Nọ Yiavùnlọna Nugbo lọ Gando Okú Go

1, 2. (a) Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Satani ko doyẹklọ gbẹtọvi lẹ te? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

SATANI he yin “otọ́ lalo tọn,” ko doyẹklọ gbẹtọ lẹ sọn bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn gbọ́n. (Joh. 8:44) Delẹ to lalo etọn lẹ mẹ bẹ nuplọnmẹ agọ̀ he gando okú po nuhe nọ jọ to okú godo po go lẹ hẹn. Nuplọnmẹ enẹlẹ ji wẹ aṣa po otàngblo he gbayipe susu lẹ po sinai do. Ehe ko zọ́n bọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn delẹ po tin to dandannu glọ nado “hoavùn sinsinyẹn na yise lọ” to whenue hagbẹ whẹndo tọn kavi hẹnnumẹ yetọn de kú.—Juda 3.

² Eyin a pannukọn whlepọn mọnkọ lẹ, etẹwẹ sọgan gọalọna we nado tẹdo nuhe Biblu plọnmẹ gando okú go lọ go gligli? (Efe. 6:11) Nawẹ a sọgan miọnhomẹna Klistiani hatọ de bosọ hẹn ẹn lodo to whenue yè to kọgbidina ẹn nado doalọ to aṣa he ma nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ mẹ gbọn? To hosọ ehe mẹ, mí na gbadopọnna anademẹ he Jehovah ko na mí lẹ. Jẹnukọn whẹ́, mì gbọ mí ni pọ́n nuhe Biblu dọ gando okú go.

NUGBO LỌ GANDO NINỌMẸ OṢIỌ LẸ TỌN GO

3. Etẹ mẹ wẹ lalo tintan lọ dekọtọn do?

³ E ma yin lẹndai Jiwheyẹwhe tọn dọ gbẹtọvi lẹ ni nọ kú. Ṣigba, nado nọgbẹ̀ kakadoi, Adam po Evi po dona setonuna Jehovah, mẹhe na yé gbedide he bọawu ehe dọmọ: “Na nuhe dù atin oyọnẹn dagbe po oylan po tọn, hiẹ ma dona dù sinsẹ́n etọn, na to azán he gbè hiẹ dù sọn e mẹ te, na jide tọn, hiẹ na kú.” (Jen. 2:16, 17) To ojlẹ enẹ mẹ wẹ Satani biọ whẹho lọ mẹ. Ewọ dọhona Evi gbọn odàn de gblamẹ dọmọ: “Na jide tọn, mì ma na kú gba.” E blawu dọ yọnnu lọ yí lalo ehe sè bo dù atin-sinsẹ́n lọ. To nukọn mẹ, asu etọn lọsu dù ga. (Jen. 3:4, 6) Gbọnmọ dali, ylando po okú po biọ whẹndo gbẹtọvi tọn mẹ.—Lom. 5:12.

4, 5. Nawẹ Satani zindonukọn nado to yẹdoklọ gbẹtọvi lẹ gbọn?

⁴ Adam po Evi po kú dile Jiwheyẹwhe ko dọ do. Ṣigba, Satani ma doalọtena lalodido gando okú go. To nukọn mẹ, ewọ jẹ lalo devo lẹ yidogọ ji. Dopo to lalo enẹlẹ mẹ wẹ nuplọnmẹ lọ dọ agbasa wẹ nọ kú, ṣigba nude tin to gbẹtọ mẹ he nọ zindonukọn nado to gbẹnọ, vlavo to agblò gbigbọmẹ tọn mẹ. Wunmẹ lalo enẹ tọn voovo lẹ ko hẹn gbẹtọvi madosọha lẹ buali sọn whenẹnu kakajẹ egbé.—1 Tim. 4:1.

⁵ Naegbọn gbẹtọ susu sọmọ do nọ yin yẹdoklọ? Numọtolanmẹ he mí nọ tindo to jọwamọ-liho gando okú go lẹ wẹ Satani nọ yizan nado doyẹklọ mí. Na mí yin didá nado nọgbẹ̀ kakadoi wutu, mí ma nọ jlo nado kú. (Yẹwh. 3:11) Mí nọ pọ́n okú hlan di kẹntọ de.—1 Kọl. 15:26.

