Nuhe N’Dona Wà Wẹ N’Wà

N’yin jiji to Saint Paul, Minnesota, to États-Unis to 1954. Whẹndo ṣie nọ yì ṣọṣi Katoliki tọn, podọ onú ma ylan na mí sọmọ. N’yin ovi awetọ to ovi atọ́n he mẹjitọ ṣie lẹ ji lẹ mẹ. N’yì wehọmẹ dokọ̀ tọn ṣọṣi Katoliki tọn de, podọ n’sọ nọ gọalọna yẹwhenọ lẹ to agbà nukọn. Etomọṣo, n’ma yọ́n nususu do Biblu ji. Dile n’tlẹ yise dọ Jiwheyẹwhe de dona tin he dá nulẹpo, n’ma dejido ṣọṣi lọ go paali ba.

LEHE N’MỌ NUGBO DO

To owhe tintan he n’zan to Wehọmẹ Daho Osẹ́n Pinplọn tọn William Mitchell tọn mẹ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wá dè e to whégbè. Avọ̀ yàn n’te klinkán-klinkán to gbelọgbè, podọ asu po asi po he jọmẹ taun lọ yigbe nado lẹkọwa. Whenue yé gọwá, n’kàn kanbiọ awe sè yé: “Naegbọn mẹdagbe lẹ ma nọ yinukọn to gbẹ̀mẹ?” podọ “Nawẹ yè sọgan tindo ayajẹ gbọn?” N’kẹalọyi owe lọ Nugbo he Nọ Planmẹ Sọyi Ogbẹ̀ Mavọmavọ Mẹ po Owe Wiwe lẹ—Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn po, he tindo wepa sinmẹ amamúnọ sisẹ́ de. N’sọ yigbe nado plọn Biblu. Na nugbo tọn, ehe zọ́n bọ n’mọnukunnujẹ nususu mẹ dogọ. E yinuwado ji e taun whenue n’plọn dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yin gandudu de he sin hudo mí do hugan, ehe na penukundo whẹho gbẹtọvi lẹ tọn go to aigba ji. N’mọdọ gandudu gbẹtọvi tọn ko gboawupo pete bo ko sọ hẹn awufiẹsa, yajiji, mawadodo po nugbajẹmẹji po gọ́ gbẹ̀mẹ.

N’klan dee do wiwe hlan Jehovah to 1982 bo yí baptẹm to owhe enẹ dopolọ mẹ to Plidopọ agbegbe tọn “Nugbo Ahọluduta lọ tọn” (La vérité du Royaume) ji, he yin bibasi to nọtẹn nukundeji tòdaho Saint Paul tọn. N’lẹkọyi nọtẹn enẹ to osẹ he bọdego mẹ na tẹnpọn he Minnesota basi tito etọn na osẹ́n-plọntọ lẹ. To bẹjẹeji octobre tọn, n’sè dọ n’dín na tẹnpọn lọ, ehe dohia dọ n’gán jẹ osẹ́n-zọ́n wà ji.

To Plidopọ agbegbe tọn enẹ ji, n’dukosọ hẹ Mike Richardson he nọ wazọ́n to Bẹtẹli Brooklyn tọn, podọ e dọna mi dọ osẹ́n-zọ́nwatẹn de ko yin didoai to tatọ́-tẹnnọ. N’flin hogbe ojọ̀ Etiopianu lọ tọn lẹ he tin to Owalọ lẹ 8:36 mẹ bo kanse dee dọ, ‘Etẹwẹ glọnalina mi nado biọ nado wazọ́n to Azọ́nwatẹn He Nọ Penukundo Whẹho Osẹ́n Tọn Go?’ Enẹwutu, n’doalọwemẹ nado sẹ̀n to Bẹtẹli.

