Ohó He Gọ́ Na Ojọmiọn Nọ Hẹn Haṣinṣan Dagbe Yọnbasi
“Mì gbọ ohó mìtọn ni nọ gọ́ na ojọmiọn.”—KỌL. 4:6.
1, 2. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ to whenue mẹmẹsunnu de dọho he gọ́ na ojọmiọn?
MẸMẸSUNNU de dọmọ: “To whenue n’to yẹwhehodọ sọn họndekọn-jẹ-họndekọn to gbèdopo, n’dukosọ hẹ dawe de he gblehomẹ sọmọ bọ nùflo po agbasa etọn po to sisọsisọ. N’tẹnpọn nado yihojlẹdohogo hẹ ẹ dẹẹdẹ sọn Owe-wiwe mẹ, ṣigba homẹgble etọn fọ́n bo to sinsinyẹn deji. Asi po ovi etọn lẹ po kọnawudopọ hẹ ẹ bo jẹ zùnzùn mi ji, bọ n’mọdọ fie nulọ jẹ todin, n’dona yì. N’hẹn whẹndo lọ deji dọ jijọho mẹ wẹ n’wáfi te, podọ n’jlo na yì to jijọho mẹ. N’hia Galatianu lẹ 5:22 po 23 po na yé, fie owanyi, walọmimiọn, mawazẹjlẹgo, po jijọho po yin nùdego te. Enẹgodo, n’tọ́n sọn finẹ.
2 “To godo mẹ, to whenue n’to owhé he to ali lọ tọ́ lẹ gbè biọ, n’mọ whẹndo lọ sinai to pèkán he tin to nukọn owhe yetọn tọn ji. Yé ylọ mi. N’kanse de e dọ, ‘etẹwẹ yé jlo na dọ?’ Dawe lọ ze osin-go fifá de bo na mi osin nado nù. E vẹ̀ mi na nuyiwa homẹdagbe matindo tọn etọn bo pà mi na yise dolido he n’tindo. Mí jo mídelẹ do to jijọho mẹ.”
3. Naegbọn mí ma dona dike nuyiwa mẹdevo lẹ tọn ni hẹn mí gblehomẹ?
3 To aihọn egbehe tọn he gọ́ na kọgbidinamẹnu lẹ mẹ, e na vẹawu dọ mí ma na dukosọ hẹ mẹhe to adi ji lẹ, etlẹ yin to lizọnyizọn lọ mẹ. Eyin mí dukosọna yé, dandannu wẹ e yindọ mí ni do “walọmimiọn po sisi sisosiso po” hia. (1 Pita 3:15) Eyin mẹmẹsunnu he yin nùdego wayi lọ ko dike adi po nuyiwa homẹdagbe matindo tọn whétọ lọ tọn po ni hẹn ẹn gblehomẹ, vlavo nuyiwa dawe lọ tọn ma na ko diọ dile e yì do; e sọgan ko gblehomẹ humọ. Na mẹmẹsunnu lọ duto ede ji bo dọho he gọ́ na ojọmiọn, e tindo kọdetọn dagbe.
Etẹwẹ Nọ Hẹn Ohó Gọ́ Na Ojọmiọn?
4. Naegbọn e yin dandannu nado nọ yí hogbe he gọ́ na ojọmiọn lẹ zan?
4 To whenuena mí to nuyiwa hẹ mẹhe to gbonu kavi to agun lọ mẹ lẹ, etlẹ yin hagbẹ whẹndo tọn lẹ, dandannu wẹ e yin nado hodo ayinamẹ apọsteli Paulu tọn dọmọ: “Mì gbọ ohó mìtọn ni nọ gọ́ na ojọmiọn, na ojẹ̀ ni nọ pé e to whepoponu.” (Kọl. 4:6) Hogbe dagbe he sọgbe mọnkọtọn lẹ yin dandannu eyin hodọdopọ dagbe po jijọho po na tin.
