Jọja lẹ Emi—Mì Lẹzun Klistiani He Whèwhín lẹ to Baptẹm Mìtọn Godo

1. Nudagbe tẹlẹ wẹ jọja susu ko wadotana?

TO WHEMẸWHEMẸ, jọja fọtọ́n susu lẹ wẹ nọ yí baptẹm. Be a ko ze afọdide ehe ya? Eyin mọ wẹ, homẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu gbigbọmẹ tọn towe lẹ po tọn nọ hùn do gowe, podọ nudopolọ wẹ e nọ yin na Jehovah! (Howh. 27:11) Lẹnnupọn vude do nususu he a ko wadotana lẹ ji. A ko yí sọwhiwhe do plọn Biblu, vlavo na owhe delẹ. Nupinplọn towe ko hẹn we kudeji dọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn wẹ Biblu yin. Ṣigba humọ, a ko wá yọ́n Dowatọ owe wiwe enẹ tọn bo ko sọ yiwanna ẹn. Owanyi towe na Jehovah ko siso deji sọmọ bọ todin a klan dewe do wiwe na ẹn, bosọ lẹzun devizọnwatọ etọn he ko yí baptẹm de. Lehe enẹ jiawu do sọ!

2. Etẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ ehe mẹ?

² Ayihaawe ma tin dọ yise towe yin whiwhlepọn to aliho susu lẹ mẹ dile a to nukọnyi nado pegan na baptẹm. Amọ́, dile owhe lẹ to yìyì, a na pehẹ whlepọn yọyọ lẹ. Satani na tẹnpọn nado dekanpona owanyi towe na Jehovah, podọ nado hẹn we jẹla sọn Ewọ dè. (Efe. 4:14) A ma dona dike enẹ ni jọ. Etẹwẹ gán gọalọna we nado hẹn nugbonọ-yinyin towe na Jehovah go bosọ depà klandowiwe tọn towe? A dona to nukọnyi zọnmii—enẹ wẹ nado to ‘vivẹnudo’ nado lẹzun Klistiani he whèwhín de. (Heb. 6:1) Amọ́, nawẹ a gán wàmọ gbọn? Nuhe ji mí na dọhodo to hosọ ehe mẹ niyẹn.

NAWẸ A GÁN LẸZUN KLISTIANI HE WHÈWHÍN DE GBỌN?

3. Etẹwẹ Klistiani lẹpo dona basi to baptẹm yetọn godo?

³ To baptẹm godo, mímẹpo wẹ dona hodo ayinamẹ he apọsteli Paulu na yisenọ hatọ etọn he to Efesu lẹ. E na yé tuli nado lẹzun Klistiani he “whẹ́n pete” lẹ. (Efe. 4:13) To hogbe devo mẹ, yé dona ‘zindonukọn bo to nukọnyiyi basi.’ Mí gán mọnukunnujẹ nuhe dọ Paulu te mẹ whenue e yí whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn jlẹdo whinwhẹ́n agbasamẹ tọn ovi de tọn go. Mẹjitọ lẹ nọ yiwanna viyẹyẹ yetọn bosọ nọ doawagun gandego. Amọ́, e ma gán to viyẹyẹ yin kakadoi. Dile ojlẹ to yìyì, e dona jo “walọ yọpọ tọn lẹ” do. (1 Kọl. 13:11) Nudopolọ wẹ e yin na Klistiani lẹ. To baptẹm godo, mí dona to nukọnyi zọnmii. Mì gbọ mí ni gbadopọnna ayinamẹ delẹ he na gọalọna mí nado wàmọ.