6, 7. (a) Be Satani penugo nado whlá nugbo lọ gando oṣiọ lẹ go kakadoi ya? Basi zẹẹmẹ. (b) Nawẹ nugbo Biblu tọn gọalọna mí nado dapana obu he ma yin dandan tọn gbọn?

⁶ Mahopọnna vivẹnudido Satani tọn lẹ, nugbo lọ gando okú go ma yin whiwhla kakadoi. Na taun tọn, gbẹtọ susu hugan gbede pọ́n wẹ ko yọ́n nuhe Biblu plọnmẹ gando ninọmẹ oṣiọ lẹ tọn po todido he tin na yé po go todin bosọ nọ lá ẹ pé. (Yẹwh. 9:5, 10; Owalọ 24:15) Nugbo ehelẹ nọ miọnhomẹna mí, bosọ nọ zọ́n bọ mí nọ dapana obu po nuhiha he ma yin dandan tọn po. Di apajlẹ, mí ma nọ dibuna oṣiọ lẹ; mọjanwẹ mí ma nọ hanú dọ yé na to yaji do niyẹn. Mí yọnẹn dọ yé ma togbẹ̀, podọ dọ yé ma sọgan gbleawuna mẹdepope. Yé taidi mẹhe to amlọn yìkànmẹ de dọ́. (Joh. 11:11-14) Mí sọ yọnẹn ga dọ oṣiọ lẹ ma nọ doayi e go dọ ojlẹ to jujuyi. Enẹwutu, to fọnsọnku whenu, etlẹ yin mẹhe ko kú sọn owhe kanweko susu die lẹ na mọdọ ojlẹ kleun de wẹ juwayi, yèdọ nukunwhiwhe kleun de.

⁷ Be a ma kọngbedopọ dọ nugbo lọ gando ninọmẹ oṣiọ lẹ tọn go họnwun, bọawu bosọ sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe ya? Lehe e gbọnvona lalo Satani tọn he nọ hẹnmẹ biọ bẹwlu mẹ lẹ do sọ! Gbọnvona dọ lalo enẹlẹ nọ hẹn gbẹtọ lẹ buali, yé sọ nọ kọnmasin do Mẹdatọ mítọn go. Nado sọgan mọnukunnujẹ awugble he Satani ko hẹnwa lẹ mẹ to gigọ́ mẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna kanbiọ ehelẹ: Nawẹ lalo Satani tọn lẹ kọnmasin do Jehovah go gbọn? Nawẹ lalo enẹlẹ ko zọ́n bọ gbẹtọ lẹ masọ yọ́n nujọnu-yinyin avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn gbọn? Nawẹ yé ko yidogọna awubla po yajiji gbẹtọvi lẹ tọn po gbọn?

LALO SATANI TỌN LẸ KO HẸN AWUGBLE SUSU WÁ

8. Dile e yin didohia to Jelemia 19:5 mẹ do, nawẹ lalo Satani tọn lẹ gando oṣiọ lẹ go nọ kọnmasin do Jehovah go gbọn?

⁸ Lalo Satani tọn lẹ gando oṣiọ lẹ go nọ kọnmasin do Jehovah go. Lalo enẹlẹ bẹ nuplọnmẹ oklọ tọn lọ hẹn dọ oṣiọ lẹ nọ jiya to olọnzomẹ. Nuplọnmẹ mọnkọ lẹ nọ kọnmasin do Jiwheyẹwhe go! Gbọnna? Na taun tọn, yé nọ do Jiwheyẹwhe owanyi tọn lọ hia taidi mẹhe tindo jijọ Lẹgba tọn. (1 Joh. 4:8) Numọtolanmẹ tẹwẹ enẹ nọ hẹn we tindo? Humọ, numọtolanmẹ tẹwẹ e nọ hẹn Jehovah tindo? To popolẹpo mẹ, ewọ gbẹwanna kanyinylan wunmẹ lẹpo.—Hia Jelemia 19:5.

9. Nawẹ lalo Satani tọn lẹ yinuwado yise to avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn mẹ he yin nùdego to Johanu 3:16 po 15:13 po mẹ ji gbọn?

