ na hẹn ẹn yọnbasi na sinsẹ̀n-bibasi nugbo nado yin hinhẹnwa ninọmẹ pipé etọn mẹ lẹdo aihọn pé.
Be Hiẹ Flin Ya?
Whetẹnu podọ ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ Hagai po Zekalia po wadevizọn te?
• Nawẹ hiẹ sọgan yí owẹ̀n Hagai po Zekalia po tọn do yizan mẹ gbọn?
• Naegbọn hiẹ do mọ Zekalia 4:6 taidi tulinamẹnu?
[Yẹdide to weda 20]
Kandai Hagai po Zekalia po tọn lẹ na mí jide gando godonọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn go
[Yẹdide to weda 23]
“Be e yin ojlẹ de na mìlọsu nado nọ nọ̀ ohọ̀ ozànọ mìtọn lẹ mẹ, whenuena ohọ̀ he mlọnai gbọ̀gbé?”
[Yẹdide to weda 24]
Omẹ Jehovah tọn lẹ nọ dovivẹnu nado jẹ ‘omẹ tindo ojlona akọta lẹ tọn’ dè