Nọ Họ́ Dewe Sọta Whlepọn Lẹ

1, 2. (a) Avase tẹwẹ Jesu na devi etọn lẹ? (b) Naegbọn devi lẹ do joawuna awugbopo yetọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ lẹ.)

“NUGBO wẹ dọ gbigbọ to jijlo taun, ṣigba agbasa yin madogánnọ.”a (Mat. 26:41b) Po hogbe ehelẹ po, Jesu dohia dọ emi mọnukunnujẹemẹ dọ mapenọ wẹ mí yin. Amọ́, hogbe etọn lẹ sọ bẹ avase de hẹn: Enẹ wẹ yindọ mí dona to aṣeji ma nado nọ dejido míde go zẹjlẹgo. Gànhiho kleun delẹ whẹpo Jesu do yí hogbe ehelẹ zan, devi etọn lẹ ko dopà dọ yé ma na jo Ogán yetọn do gbede. (Mat. 26:35) Mẹwhinwhàn yetọn ma ylan. Amọ́, yé ma yọnẹn dọ yé gán yawu hònúpla to kọgbidinamẹ glọ. Enẹwutu Jesu na yé avase dọmọ: “Mì gbọṣi nukle bo nọ hodẹ̀ to whepoponu, na mì nikaa biọ whlepọn mẹ.”—Mat. 26:41a.

² E blawu dọ devi lẹ gboawupo nado gbọṣi nukle. Whenue Jesu yin wiwle, be yé gbọṣi e dè ya kavi yé dibu bo doge-wezun mẹ? Na devi lẹ ma to aṣeji wutu, yé wà nuhe yelọsu lẹ yí onù yetọn do gbẹ́ dọ emi ma na wà gbede lọ, enẹ wẹ yindọ yé gbẹ́ Jesu dai.—Mat. 26:56.

3. (a) Nado to nugbonọ yin na Jehovah zọnmii, naegbọn mí dona dapana jidide do míde go zẹjlẹgo? (b) Etẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ ehe mẹ?

³ Mí ma dona nọ dejido míde go zẹjlẹgo. Nugbo wẹ dọ mí magbe ma nado dike nudepope ni hẹn mí jẹla sọn Jehovah dè. Amọ́ mapenọ wẹ mí yin, bo gán yin whiwhlepọn nado wà nuhe ma sọgbe. (Lom. 5:12; 7:21-23) Eyin mẹde ma na mí avase, mí gán wá mọ míde to ninọmẹ delẹ mẹ he na zọ́n bọ nuhe ma sọgbe gán taidi nuhe sọgbe taun na mí. Nado to nugbonọ yin na Jehovah po Visunnu etọn po zọnmii, mí dona hodo ayinamẹ Jesu tọn nado nọ họ́ míde sọta mẹtẹnpọn lọ nado waylando. Hosọ ehe gán gọalọna mí nado wàmọ. Jẹnukọn whẹ́, mí na gbadopọnna adà delẹ he mẹ mí dona nọ họ́ míde te taun. Enẹgodo, mí na dọhodo lehe mí na basi hihọ́na míde sọta mẹtẹnpọn lẹ do ji. Gbọngodo, mí na mọ lehe mí na to míde họ́ zọnmii do.

ADÀ TẸLẸ MẸ WẸ MÍ DONA NỌ HỌ́ MÍDE TE?

4, 5. Naegbọn mí dona zindonukọn nado nọ họ́ míde etlẹ yin sọta ylando flinflin lẹ?

⁴ Etlẹ yin ylando he ma sinyẹn sọmọ lẹ gán dekanpona haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah. Podọ, yé gán sisẹ́ mí nado waylando sinsinyẹn lẹ.

⁵ Mímẹpo wẹ nọ yin whiwhlepọn nado waylando. Amọ́ dopodopo mítọn wẹ do nuhe gán yawu hẹn mí dahli lẹ, vlavo mẹdelẹ tọn wẹ nado waylando sinsinyẹn, nado doalọ to walọyizan mawé wunmẹ de mẹ kavi nado joawuna pọndohlan aihọn tọn. Di apajlẹ, mẹde gán to ahidi hẹ mẹtẹnpọn lọ nado jai jẹ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ. Mẹdevo gán tindo ojlo sinsinyẹn lọ na walọyizan mawé delẹ taidi vijinu yíyí do daihun kavi yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn. Mẹdevo gán sọ to ahidi hẹ obu gbẹtọ tọn, gbigbọ jlòkoko tọn, homẹgble aplà kavi nudevo. Dile Jakọbu dọ do, “mẹdopodopo nọ yin whiwhlepọn dile e yin dindọn yì bo yin omọ̀ do na gbọn ojlo edetiti tọn dali.”—Jak. 1:14.

