Wédidona Akuẹ—Gbọnna?

“FIHE yè pete wẹ yè nọ zenú do.” Sọgbe hẹ oló he yin yinyọnẹn gbayipe ehe, nuyọnẹnnu wẹ e yin ma nado nọ zankuẹ zẹ̀ akuẹ he nọ biọ whégbè na mí go.

Dile etlẹ yindọ e bọawu nado dọ nuhe wédidona akuẹ zẹẹmẹdo, nudevo pete wẹ e yin nado nọ dowéna akuẹ bo duvivi ale he e nọ hẹnwa lẹ tọn. Eyin gbẹtọ lẹ nọ dowéna akuẹ, yé na dapana nuhahun akuẹzinzan tọn susu. Gbọnna? Fie wẹ mí sọgan mọ anademẹ dagbe lẹ gando whẹho ehe go te? Biblu mẹ wẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhe e bẹhẹn to kleun mẹ.

Nunọwhinnusẹ́n Biblu Tọn Delẹ He Sọgan Gọalọ

Biblu bẹ nunọwhinnusẹ́n yọ́n-na-yizan susu hẹn he sọgan gọalọna we nado dowéna akuẹ. Mí na gbadopọnna delẹ to kleun mẹ. Vlavo nunọwhinnusẹ́n he yin sislẹ to odò ehelẹ sọgan gọalọna we nado nọ dowéna akuẹ.

Nọ basi tito akuẹzinzan tọn. Eyin hiẹ na dowéna akuẹ towe ganji, dandannu wẹ e yin dọ hiẹ ni yọ́n akuẹ sọha he nọ biọ whégbè na we po dehe a nọ zan po. Biblu dọmọ: “Linlẹn [kavi tito] tuklajẹtọ tọn hlan susu mẹ wẹ: ṣigba dopodopo mẹhe yawu tọn, hlan matindo mẹ wẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 21:5) Mẹdelẹ nọ bẹ akuẹ sọha he yé jlo na zan na onú voovo lẹ taidi, “Núdùdù,” “Ohọ̀-kuẹ,” kavi “Avọ̀” do wepò voovo mẹ. Vlavo hiẹ nọ yí wepò kavi tito devo he pọnte hugan enẹ zan, nujọnu lọ wẹ yindọ hiẹ ni yọ́n nuhe go a nọ zankuẹ towe do, enẹ wẹ nuhudo tangan towe lẹ kakati nado nọ dù ayò.

Dapana awuwhàn. Susu mẹhe to otò wamọnọ lẹ mẹ tọn wẹ nọ tindo ojlo vẹkuvẹku na nuhe mẹhe tin to otò adọkunnọ lẹ mẹ tindo. Mẹsusu wẹ nọ yin whiwhlepọn nado tindo ojlo na nuhe kọmẹnu yetọn lẹ nọ de nùmẹ-yozò gandego lẹ. Ehe sọgan dọnmẹ do nuhahun mẹ. Vlavo kọmẹnu lọ lẹ lọsu ma tlẹ penugo nado họ̀ nulọ. Naegbọn hiẹ nado hodo ayinamẹ nulú tọn mẹdevo tọn bo na wá tlọ dewe do nuhahun akuẹzinzan tọn mẹ? Biblu na avase dọmọ: “Ewọ he whlẹndo nado wàdọkun, tindo nukun ylankan tọn [kavi nukunkẹn], e masọ lẹndọ oyà ja emi plá gbé.”—Howhinwhẹn lẹ 28:22.

Hẹn gbẹzan towe bọawu. Jesu dotuhomẹna hodotọ etọn lẹ nado hẹn nukun yetọn “tin to fidopo.” (Matiu 6:22) Mí sọgan yawu tlọ míde do nuhahun akuẹ tọn mẹ eyin mí de nado nọ dù whèvi dahodaho he vẹakuẹ to whenue e yindọ akuẹ he mí nado họ̀ ṣẹ́kẹ hìhì janwẹ to mí si. Sọgbe hẹ linlin la Banque asiatique de développement (akuẹsẹdotẹn Asie tọn de), diblayin mado-atọ̀n mẹhe nọ nọ̀ otò Philippines tọn mẹ lẹ tọn podọ hugan mado-awe mẹhe nọ nọ̀ otò Inde tọn mẹ lẹ tọn wẹ to ninọmẹ he yin ohẹ́n klókló na mẹhe to otò Asie tọn mẹ lẹ tọn mẹ, na akuẹ he nọ biọ whégbè na yé to gbèdopo ma pé dọla Amelika tọn dopo daa (enẹ wẹ nudi 640 F CFA). Nuyọnẹnnu wẹ e na yin na mẹhe ma nọ mọ akuẹ sọmọ lẹ nado nọ zankuẹ yetọn na nuhe yé tindo nuhudo etọn taun lẹ. Ṣigba, ayinamẹ ehe sọ sọgan gọalọna mẹhe to otò adọkunnọ mẹ lẹ ga ma nado tlọ yede do nuhahun akuẹzinzan tọn mẹ.

