Be Hiẹ Yọnẹn Ya? — WESẸDOTẸN INTẸNẸT JI TỌN Watchtower Tọn

Be Hiẹ Yọnẹn Ya?

Nawẹ abọgankuẹ awe asuṣiọsi lọ tọn lẹ họakuẹ sọ?

To owhe kanweko tintan W.M., takuẹ he Ju lẹ nọ sú to whemẹwhemẹ na tẹmpli wẹ “odaa ṣekẹli tọn,” kavi dlakma awe, nudi azọ́nkuẹ azán awe tọn. (Matiu 17:24) To vogbingbọn mẹ, Jesu dọ dọ oblẹnọ awe wẹ yè nọ sà yin “abọgankuẹ pẹvi de,” he sọzẹn hẹ azọ́nkuẹ nukunwhiwhe 45 tọn. Na nugbo tọn, abọgankuẹ ehe awe kavi nudi azọ́nkuẹ nukunwhiwhe 90 tọn wẹ sọgan họ̀ oblẹnọ atọ́n.—Matiu 10:29; Luku 12:6.

Nunina tẹmpli mẹ tọn asuṣiọsi wamọnọ lọ tọn he Jesu mọ whè tlala hú abọgankuẹ he họ̀ oblẹnọ atọ́n. Abọgankuẹ kavi lepta awe ehelẹ wẹ yin gànkuẹ gànvẹẹ tọn he whè hugan he yè nọ zan to Islaeli to ojlẹ enẹ mẹ. Abọgankuẹ awe lọ lẹ sọzẹn hẹ ¹⁄64 (dopo to kandeko-nukunẹnẹ ji) azọ́nkuẹ gbèdopo tọn, kavi eyin mí na basi madozẹnzẹn azọ́nwiwa gbèdopo tọn he yin ganhiho 12, e ma pé nukunwhiwhe 12 to gbèdopo.

Jesu Klisti yọ́n pinpẹn nunina asuṣiọsi lọ tọn tlala hugan mẹhe to nina “sọn susu gbọ̀pọ̀ yetọn mẹ” lẹpo. Etẹwutu? Kandai lọ dọ dọ e tindo “abọgankuẹ flinflin awe,” enẹwutu e sọgan ko yí dopo do na nunina bo yí awetọ sẹdo. Ṣogan, e yí “nuhe e tindo lẹpo dlan e mẹ, yèdọ gbẹ̀mẹnu etọn lẹpo.”—Malku 12:41-44; Luku 21:2-4.

Whetẹnu wẹ Saulu wá yin yinyọnẹn taidi Paulu?

Paulu yin Heblu de bosọ yin tòvi Lomu tọn. (Owalọ lẹ 22:27, 28; Filippinu lẹ 3:5) Enẹwutu, e yọnbasi dọ sọn ovu whenu wẹ e ko tindo oyín Heblu tọn lọ Saulu podọ oyín Lomu tọn lọ Paulu. Delẹ to hẹnnumẹ Paulu tọn lẹ mẹ tindo oyín Lomu tọn po Glẹki tọn po ga. (Lomunu lẹ 16:7, 21) Humọ, Ju lẹ nọ saba tindo oyín awe to ojlẹ enẹ mẹ, titengbe Ju he ma nọ nọ̀ Islaeli lẹ.—Owalọ lẹ 12:12; 13:1.

Hugan owhe ao he apọsteli ehe ko lẹzun Klistiani godo, e taidi dọ oyín Heblu tọn etọn Saulu wẹ yè do yọnẹn. (Owalọ lẹ 13:1, 2) Etomọṣo, to gbejizọnlin mẹdehlan tọn etọn tintan whenu to nudi 47/48 W.M., e sọgan ko de nado yí oyín Lomu tọn etọn Paulu zan. E yin azọ́ndena nado lá wẹndagbe lọ na mẹhe ma yin Ju lẹ podọ e na ko mọdọ oyín Lomu tọn etọn wẹ pọnte hugan. (Owalọ lẹ 9:15; 13:9; Galatianu lẹ 2:7, 8) E sọ sọgan ko yí oyín lọ Paulu zan na lehe Glẹkigbe nọ ylọ oyín Heblu tọn etọn Saulu do diblayin nudopolọ hẹ hogbe yiylọ Glẹki tọn de he tindo zẹẹmẹ ylankan. Depope he whẹho lọ yin gando oyín didiọ etọn go, Paulu dohia dọ ewọ jlo na “yí [ede] do basi onú popo hlan gbẹtọ lẹpo.”—1 Kọlintinu lẹ 9:22.

[Yẹdide to weda 28]

Gbigblo lepton de tọn