6. Nugbo tẹwẹ mí dona kẹalọyi?

⁶ Be a yọ́n adà delẹ he mẹ a nọ yawu yin whiwhlepọn te ya? E ma yọ́n nado klọ míde bo gbẹ́ nado kẹalọyi awugbopo mítọn lẹ, kavi wá tadona kọ̀n dọ mílẹ ma gán jai jẹ ylando mẹ gbede. (1 Joh. 1:8) To popolẹpo mẹ, Paulu dohia dọ etlẹ yin mẹhe “pegan to gbigbọ-liho lẹ” gán joawuna mẹtẹnpọn eyin yé ma to aṣeji. (Gal. 6:1) Mí dona nọ dọ nugbo na míde bosọ nọ yọ́n adà he mẹ mí do awugbopo te lẹ.—2 Kọl. 13:5.

7. Etẹwẹ mí dona na ayidonugo vonọtaun? Na apajlẹ.

⁷ Etẹwẹ mí dona wà tlolo he mí doayi adà enẹlẹ he mẹ e bọawu taun dọ mí ni jai jẹ mẹtẹnpọn mẹ te go? Mí dona vọ́ bowlena míde! Di apajlẹ to ojlẹ Biblu tọn lẹ mẹ, adà adó tòdaho de tọn he do owù hugan wẹ fie họngbo etọn lẹ te. Enẹwutu, họngbo lọ lẹ nọ yin hihọ́-basina taun. Mọdopolọ, mí dona na ayidonugo vonọtaun adà depope he mẹ mí mọdọ mí do awugbopo te.—1 Kọl. 9:27.

LEHE MÍ NỌ HỌ́ MÍDE DO

8, 9. Nawẹ dẹpẹ he hó owe Howhinwhẹn lẹ weta 7​tọ dọ lọ dona ko họ́ ede ma nado jai jẹ ylando mẹ gbọn? (Howhinwhẹn lẹ 7:8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Nawẹ mí gán họ́ míde gbọn? Lẹnnupọndo nuhe mí gán plọn sọn apajlẹ dẹpẹ he hó Howhinwhẹn lẹ weta 7 dọ lẹ tọn mẹ ji. E doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ hẹ yọnnu gblewanọ de. Wefọ 22​tọ dọ dọ “to ajiji mẹ,” dẹpẹ lọ hodo yọnnu lọ gọ̀-gọ̀-gọ̀. Amọ́ dile wefọ he jẹnukọn lẹ dohia do, dẹpẹ lọ ko basi nudide nulú tọn delẹ, ehe wá plan ẹn vudevude jẹ ylando kọ̀n.

⁹ Afọdide tẹlẹ wẹ plan ẹn jẹ ylando kọ̀n? Jẹnukọn whẹ́ dile tenu to dido, e “jugbọn tòhomẹ-liho lọ ji sẹpọ aliklan [yọnnu gblewanọ lọ tọn].” Enẹgodo, e zinzọnlin dedo ohọ̀ yọnnu lọ tọn kọ̀n. (Hia Howhinwhẹn lẹ 7:8, 9.) Podọ whenue e mọ yọnnu lọ, e ma lẹkọ. Kakatimọ, e dike bọ e donùnùgo na ẹn, bosọ dotoaina yọnnu lọ dile e to hodọ gando avọ́sinsan jijọho tọn he e ko basi lẹ go vlavo nado hẹn dẹpẹ lọ lẹndọ emi ma yin gbẹtọ ylankan de. (Hia Howhinwhẹn lẹ 7:13, 14, 21.) Eyin dẹpẹ ehe ko dapana afọdide owù tọn he nọ planmẹ jẹ ylando kọ̀n lẹ wẹ, e na ko basi hihọ́na ede sọn mẹtẹnpọn po ylando po mẹ.

