Ohó Jehovah Tọn Tin to Ogbẹ̀
Nuagokun lẹ sọn Owe Tẹsalonikanu lẹ po Timoti po Tọn Mẹ
AGUN yọyọ Tẹsalonika tọn ko to pipehẹ nukundiọsọmẹ sọn whenue gbọ́n e yin didoai to whenuena apọsteli Paulu dla tòdaho lọ pọ́n. Enẹwutu, whenue Timoti—he sọgan ko tindo owhe 20 linlán—lẹkọ sọn finẹ po linlin dagbe de po, Paulu yin whinwhàn nado kanwehlan Tẹsalonikanu lẹ nado pà yé bo na tuli yé. Wekanhlanmẹ enẹ he na ko yin winwlan to vivọnu owhe 50 W.M. wẹ yin tintan to owe he Paulu wlan to gbọdo glọ lẹ mẹ. Ojlẹ vude to enẹgodo, e wlan wekanhlanmẹ awetọ hlan Klistiani he tin to Tẹsalonika lẹ. To wekanhlanmẹ ehe mẹ, e vọ́ pọndohlan agọ̀ he mẹdelẹ tindo jlado bo dotuhomẹna mẹmẹsunnu lẹ nado nọte gligli to yise mẹ.
To nudi owhe ao godo, Paulu tin to Makedonia bọ Timoti tin to Efesu. Paulu wlanwe hlan Timoti bosọ na ẹn tuli nado gbọṣi Efesu bo zindonukọn to avùnhiho gbigbọmẹ tọn lọ mẹ sọta mẹplọntọ lalo he tin to agun lọ mẹ lẹ. Whenue homẹkẹn debọdo-dego fọ́n do Klistiani lẹ ji bọdo miyọ́n he dùnú to Lomu to 64 W.M. go, Paulu do wekanhlanmẹ etọn awetọ hlan Timoti. Enẹ wẹ owe godo tọn he e wlan to gbọdo glọ. Míwlẹ to egbehe sọgan mọaleyi sọn tulinamẹ gọna ayinamẹ he yin nina to owe ẹnẹ Paulu tọn ehelẹ mẹ.—Heb. 4:12.
‘MÌ HỌ́ MÌDE’
Paulu pà Tẹsalonikanu lẹ na ‘azọ́n yise tọn yetọn, tuklajijẹ owanyi tọn yetọn po homẹfa yetọn po.’ E dọna yé dọ yewlẹ wẹ ‘todido, ayajijẹ po jẹgbakun gigo dido tọn etọn po.’—1 Tẹs. 1:3; 2:19.
Whenuena Paulu ko na tuli Klistiani Tẹsalonika tọn lẹ nado nọ yí todido fọnsọnku tọn do miọnhomẹna ode awetọ godo, e dọmọ: “Azán [Jehovah] tọn ja di ajotọ to zánmẹ.” E na yé ayinamẹ nado ‘họ́ yede’ bosọ yin huwhẹnọ kavi wùnzanọ.—1 Tẹs. 4:16-18; 5:2, 6.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
4:15-17—Mẹnu lẹ wẹ yin ‘zizedaga to aslọ mẹ nado pé Oklunọ to aga,’ podọ nawẹ ehe nọ jọ gbọn? Omẹ ehelẹ wẹ Klistiani yiamisisadode he pò to ogbẹ̀ to tintin tofi Klisti tọn whenu to huhlọn Ahọluduta tọn etọn mẹ lẹ. Yé nọ “pé Oklunọ” Jesu to agblò mayinukundomọ olọn tọn mẹ. Ṣigba whẹpo yé nado tindo numimọ ehe, yé dona kú whẹ́ bosọ yin finfọnsọnku taidi nudida gbigbọnọ lẹ. (Lom. 6:3-5; 1 Kọl. 15:35, 44) Tintin tofi Klisti tọn ko bẹjẹeji, enẹwutu Klistiani yiamisisadode he to kúkú to egbehe lẹ ma nọ gbọṣi ninọmẹ oṣiọ tọn mẹ. Yé nọ yin ‘zizedaga,’ kavi yin finfọn to afọdopolọji.—1 Kọl. 15:51, 52.