Homẹ mẹjitọ ṣie lẹ tọn ma hùn dọ n’lẹzun Kunnudetọ Jehovah tọn de. Otọ́ ṣie kanse mi ale he azọ́nwiwa na Watchtower taidi osẹ́n-zọ́nwatọ de na hẹnwa na mi. N’basi zẹẹmẹ na ẹn dọ n’na wazọ́n taidi mẹdezejotọ. N’dọna ẹn dọ yé na nọ na mi dọla Amelika tọn 75 (nudi 45000F CFA) to osun dopo mẹ, yèdọ apòmẹ-kuẹ he azọ́nwatọ Bẹtẹli tọn lẹ nọ mọyi dai to sunmẹsunmẹ.

Whenue n’dotana azọ́n delẹ he n’ko yigbe nado wà godo, n’bẹ sinsẹ̀nzọn Bẹtẹli tọn ṣie jẹeji to Brooklyn New York, to 1984. N’yin didohlan Osẹ́n-zọ́nwatẹn. N’mọdọ azọ́nplọnmẹ he n’mọyi to whẹdatẹn he n’wazọ́n te lọ gọalọna mi na nuhe na bọdego lẹ.

NUPỌNTẸN STANLEY TỌN VIVỌJLADO

Nupọntẹn Stanley tọn he tin to Tòdaho Jersey tọn mẹ to New Jersey yin hihọ̀ to novembre 1983. Mẹmẹsunnu lẹ biọ gbedewema lẹ nado vọ́ nuyizan lẹtliki tọn po osin tọn he to ohọ̀ lọ mẹ lẹ po jlado. Yé yì ahọluzọnwatọ lẹdo lọ tọn lẹ dè bo basi zẹẹmẹ na yé dọ emi jlo na zan Nupọntẹn Stanley tọn taidi plitẹnhọ plidopọ tọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn. Enẹ fọ́n nuhahun de dote. Osẹ́n tòdaho lọ tọn he gando nuhe ohọ̀ de sọgan yin yiyizan na go biọ dọ sinsẹ̀n-họ̀ lẹ ni nọ nọ̀ lẹdo he mẹ owhé paa lẹ tin te. Nupọntẹn Stanley tọn ka tin to lẹdo he mẹ ajọwhé lẹ sù te, enẹwutu ahọluzọnwatọ tòdaho lọ tọn lẹ gbẹ́ nado na yé gbedewema he biọ yé te lẹ. Mẹmẹsunnu lẹ hẹn hó lọ yì aṣẹpatọ lẹ dè, amọ́ yé ma jlo na sè hó yetọn.

To osẹ tintan he n’yizan to Bẹtẹli mẹ, titobasinanu mítọn ylọwhẹ to whẹdatẹn agbegbe lọ tọn, na gbedewema lọ lẹ he yè gbẹ́ nado na yé wutu. Na n’wazọ́n na owhe awe to whẹdatẹn agbegbe tọn lọ to Saint Paul to Minnesota bo ṣẹṣẹ fó wutu, whẹho mọnkọ lẹ ma yin nubajonọmẹ de na mi. Dopo to whẹ̀yidọtọ mítọn lẹ mẹ dọ dọ Nupọntẹn Stanley tọn ko yin yiyizan wayi na nuwiwa dahodaho voovo lẹ, taidi sinima po nuhiho gànyìn lẹ po pinpọn. Enẹwutu naegbọn nuwiwa sinsẹ̀n tọn de bibasi to finẹ nado jẹagọdo osẹ́n? Whẹdatẹn lọ gbadopọnna whẹho lọ bo wá tadona kọ̀n dọ Tòdaho Jersey tọn ko tùnafọ mẹdekannujẹ sinsẹ̀n tọn mítọn ji. Whẹdatẹn lọ degbena tòdaho lọ nado na mí gbedewema he dín mí te lẹ, podọ n’jẹ mimọ lehe Jehovah nọ nọgodona tito sọgbe hẹ osẹ́n he titobasinanu etọn nọ yizan nado hẹn azọ́n etọn yinukọn do ji. Homẹ ṣie hùn taun dọ n’yí adà de wà to e mẹ.