5. Etẹwẹ hodọdopọ to aliho dagbe mẹ ma zẹẹmẹdo? Na apajlẹ.
5 Hodidọ to aliho dagbe mẹ ma zẹẹmẹdo nado nọ dọ nuhe yin numọtolanmẹ po linlẹn towe lẹpo po to afọdopolọji gba, titengbe eyin a to homẹgble. Owe-wiwe dohia dọ nuyiwa homẹgble he ma yin dududeji tọn yin ohia awugbopo tọn, e ma yin ohia huhlọn tọn gba. (Hia Howhinwhẹn lẹ 25:28; 29:11.) To gbèdopo, Mose—he “yin homẹmimiọnnọ tlala hú” mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ etọn mẹ lẹpo—dike atẹṣiṣi akọta Islaeli tọn ni hẹn ẹn gblehomẹ bo gboawupo nado pagigona Jiwheyẹwhe. E họnwun hezeheze dọ Mose do numọtolanmẹ he e tindo hia wẹ, ṣigba homẹ Jehovah tọn ma hùn. To whenue e deanana Islaelivi lẹ na owhe 40 godo, Mose ma tindo lẹblanulọkẹyi nado plan yé jẹ Aigba Pagbe tọn lọ ji.—Sọh. 12:3; 20:10, 12; Ps. 106:32.
6. Etẹwẹ zinzin didohia to hodidọ mítọn mẹ zẹẹmẹdo?
6 Owe-wiwe na ayinamẹ mí nado nọ yí mawazẹjlẹgo po zinzin po zan, kavi wuntuntun to whenue mí to hodọ. “To ohó susu mẹ yè ma sọgan ba ylanwa pò: ṣigba ewọ he hẹn nùflo etọn dote wẹ yọnnuin.” (Howh. 10:19; 17:27) Etomọṣo, zinzin yiyizan ma zẹẹmẹdo abọẹninọ to whelẹponu gba. E zẹẹmẹdo nado nọ dọho he “gọ́ na ojọmiọn,” odẹ́ yiyizan nado hẹnmẹ lodo kakati nado gbleawunamẹ.—Hia Howhinwhẹn lẹ 12:18; 18:21.
“Whenu Abọẹninọ Tọn de, Podọ Whenu Hodidọ Tọn”
7. Etẹlẹ wẹ mí dona nọ dapana, podọ etẹwutu?
7 Dile e jẹ dọ mí ni nọ dọho he gọ́ na ojọmiọn bo nọ yí mawazẹjlẹgo zan to whenue mí to hodọ hẹ azọ́nwatọgbẹ́ kavi jonọ lẹ to lizọnyizọn lọ mẹ do, mọ wẹ mí sọ dona nọ wàmọ to agun mẹ podọ to whégbè. Nado to adidu bo ma lẹnnupọndo kọdetọn etọn lẹ ji sọgan gbleawuna mí po mẹdevo lẹ po to gbigbọ-liho, to numọtolanmẹ-liho podọ to agbasa-liho. (Howh. 18:6, 7) Mí dona nọ duto numọtolanmẹ agọ̀ ji—yèdọ dohia jijọ mape mítọn tọn. Mẹzunzun, mẹṣanko, wangbẹna, po adidudu po ma sọgbe. (Kọl. 3:8; Jak. 1:20) Yé sọgan hẹn haṣinṣan dagbe he mí tindo hẹ mẹdevo lẹ po Jehovah po gble. Jesu plọnmẹ dọmọ: “Mẹdepope he zindonukọn to homẹgble mẹ sọta mẹmẹsunnu etọn na dogbè to whẹdatẹn; ṣigba mẹdepope he nọ yí hogbe vlẹko tọn he ma yọ́n dọtọ́n zan na mẹmẹsunnu etọn na dogbè to Whẹdatẹn Daho Hugan; to whenuena mẹdepope he dọ, ‘Hiẹ nulunọ nuvọ́nọ!’ na jẹna Gẹhẹnna miyọ́n tọn.”—Mat. 5:22.
8. Whetẹnu wẹ mí dona nọ dọ numọtolanmẹ mítọn lẹ, ṣigba to aliho tẹ mẹ?
8 Ṣigba, whẹho delẹ tin he mí sọgan mọdọ e na yọ́n hugan nado dọhodeji. Eyin nuhe mẹmẹsunnu de dọ kavi wà dotukla we sọmọ bọ a ma sọgan dovọ́na, ma wleawuna wangbẹna to ahun towe mẹ blo. (Howh. 19:11) Eyin mẹde hẹn we gblehomẹ, duto homẹgble towe ji podọ to enẹgodo ze afọdide he jẹ lẹ nado didẹ whẹho lọ. Paulu wlan dọmọ: “Mì dike owhè yihọ do mì to homẹgble mẹ blo.” Na nuhahun lọ gbẹ́ to tuklado we wutu, dọhodeji to ojlẹ he sọgbe de mẹ. (Hia Efesunu lẹ 4:26, 27, 31, 32.) Dọ hójọhó hẹ mẹmẹsunnu towe do whẹho lọ ji gbọn hogbe he gọ́ na ojọmiọn lẹ zinzan dali, po yanwle lọ po nado jla haṣinṣan towe hẹ ẹ do.—Lev. 19:17; Mat. 18:15.