Nọ mọ pekọ to nuhe a tindo nuhudo etọn taun lẹ mẹ. Ehe tindo kanṣiṣa hẹ ayinamẹ lọ nado hẹn gbẹzan towe bọawu. To 1 Timoti 6:8, Biblu na mí ayinamẹ dọmọ: “Eyin mí tindo núdùdù, avọ̀ po adọtẹn po, onú ehelẹ na pekọna mí.” Delẹ to mẹhe yin ayajẹnọ hugan to aihọn lọ mẹ lẹ mẹ ma tindo akuẹ sọmọ; etomọṣo, yé nọ mọ pekọ to nuhe yé tindo lẹ mẹ, yèdọ to nutindo agbasa tọn yetọn lẹ mẹ kakajẹ whẹndo po họntọn he yiwanna yé lẹ po ji.—Howhinwhẹn lẹ 15:17.

Nọ dapana ahọ́ he ma yin dandan tọn lẹ. Lehe nuhe Biblu dọ to Howhinwhẹn lẹ 22:7 sọgbe do sọ! E dọmọ: “Adọkunnọ dugán do wamọnọ ji: ahọ́dutọ sọ basi devi na akuẹnọ etọn.” Dile etlẹ yindọ ninọmẹ delẹ nọ biọ dọ mí ni yànkuẹ, mẹhe yí i do dó aṣa nado nọ yànkuẹ kiki nado họ̀ nuhe jlo yé lẹ na nọ saba tlọ yede do ahọ́ daho mẹ. Linlinwe lọ Time dọmọ: “Eyin mẹde nọ saba yànkuẹ, enẹ sọgan zọ́n bọ e na nọ basi nudide lẹnpọn matindo tọn gando akuẹ go bo na nọ họ̀nú aplà.” Eric he nọ nọ̀ otò Philippines tọn mẹ dọ dọ: “Eyin n’yànkuẹ, n’nọ saba họ̀nú zẹjlẹgo. Enẹ nọ zọ́n bọ tito he n’basi do akuẹ ṣie ji nọ wlu to whenue n’ja ahọ́ lọ sú gbé.” Lehe e yin nuyọnẹnnu nado nọ lẹnnupọn ganji whẹpo do yànkuẹ do sọ!—2 Ahọlu lẹ 4:1; Matiu 18:25.

Nọ sẹ̀ akuẹ do whẹpo do họ̀nú. Dile etlẹ yindọ mẹdelẹ sọgan mọdọ ayinamẹ ehe ko ṣá, eyin hiẹ nọ sẹ̀ akuẹ do whẹpo do nọ họ̀nú, enẹ na whlẹn we sọn nuhahun akuẹzinzan tọn mẹ. Mọwiwà nọ gọalọna mẹsusu ma nado duahọ bo dapana nuhahun he e nọ hẹnwa lẹ taidi akuẹvi daho lẹ súsú mapote to whenue yè ko họ̀ nude godo. To Biblu mẹ, adidẹ́ yin alọdlẹndo taidi nutogbẹ̀ he “yọnnuin” de, na e nọ sẹ̀ “núdùdù etọn [do] to jijẹ whenu” nado wá zan ẹn to nukọn mẹ.—Howhinwhẹn lẹ 6:6-8; 30:24, 25.

Nuhe Apajlẹ Mẹdevo lẹ Tọn Plọn Mí

Ayinamẹ Biblu tọn he mí gbadopọnna lẹpo sọgan taidi nuhe jẹaṣọ́, ṣigba be yé to alọgọna gbẹtọ lẹ nado dowéna akuẹ nugbonugbo ya? Mì gbọ mí ni pọ́n lehe mẹdelẹ ko yí ayinamẹ he go mí donú lẹ do yizan mẹ bo duto nuhahun akuẹzinzan tọn lẹ ji po kọdetọn dagbe po do.

Diosdado, he tindo ovi ẹnẹ dọ dọ lehe nulẹ vẹahi do to agọe hẹn ẹn vẹawuna emi dogọ nado penukundo nuhudo whẹndo tọn emitọn lẹ go. Enẹwutu, e mọdọ nujọnu wẹ e yin nado nọ basi tito na akuẹ. E dọmọ: “N’nọ basi tito do akuẹ depope he nọ biọ whégbè na mi ji. Eyin n’zankuẹ de, n’nọ basi kandai etọn.” Nudopolọ wẹ Danilo wà. Ajọ́ kleun he ewọ po asi etọn po nọ wà gble do yé. Etomọṣo, tito dagbe he yé nọ basi do akuẹ yetọn ji nọ hẹn yé penugo nado họ̀ nuhe yé tindo nuhudo etọn lẹ. Danilo dọmọ: “Mí nọ yọ́n akuẹ sọha he nọ biọ whégbè na mí to sunmẹsunmẹ po dehe mí nọ zan whẹwhẹ lẹ po. Po enẹ po, mí nọ dọhodo akuẹ sọha he mí sọgan zan na nudevo lẹ ji.”