4. Jẹhẹnu tẹwẹ gán gọalọna we nado yinukọn to gbigbọ-liho? Basi zẹẹmẹ. (Filipinu lẹ 1:9)

⁴ Nọ hẹn owanyi towe na Jehovah jideji. A ko yiwanna Jehovah taun. Amọ́, owanyi towe na ewọ gán sọ sinyẹn dogọ. Gbọnna? Apọsteli Paulu donù aliho dopo go to Filipinu lẹ 1:9 mẹ. (Hia.) Paulu hodẹ̀ dọ owanyi Filipinu lẹ tọn “ni nọ to susudeji dogọ.” Enẹwutu, owanyi mítọn gán jideji. Mí gán wàmọ eyin mí dovivẹnu nado tindo “oyọnẹn he pegan po wuntuntun mlẹnmlẹn po.” Dile mí to Jehovah yọnẹn sọ, mọ wẹ owanyi mítọn na ewọ po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn na jẹhẹnu gọna aliho nuyiwa tọn etọn lẹ po na siso dogọ do niyẹn. Ojlo mítọn nado hẹn homẹ etọn hùn nọ sinyẹn deji, bọ mí ma nọ jlo gbede nado wà nudepope he na hẹn ẹn jẹflumẹ. Mí nọ dovivẹnu sinsinyẹn nado doayi nuhe yin ojlo etọn go, gọna lehe mí gán wà ẹ do.

5, 6. Nawẹ mí gán hẹn owanyi mítọn na Jehovah siso deji gbọn? Basi zẹẹmẹ.

⁵ Mí gán hẹn owanyi mítọn na Jehovah siso deji, eyin mí yọ́n Visunnu etọn dogọ, yèdọ mẹhe nọ do jẹhẹnu Otọ́ etọn tọn lẹ hia to pipé mẹ. (Heb. 1:3) Aliho dagbe hugan lọ nado yọ́n Jesu wẹ nado plọn Owe Wẹndagbe tọn ẹnẹ lẹ. Eyin a ma ko tindo aṣa dagbe lọ nado nọ hia Biblu egbesọegbesọ, naegbọn a ma na bẹjẹeji todin? Dile a to kandai he gando Jesu go lẹ hia, na ayidonugo sọwhiwhe tọn jẹhẹnu etọn lẹ. E yọ́n dọnsẹpọ; e gbọn owanyi dali bẹ yọpọvu lẹ do awà ede tọn lẹ mẹ. (Malku 10:13-16) E hẹn devi etọn lẹ voawu; yé ma nọ dibu nado dọ linlẹn yetọn lẹ na ẹn. (Mat. 16:22) To adà ehe mẹ, Jesu hodo apajlẹ Otọ́ olọn mẹ tọn etọn tọn. Jehovah lọsu yọ́n dọnsẹpọ taun. Mí gán nọ hodẹ̀ hlan ẹn. Whenue mí to dẹ̀ho, mí gán nọ dọ nuhe to ahun ji na mí lẹpo na ẹn. Mí nọ deji dọ e ma na gblewhẹdo mí. E yiwanna mí; e nọ hò mítọn pọ́n.—1 Pita 5:7.

⁶ Jesu nọ vẹawu gbẹtọvi lẹ. Apọsteli Matiu dọmọ: “To whenue e mọ gbẹtọgun lẹ, onú yetọn wàlẹblanuna ẹn, na yé yin hinhẹn jẹ agbá bosọ yin kọgbẹ́ e go taidi lẹngbọ lẹ he ma tindo lẹngbọhọtọ de wutu.” (Mat. 9:36) Podọ, etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ Jehovah tọn? Jesu dọmọ: “E ma yin ojlo Otọ́ ṣie he tin to olọn mẹ tọn dọ dopo tata to omẹ pẹvi ehelẹ mẹ ni dọ̀n gba.” (Mat. 18:14) Lehe enẹ miọnhomẹnamẹ do sọ! Dile mí to Jesu yọnẹn dogọ, mọ wẹ owanyi mítọn na Jehovah nọ siso dogọ do niyẹn.

7. Nawẹ gbẹdido hẹ Klistiani he whèwhín lẹ gán gọalọna we gbọn?

⁷ A gán sọ plọn nado nọ do owanyi hia dogọ bosọ yinukọn taidi Klistiani de, eyin a nọ yí whenu zan dopọ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu he whèwhín to agun towe mẹ lẹ po. Nọ doayi lehe yé do ayajẹ do go. Nudide yetọn nado sẹ̀n Jehovah ma nọ vẹna yé. Biọ to yé si nado dọhona we gando numimọ he yé tindo to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ delẹ go. Eyin a jlo na basi nudide titengbe de, nọ kàn ayinamẹ sè yé. To popolẹpo mẹ, “ayinamẹtọ susu gblamẹ wẹ kọdetọn dagbe nọ tin” te.—Howh. 11:14.

