HOSỌ OPLỌN TỌN 18
OHÀN 65 Yinukọn!
Mẹmẹsunnu Jọja lẹ Emi—Mì Hodo Apajlẹ Malku po Timoti po Tọn
“Plan Malku hẹn wá, na ewọ yọ́n-na-yizan na mi to lizọnyizọn lọ mẹ.”—2 TIM. 4:11.
NUHE E BẸHẸN
Lehe apajlẹ Malku po Timoti po tọn gán gọalọna mẹmẹsunnu jọja lẹ nado wleawuna jẹhẹnu he yé do hudo etọn nado yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ do.
1, 2. Avùnnukundiọsọmẹnu tẹlẹ wẹ sọgan ko glọnalina Malku po Timoti po nado yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ?
MẸMẸSUNNU jọja lẹ emi, be mì jlo na wà susu dogọ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ bo gọalọna mẹhe to agun mìtọn mẹ lẹ dogọ ya? Ayihaawe matin dọ mì jlo. Lehe e yin homẹhunnu do sọ nado mọ jọja sunnu susu he nọ ze yede jo sọn ojlo mẹ nado yilizọn na mẹdevo lẹ! (Salm. 110:3) Amọ́, mì gán pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu lẹ. Be a nọ whleawu nado gbloada na lizọnyizọn towe, na a to budi na lehe nulẹ na wá yì do wutu wẹ ya? Be a ko whleawu nado kẹalọyi azọ́ndenamẹ de pọ́n, na a mọdọ emi ma pegan wutu wẹ ya? Eyin mọ wẹ, e ma yin hiẹ ji wẹ e bẹsọn.
2 Malku po Timoti po pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu dopolọ lẹ. Amọ́, yé ma dike bọ budidi gando lehe nulẹ na wá yì do go kavi numimọ he whèdo yé ni glọnalina yé nado yilizọn na mẹdevo lẹ. E yọnbasi dọ Malku na ko tin to owhé dagbedagbe de gbè to pọmẹ hẹ onọ̀ etọn to whenue e yin oylọ-basina nado zingbejizọnlin hẹ apọsteli Paulu po Balnaba po to gbejizọnlin mẹdehlan tọn yetọn tintan whenu. (Owalọ 12:12, 13, 25) Malku jo lẹdo he e jẹakọ hẹ enẹ do nado gbloada na lizọnyizọn etọn. Jẹnukọn whẹ́, e sẹtẹn yì Antioku. Enẹgodo, e hodo Paulu po Balnaba po yì fidindẹn devo lẹ. (Owalọ 13:1-5) Mọdopolọ, e yọnbasi dọ Timoti gbẹ́ pò to whégbè po mẹjitọ etọn lẹ po to whenue Paulu basi oylọna ẹn nado kọnawudopọ hẹ ẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ. Na Timoti yin jọja bo ma tindo numimọ de wutu, e sọgan ko mọdọ emi ma pegan bo dọ̀n yonu do godo. (Yijlẹdo 1 Kọlintinu lẹ 16:10, 11; gọna 1 Timoti 4:12 go.) Amọ́, e kẹalọyi oylọ-basinamẹ Paulu tọn, podọ taidi kọdetọn de, e duvivi dona susu lẹ tọn.—Owalọ 16:3-5.
3. (a) Obá tẹ mẹ wẹ Paulu yọ́n pinpẹn Malku po Timoti po tọn jẹ? (2 Timoti 4:6, 9, 11) (Sọ pọ́n yẹdide lọ lẹ.) (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
3 Malku po Timoti po bẹ numimọ he họakuẹ lẹ pli bo plọn nado didá azọngban pinpẹn lẹ to jọja whenu yetọn. Paulu yọ́n pinpẹn jọja sunnu ehelẹ tọn sọmọ bọ to nukọn mẹ, e jlo dọ yé ni to apá emitọn whenue e mọdọ okú emitọn to dindọnsẹpọ. (Hia 2 Timoti 4:6, 9, 11.) Jẹhẹnu Malku po Timoti po tọn tẹlẹ wẹ zọ́n bọ Paulu do yiwanna yé sọmọ? Nawẹ mẹmẹsunnu jọja lẹ gán hodo apajlẹ yetọn gbọn? Podọ nawẹ jọja sunnu lẹ gán mọaleyi sọn ayinamẹ otọ́ tọn nkọ he Paulu na lẹ mẹ gbọn?