Mẹmẹsunnu lẹ bẹ azọ́n ohọ̀ vivọjlado tọn pligidi de jẹeji, podọ tito gbedewema yíyí Giliadi tọn klasi 79tọ tọn yin bibasi to Plitẹnhọ Plidopọ tọn he to Tòdaho Jersey tọn mẹ lọ mẹ to 8 septembre 1985, yèdọ nue ma pé owhe dopo to whenue azọ́n lọ bẹjẹeji godo. Lẹblanulọkẹyi de wẹ e yin na mi nado doalọ to nukọnyiyi azọ́n Ahọluduta lọ tọn mẹ taidi dopo to mẹhe nọ wazọ́n to osẹ́n-zọ́nwatẹn lọ lẹ mẹ, podọ n’do ayajẹ taun hú whenue n’wà osẹ́n-zọ́n whẹpo do wá Bẹtẹli. N’ma yọnẹn paali dọ Jehovah tindo lẹblanulọkẹyi planplan mọnkọ lẹ to sẹdotẹnmẹ na mi.

AVÙNLỌYIYI NA NUKUNPEDOMẸGO DOTOWHÉ TỌN MATIN HÙNDIDO

To owhe 1980 lẹ gblamẹ, doto lẹ po dotowhé lẹ po nọ saba gbẹkọ obiọ Kunnudetọ he ko tindo owhe nudide tọn lẹ bo gbẹ́ ma nado do ohùn kavi nugonu etọn lẹ tọn go. Hohonọ lẹ nọ pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu he sinyẹn humọ lẹ, na whẹdatọ lẹ nọ saba lẹndọ yé ma tindo jlọjẹ depope sọgbe hẹ osẹ́n nado gbẹ́ hùndido. Whẹdatọ lẹ nọ na whẹjijọ dọ eyin yọnnu de ma dohùn, e sọgan kú jo viyẹyẹ etọn do to ajidònu.

To 29 décembre 1988, Mẹmẹyọnnu Denise Nicoleau dihùn sinsinyẹn to whenue e ji visunnu etọn godo. Ohùn he to lanmẹ na ẹn wá odò pete, bọ doto etọn biọ to e si nado yigbe dọ yè ni dohùn na ẹn. Amọ́ Mẹmẹyọnnu Nicoleau gbẹ́. To wunkẹngbe, dotowhé lọ tẹnpọn nado mọ gbedide de yí sọn whẹdatọ de dè nado dohùn na ẹn, yèdọ nude he yé lẹndọ e yin dandan. Whẹdatọ lọ ma kàn linlẹn Mẹmẹyọnnu Nicoleau kavi asu etọn tọn sè, mọ e ma tlẹ dọho de na yé bo nagbè dotowhé lọ nado dohùn na mẹmẹyọnnu lọ.

To vendredi 30 décembre, dotozọ́nwatọ lọ lẹ dohùn na Mẹmẹyọnnu Nicoleau, mahopọnna dọ asu etọn po hẹnnumẹ devo he to e dè lẹ po jẹagọdo sinsinyẹn. To whèjai enẹ, susu to hẹnnumẹ lọ lẹ mẹ po mẹho agun tọn delẹ po yin wiwle sú, na yè sawhẹdokọna yé dọ yé ṣite lẹdo akanma Mẹmẹyọnnu Nicoleau tọn nado glọnalina hùndido lọ wutu. To samedi 31 décembre afọnnu, linlin-jlatọ he to New York City po Long Island po lẹ dọho gando mẹhe yin wiwle lọ lẹ go.

To lundi afọnnu, n’dọho hẹ Milton Mollen he yin whẹdatọ daho lọ. N’dọ lehe whẹho lọ yì do taun na ẹn, bo zinnudeji dọ whẹdatọ he nagbè dọ yè ni dohùn lọ ma kàn nude sè mẹhe go whẹho lọ gando lẹ whẹpo do wàmọ. Whẹdatọ Mollen biọ to asi e nado lẹkọwa azọ́nwatẹn emitọn to whèjai na mí nido dọhodo whẹho lọ po osẹ́n he gandego lẹ po ji. To whèjai enẹ, Philip Brumley he yin anadenanutọ azọ́nwatẹn ṣie tọn zọnhẹ mi yì Mollen dè. Whẹdatọ lọ biọ to whẹ̀yidọtọ dotowhé lọ tọn si nado wá ga. Hodọdopọ lọ ma fá paali. E wá jẹ fide bọ Mẹmẹsunnu Brumley kàn do wema de ji na mi dọ: “Wà dẹẹdẹ.” To godo mẹ, n’mọdọ ayinamẹ dagbe wẹ e na mi, na n’to zingidi ji nado gbẹ́ nuhe dọ whẹ̀yidọtọ lọ te lẹ dai.

