Lehe Mí Sọgan Duto Awubla lọ Ji Gbọn
“Visunnu [Jakobu tọn] lẹpo po viyọnnu etọn lẹpo po sọ fọ́n nado miọnhomẹna ẹn; ṣigba e gbẹ́ nado yin mẹmiọnhomẹna; e dọmọ, Na awubla mẹ wẹ yẹn na zọ̀n yì yọdò mẹ yì visunnu ṣie dè. Otọ́ etọn sọ viavi na ẹn.” —Gẹnẹsisi 37:35.
TỌGBO Jakobu blawu tlala to whenuena e hẹn visunnu etọn bu. Linlẹn etọn wẹ yindọ emi na to awubla kaka do kú. Taidi Jakobu, hiẹ sọgan tindo numọtolanmẹ lọ dọ awufiẹsa he okú mẹyiwanna de tọn nọ hẹnwa sinyẹn sọmọ bọ e ma na wayi gbede. Eyin mẹde to awubla jẹ obá mọnkọtọn mẹ, be enẹ dohia dandan dọ e ma tindo yise to Jiwheyẹwhe mẹ wẹ ya? Paali!
Biblu do Jakobu hia taidi mẹhe tindo yise. To pọmẹ hẹ baba-daho etọn Ablaham po otọ́ etọn Isaki po, Jakobu yin pipà na yise vonọtaun etọn. (Heblu lẹ 11:8, 9, 13) To nujijọ de mẹ, e tlẹ diahi hẹ angẹli de to ozán dopo blebu mẹ nado mọ dona Jiwheyẹwhe tọn yí! (Gẹnẹsisi 32:24-30) E họnwun dọ gbẹtọ gbigbọnọ wẹ Jakobu. Eyin mọ wẹ, etẹwẹ mí sọgan plọn sọn ninọmẹ awubla tọn Jakobu tọn mẹ? Numimọ etọn plọn mí dọ mẹde sọgan tindo yise he lodo to Jiwheyẹwhe mẹ ganṣo bo tindo numọtolanmẹ awubla sinsinyẹn po awufiẹsa po tọn to whenuena mẹyiwanna etọn de kú. Jọwamọnu wẹ e yin nado blawu to whenuena mí hẹn mẹyiwanna mítọn de bu.
Etẹwẹ Yin Awubla?
Awubla sọgan yinuwado mí ji to aliho voovo mẹ, ṣigba na mẹsusu, awufiẹsa sinsinyẹn he yé nọ tindo to numọtolanmẹ-liho wẹ nọ yinuwado yé ji hugan. Lẹnnupọndo numimọ Leonardo tọn ji, mẹhe yin owhe 14 mẹvi to whenuena otọ́ etọn kú to ajiji mẹ na ahunzọ̀n de wutu. Leonardo ma sọgan wọn azán he gbè nafẹ etọn dọ nuhe jọ lọ na ẹn. To tintan whenu, e vẹawuna ẹn nado yise. E mọ oṣiọ otọ́ etọn tọn to gbeegbe e yin didi, ṣigba ehe lẹpo taidi odlọ to nukun etọn mẹ. Na nudi osun ṣidopo, Leonardo dín avi bo bapò. Whlasusu wẹ e nọ donukun dọ otọ́ etọn na lẹkọ sọn azọ́nmẹ wá whégbè. Owhe dopo dibla juwayi whẹpo e do wá mọnukunnujẹemẹ nugbonugbo dọ otọ́ etọn ko kú. To ojlẹ enẹ mẹ, e tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn taun. Onú tata delẹ—taidi kọlilẹ wá whégbè nado wá mọ whévọ—nọ flinnu in dọ otọ́ etọn masọ tin ba. To ojlẹ mọnkọtọn lẹ mẹ, e nọ saba jẹflumẹ bo nọ wú avi. E nọ jẹdò otọ́ etọn tọn tlala!