5:23—Etẹwẹ Paulu tindo to linlẹn mẹ to whenuena e hodẹ̀ dọ “yè ni yí gbigbọ, ayiha, po agbasa [mẹmẹsunnu lẹ tọn] po whlá”? Paulu to alọdlẹndo gbigbọ, ayiha, po agbasa agun Klistiani tọn blebu tọn po, ehe bẹ Klistiani yí gbigbọ do de he tin to Tẹsalonika lẹ hẹn. Kakati nado hodẹ̀ poun dọ agun lọ ni yin hihọ́-basina, e hodẹ̀ dọ “gbigbọ” kavi ayilinlẹn he agun lọ tindo ni yin hihọ́-basina. E sọ hodẹ̀ na “ayiha” kavi alindọn agun lọ tọn, yèdọ ogbẹ̀ kavi tintin etọn. Podọ e hodẹ̀ na “agbasa” agun lọ tọn—yèdọ pipli Klistiani yiamisisadode lẹ tọn to pọmẹ. (1 Kọl. 12:12, 13) Gbọnmọ dali, odẹ̀ lọ do obá he mẹ ninọmẹ agun lọ tọn nọ duahunmẹna Paulu jẹ hia.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
1:3, 7; 2:13; 4:1-12; 5:15. Aliho dagbe dopo nado na ayinamẹ mẹde wẹ nado pà ẹ na adà he mẹ e wà dagbe te lẹ whẹpo do na ẹn tuli nado yinukọn dogọ.
4:1, 9, 10. Sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ dona nọ dovivẹnu nado zindonukọn to gbigbọ-liho.
5:1-3, 8, 20, 21. Dile azán Jehovah tọn to sisẹpọ, mí dona ‘yin huwhẹnọ, bo nọ ze tunudo yise tọn po owanyi tọn po dogo; podọ ogangbakun he yin todido whlẹngán tọn.’ Humọ, mí dona nọ na ayidonugo sọwhiwhe tọn Ohó dọdai Jiwheyẹwhe tọn, Biblu.
“MÌ NỌTE GLIGLI”
E taidi dọ mẹdelẹ to agun lọ mẹ slokọna nuhe Paulu dọ to wekanhlanmẹ etọn tintan mẹ lẹ bo dọnnu dọ ‘tintin tofi Oklunọ tọn’ ko sẹpọ pete. Nado jla pọndohlan enẹ do, Paulu do nuhe dona “wá whẹ́” hia.—2 Tẹs. 2:1-3.
Paulu dotuhomẹnamẹ dọmọ: “Mì nọte gligli, bo hẹn otanhoho he yè ko plọn mì lẹ go.” E degbena yé nado “klan . . . sọn mẹmẹsunnu depope he zọnlin etọn ma jlọ” dè.—2 Tẹs. 2:15; 3:6.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
2:3, 8—Mẹnu wẹ “dawe ylandonọ” kavi sẹ́nhẹngbatọ lọ, podọ nawẹ e na yin súsúdo gbọn? “Dawe” ehe wẹ pipli sinsẹ̀ngán Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ. Mẹhe aṣẹpipa yin nina nado lá whẹdida Jiwheyẹwhe tọn sọta mẹylankan lẹ bo degbè nado và yé wẹ “Ohó lọ”—yèdọ Hoyidọtọ Daho Jiwheyẹwhe tọn, Jesu Klisti. (Joh. 1:1) Enẹwutu, mí sọgan dọ dọ Jesu na yí “gbigbọ [huhlọn nuyiwa] onù etọn mẹ tọn” do sú dawe sẹ́nhẹngbatọ lọ do.
2:13, 14—Nawẹ Klistiani yiamisisadode lẹ ‘yin dide do whlẹngán kọ̀n sọn whẹwhẹwhenu’ gbọn? Mẹyiamisisadode lẹ yin dide jẹnukọn taidi pipli de to whenuena Jiwheyẹwhe dọ lẹndai etọn dọ okún yọnnu lọ tọn na só ota Satani tọn. (Gẹn. 3:15) Jehovah sọ hẹn nubiọtomẹsi he kọ̀n yé dona jẹ, azọ́n he yé dona wà, po whlepọn he mẹ yé dona jugbọn lẹ po họnwun. Gbọnmọ dali, e ylọ yé na lẹndai ehe.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
1:6-9. Whẹdida Jehovah tọn lẹ ma nọ hù mẹlẹpo dopọ gba.