⁹ Lalo he Satani do gando okú go lẹ nọ zọ́n bọ mẹlẹ ma nọ mọ nujọnu-yinyin avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn. (Mat. 20:28) Lalo Satani tọn devo wẹ yindọ gbẹtọvi lẹ tindo alindọn jọmaku. Eyin enẹ yin nugbo dai wẹ, be mẹlẹpo wẹ ko tindo ogbẹ̀ madopodo niyẹn. E ma na ko biọ dọ Klisti ni ze ogbẹ̀ etọn jo taidi ofligọ de do ota mítọn mẹ, na mí nido mọ ogbẹ̀ madopodo. Hẹn do ayiha mẹ dọ avọ́sinsan Klisti tọn wẹ aliho daho hugan he mẹ owanyi yin didohia gbẹtọvi lẹ te. (Hia Johanu 3:16; 15:13.) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n numọtolanmẹ he Jehovah po Visunnu etọn po dona ko tindo gando nuplọnmẹ enẹlẹ he nọ dekanpona nujọnu-yinyin nunina họakuẹ enẹ tọn go!

10. Nawẹ lalo Satani tọn lẹ gando okú go ko yidogọna awubla po yajiji gbẹtọvi lẹ tọn po gbọn?

¹⁰ Lalo Satani tọn lẹ nọ yidogọna awubla po yajiji gbẹtọvi lẹ tọn po. Yè nọ dọna mẹjitọ he to awubla na okú ovi de tọn wutu lẹ dọ Jiwheyẹwhe wẹ yí ovi lọ, vlavo nado yin angẹli de to olọn mẹ. Be lalo Satani tọn ehe nọ de awufiẹsa yetọn pò wẹ ya kavi e nọ yidogọna ẹn? Nuplọnmẹ lalo olọnzomẹ tọn ko yin yiyizan nado dohia dọ e sọgbe nado sayanamẹ, etlẹ yin nado fiọ mẹhe jẹagọdo nuplọnmẹ ṣọṣi tọn lẹ to yatin ji. Owe de he dọhodo kanyinylan do agọjẹdonutọ enẹlẹ go to Espagne ji, dohia dọ delẹ to mẹhe nọ nukọnna nuyiwa kanyinylan tọn ehe lẹ mẹ sọgan ko yise dọ “dọ́pọ́n nuhe olọnzomẹ ninọ kakadoi lọ na yin tọn” poun wẹ emi to nina agọjẹdonutọ lọ lẹ, na yé nido sọgan lẹnvọjọ jẹnukọnna okú yetọn bo yin whinwhlẹn sọn olọnzomẹ. To otò delẹ mẹ, mẹlẹ nọ mọdọ emi to dandannu glọ nado basi sinsẹ̀n hlan tọgbo yetọn he ko kú lẹ, nado gbògbéna yé kavi nado dín dona de sọn yé dè. Mẹdevo lẹ nọ jlo na miọnhomẹna tọgbo yetọn lẹ nado dapana yasanamẹ wunmẹ delẹ. Amọ́, e blawu dọ nuyise he sinai do lalo Satani tọn ji lẹ ma nọ hẹn homẹmiọnnamẹ nujọnu tọn wá. Kakatimọ, yé nọ hẹn ayimajai kavi etlẹ yin obu he ma yin dandan tọn wá.

LEHE MÍ SỌGAN TẸDO NUGBO BIBLU TỌN GO DO

11. Nawẹ hẹnnumẹ kavi họntọn ahundoponọ lẹ sọgan tẹnpọn nado gbidikọna mí nado yinuwa jẹagọdo Ohó Jiwheyẹwhe tọn gbọn?

¹¹ Owanyi mítọn na Jehovah podọ na Ohó etọn nọ na mí huhlọn nado setonuna ẹn, etlẹ yin to whenue hẹnnumẹ kavi họntọn ahundoponọ lẹ tẹnpọn nado gbidikọna mí nado doalọ to aṣa he gando oṣiọ lẹ go bo ma sọgbe hẹ owe-wiwe lẹ mẹ. Yé sọgan tẹnpọn nado dowinyan mí, vlavo gbọn didọ dali dọ mí ma yiwanna mẹhe kú lọ kavi ma tindo sisi na ẹn. Kavi yé sọgan dọ dọ nuyiwa mítọn na zọ́n bọ mẹhe kú lọ na gbleawuna mẹhe togbẹ̀ lẹ to aliho de mẹ. Nawẹ mí sọgan tẹdo nugbo Biblu tọn go gbọn? Pọ́n lehe a sọgan yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn he bọdego ehelẹ do yizan mẹ do.