10. Nawẹ mẹde gán jai jẹ nuṣiwa dopolọ mẹ to egbehe taidi dẹpẹ lọ gbọn?

¹⁰ Kandai Sọlomọni tọn ehe do nuhe gán jọ do sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn depope go hia. E gán jai jẹ ylando sinsinyẹn mẹ bọ to enẹgodo e na ṣí na ẹn dọ “ajiji mẹ” wẹ nulọ lẹpo jọ te. Kavi e gán dọ dọ “emi ma donukun etọn.” Podọ, eyin e lẹnnupọndo nuhe jọ lọ ji ganji, e yọnbasi dọ ni mọdọ emi ko ze afọdide nulú tọn delẹ he plan ẹn jẹ ylanwiwa kọ̀n. Afọdide ehelẹ gán ko bẹ gbẹdido ylankan lẹ, ayidedai mawé, kavi nọtẹn he ma sọgbe lẹ yìyì hẹn, vlavo nukun-sọ-nukun kavi to Intẹnẹt ji. E gán ko sọ doalọtena dẹ̀hiho, Biblu hihia, opli lẹ kavi kunnudegbe yìyì. To popolẹpo mẹ, e ma na ko jai jẹ ylando mẹ to ajiji mẹ, kẹdẹdile dẹpẹ he hó owe Howhinwhẹn lẹ tọn dọ lọ ma jai jẹ ylando mẹ “to ajiji mẹ” do.

11. Ma nado jai jẹ ylando mẹ, etẹwẹ mí dona dapana?

¹¹ Etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ? Gbọnvona dọ mí dona dapana ylando, mí sọ dona nọ họ̀nna afọdide he nọ planmẹ jẹ e kọ̀n lẹ. Sọlomọni zinnudo nuagokun ehe ji whenue e ko dọho gando nuhe jọ do dẹpẹ lọ po yọnnu gblewanọ lọ po go godo. To whenue e to hodọ gando yọnnu lọ go, e dọmọ: “A danbú yì ali etọn lẹ ji blo.” (Howh. 7:25) E sọ dọ dọ: “Nọ nọla na yọnnu mọnkọtọn; a sẹpọ họntonu ohọ̀ etọn tọn blo.” (Howh. 5:3, 8) Mọwẹ, mí nọ basi hihọ́na míde ma nado jai jẹ ylando mẹ eyin mí nọ nọla na ninọmẹ he gán plan mí jẹ ylanwiwa kọ̀n lẹ.b Ehe gán biọ dọ mí ni dapana ninọmẹ delẹ kavi nuwiwa delẹ he to paa mẹ ma ylan na Klistiani lẹ, amọ́ bo ka gán dọ̀n mí biọ whlepọn mẹ.—Mat. 5:29, 30.

12. Gbemima tẹwẹ Jobu basi, podọ nawẹ enẹ gọalọna ẹn nado họ́ ede sọta mẹtẹnpọn gbọn? (Jobu 31:1)

¹² Nado dapana ninọmẹ he nọ planmẹ jẹ ylando kọ̀n lẹ, e na biọ dọ mí ni magbe sinsinyẹn. Nuhe Jobu wà niyẹn. E “basi alẹnu de hẹ nukun [etọn] lẹ” ma nado na ayidonugo yọnnu devo lẹ po ojlo mawé po gbede. (Hia Jobu 31:1.) Titẹdo gbemima etọn go na gọalọna ẹn nado nọla na ayọdide. Mílọsu sọgan magbe nado dapana nudepope he gán dọnmẹ do whlepọn mẹ.

13. Naegbọn mí dona họ́ nulẹnpọn mítọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ lẹ.)

¹³ Mí sọ dona basi hihọ́na nulẹnpọn mítọn. (Eks. 20:17) Mẹdelẹ nọ lẹndọ nude ma ylan to e mẹ nado nọ lẹnnupọndo nuhe ma sọgbe lẹ ji, eyin yé ma ko gbẹ́ doalọ to yé mẹ. Amọ́ nulẹnpọn enẹ ma sọgbe. Mẹhe nọ lẹnnupọndo ojlo mawé de ji to sinhúna ojlo lọ wẹ. To linlẹn de mẹ, ewọ lọsu wẹ hùn dotẹnmẹ dote na mẹtẹnpọn de he e na wá pehẹ. Nugbo wẹ dọ linlẹn ylankan lẹ na nọ wá ayiha mẹ na mí sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Aṣli lọ wẹ nado gbẹ́ yé dai to afọdopolọji bo yí linlẹn dagbe lẹ do diọtẹnna yé. Eyin mí wàmọ, mí na gbò osi na ohla do ovu, bo ma na wá jai jẹ ylando sinsinyẹn lẹ mẹ.—Flp. 4:8; Kol. 3:2; Jak. 1:13-15.