3:8-12. Mí ma dona pọ́n dọ azán Jehovah tọn ko sẹpọ bo gbẹ́ azọ́nwa nado penukundo nuhudo mítọn lẹ go dile mí to lizọnyizọn lọ wà. Nudemawlewà sọgan hẹn mí zun adidọnọ podọ “ajannọ to ohó mẹdevo tọn mẹ.”—1 Pita 4:15.
“PỌ́N ENẸ HE YÈ NA HLAN WE GO”
Paulu dotuhomẹna Timoti nado nọ “funawhàn dagbe [bo] nọ hẹn yise po ayiha dagbe po go.” Apọsteli lọ slẹ nubiọtomẹsi he kọ̀n sunnu lẹ dona jẹ nado yin dide to agun mẹ. Paulu sọ dotuhomẹna Timoti nado “gbẹ́ otàn hogblo” he nọ hẹn onú wiwe lẹ flu dai.—1 Tim. 1:18, 19; 3:1-10, 12, 13; 4:7.
“A wọhẹ mẹho de blo,” wẹ Paulu wlan. E dotuhomẹna Timoti dọmọ: “Pọ́n enẹ he yè na hlan we go, nọ dapana ohó ovọ́ po hogblo po, po nudindọn ohó nuyọnẹn tọn po he yè yí lalo do ylọdọ mọ.”—1 Tim. 5:1; 6:20.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
1:18; 4:14—“Dọdai” tẹlẹ wẹ yin didọ gando Timoti go? Yé sọgan ko yin dọdai delẹ gando adà he Timoti na yiwà to agun Klistiani tọn mẹ go, he yin didọ to gbọdo glọ to whenuena Paulu dla Listla pọ́n to gbejizọnlin mẹdehlan tọn etọn awetọ whenu. (Owalọ 16:1, 2) To kọndopọ mẹ hẹ “dọdai” ehelẹ, sunnu mẹho agun lọ tọn lẹ ‘ze alọ do’ jọja Timoti ji, bo gbọnmọ dali klan ẹn dovo na sinsẹ̀nzọn tangan de.
2:15—Nawẹ yọnnu de nọ yin ‘whinwhlẹn to vijiji mẹ’ gbọn? Vijiji, nukunpipedo ovi lẹ po whédo po go sọgan “whlẹn” yọnnu de ma nado lẹzun adidọnọ, ‘hofusadọtọ podọ ajanmanọ.’—1 Tim. 5:11-15.
3:16—Etẹwẹ nudabla kavi aṣli wiwe jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn lọ? Yọnbasi lọ dọ gbẹtọvi de na setonuna nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn to pipé mẹ ko yin aṣli de na owhe susu. Jesu na gblọndo lọ gbọn tenọglinọ-yinyin na Jiwheyẹwhe to pipé mẹ kakajẹ okú dali.
6:15, 16—Be Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ hogbe ehelẹ yin yiyizan na ya kavi Jesu Klisti? Hogbe ehelẹ yin yiyizan na mẹhe awusọhia etọn to yinyin zẹẹmẹ-basina lọ, yèdọ Jesu Klisti. (1 Tim. 6:14) Eyin mí yí Jesu jlẹdo gbẹtọvi he to gandu taidi ahọlu po oklunọ lẹ po go, ewọ wẹ “Huhlọnnọ . . . dopo lọ,” podọ ewọ kẹdẹ wẹ tindo makú. (Dan. 7:14; Lom. 6:9) Sọn whenue gbọ́n e ko hẹji yì olọn mayinukundomọ lẹ mẹ, gbẹtọvi depope to aigba ji “masọ sọgan mọ” Jesu po nukun po ba.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
4:15. Vlavo agọe wẹ mí lẹzun Klistiani kavi e ko nọzàn, mí dona dovivẹnu nado to nukọnyi zọnmii to gbigbọ-liho.
6:2. Eyin yisenọ hatọ de wẹ yí mí do azọ́nmẹ, mí dona wleawufo nado sẹ̀n ẹn hugan lehe mí na sẹ̀n gbonutọ de do, kakati nado hò e dù.