12. Aṣa he gando mẹkúkú lẹ go tẹlẹ wẹ e họnwun dọ yé jẹagọdo Owe-wiwe lẹ?

¹² Magbe nado ‘klan dewe dovo’ na nuyise po aṣa he ma sọgbe hẹ owe-wiwe lẹ po. (2 Kọl. 6:17) To otò Caraïbes tọn de mẹ, mẹsusu yise dọ to whenue mẹde kú, kuvitọ lọ sọgan gbọṣi lẹdo lọ mẹ nado sayana mẹhe yinuwa hẹ ẹ to aliho agọ̀ mẹ lẹ. Sọgbe hẹ owe alọdlẹndonu tọn de, “kuvitọ” lọ tlẹ sọgan “hẹn nugbajẹmẹji wá akọ̀ de ji.” To fidelẹ to Aflika, aṣa wẹ e yin nado nọ ṣinyọnnudo mẹpọ́nnu lẹ podọ nado nọ lilẹ́ fọto lẹ pànta adó to owhé he gbè ṣiọ de kú te. Etẹwutu? Mẹdelẹ nọ dọ dọ oṣiọ lẹ ma dona nọ vọ́ yede mọ! Taidi devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ, e họnwun dọ mí ma nọ tindo yise to otàngblo depope mẹ, kavi tindo mahẹ to aṣa he nọ ze lalo Satani tọn lẹ daga depope mẹ!—1 Kọl. 10:21, 22.

13. Eyin a ma tindo nujikudo gando aṣa de go, etẹwẹ a dona wà sọgbe hẹ Jakọbu 1:5?

¹³ Eyin a ma tindo nujikudo gando aṣa kavi nuyiwa de go, hodẹ̀ hlan Jehovah, bo yí yise do biọ nuyọnẹn etọn. (Hia Jakọbu 1:5.) Enẹgodo, basi dodinnanu yinukọn dogọ to owe mítọn lẹ mẹ. Eyin e biọ domọ, dọho hẹ mẹho agun tọn towe lẹ. Yé ma na dọ nuhe a dona wà na we, ṣigba yé sọgan dọ̀n ayiha towe wá nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn titengbe delẹ ji, taidi dehe yin dogbapọnna to hosọ ehe mẹ lẹ. Gbọn afọdide ehelẹ zize dali, a to “huhlọn wuntuntun tọn” towe plọn, podọ huhlọn ehe na gọalọna we nado “yọ́n vogbingbọn to dagbe po oylan po ṣẹnṣẹn.”—Heb. 5:14.

14. Etẹlẹ wẹ mí sọgan wà ma nado hẹn gbẹtọ lẹ dahli?

¹⁴ “Mì nọ wà nulẹpo na gigo Jiwheyẹwhe tọn. Mì lẹzun ahlidanu . . . blo.” (1 Kọl. 10:31, 32) To whenue mí to nudide basi eyin vlavo mí na tindo mahẹ to aṣa de mẹ kavi lala, mí sọ dona lẹnnupọndo lehe nudide mítọn sọgan yinuwado ayihadawhẹnamẹnu mẹdevo lẹ tọn ji do ji, titengbe Klistiani hatọ mítọn lẹ tọn. Mí ma na jlo gbede nado hẹn mẹde dahli! (Malku 9:42) Humọ, mí ma nọ jlo na gbleawuna mẹhe ma yin Kunnudetọ lẹ to aliho he ma yin dandan tọn mẹ. Owanyi na whàn mí nado dọhona yé to aliho he do sisi hia bo pagigona Jehovah mẹ. Matin ayihaawe, mí ma nọ jlo na tindo wiwọ́ po gbẹtọ lẹ po kavi ṣàn aṣa yetọn lẹ kò. Flindọ, owanyi tindo huhlọn! Eyin mí nọ do e hia to aliho mẹtọnhopọn po sisi po tọn mẹ, mí tlẹ sọgan whiwhẹ ahun nukundiọsọmẹtọ lẹ tọn.