9. Naegbọn mí dona duto numọtolanmẹ mítọn lẹ ji whẹpo do dọnsẹpọ mẹhe ṣinuwa do mí?
9 Na nugbo tọn, hiẹ dona tẹnpọn nado de ojlẹ he sọgbe. “Whenu abọẹninọ tọn de, podọ whenu hodidọ tọn” de tin. (Yẹwh. 3:1, 7) Humọ, “ayiha dodonọ tọn [nọ lẹnayihamẹpọn] nado gblọn.” (Howh. 15:28) Ehe sọgan biọ dọ hiẹ ni dike whenu ni juwayi whẹpo do dọhodo nuhahun lọ lẹ ji. Mọwiwà to whenue mẹde gbẹ́ to homẹgble sọgan hẹn whẹho lẹ ylan dogọ, ṣigba e masọ yin nuyọnẹnnu dọ ojlẹ susu ni juwayi.
Nuyiwa po Homẹdagbe po Nọ Hẹn Haṣinṣan Dagbe Yọnbasi
10. Naegbọn nuyiwa he gọ́ na ojọmiọn lẹ nọ hẹn haṣinṣan lẹ pọnte dogọ?
10 Ohó he gọ́ na ojọmiọn po hodọdopọ dagbe po nọ gọalọ nado wleawuna haṣinṣan jijọho tọn bo hẹn e go. Na nugbo tọn, nuhe go mí pé lẹpo wiwà nado hẹn haṣinṣan mítọn hẹ mẹdevo lẹ pọnte sọgan hẹn hodọdopọ mítọn hẹ yé pọnte. Afọdide ahundopo tọn zize nado wà dagbe na mẹdevo lẹ—yèdọ dotẹnmẹ hundote lẹ dindin nado gọalọ, nado nanúmẹ sọn ojlo mẹ, nado nọ hẹjómẹ—sọgan yidogọna hodọdopọ dagbe. E tlẹ sọgan “bẹ akán he to jiji” do mẹlọ ji bo sọgan hẹn ẹn nado diọ, bo gbọnmọ dali hẹn ẹn bọawu nado dọhodo whẹho lẹ ji po awubibọ po.—Lom. 12:20, 21.
11. Nawẹ Jakọbu ze afọdide nado jla haṣinṣan etọn hẹ Esau do gbọn, podọ kọdetọn tẹwẹ e tindo?
11 Tọgbo Jakọbu mọnukunnujẹ ehe mẹ. Nọvisunnu ahoho etọn, Esau gblehomẹ do e go sọmọ bọ Jakọbu họnyi na Esau nikaa hù i. To owhe susu godo, Jakọbu lẹkọ. Esau tọ́n nado wá pé e, po sunnu 400 po. Jakọbu biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ. Enẹgodo e do nunina kanlin-yìnyìn susu tọn hlan Esau. Nunina ehe hẹn kọdetọn dagbe wá. To whenue yé wá pé yede, nuyiwa Esau tọn ko diọ, bọ e họ̀nwezun bo yì gbò e fán.—Gẹn. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.
Na Tuli Mẹdevo lẹ po Ohó He Gọ́ Na Ojọmiọn Po
12. Naegbọn mí dona nọ dọho he gọ́ na ojọmiọn na mẹmẹsunnu mítọn lẹ?
12 Jiwheyẹwhe wẹ Klistiani lẹ nọ sẹ̀n, e ma yin gbẹtọvi lẹ gba. Etomọṣo, mí nọ jlo nukundagbe mẹdevo lẹ tọn to jọwamọ-liho. Ohó he gọ́ na ojọmiọn didọ sọgan hẹn agbàn mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ tọn po fua. Ṣigba, homọdọdomẹgo zẹjlẹgo sọgan hẹn agbàn lọ lẹ pẹ̀n dogọ bo na tlẹ hẹn mẹdelẹ nado lẹndọ yé ko hẹn nukundagbe Jehovah tọn bu. Enẹwutu, mì gbọ mí ni nọ dọ nuhe na na tuli mẹdevo lẹ, “ohó depope he yọ́n na mẹjlọdote dile ninọmẹ de biọ do, na e nido sọgan wà dagbe na sisètọ lẹ.”—Efe. 4:29.