14. Nudevo tẹwẹ gán gọalọna mí nado họ́ míde sọta mẹtẹnpọn?

¹⁴ Nudevo tẹwẹ mí dona wà nado basi hihọ́na míde sọta whlepọn kavi mẹtẹnpọn lẹ? Mí dona kudeji mlẹnmlẹn dọ mí na nọ mọaleyi to whepoponu eyin mí nọ setonuna osẹ́n Jehovah tọn lẹ. To whedelẹnu, e gán nọ vẹawuna mí nado hẹn linlẹn po ojlo mítọn lẹ po tin to kọndopọ mẹ hẹ nuhe Jiwheyẹwhe yiwanna, amọ́ jijọho ahun mẹ tọn he mí na duvivi etọn ma gán yin yiyijlẹdo vivẹnu he mí do lẹ go.

15. Nawẹ awuwiwlena ojlo he sọgbe lẹ gán gọalọna mí nado họ́ míde sọta mẹtẹnpọn lẹ gbọn?

¹⁵ Mí dona wleawuna ojlo he sọgbe lẹ. Eyin mí plọn nado nọ “gbẹwanna nuhe ylan, bo yiwanna nuhe yin dagbe,” mí na hẹn gbemima mítọn nado nọ wà nuhe sọgbe bo nọ dapana ninọmẹ he nọ dọnmẹ do ylando mẹ lẹ sinyẹn deji. (Amọ. 5:15) Ojlo he sọgbe lẹ nasọ na mí huhlọn nado nọtegli, eyin mí wá mọ míde to whlepọn de he mí ma gán ko mọ hlan jẹnukọn kavi dapana mẹ.

16. Nawẹ nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ gán gọalọna mí nado nọ họ́ míde zọnmii gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ lẹ.)

¹⁶ Nawẹ mí gán wleawuna ojlo he sọgbe lẹ gbọn? Mí dona nọ hẹn alọnu mítọn ján to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ dile e yọnbasi do. Whenue mí to opli Klistiani tọn lẹ ji kavi to lizọnyizọn lọ mẹ, mí ma nọ yawu yin whiwhlepọn nado wà nuhe ma sọgbe. Kakatimọ, mí nọ wleawuna ojlo lọ nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn. (Mat. 28:19, 20; Heb. 10:24, 25) Eyin mí nọ plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn bosọ nọ lẹnayihamẹpọn deji, mí na hẹn owanyi mítọn na nuhe sọgbe wiwà gọna wangbẹna mítọn na nuhe ma sọgbe wiwà sinyẹn deji. (Jọṣ. 1:8; Salm. 1:2, 3; 119:97, 101) Flindọ Jesu dọna devi etọn lẹ dọmọ: Mì “nọ hodẹ̀ to whepoponu, na mì nikaa biọ whlepọn mẹ.” (Mat. 26:41) Lehe mí to whenu yizan dopọ hẹ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn to odẹ̀ mẹ do sọ, mọ wẹ mí nọ mọ alọgọ etọn bosọ nọ hẹn gbemima mítọn nado hẹn homẹ etọn hùn sinyẹn deji do niyẹn.—Jak. 4:8.

ZINDONUKỌN NADO NỌ HỌ́ DEWE

17. Ayilinlẹn tẹwẹ Pita joawuna whlasusu?

¹⁷ Matin ayihaawe, mí gán duto ayilinlẹn mapé tọn delẹ ji mlẹnmlẹn. Amọ́, mí gán mọdọ mí gbẹ́ to ahidi hẹ ayilinlẹn devo lẹ. Lẹnnupọndo apajlẹ apọsteli Pita tọn ji. E joawuna obu gbẹtọ tọn whenue e mọ́n Jesu whla atọ̀n. (Mat. 26:69-75) E taidi dọ Pita ko duto obu gbẹtọ tọn etọn ji whenue e yí adọgbigbo do dekunnu to Sanhedlin lọ nukọn. (Owalọ 5:27-29) Amọ́ owhe delẹ to enẹgodo, e doalọtena núdùdù dopọ hẹ Klistiani he ma yin Ju lẹ, “na e to budina mẹhe gboadà lẹ wutu.” (Gal. 2:11, 12) Pita vọ́ jai jẹ obu gbẹtọ tọn mẹ whladopo dogọ. Vlavo e ma ko dudeji mlẹnmlẹn dai.