15, 16. (a) Naegbọn e do yin nuyọnẹnnu nado nọ dike mẹdevo lẹ ni yọ́n nuyise mítọn lẹ? Na apajlẹ. (b) Nawẹ hogbe Paulu tọn he yin kinkandai to Lomunu lẹ 1:16 mẹ lẹ gando mí go gbọn?

¹⁵ Hẹn zun yinyọnẹn na mẹhe to akọ̀ towe mẹ lẹ dọ Kunnudetọ Jehovah tọn wẹ emi yin. (Isa. 43:10) A sọgan wá mọdọ e nọ bọawu dogọ nado pehẹ ninọmẹ he nọ fọ́n nudindọn dote lẹ, eyin hẹnnumẹ po kọmẹnu towe lẹ po yọnẹn dọ a nọ sẹ̀n Jehovah Jiwheyẹwhe. Francisco he nọ nọ̀ Mozambique wlan dọmọ: “Whenue yẹn po asi ṣie Carolina po plọn nugbo lọ, mí dọna hẹnnumẹ mítọn lẹ dọ mí ma nasọ nọ basi sinsẹ̀n hlan oṣiọ lẹ ba. Nudide mítọn yin whiwhlepọn to whenue nọviyọnnu Carolina tọn kú. To lẹdo lọ mẹ, yè nọ lawu na oṣiọ lọ to nuwiwa oyẹsu fifọ̀ tọn lẹ whenu. Enẹgodo, hẹnnumẹ he sẹpọ oṣiọ lọ hugan dona dọ́ fie awulẹ-sin lọ yin kinkọndo na azán atọ̀n. Yé yise dọ nuyiwa aṣa tọn ehelẹ nọ fahomẹna gbigbọ oṣiọ lọ tọn. Hẹnnumẹ Carolina tọn lẹ donukun dọ ewọ wẹ na dọ́ filọ.”

¹⁶ Nawẹ Francisco po asi etọn po yinuwa gbọn? Francisco basi zẹẹmẹ dọmọ: “Na mí yiwanna Jehovah bo jlo na hẹn homẹ etọn hùn wutu, mí gbẹ́ nado doalọ to aṣa lọ mẹ. Hẹnnumẹ Carolina tọn lẹ gblehomẹ sinsinyẹn. Yé sawhẹdokọna mí dọ mí ma tindo sisi na mẹhe kú lọ bo dọ dọ yé ma nasọ nọ wá dla mí pọ́n kavi gọalọna mí ba. Na mí ko basi zẹẹmẹ nuyise mítọn lẹ tọn na yé jẹnukọn wutu, mí ma dọhodopọ hẹ yé do whẹho lọ ji to whenue yé gbẹ́ to homẹgble ji. Hẹnnumẹ delẹ tlẹ yiavùnlọna mí, bo dọ dọ mí ko do teninọ mítọn hia jẹnukọn. To ojlẹ de godo, hẹnnumẹ Carolina tọn lẹ wá johodo, podọ mí penugo nado dọho lọ gbò. Na taun tọn, delẹ to yé mẹ tlẹ wá owhé mítọn gbè bo biọ owe sinai do Biblu ji lẹ.” Mì gbọ winyan ni ma nọ hù mí na teninọ he mí ze nado yiavùnlọna nugbo he gando okú go lọ gbede blo.—Hia Lomunu lẹ 1:16.

HOMẸMIMIỌN PO GODONINỌNA MẸHE TO ALUẸMẸ LẸ PO

17. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado yin họntọn nugbo na Klistiani hatọ he to aluẹmẹ de?

¹⁷ To whenue Klistiani hatọ de hẹn mẹyiwanna de bu to okú mẹ, mí dona dovivẹnu vẹkuvẹku nado yin “họntọn nugbo . . . , nọvisunnu he go yè sọgan dejido to ojlẹ ayimajai tọn lẹ mẹ” de. (Howh. 17:17) Nawẹ mí sọgan yin “họntọn nugbo” de, titengbe eyin mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu he to aluẹmẹ de to yinyin kọgbidina nado doalọ to aṣa he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ mẹ gbọn? Lẹnnupọndo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn awe he sọgan gọalọna mí nado miọnhomẹna mẹhe oṣiọ kú do lọ ji.