Dile numimọ Leonardo tọn dohia do, awubla lọ sọgan sinyẹn taun. Mí dopẹ́ dọ e yọnbasi nado dudeji. Ṣigba, e sọgan yí whenu. Kẹdẹdile e nọ yí whenu whẹpo agàdá de do nọ kú, nudopolọ wẹ gando aluẹmẹninọ go. E sọgan yí osun delẹ, owhe kleun de kavi etlẹ yin humọ nado duto awubla lọ ji. Ṣigba dile ojlẹ to yìyì, awufiẹsa sinsinyẹn bẹjẹeji tọn lọ na depò bọ vudevude gbẹ̀mẹ ma nasọ dózin do mí sọmọ ba.
Mẹdelẹ dọ dọ awubla nọ gọalọ taun nado mọ mẹde mẹ podọ nado diọada sọgbe hẹ ninọmẹ yọyọ lọ. Otẹn he mẹ mẹlọ te na mí dai nọ jẹvọ́. Mí dona basi diọdo delẹ to gbẹzan mítọn mẹ nado sọgan zindonukọn to okú mẹlọ tọn godo. Awubla sọgan gọalọ nado de numọtolanmẹ mítọn lẹ tọ́n. Nugbo wẹ dọ, mẹlẹpo ma nọ blawu to aliho dopolọ mẹ. Ṣigba onú dopo họnwun: Eyin mí ṣí awubla mítọn ji, e sọgan gbleawuna mí to apọ̀nmẹ, to numọtolanmẹ-liho podọ to agbasa-liho. To whelọnu lo, nawẹ hiẹ sọgan do awubla towe hia to aliho he sọgbe mẹ gbọn? Biblu bẹ ayinamẹ yọ́n-na-yizan delẹ hẹn.
Duduto Awubla lọ Ji
Susu mẹhe ko nọ̀ aluẹmẹ pọ́n lẹ tọn wẹ mọdọ hodidọ hẹ mẹde sọgan gọalọ. Di apajlẹ, pọ́n hogbe Job he go Biblu donù tọn lẹ, mẹhe hẹn ovi etọn ao lẹpo bu bosọ doakọnna nugbajẹmẹji devo lẹ. E dọmọ: “Alindọn ṣie yin gbẹ́donọ ogbẹ̀ ṣie tọn; yẹn na jokànna koefinfàn ṣie; yẹn na dọho to vivẹ́ alindọn ṣie tọn mẹ.” (Job 1:2, 18, 19; 10:1) Doayi e go dọ Job dona “jokànna” koefinfàn kavi ahunmẹdunamẹnu etọn lẹ. Nawẹ e na wàmọ gbọn? “Yẹn na dọho,” wẹ e basi zẹẹmẹ dọ.
Paulo, he hẹn onọ̀ etọn bu dọmọ: “Dopo to nuhe gọalọna mi lẹ mẹ wẹ nado nọ dọho gando onọ̀ ṣie go.” Enẹwutu, numọtolanmẹ towe lẹ didọ na họntọn vivẹ de sọgan hẹn kọgbọ wá na we jẹ obá de mẹ. (Howhinwhẹn lẹ 17:17) To onọ̀ etọn hinhẹnbu godo, Yone biọ to Klistiani hatọ etọn lẹ si nado nọ dla ẹ pọ́n whẹwhẹ. E dọmọ: “Hodidọ gọalọna mi nado de awufiẹsa lọ pò.” Hiẹ lọsu sọgan mọdọ numọtolanmẹ towe lẹ didọtọn na awuvẹmẹtọ de na hẹn ẹn bọawuna we nado duto yé ji.
Wekinkan sọgan gọalọ ga. Mẹhe e nọ vẹawuna nado dọ numọtolanmẹ yetọn tọ́n lẹ sọgan mọ ẹn taidi nuhe bọawu hugan nado basi kandai yetọn. Bọdo okú Sauli po Jonatani po tọn go, dawe nugbonọ lọ Davidi pà avihàn he biọ lanmẹ de bo basi kandai etọn nado do awubla etọn hia. Avihàn he gọ́ na numọtolanmẹ ehe wá lẹzun apadewhe owe Samuẹli Awetọ tọn to Biblu mẹ.—2 Samuẹli 1:17-27.