13. Etẹwẹ mẹho lẹ dona hẹn do ayiha mẹ to whenue (a) yé to ayinamẹ na? (b) yé to wekanhlanmẹ lẹ kàn?
13 Titengbe mẹho lẹ dona nọ wà “dẹẹdẹ” bo nọ yinuwa hẹ lẹngbọpa lọ po homẹdagbe po. (1 Tẹs. 2:7, 8) To whenue mẹho lẹ tin to dandannu glọ nado na ayinamẹ, yanwle yetọn wẹ nado wàmọ po “walọmimiọn” po, etlẹ yin to whenue yé to hodọna mẹhe “ma tindo ayilinlẹn dagbe lẹ.” (2 Tim. 2:24, 25) Mẹho lẹ sọ dona nọ do ojọmiọn hia to wekinkan yetọn mẹ eyin e biọ dọ yé ni kàn wekanhlanmẹ hlan pipli mẹho agun devo tọn kavi hlan wekantẹn alahọ tọn. Yé dona jọmẹ bo yí zinzin zan, to kọndopọ mẹ hẹ nuhe mí hia to Matiu 7:12 mẹ.
Nọ Dọho He Gọ́ Na Ojọmiọn to Whẹndo Mẹ
14. Ayinamẹ tẹwẹ Paulu na asu lẹ, podọ etẹwutu?
14 Ohó mítọn lẹ, awusọhia nukunmẹ mítọn tọn, po nuhe agbasa mítọn to didohia po nọ yinuwado gbẹtọ lẹ ji hugan nuhe mí sọgan lẹn. Di apajlẹ, sunnu delẹ sọgan nọma yọ́n obá he mẹ ohó yetọn nọ yinuwado yọnnu lẹ ji jẹ to gigọ́ mẹ. Mẹmẹyọnnu de dọmọ, “E nọ dobuna mi to whenue asu ṣie yí homẹgble do dawhá do ji e.” Hogbe sinsinyẹn sọgan yinuwado yọnnu ji hugan sunnu bo sọgan gbọṣi ayiha etọn mẹ na ojlẹ dindẹn. (Luku 2:19) Ehe yin nugbo titengbe eyin mẹhe yọnnu lọ yiwanna bo tindo sisi na wẹ dọho mọnkọtọn. Paulu na ayinamẹ asu lẹ dọmọ: “Mì nọ yiwanna asi mìtọn lẹ bo ma nọ gblehomẹ sinsinyẹn do yé go blo.”—Kọl. 3:19.
15. Dọ nuhewutu asu de dona nọ wà dẹẹdẹ dile e to nuyiwa hẹ asi etọn.
15 To whẹho ehe mẹ, mẹmẹsunnu he yin asu numimọ de basi zẹẹmẹ nuhewutu asu de dona nọ wà dẹẹdẹ hẹ asi etọn taidi “núzinzan madogánnọ de” tọn. E dọmọ: “Eyin mẹde hẹn núzinzan okò tọn he họakuẹ bo ma do huhlọn de, e ma dona finyọ́n ẹn zẹjlẹgo, ni e ma yinmọ e na zẹ̀. Eyin yè tlẹ́ ẹ, fie zẹ̀ lọ na gbẹ́ sọawuhia. Eyin asu de nọ zan hogbe sinsinyẹn lẹ na asi etọn, e sọgan gbleawuna ẹn. Ehe sọgan yinuwado haṣinṣan yetọn ji na whenu dindẹn.”—Hia 1 Pita 3:7.