18. Etẹwẹ whàn Jesu nado kùn dasin, podọ etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ etọn mẹ?

¹⁸ “Nọ viavi hẹ mẹhe to avivi lẹ.” (Lom. 12:15) Mí sọgan nọ mọdọ e vẹawu nado yọ́n nuhe mí na dọna mẹhe to awubla sinsinyẹn mẹ de. To whedelẹnu, dasin mítọn lẹ nọ wà nususu hú hogbe mítọn lẹ. To whenue họntọn Jesu tọn Lazalọsi kú, Malia, Malta po mẹdevo lẹ po viavi na nọvisunnu podọ họntọn yiwanna yetọn wutu. To whenue Jesu wá to azán ẹnẹ godo, ewọ lọsu “kùn dasin,” dile ewọ tlẹ yọnẹn dọ emi na fọ́n Lazalọsi to madẹnmẹ. (Joh. 11:17, 33-35) Dasin Jesu tọn lẹ do numọtolanmẹ Otọ́ etọn tọn lẹ hia. Ehe sọ yin kunnudenu dọ Jesu yiwanna whẹndo lọ, podọ e họnwun dọ enẹ miọnhomẹna Malia po Malta po. Mọdopolọ, to whenue mẹmẹsunnu mítọn lẹ doayi owanyi po mẹtọnhopọn mítọn po go, yé nọ yọnẹn dọ emi ma to emide ṣo, ṣigba dọ họntọn mẹtọnhopọntọ podọ godonọnamẹtọ lẹ wẹ lẹdo emi.

19. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan yí Yẹwhehodọtọ 3:7 zan te to whenue mí to homẹmiọnna Klistiani hatọ he to aluẹmẹ de?

¹⁹ “Ojlẹ de nado nabọẹ podọ ojlẹ de nado dọho.” (Yẹwh. 3:7) Aliho devo nado miọnhomẹna Klistiani hatọ he to aluẹmẹ de wẹ nado yin todoaitọ dagbe de poun. Na dotẹnmẹ mẹmẹsunnu towe nado dọ nuhe to ahun ji na ẹn, bo ma dike ohó he e ma ‘lẹnnupọn whẹpo do dọ’ lẹ ni gbleawuna we blo. (Jobu 6:2, 3) Kọgbidinamẹ he wá sọn hẹnnumẹ he ma yin Kunnudetọ lẹ dè sọgan ko zọ́n bọ numọtolanmẹ awufiẹsa tọn etọn lẹ na sinyẹn dogọ. Enẹwutu, hodẹ̀ hẹ ẹ. Vẹ̀ “Sisètọ odẹ̀ tọn” lọ nado na ẹn huhlọn bosọ gọalọna ẹn nado lẹnnupọn to aliho he sọgbe mẹ. (Salm. 65:2) Eyin e yọnbasi, a sọgan hia Biblu hẹ ewọ. Kavi hia hosọ de sọn owe mítọn lẹ mẹ he sọgbe hẹ ninọmẹ etọn, taidi otàn gbẹzan tọn he na tulimẹ de.

20. Etẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ he bọdego mẹ?

²⁰ Lẹblanulọkẹyi nankọ die mí tindo nado yọ́n nugbo lọ gando oṣiọ lẹ po todido jiawu he to tepọn mẹhe tin to yọdò oflin tọn mẹ lẹ po go! (Joh. 5:28, 29) Enẹwutu, to ohó po walọ po mẹ, mì gbọ mí ni yí adọgbigbo do tẹdo nugbo Biblu tọn enẹ go bosọ nọ má ẹn hẹ mẹdevo lẹ to dotẹnmẹ hundote dagbe depope whenu. To hosọ he bọdego mẹ, mí na gbadopọnna aliho devo he mẹ Satani nọ tẹnpọn nado hẹn gbẹtọ lẹ do zinvlu gbigbọmẹ tọn mẹ te, enẹ wẹ afinyọnnuwiwa. Mí nasọ mọ nuhewutu mí dona nọ dapana aṣa po ayidedai he tindo kanṣiṣa hẹ omọ̀ aovi lẹ tọn enẹ po.