Avi sọgan sọ gọalọ. “Onú dopodopo wẹ ojlẹ de tin na,” wẹ Biblu dọ, “whenu avivivi tọn” tin. (Yẹwhehodọtọ 3:1, 4) Ayihaawe ma tin dọ “whenu avivivi tọn” wẹ e nọ yin to whenuena mẹyiwanna mítọn de kú. Dasin awubla tọn lẹ ma yin winyannu gba. Biblu bẹ apajlẹ sunnu po yọnnu nugbonọ susu po tọn hẹn, he viavi to gbangba nado do awubla yetọn hia. (Gẹnẹsisi 23:2; 2 Samuẹli 1:11, 12) Jesu Klisti “viavi” to whenuena e sẹpọ yọdò họntọn vivẹ etọn Lazalọsi he ṣẹṣẹ kú lọ tọn.—Johanu 11:33, 35.
E nọ biọ homẹfa nado duto awubla ji, na numọtolanmẹ towe lẹ sọgan nọ to didiọ gbọzangbọzan. Flindọ dasin towe lẹ ma dona nọ huwinyan na we. Nugbonọ susu wẹ mọdọ jọwamọnu wẹ e yin nado kùn dasin awubla tọn lẹ podọ e nọ gọalọ taun nado mọ mẹde mẹ.
Dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe
Biblu dọna mí dọ: “Mì sẹpọ Jiwheyẹwhe, ewọ nasọ sẹpọ mì.” (Jakobu 4:8) Dopo to aliho titengbe he mẹ mí sọgan dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe te lẹ mẹ wẹ odẹ̀. Ma yí nukunpẹvi do pọ́n dagbe he e sọgan wà blo! Biblu dopagbe homẹmiọnnamẹ tọn ehe dọmọ: “OKLUNỌ sẹpọ yé he yin ayiha gbigbànọ . . . lẹ, bosọ whlẹn yé he yin ayiha finfinọnnọ lẹ gán.” (Psalm 34:18) E sọ na mí jide dọ: “Ze agbàn towe dlan OKLUNỌ ji, ewọ nasọ hẹn we dote.” (Psalm 55:22) Lẹnnupọndo ehe ji. Dile mí ko donù e go do to aga, mẹsusu wẹ mọdọ e nọ gọalọ nado dọ numọtolanmẹ mẹtọn lẹ na họntọn vivẹ de. Be e ma nasọ gọalọ hugan nado dọ numọtolanmẹ towe lẹ na Jiwheyẹwhe he dopagbe nado miọnhomẹna mí ya?—2 Tẹsalonikanu lẹ 2:16, 17.
Paulo, he yin nùdego jẹnukọn dọmọ: “Eyin n’mọdọ n’masọ sọgan doakọnna awufiẹsa lọ kavi dudeji ba, n’nọ jẹklo bo nọ hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe. N’nọ vẹ̀ ẹ nado gọalọna mi.” Paulo kudeji dọ odẹ̀ etọn lẹ gọalọ nado hẹn ninọmẹ etọn pọnte. Hiẹ lọsu sọgan mọdọ to gblọndo mẹ na odẹ̀ vẹkuvẹku towe lẹ, “Jiwheyẹwhe homẹmimiọn lẹpo tọn” lọ na na we adọgbigbo po huhlọn po nado dudeji.—2 Kọlintinu lẹ 1:3, 4; Lomunu lẹ 12:12.