16. Nawẹ asi de sọgan hẹn whẹndo etọn lodo gbọn?
16 Sunnu lẹ lọsu sọgan mọ tulinamẹ yí kavi yin hinhẹn gbọjọ gbọn ohó mẹdevo lẹ tọn dali, etlẹ yin ohó he asi yetọn nọ dọ. “Asi zinzin,” yèdọ asi he asu etọn sọgan ‘dejidego’ mlẹnmlẹn, nọ na ayidonugo numọtolanmẹ asu etọn tọn, kẹdẹdile e nọ jlo dọ asu etọn ni wà na ẹn do. (Howh. 19:14; 31:11) Na nugbo tọn, asi de sọgan tindo nuyiwadomẹji sinsinyẹn do whẹndo etọn ji to aliho dagbe kavi ylankan mẹ. “Yọnnu nuyọnẹntọ lẹpo wẹ nọ gbá ohọ̀ etọn: ṣigba nulunọ nọ yí alọ etọn do dọ̀n ẹn liai.”—Howh. 14:1.
17. (a) Nawẹ jọja lẹ dona nọ dọhona mẹjitọ yetọn lẹ gbọn? (b) Nawẹ mẹhomẹ lẹ dona nọ yinuwa hẹ jọja lẹ gbọn, podọ etẹwutu?
17 Mọdopolọ, mẹjitọ po ovi lẹ po dona nọ dọhona ode awetọ po ojọmiọn po. (Mat. 15:4) Nulinlẹnpọn jẹnukọn na gọalọna mí ma nado nọ “hẹn homẹgble” yé kavi ‘doadihomẹna yé.’ (Kọl. 3:21; Efe. 6:4) Eyin etlẹ biọ dọ mẹplọnlọ na yin dido ovi lẹ go, mẹjitọ lẹ po mẹho lẹ po dona dọhona yé po sisi po. To aliho ehe mẹ, mẹhomẹ lẹ na hẹn ẹn bọawuna jọja lẹ nado jla nuyiwa yetọn do bo hẹn haṣinṣan yetọn hẹ Jiwheyẹwhe go. Enẹ wiwà pọnte taun hugan nado hẹn yé lẹndọ nudepope ma sọgan yin wiwà nado gọalọna yé ba, he sọgan hẹn yé tindo pọndohlan enẹ gando yede go. Jọja lẹ sọgan nọma flin ayinamẹ he yin nina yé lẹpo, ṣigba yé na flin lehe mẹdevo lẹ dọhona yé do.
Nọ Dọho Dagbe lẹ sọn Ahun mẹ Wá
18. Nawẹ mí sọgan duto numọtolanmẹ homẹgble tọn ji gbọn?
18 Nado duto homẹgble ji ma zẹẹmẹdo nado sọawuhia di mẹhe ma gblehomẹ de gba. Yanwle mítọn ma yin nado duto homẹgble mítọn ji poun. Tintẹnpọn nado gbọṣi abọẹ to whenue mí to adidu do homẹ nọ hẹn apọ̀ wá. E na taidi mẹhe zín afọ etọn do nuhe nọ hẹn mọto nado họ̀nwezun ji bosọ zín afọ awetọ do nuhe nọ hẹn ẹn dote ji to ojlẹ dopolọ mẹ. Mọwiwà na hẹn zomọ mọto lọ tọn hùnmiyọ́n zẹjlẹgo bo sọgan hẹn ẹn gble. Enẹwutu, ma nọ ṣinyọnnudo homẹgble bo dike ni wá wujẹgbonu to nukọn mẹ blo. Biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ nado de homẹgble sẹ̀ sọn ahun towe mẹ. Dike gbigbọ wiwe Jehovah tọn ni diọ ayiha po ahun towe po nado yinuwa sọgbe hẹ ojlo etọn.—Hia Lomunu lẹ 12:2; Efesunu lẹ 4:23, 24.
19. Afọdide tẹlẹ zize wẹ sọgan gọalọna mí nado dapana nuhe nọ hẹn homẹgble wá lẹ?
19 Ze afọdide he jẹ lẹ. Eyin a mọ dewe to ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ bọ a mọdọ homẹgble jẹ finfọn to ohò towe mẹ ji, e na yọ́n dọ a ni tọ́n sọn finẹ na ojlẹ de nado dike numọtolanmẹ towe ni yìdo. (Howh. 17:14) Eyin mẹhe a to hodọ hẹ jẹ homẹgble ji, dovivẹnu dogọ nado dọho he gọ́ na ojọmiọn. Flindọ: “Hogbe dẹẹdẹ nọ lẹ́ homẹgble sẹ̀: ṣigba ohó sinsinyẹn wẹ nọ fọ́n homẹgble daga.” (Howh. 15:1) Nuyiwa he ma do homẹdagbe hia kavi hogbe sinsinyẹn na hẹn ninọmẹ lọ sinyẹn dogọ, eyin etlẹ yin didọ po ogbè fifá po. (Howh. 26:21) Enẹwutu, eyin ninọmẹ de wá whlé we pọ́n, nọ “whleawu nado dọho, bo whleawu nado gblehomẹ.” Biọ gbigbọ wiwe Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ na e nido gọalọna we nado nọ dọho he sọgbe, e mayin nuhe ma sọgbe lẹ.—Jak. 1:19.