“NỌ DỌYẸWHEHO OHÓ LỌ TỌN; DO MAGBỌJẸ NA DEWE”
Nado sọgan wleawuna Timoti na ojlẹ awusinyẹn tọn he to nukọn ja lẹ, Paulu wlan dọmọ: “Jiwheyẹwhe ma na gbigbọ obu tọn mí gba, adavo huhlọn tọn, owanyi tọn, po ayiha zinzin tọn po.” Ayinamẹ yin nina Timoti dọmọ: “Afanumẹ Oklunọ tọn ma ha na hoavùn; adavo dọ ni nọ wadẹẹdẹ hẹ gbẹtọ lẹpo, ni wleawu nado plọnmẹ.”—2 Tim. 1:7; 2:24.
Paulu dotuhomẹna Timoti dọmọ: “Nọte to nuhe hiẹ plọn lẹ mẹ, ehe hiẹ ko yí nukun towe hùn do e go hezeheze.” Nuplọnmẹ atẹṣitọ lẹ tọn to gbigbayipe, enẹwutu apọsteli lọ na ayinamẹ nugopọntọ jọja lọ dọmọ: ‘Nọ dọyẹwheho ohó lọ tọn; do magbọjẹ na dewe, nọ wọhẹmẹ, nọ gbẹnunamẹ bosọ nọ jlahomẹdonamẹ.’—2 Tim. 3:14; 4:2.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
1:13—Etẹwẹ yin ‘ohia ohó he pegan lẹ tọn lọ’? ‘Ohó he pegan’ lọ lẹ wẹ “ohó Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn” lẹ—yèdọ nuplọnmẹ nugbo Klistiani tọn lẹ. (1 Tim. 6:3) Nuplọnmẹ po nuyiwa Jesu tọn lẹ po tin to kọndopọ mẹ hẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn, enẹwutu hogbe lọ ‘ohó he pegan lẹ’ sọgan sọ yin yiyizan nado dlẹnalọdo nuplọnmẹ Biblu tọn lẹpo. Nuplọnmẹ ehelẹ sọgan gọalọna mí nado yọ́n nuhe Jehovah biọ to mí si lẹ. Mí nọ hẹn ohia ehe go gbọn nuhe mí plọn to Biblu mẹ lẹ yiyizan dali.
4:13—Etẹwẹ “owe ayú tọn” lọ lẹ? E yọnbasi dọ adà Owe-wiwe Heblu tọn delẹ biọ wẹ Paulu te nado sọgan nọ plọn yé to whenuena e tin to ganmẹ to Lomu. Delẹ to owe-hihá lọ lẹ mẹ sọgan ko yin awuwlena po papyrus po ṣigba devo lẹ sọgan ko yin owe ayú tọn lẹ.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
1:5; 3:15. Nuplọnmẹ Owe-wiwe tọn he Timoti mọyi sọn ovu whenu to whégbè wẹ zọ́n taun bọ e do tindo yise to Klisti Jesu mẹ, yèdọ yise he deanana nuyiwa etọn lẹpo. Lehe e yin nujọnu do sọ dọ hagbẹ whẹndo tọn lẹ ni lẹnnupọn sisosiso do lehe yé to azọngban he Jiwheyẹwhe dena yé gando ovi yetọn lẹ go ehe hẹndi do ji!
1:16-18. Eyin yisenọ hatọ mítọn lẹ to pipehẹ whlepọn po homẹkẹn po kavi yin zizedo ganpamẹ, mì gbọ mí ni nọ hodẹ̀ do ota yetọn mẹ bo wà nuhe go mí pé lẹpo nado gọalọna yé.—Howh. 3:27; 1 Tẹs. 5:25.
2:22. Klistiani lẹ, titengbe jọja lẹ, ma dona nọ hẹn alọnu ján to aihundida lanmẹyiya tọn, húnhiho, ayidedai, aihun, sadidi, aslan gblo lẹ yìnyìn po mọmọ po mẹ sọmọ bọ yé ma na mọ whenu he pé na gbigbọnu lẹ ba.
[Yẹdide to weda 31]
Detẹ to wekanhlanmẹ he apọsteli Paulu wlan to gbọdo glọ lẹ mẹ wẹ yin winwlan gbọngodo?