To nudi gànhiho dopo godo, Whẹdatọ Mollen dọ dọ whẹho lọ wẹ na yin hodọdeji jẹnukọn to wunkẹngbe afọnnu. Whenue mí jlo na tọ́n sọn azọ́nwatẹn etọn, Mollen dọna whẹ̀yidọtọ dotowhé lọ tọn dọ nuhe to tepọn ẹn to osọ “ma yin jẹkẹ́.” Nuhe dọ e te wẹ yindọ whẹ̀yidọtọ lọ dona vánkan taun nado yiavùnlọna linlẹn etọn. N’mọdọ Jehovah wẹ to jide vọ́ na mi dọ owhẹ̀ lọ na pà mí. E jiawu na mi taun nado yọnẹn dọ Jehovah to mí yizan nado hẹn ojlo etọn di.

Mí wazọ́n kakajẹ zánhomẹ nado wleawuna nuhe mí na dọ to wunkẹngbe lẹ. Whẹdọtẹn lọ ma dẹn do Bẹtẹli Brooklyn tọn, enẹwutu suhugan mẹhe to Osẹ́n-zọ́nwatẹn lọ lẹ tọn wẹ zọ̀n afọ do wá. To whenue whẹdatọ ẹnẹ he to nukunpedo whẹho lọ go lẹ ko dotoaina zẹẹmẹ mítọn lẹ godo, yé zẹhudo gbedide hùndido tọn lọ ji. Whẹdatẹn daho lọ yíwhẹ̀ do Mẹmẹyọnnu Nicoleau ji bo hẹn ẹn họnwun dọ gbebibiọ nado wà nude kavi gbèta de kọ̀n wiwá matin linlẹn mẹhe go whẹho lọ gando lẹ tọn kinkanse jẹagọdo jlọjẹ he gbẹtọvi lẹpo tindo to paa mẹ.

Wagbọ-wagbọ etọn, whẹdatẹn daho hugan New York tọn dọ dọ Mẹmẹyọnnu Nicoleau tindo jlọjẹ nado mọ nukunpedomẹgo matin hùndido yí. Ehe wẹ yin tintan to nudide ẹnẹ he whẹdatẹn daho États-Unis tọn basi gando ohùn go bọ n’tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado do mahẹ to e mẹ lẹ mẹ. (Pọ́n apotin lọ “Owhẹ̀ Delẹ He Ji Mí Dù te to Whẹdatẹn Daho États-Unis Tọn.”) N’sọ wazọ́n dopọ hẹ whẹ̀yidọtọ devo lẹ to Bẹtẹli, na nuhe dù whẹho ovi lẹ hinhẹn, gbẹdai, aigba po ohọ̀ po tọn.

ALỌWLE ṢIE PO GBẸZAN WHẸNDO TỌN ṢIE PO

Whla tintan he n’pé asi e Dawn, ewọ po asu etọn dai tọn po ko gbẹ́ yede bọ ewọ kẹdẹ wẹ to nukunpedo ovi atọ̀n go. E nọ vánkan nado mọ dandannu lẹ bosọ yin gbehosọnalitọ. E jiya to gbẹ̀mẹ taun, podọ gbemima etọn nado sẹ̀n Jehovah yinuwado ji e sisosiso. To 1992, mí yì Plidopọ Agbegbe tọn “Hinhọ́n Tindo Tọ́ Lẹ” tọn to New York City, bọ n’biọ to e si nado nọ họntọn mẹ hẹ ẹ. Mí wlealọ to owhe dopo godo. Nunina de sọn Jehovah dè wẹ e yin nado tindo asi he whèwhín to gbigbọ-liho bosọ nọ yiwanna aslan-yìnyìn. Nado dọ hójọhó, dagbe wẹ Dawn nọ yí do suahọ mi to ojlẹ he mí yizan dopọ lẹpo mẹ.—Howh. 31:12.