Todido Fọnsọnku Tọn
Jesu dọmọ: “Yẹn wẹ fọnsọnku po ogbẹ̀ po; mẹhe yí mi sè, eyin e kú, e nasọ tin to ogbẹ̀.” (Johanu 11:25) Biblu plọn mí dọ oṣiọ lẹ na gọwá ogbẹ̀.a To whenuena Jesu tin to aigba ji, e dohia dọ ewọ penugo nado fọ́n oṣiọ lẹ sọnku. To gbèdopo, e fọ́n viyọnnu owhe 12 mẹvi de sọnku. Nawẹ mẹjitọ viyọnnu lọ tọn lẹ yinuwa gbọn? “Avò . . . vò yé,” enẹ wẹ yindọ yé jẹaglin tlala. (Malku 5:42) To gandudu Ahọluduta etọn tọn glọ, Ahọlu olọn mẹ tọn lọ Jesu Klisti na hẹn gbẹtọ madosọha lẹ gọwá ogbẹ̀ tofi to aigba ji, to ninọmẹ jijọho po dodowiwa tọn po mẹ. (Owalọ lẹ 24:15; 2 Pita 3:13) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n aglinjijẹ daho he e na yin whenuena oṣiọ lẹ na gọwá ogbẹ̀ bo na kọnawudopọ hẹ mẹyiwanna yetọn lẹ whladopo dogọ!
Claudete, he hẹn visunnu etọn Renato bu to asidan agahun tọn de mẹ, ze fọto ovi etọn tọn do zomọ nuhẹnfa tọn ji. E nọ saba pọ́n fọto lọ bo nọ dọna ede dọ: ‘Mí na vọ́ míde mọ to fọnsọnku whenu.’ Leonardo nọ yí nukun homẹ tọn do pọ́n whenue otọ́ etọn na gọwá ogbẹ̀ to aihọn yọyọ dopagbe Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Mọwẹ, todido fọnsọnku tọn yin asisa homẹmiọnnamẹ nujọnu tọn na yé podọ na mẹsusu devo he hẹn mẹyiwanna yetọn bu lẹ. E sọgan miọnhomẹna hiẹ lọsu ga!
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Na zẹẹmẹ gigọ́ do todido fọnsọnku tọn he Biblu zedonukọnnamẹ ji, pọ́n weta 7 to owe Etẹwẹ Biblu Plọn Mí Taun? mẹ, he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zinjẹgbonu.
[Apotin/Yẹdide to weda 7]
“Jiwheyẹwhe Homẹmimiọn Lẹpo Tọn”
“Donanọ wẹ Jiwheyẹwhe ni yin, yèdọ, Otọ́ Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn, Otọ́ lẹblanu lẹ tọn, Jiwheyẹwhe homẹmimiọn lẹpo tọn.”—2 Kọlintinu lẹ 1:3.
Wefọ Biblu tọn ehe dohia dọ Jiwheyẹwhe sọgan gọalọna devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ nado doakọnna nuhahun kavi avùnnukundiọsọmẹnu depope he yé sọgan pehẹ. Dopo to aliho he mẹ Jehovah sọgan miọnhomẹna mí te lẹ mẹ wẹ gbọn họntọn kavi mẹyiwanna yisenọ de dali.
Leonardo, he hẹn otọ́ etọn bu, flin numimọ he hẹn ẹn lodo bosọ miọnhomẹna ẹn de. To gbèdopo he e wá whégbè bo wá flindọ mẹdepope ma to whégbè, e jẹ avivi ji. E yì jipa he sẹpọ de mẹ bo sinai do oján gaa de ji, bosọ gbẹ́ pò to avivi janwẹ. Dile e to avivi, e vẹ̀ Jiwheyẹwhe na alọgọ. To ajiji mẹ, agbànbẹhun de nọte to apá etọn, bọ Leonardo mọdọ dopo to Klistiani hatọ etọn lẹ mẹ wẹ to ohún lọ kùn. Fidevo wẹ mẹmẹsunnu lọ kùn agbàn jei bo ṣì ali ze. Tintin to finẹ etọn kẹdẹ ko pé nado miọnhomẹna Leonardo
To gbèdopo, asiṣiọsu de tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn bo to oyà apọṣimẹ sinsinyẹn tọn ji. E to avivi mapote na e taidi dọ filẹpo dózin do e. E vẹ̀ Jiwheyẹwhe na alọgọ. E gbẹ́ pò to dẹ̀ho bọ alokan etọn dọnú. Ovivi etọn yọnnu wẹ ylọ ẹ. E dọmọ: “Hodọdopọ kleun he mí tindo lọ vọ́ adọgbigbo na mi. E họnwun na mi gblegede dọ Jiwheyẹwhe wẹ gbọn oylọ enẹ dali na gblọndo odẹ̀ ṣie.”