8. Etẹwẹ a gán wà eyin e wá jọ bọ a do ayihaawe gando nuhe Biblu dọ go?

⁸ Nọ duto ayihaawe towe lẹ ji. Dile hukan 2tọ donù e go do, Satani na tẹnpọn nado glọnalina we ma nado yinukọn dogọ to gbigbọ-liho. Aliho de he mẹ e gán wàmọ te wẹ nado fọ́n ayihaawe dote na we gando nuplọnmẹ Biblu tọn delẹ go. Di apajlẹ, e yá wẹo kavi e dẹn wẹo, a na wá pehẹ nuplọnmẹ nulẹ wá aimẹ na yede tọn he nọ de yẹyi sọn Jiwheyẹwhe go. To whenue a gbẹ́ pò to pẹvi, a gán nọma nọ lẹnnupọndo hosọ enẹ ji paali kavi sọmọ, amọ́ todin he a ko whẹ́n, vlavo a nọ pehẹ ẹ tlọlọ to wehọmẹ. Nuhe mẹplọntọ towe lẹ nọ dọ nado nọgodona nuplọnmẹ nulẹ wá aimẹ na yede tọn gán nọ taidi nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe bosọ dutomẹji. Amọ́, yé gán nọma ko yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo kunnudenu he dohia dọ Mẹdatọ de tin lẹ ji pọ́n gbede. Flin nunọwhinnusẹ́n he to Howhinwhẹn lẹ 18:17 mẹ he dọmọ: “Omẹ tintan he wá jẹwhẹ nọ taidi mẹhe owhẹ̀ etọn whẹ́n, kakajẹ whenue omẹ awetọ wá bo dedòna ẹn.” Kakati nado kẹalọyi nuplọnmẹ he a nọ sè to wehọmẹ lẹ domọ poun, nọ yí sọwhiwhe do gbadopọnna nugbo he to Ohó Jiwheyẹwhe tọn Biblu mẹ lẹ. Nọ basi dodinnanu to owe mítọn lẹ mẹ. Nọ dọho hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po he ko yise to dai dọ nulẹ wá aimẹ na yede wẹ lẹ. Kanse yé nuhe hẹn yé kudeji dọ Mẹdatọ de tin he yiwanna mí. Hodọdopọ mẹjlọdote tọn mọnkọ lẹ gán gọalọna we nado mọ kunnudenu he dohia dọ Mẹdatọ de tin lẹ.

9. Etẹwẹ a plọn sọn apajlẹ Melissa tọn mẹ?

⁹ Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Melissa mọaleyi taun whenue e basi dodinnanu do hosọ nudida tọn ji.b E dọmọ: “To wehọmẹ, nuplọnmẹ nulẹ wá aimẹ na yede tọn nọ yin zizedonukọnnamẹ to aliho de mẹ he taidi nuhe dutomẹji taun. To tintan whenu, n’nọ dibu nado basi dodinnanu do nuhe nọ fọ́n ayihaawe dote na mi lẹ ji. N’nọ dibu dọ nuyise ṣie lẹ ma na hẹnai eyin yè gbadopọnna yé kitokito. Amọ́, n’mọdọ Jehovah ma nọ jlo dọ mí ni sẹ̀n emi to wunvi mẹ. Enẹwutu, n’jẹ dodinnanu basi ji. N’hia owe lọY a-t-il un Créateur qui se soucie de vous? gọna alọnuwe lọ lẹ La vie a-t-elle été créée? po Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie po. Nuhe sin hudo n’do pẹẹ niyẹn. Eyin n’ko yọnẹn wẹ, n’na ko wàmọ domẹwhenu.”