Whenue mí wlealọ, ovi lọ lẹ dopo do owhe 11, ode do owhe 13 bọ devo do owhe 16. N’jlo na yin otọ́ dagbe de na yé, enẹwutu n’nọ yí sọwhiwhe do hia hosọ depope he n’mọ to owe mítọn lẹ mẹ he gando otọ́ mẹgopọntọ lẹ go bosọ nọ yí yé do yizan mẹ. E ma bọawu to owhe lẹ gblamẹ, amọ́ e vivi na mi dọ ovi lọ lẹ wá yí mi di họntọn dejidego podọ otọ́ yiwanna yetọn. Mí nọ na dotẹnmẹ họntọn ovi mítọn lẹ tọn lẹ nado wá whégbè, podọ e nọ vivi na mí taun eyin mí mọdọ jọja winyanwinyan enẹlẹ gọ́ owhé mítọn gbè.

To 2013, yẹn po Dawn po sẹtẹn yì Wisconsin nado penukundo mẹjitọ madogánnọ mítọn lẹ go. E paṣa mi taun dọ sinsẹ̀nzọn ṣie to Bẹtẹli ma doalọte. N’yin oylọ-basina nado zindonukọn to alọgigọna titobasinanu mítọn mẹ na nuhe dù whẹho osẹ́n tọn lẹ, taidi mẹdezejotọ ojlẹ gli tọn.

DIỌDO MADONUKUN DE

To septembre 2018, n’doayi e go dọ n’nọ to vẹ́go mẹ klẹ́n mapote. Doto mítọn gbeje mi pọ́n, amọ́ e ma penugo nado mọ nuhe to nuhahun lọ hẹnwa. To godo mẹ, doto devo na ayinamẹ dọ n’ma yì mọ doto he nọ penukundo agbasakàn go de. To janvier 2019, doto enẹ gbeje mi pọ́n bo lẹndọ awukuzọ̀n badabada de jẹ wẹ n’te, he nọ yin Paralysie supranucléaire progressive.

To azán atọ̀n godo, whenue n’to aihun lanmẹyiya tọn de dà, ehe nọ saba yin bibasi to osin agó ji, n’jai bo wẹ́n alọkọ adusi tọn. N’ko to aihun ehe dà din e ma pọ́; aihun he n’yiwanna taun wẹ. Din n’mọdọ agbasakàn ṣie lẹ jẹ azọ́n gbẹ́ ji. Awukuzọ̀n lọ yawu ylan deji to aliho he paṣa mi mẹ, bọ e nọ vẹawuna mi nado dọho, whàngo podọ nado mì nú do vẹ́go mẹ.

N’ko tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado yí azọ́nyinyọnẹn ṣie taidi whẹ̀yidọtọ de zan nado yí adà kleun de wà na nukọnyiyi azọ́n Ahọluduta lọ tọn. N’ko sọ tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado kàn hosọ susu gando azọ́n ṣie go he sọawuhia to linlinwe lẹ mẹ, podọ n’sọ na hodidọ lẹ lẹdo aihọn pé to opli dotozọ́nwatọ po osẹ́n-zọ́nwatọ lẹ po tọn ji, nado yiavùnlọna jlọjẹ he omẹ Jehovah tọn lẹ tindo nado nọ de nukunpedomẹgo dotowhé tọn po mẹzizẹ he ma bẹ hùndido hẹn lẹ po. Amọ́, dile Luku 17:10 dọ do, n’gán dọ ga dọ: ‘Afanumẹ madoalenọ wẹ n’yin. Nuhe n’dona wà wẹ n’wà.’