Nọ Jonamẹ sọn Ahun mẹ Wá
20, 21. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado nọ jona mẹdevo lẹ, podọ etẹwutu mí dona wàmọ?
20 E blawu dọ, depope to mí mẹ ma sọgan dava odẹ́ etọn mlẹnmlẹn. (Jak. 3:2) Mahopọnna vivẹnu depope he hagbẹ whẹndo mítọn tọn gọna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu vivẹ́ mítọn lẹ po sọgan do, yé sọgan dọho lẹnpọn matindo tọn he na gbleawuna mí. Kakati, nado yawu gblehomẹ, yì agbọ́ ji bo lẹnnupọndo nuhewutu yé na ko dọho to aliho mọnkọtọn mẹ ji. (Hia Yẹwhehodọtọ 7:8, 9.) Kanse dewe dọ, be e to pipehẹ kọgbidinamẹ, ayimajai, agbasamalo, kavi nuhahun delẹ he n’ma yọnẹn wẹ ya?
21 Onú mọnkọtọn lẹ ma yin whẹwhinwhẹ́n de nado joawuna homẹgble. Ṣigba eyin mí mọnukunnujẹ yé mẹ, e na gọalọna mí nado yọ́n nuhewutu gbẹtọ lẹ nọ dọ kavi wà nuhe ma sọgbe to whedelẹnu bo nasọ whàn mí nado jona yé. Mímẹpo wẹ ko dọ kavi wà nuhe gbleawuna mẹdevo lẹ pọ́n, podọ mí nọ donukun dọ yé na jona mí sọn ahun mẹ wá. (Yẹwh. 7:21, 22) Jesu dọ dọ eyin Jiwheyẹwhe na jona mí, mí dona nọ jona mẹdevo lẹ. (Mat. 6:14, 15; 18:21, 22, 35) Enẹwutu, mí dona nọ yawu vẹvẹ bo nọ yawu jonamẹ, bo gbọnmọ dali hẹn owanyi—yèdọ “gẹdẹ he nọ kọ̀n gbẹtọ lẹ dopọ to aliho pipé de mẹ” go—to whẹndo mítọn mẹ podọ to agun mẹ.—Kọl. 3:14.
22. Naegbọn e do yin alenu nado nọ dọho he gọ́ na ojọmiọn?
22 E yọnbasi dọ, nuhe na whlé ayajẹ po pọninọ mítọn po pọ́n lẹ na fọ́n bo to susudeji dile aihọn he mẹ gbẹtọvi lẹ nọ yawu gblehomẹ te ehe to sisẹpọ vivọnu etọn. Nunọwhinnusẹ́n yọ́n-na-yizan he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ yiyizan na gọalọna mí nado nọ yí odẹ́ mítọn do dọho he sọgbe, e ma yin ylankan gba. Mí na duvivi haṣinṣan jijọho tọn to agun po whẹndo po mẹ, podọ apajlẹ mítọn na yin kunnudide dagbe na mẹdevo lẹ gando “Jiwheyẹwhe ayajẹnọ” mítọn, yèdọ Jehovah go.—1 Tim. 1:11.
Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
• Naegbọn e do yin nujọnu nado nọ de whenu dagbe nado dọhodo nuhahun lẹ ji?
• Naegbọn hagbẹ whẹndo tọn lẹ dona nọ dọho he “gọ́ na ojọmiọn” na ode awetọ?
• Nawẹ mí na dapana ohó he sọgan gbleawunamẹ didọ gbọn?
• Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado nọ jonamẹ?
[Yẹdide to weda 21]
Dike numọtolanmẹ towe ni yìdo, enẹgodo dín dotẹnmẹ hundote nado dọho
[Yẹdide to weda 23]
Sunnu de dona nọ dọhona asi etọn dẹẹdẹ to whelẹponu