10, 11. Etẹwẹ gán gọalọna we nado gbọṣi wiweji to walọyizan-liho? (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3, 4)

¹⁰ Nọ gbẹ́ walọyizan ylankan lẹ dai. To owhe aflanmẹ tọn lẹ mẹ, numọtolanmẹ zanhẹmẹ tọn lẹ gán sinyẹn, podọ a gán yin kọgbidina nado doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ. Satani jlo dọ a ni joawuna ojlo towe lẹ. Etẹwẹ gán gọalọna we nado gbọṣi wiweji to walọyizan-liho? (Hia 1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3, 4.) To odẹ̀ mẹdetiti tọn towe lẹ mẹ, nọ dọ numọtolanmẹ towe lẹ na Jehovah. Dọ lehe e nọ ṣí na we taun na ẹn, bo biọ to e si nado na we huhlọn. (Mat. 6:13) Flindọ ojlo Jehovah tọn wẹ nado gọalọna we, e ma yin nado gblewhẹdo we. (Salm. 103:13, 14) A gán sọ lẹhlan Ohó Jiwheyẹwhe tọn nado mọ alọgọ. E ma bọawuna Melissa he go mí donù wayi nado diahi hẹ linlẹn mawé lẹ. E dọmọ: “Biblu hihia egbesọegbesọ gọalọna mi ma nado jogbe gbede. Enẹ nọ flinnu mi dọ Jehovah tọn wẹ n’yin, bọ n’sọ jlo nado sẹ̀n ewọ.”—Salm. 119:9.

¹¹ Ma nọ tẹnpọn nado didẹ nuhahun towe lẹ na dewe blo. Nọ dọho hẹ mẹjitọ towe lẹ gando nuhe pehẹ a te lẹ go. Na nugbo tọn, e ma nọ bọawu nado dọho gando whẹho mẹdetiti tọn mọnkọ lẹ go, amọ́ nujọnu wẹ e yin nado wàmọ. Melissa dọmọ: “N’hodẹ̀ bo biọ adọgbigbo, podọ n’dọho hẹ otọ́ ṣie gando nuhahun ṣie go. Enẹgodo, agbọ́ ṣie jẹdò taun. N’yọnẹn dọ homẹ Jehovah tọn hùn do go e.”

12. Nawẹ a gán nọ basi nudide dagbe lẹ gbọn?

¹² Nọ dike nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ ni nọ deanana we. Dile a to whinwhẹ́n, mẹjitọ towe lẹ na nọ na we dotẹnmẹ dogọ nado nọ basi nudide lẹ na dewe. Amọ́, numimọ he a do to gbẹ̀mẹ gbẹ́ do dogbó. Nawẹ a gán dapana nuṣiwa de he na bẹpla haṣinṣan towe hẹ Jehovah gbọn? (Howh. 22:3) Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Kari dọ nuhe gọalọna ẹn nado basi nudide dagbe lẹ. E wá mọdọ Klistiani he whèwhín lẹ ma do hudo todohukanji osẹ́n tọn he na nọ deanana yé to ninọmẹ lẹpo mẹ. E dọmọ: “N’dona mọnukunnujẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ mẹ kakati nido yin osẹ́n lẹ poun.” Whenue a to Biblu hia, nọ kanse dewe dọ: ‘Etẹwẹ adà ehe plọn mi gando linlẹn Jehovah tọn go? Be e bẹ nunọwhinnusẹ́n he n’gán yizan nado deanana walọyizan ṣie lẹ hẹn wẹ ya? Eyin mọ wẹ, dagbe tẹwẹ e na wà na mi eyin n’yí yé do yizan mẹ?’ (Salm. 19:7; Isa. 48:17, 18) Eyin a nọ hia Biblu bo nọ lẹnayihamẹpọn do nunọwhinnusẹ́n etọn lẹ ji, a na mọdọ e na bọawuna we dogọ nado nọ basi nudide he nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn lẹ. Dile a to nukọnyiyi basi, a na doayi e go dọ a ma do hudo osẹ́n de tọn to ninọmẹ lẹpo mẹ, na a na mọnukunnujẹ pọndohlan Jehovah tọn gando whẹho lẹ go mẹ wutu.