18. Etẹwẹ gán jọ do ayilinlẹn ylankan delẹ go?

¹⁸ Mí gán mọ míde to ninọmẹ mọnkọ mẹ. Gbọnna? Ayilinlẹn de he ji mí lẹndọ mí ko dute gán sọ tẹ́n mí pọ́n whladopo dogọ. Di apajlẹ, mẹmẹsunnu de dọmọ: “N’doalọtena yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn na owhe ao bosọ kudeji dọ n’ko dogodo e mlẹnmlẹn. Amọ́, ayilinlẹn lọ gbẹ́ to finẹ fẹẹ bo to tepọn ninọmẹ he gán zọ́n bọ e na gọ̀ fọ́n.” Mí dopẹ́ dọ mẹmẹsunnu mítọn ma jogbe. E mọdọ e na biọ dọ emi ni nọ dovivẹnu dogọ egbesọegbesọ nado duto aṣa ylankan ehe ji, vlavo na pipotọ gbẹzan etọn tọn to titonu ehe mẹ. Po alọgọ asi etọn po mẹho agun tọn lẹ tọn po, e ze afọdide sinsinyẹn lẹ nado nọavùnte sọta yẹdide fẹnnuwiwa tọn pinpọn.

19. Nawẹ mí gán nọavùnte sọta ayilinlẹn he ji mí ma ko dute de gbọn?

¹⁹ Nawẹ mí gán nọavùnte sọta ayilinlẹn he ji mí ma ko dute de, na e nikaa plan mí jẹ ylando kọ̀n gbọn? Ayinamẹ Jesu tọn gando mẹtẹnpọn go hihodo na gọalọna mí, e dọmọ: “Mì gbọṣi nukle.” Etlẹ yin to ojlẹ he mẹ a lẹndọ emi dohuhlọn te lẹ, gbẹ́ zindonukọn nado nọ dapana ninọmẹ he gán plan we biọ whlepọn mẹ lẹ. (1 Kọl. 10:12) Zindonukọn nado to nuhe a wà bọ e do pà we wayi lẹ wà. Howhinwhẹn lẹ 28:14 dọmọ: “Ayajẹnọ wẹ ewọ he nọ họ́ ede to whelẹponu.”—2 Pita 3:14.

ALE HE MẸDEHIHỌ́ ZỌNMII NỌ HẸNWA LẸ

20, 21. (a) Ale tẹlẹ wẹ mí na mọyi eyin mí zindonukọn nado nọ họ́ míde sọta mẹtẹnpọn lẹ? (b) Eyin mí nọ yí adà mítọn wà, etẹwẹ mí na donukun sọn Jehovah dè? (2 Kọlintinu lẹ 4:7)

²⁰ Mí gán kudeji dọ eyin mí zindonukọn nado nọ họ́ míde sọta mẹtẹnpọn kavi whlepọn lẹ, vivẹnudido mítọn ma na yin sin-bado-pápá-nẹgbé. Ayajẹ he gbẹninọ sọgbe hẹ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ na hẹnwa na mí na sù taun yijlẹdo ‘gbẹdudu ojlẹ gli’ tọn he ylando gán hẹnwa go. (Heb. 11:25; Salm. 19:8) Nuhewutu mí do yin didá wẹ nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ aliho Jehovah tọn lẹ. (Jen. 1:27) Gbọnmọ dali, mí na tindo ayihadawhẹnamẹnu wiwe de bo nasọ gbọṣi hukan ji nado nọgbẹ̀ kakadoi.—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Juda 20, 21.

²¹ Na nugbo tọn, “agbasa yin madogánnọ.” Amọ́ enẹ ma dohia dọ wà-gbọn-de-ma-tin. Jehovah nọ wleawufo nado na mí huhlọn he sin hudo mí do. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 4:7.) Ṣigba, flindọ huhlọn he hú jọwamọ tọn wẹ Jiwheyẹwhe nọ namẹ. Azọngban mítọn wẹ nado zan huhlọn jọwamọ tọn mítọn, enẹ wẹ nado nọ dovivẹnu egbesọegbesọ nado họ́ míde sọta mẹtẹnpọn lẹ. Eyin mí yí adà mítọn wà, mí gán kudeji dọ Jehovah na na gblọndo na odẹ̀ mítọn nado na mí huhlọn dogọ whenue mí do hudo etọn. (1 Kọl. 10:13) Mọwẹ, po alọgọ Jehovah tọn po, mí gán nọ to míde họ́ zọnmii sọta mẹtẹnpọn lẹ.