[Apotin to weda 9]
Homẹmimiọnna Mẹdevo Lẹ
“[Jiwheyẹwhe] to homẹmiọnna mí to tukla mítọn lẹpo mẹ, na míwlẹ nido miọnhomẹna yé he tin to tukla depope mẹ lẹ, gbọn homẹmimiọn he mẹ yè miọnhomẹna mílọsu sọn Jiwheyẹwhe dè [dali].”—2 Kọlintinu lẹ 1:4.
Klistiani nugbo susu wẹ ko mọ to gbẹzan yetọn mẹ dọ hogbe enẹlẹ yin nugbo. To homẹmimiọn mimọyi nado doakọnna awufiẹsa okú mẹyiwanna de tọn godo, yelọsu wá penugo nado na tuli mẹdevo lẹ bo miọnhomẹna yé.
Lẹnnupọndo apajlẹ Claudete tọn ji, mẹhe nọ dla mẹdevo lẹ pọ́n whẹwhẹ nado dọho hẹ yé gando nuyise etọn he sinai do Biblu ji lẹ go. Jẹnukọnna okú visunnu etọn tọn, e nọ dla nawe de pọ́n, he visunnu etọn jẹazọ̀n leucémie tọn bo kú. Nawe lọ nọ duvivi dlapọn lọ lẹ tọn, ṣigba linlẹn etọn wẹ yindọ Claudete ma sọgan mọnukunnujẹ awufiẹsa etọn mẹ to gigọ́ mẹ gbede. Ojlẹ vude to whenuena visunnu Claudete tọn kú godo, nawe lọ wá pọ́n ẹn bo dọna ẹn dọ emi wá nado pọ́n eyin e gbẹ́ hẹn yise etọn go todin he visunnu etọn kú. Yise dolido Claudete tọn yinuwado nawe lọ ji sọmọ bọ e jẹ Biblu plọn ji to gbesisọ mẹ hẹ Claudete, podọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn to homẹmiọnna ẹn taun.
To okú otọ́ etọn tọn godo, Leonardo basi dide nado plọn ogbè alọ-yido-dọho tọn nado sọgan hẹn owẹ̀n homẹmiọnnamẹ Biblu tọn jẹ tókunọ lẹ dè. E wá mọdọ vivẹnudido etọn nado gọalọna tókunọ lẹ hẹn ale susu wá na ẹn. E dọmọ: “Dopo to nuhe gọalọna mi nado duto awubla ṣie ji lẹ mẹ wẹ ojlo ṣie nado gọalọna tókunọ lẹ nado plọnnu dogbọn Jiwheyẹwhe dali. N’ko yí whenu po huhlọn susu po zan nado gọalọna yé. Awubla ṣie lẹzun ayajẹ to whenuena n’mọ bọ plọnmẹ Biblu ṣie tintan yí baptẹm! Nado dọ hójọhó, sọn whenue gbọ́n otọ́ ṣie kú, tintan niyẹn bọ n’tindo numọtolanmẹ ayajẹ tọn he siso de.”—Owalọ lẹ 20:35.
[Yẹdide to weda 5]
Numọtolanmẹ towe lẹ didọtọn sọgan hẹn kọgbọ wá na we jẹ obá de mẹ
[Yẹdide to weda 6]
Numọtolanmẹ towe lẹ kinkàndai sọgan gọalọ
[Yẹdide to weda 6]
Wehihia gando todido fọnsọnku tọn go sọgan miọnhomẹna we titengbe
[Yẹdide to weda 8]
Jesu dopagbe fọnsọnku tọn na mẹhe tindo yise to ewọ mẹ lẹ