13. Nawẹ họntọn dagbe lẹ gán yinuwado ji we gbọn? (Howhinwhẹn lẹ 13:20)

¹³ Nọ de họntọn he yiwanna Jehovah lẹ. Dile mí dọ do wayi, họntọn he a nọ de lẹ gán gọalọna we taun nado lẹzun Klistiani he whèwhín de. (Hia Howhinwhẹn lẹ 13:20.) Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Sara hẹn ayajẹ etọn bu. Enẹgodo, nude jọ he gọalọna ẹn nado vọ́ pọndohlan etọn jlado. Sara dọmọ: “N’jihọntọn dagbe lẹ to ojlẹ he mẹ n’do hudo etọn te pẹẹ. Yẹn po mẹmẹyọnnu jọja de po nọ plọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn dopọ to osẹ lẹpo mẹ. Họntọn devo gọalọna mi nado jẹ gblọndo na ji to opli lẹ ji. Nuyiwadomẹji họntọn ṣie lẹ tọn zọ́n bọ n’jẹ oplọn mẹdetiti tọn po odẹ̀ po ylọ dọ nujọnu ji dogọ. N’jẹ awuwlena haṣinṣan he lodo de hẹ Jehovah ji, podọ n’sọ vọ́ do ayajẹ whladopo dogọ.”

14. Nawẹ Julien jihọntọn dagbe lẹ gbọn?

¹⁴ Nawẹ a gán jihọntọn hẹ mẹhe na yinuwado ji we to aliho dagbe mẹ lẹ gbọn? Julien, he to sinsẹ̀n to alọnu taidi mẹho agun tọn de dọmọ: “Whenue n’gbẹ́ yin jọja, n’jihọntọn dagbe lẹ dile n’to mahẹ tindo to lizọnyizọn lọ mẹ. Họntọn ehelẹ hunzo, podọ yé gọalọna mi nado mọ lehe lizọnyizọn lọ gán hẹn awuvivi wá do. N’jẹ lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn yí do basi yanwle ṣie ji. N’wá mọdọ n’to odò gbẹdido dagbe po họntọnjiji nujọnu tọn lẹ po tọn jẹ, na n’nọ jihọntọn hẹ mẹhe to ohá ṣie ji lẹ kẹdẹ wutu. To nukọn mẹ, n’sọ jihọntọn dagbe lẹ to Bẹtẹli. Apajlẹ yetọn gọalọna mi nado nọ de ayidedai dagbe lẹ, podọ ehe dọ̀n mi sẹpọ Jehovah dogọ.”

15. Avase he gando gbẹdido go tẹwẹ Paulu na Timoti? (2 Timoti 2:20-22)

¹⁵ Etẹwẹ a na wà eyin a wá mọdọ mẹde to agun towe mẹ ma yin ogbẹ́ dagbe na we? Paulu yọnẹn dọ mẹdelẹ to agun Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn mẹ ma tindo pọndohlan gbigbọmẹ tọn, enẹwutu, e na avase Timoti nado nọla na yé. (Hia 2 Timoti 2:20-22.) Họntọnjiji mítọn hẹ Jehovah họakuẹ. Mí ma dona na dotẹnmẹ mẹdepope nado hẹn haṣinṣan he mí dovivẹnu sinsinyẹn nado wleawuna hẹ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn gble.—Salm. 26:4.

NAWẸ YANWLE LẸ ZIZEDAI GÁN GỌALỌNA WE NADO YINUKỌN TO GBIGBỌ-LIHO GBỌN?