Na mẹdelẹ, nado nọ hodo tito akuẹzinzan tọn he yé basi, yé mọdọ nujọnu wẹ e yin nado de akuẹzinzan pò to adà delẹ mẹ. Myrna, asuṣiọsi de he tindo ovi atọ̀n dọmọ: “Kakati nado nọ dohún yì opli Klistiani tọn lẹ, afọ wẹ yẹn po ovi ṣie lẹ po nọ zọ̀n todin.” Myrna gọalọna ovi etọn lẹ nado plọn lehe e yin nujọnu nado zan gbẹzan he bọawu do. E dọmọ: “N’tẹnpọn nado ze apajlẹ dagbe dai gbọn nunọwhinnusẹ́n he tin to 1 Timoti 6:8-10 mẹ hihodo dali, ehe do nujọnu-yinyin pekọ tintindo to nuhe yè tindo mẹ tọn hia.”

Nudopolọ wẹ Gerald he tindo ovi awe wà. E dọmọ: “To oplọn whẹndo tọn mítọn whenu, mí nọ dọhodo numimọ Klistiani he ze ayidonugo yetọn lẹpo do nuhe yin nujọnu hugan na yé lẹ tọn ji, enẹ wẹ gbigbọnu lẹ. Ehe hẹn kọdetọn dagbe lẹ wá, na ovi mítọn lẹ ma nọ dotukla mí nado họ̀ nuhe ma yin dandan tọn lẹ na yé.”

Janet yin tlẹnnọ de he ze ede jo sọn ojlo mẹ wá nado nọ yí whenu susu zan do plọn Biblu hẹ gbẹtọ lẹ to Philippines. Azọ́n gble do e to agọe, ṣigba e to wédona akuẹ he pò to e si. E dọmọ: “N’nọ wà ehe gbọn mẹplọnlọ-dido dee go po zinzin po dali. Kakati nado nọ yì họ̀nú to ṣọfu dahodaho he mẹ nulẹ vẹahi te lẹ mẹ, n’nọ yì họ̀nú to fie nulẹ pọ̀kuẹ te. Naegbọn n’nado yì họ̀nú ahivivẹ to whenuena e yindọ n’sọgan mọ nudopolọ họ̀ pọṣọnu to fidevo? Humọ, n’ma nọ họ̀nú aplà.” Janet nọ mọdọ nuyọnẹnnu wẹ e yin nado nọ sẹ̀ akuẹ do whẹpo do nọ họ̀nú. E dọmọ: “Eyin e wá jọ bọ akuẹ ṣie tlẹ lán vude, n’nọ sẹ̀ ẹ do, na ma do sọgan zan ẹn na nujijọ madonukun lẹ.”

Na nuhe dù akuẹ yinyan, Eric he go mí donù wayi dọmọ: “N’nọ dapana akuẹ yinyan, adavo eyin nujijọ ajiji de jọ.” Nudopolọ wẹ Diosdado lọsu dọ. E dọmọ: “Nado duto dee ji, n’ma nọ saba yànkuẹ.”

Hiẹ Sọgan Dowéna Akuẹ He A Tindo

Mọwẹ, mẹsusu mọdọ dile etlẹ yindọ Biblu yin owe de he zinnudo gbigbọnu lẹ ji, e sọ nọ na anademẹ dagbe gando agbasanu lẹ go. (Howhinwhẹn lẹ 2:6; Matiu 6:25-34) Eyin a nọ hodo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn he ji mí dọhodo to hosọ ehe mẹ lẹ bosọ nọ plọnnu sọn apajlẹ mẹhe ko mọaleyi sọn nunọwhinnusẹ́n ehelẹ hihodo mẹ lẹ tọn mẹ, hiẹ lọsu na penugo nado nọ dowéna akuẹ. Gbọnmọ dali, hiẹ na dapana nuhahun po magbọjẹ he gbẹtọ livi susu lẹ to pipehẹ to egbehe lẹ po.

[Blurb on page 10]

“Mí nọ dọhodo akuẹ sọha he mí sọgan zan na nudevo lẹ ji”

[Blurb on page 11]

‘Kakati nado nọ dohún yì opli Klistiani tọn lẹ, afọ wẹ mí nọ zọ̀n todin’

[Blurb on page 11]

“N’ma nọ họ̀nú aplà”