16. Yanwle wunmẹ tẹlẹ wẹ a dona de?

¹⁶ Nọ ze yanwle dagbe lẹ donukọnna dewe. Nọ de yanwle he na hẹn yise towe lodo bosọ gọalọna we nado lẹzun Klistiani he whèwhín lẹ. (Efe. 3:16) Di apajlẹ, a gán basi dide nado hẹn aṣa oplọn mẹdetiti tọn towe po Biblu hihia tọn towe po pọnte dogọ. (Salm. 1:2, 3) Kavi a gán mọdọ e biọ dọ emi ni na ayidonugo whla nẹmu he emi nọ hodẹ̀ gọna nuhe emi nọ dọ to odẹ̀ emitọn lẹ mẹ dogọ. Vlavo e na biọ dọ a ni wleawuna mawazẹjlẹgo dogọ to nudide he a nọ basi gando ayidedai po whenu towe yiyizan po go lẹ mẹ. (Efe. 5:15, 16) Eyin Jehovah mọdọ a to kanván nado yinukọn dogọ, homẹ etọn na hùn.

17. Ayajẹ tẹwẹ alọgigọna mẹdevo lẹ nọ hẹnwa?

¹⁷ A na lẹzun Klistiani he whèwhín dogọ de eyin a nọ gọalọna mẹdevo lẹ. Jesu dọmọ: “Ayajẹ sù to nunamẹ mẹ hú to mimọyi mẹ.” (Owalọ 20:35) E na wà dagbe na we taun eyin a nọ yí whenu towe po huhlọn jọja-whenu tọn towe po zan nado gọalọna mẹdevo lẹ. Di apajlẹ, a gán yí do basi yanwle nado nọ gọalọna mẹhomẹ po madogánnọ he to agun towe mẹ lẹ po. A gán nọ yilizọn na yé kavi gọalọna yé nado zan nuyizan lẹtliki tọn yetọn lẹ. Eyin mẹmẹsunnu de wẹ a yin, yí do basi yanwle nado lẹzun devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de po linlẹn lọ po nado wadevizọn na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu towe lẹ po. (Flp. 2:4) A nasọ do owanyi hia mẹhe ma to agun lọ mẹ lẹ gbọn wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn mimá hẹ yé dali. (Mat. 9:36, 37) Dile e yọnbasi do, yí do basi yanwle nado nọ tindo mahẹ to adà lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn delẹ mẹ.

18. Nawẹ lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn gán gọalọna we nado whẹ́n to gbigbọ-liho gbọn?

¹⁸ Lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn gán hùn dotẹnmẹ susu lẹ dote na we nado yinukọn to gbigbọ-liho. Gbehosọnalitọ bibasi gán hẹn ẹn yọnbasi na we nado yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn. A gán penugo nado sẹ̀n to Bẹtẹli kavi to tito họ̀gbigbá yẹwhehọluduta tọn de mẹ. Mẹmẹyọnnu gbehosọnalitọ jọja de he nọ yin Kaitlyn dọmọ: “Whenu yiyizan to lizọnyizọn lọ mẹ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu numimọnọ lẹ po gọalọna mi taun nado whẹ́n to gbigbọ-liho to baptẹm ṣie godo. Apajlẹ yetọn whàn mi nado hẹn oyọnẹn Biblu tọn ṣie jideji bọ nugopipe mẹpinplọn tọn ṣie sọ pọnte dogọ.”

19. Dona tẹlẹ sin vivi wẹ a na dù dile a to nukọnyi to gbigbọ-liho?

¹⁹ Dile a to nukọnyi to gbigbọ-liho, a na duvivi dona susu lẹ tọn. A na dapana afọdidona yanwle ovọ́ he na zọ́n bọ a na hẹn jọja-whenu towe gú lẹ. (1 Joh. 2:17) A ma na mọ awufiẹsa he nudide ylankan lẹ bibasi nọ hẹnwa. Kakatimọ, a na tindo kọdetọn dagbe po ayajẹ nujọnu tọn po. (Howh. 16:3) Apajlẹ dagbe towe na na tuli yisenọ hatọ towe lẹ, yèdọ jọja po mẹho po. (1 Tim. 4:12) Podọ hú popolẹpo, a na duvivi jijọho po pekọ he nọ wá sọn homẹ Jehovah tọn hinhẹn hùn, gọna haṣinṣan pẹkipẹki de tintindo hẹ ẹ po mẹ tọn.—Howh. 23:15, 16.