Na Malku po Timoti po didá azọngban lẹ to whenue yé gbẹ́ yin jọja wutu, yé lẹzun mẹyiwanna lẹ na Paulu (Pọ́n hukan 3tọ)b
HODO APAJLẸ MALKU TỌN—NỌ WLEAWUFO NADO YILIZỌN NAMẸ
4, 5. Nawẹ Malku do ojlo etọn nado yilizọn na mẹdevo lẹ hia gbọn?
4 Sọgbe hẹ owe alọdlẹndonu tọn de, nado sẹ̀n mẹdevo lẹ kavi yilizọn na yé nọ bẹ linlẹn vivẹnudido “nado sinyẹnlin bo wazọ́n sinsinyẹn” nado gọalọna yé tọn hẹn. Malku ze apajlẹ dagbe de dai to adà ehe mẹ. Whenue Paulu gbẹ́ ma nado plan ẹn hẹn to gbejizọnlin mẹdehlan tọn etọn awetọ whenu, e yọnbasi dọ Malku na ko gblehomẹ bo jẹflumẹ. (Owalọ 15:37, 38) Amọ́, enẹ ma zọ́n bọ Malku gbọjọ bo masọ nọ yilizọn na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu etọn lẹ po ba.
5 Malku kẹalọyi azọ́ndenamẹ lọ nado wadevizọn dopọ hẹ hẹnnumẹ etọn Balnaba. To nudi owhe 11 godo, Malku to mẹhe nọgodona Paulu to gànpamẹninọ etọn tintan whenu to Lomu lẹ mẹ. (File. 23, 24) Na nugbo tọn, Paulu yiwanna godonọnamẹ Malku tọn sọmọ bo ylọ ẹ dọ “asisa homẹmiọnnamẹ tọn daho de.”—Kol. 4:10, 11.
6. Nawẹ gbẹdido pẹkipẹki hẹ Klistiani he whèwhín lẹ wà dagbe na Malku gbọn? (Pọ́n nudọnamẹ odò tọn.)
6 Gbẹdido pẹkipẹki hẹ Klistiani he whèwhín lẹ wà dagbe na Malku. Whenue Malku ko yí ojlẹ de zan dopọ hẹ Paulu to Lomu godo, e yì gọ́ na apọsteli Pita to Babilọni. Yé wá vẹ́ sọmọ bọ Pita ylọ ẹ dọ “Malku visunnu ṣie.” (1 Pita 5:13) Dile yé to azọ́nwadopọ, e yọnbasi dọ Pita na ko na nudọnamẹ he whànmẹ susu họntọn jọja etọn Malku gando gbẹzan po lizọnyizọn Jesu tọn po go, bọ e wá kàn yé dai to owe Wẹndagbe tọn etọn mẹ.a
7. Nawẹ mẹmẹsunnu jọja de he nọ yin Seung-Woo hodo apajlẹ Malku tọn gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)
7 Malku hẹn zohunhun etọn go to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ bo dogbẹ́ pẹkipẹki hẹ mẹmẹsunnu he whèwhín lẹ. Nawẹ a gán hodo apajlẹ Malku tọn gbọn? Eyin lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn tọn de ko gbọ gowe pọ́n, fahomẹ hẹ dewe bo dín aliho devo lẹ nado wadevizọn na Jehovah bo yilizọn na agun lọ. Lẹnnupọndo apajlẹ Seung-Woo tọn ji, yèdọ mẹhe to sinsẹ̀n taidi mẹho agun tọn to alọnu. Whenue e gbẹ́ yin jọja, e nọ yí ede jlẹdo mẹmẹsunnu jọja devo lẹ go. Delẹ to yé mẹ mọ lẹblanulọkẹyi lẹ yí jẹnukọnna ẹn. Seung-Woo mọdọ yè ma hia emi gọ́ nude, podọ to godo mẹ, e dọ ahunmẹdunamẹnu etọn na mẹmẹsunnu he whèwhín lẹ. Mẹho agun tọn de dọna ẹn dọ ni to nuhe go e pé lẹpo wà nado yilizọn na mẹdevo lẹ eyin etlẹ taidi dọ mẹde ma nọ doayi nudagbe he wà e te lẹ go to whedelẹnu. Ayinamẹ enẹ whàn Seung-Woo nado ze ede jo nado gọalọna mẹhomẹ po mẹhe e biọ dọ yè ni nọ ze wá opli lẹ po. Whenue e pọ́n godo hlan, e dọmọ: “N’wá yọ́n nuhe e zẹẹmẹdo nado yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ dogọ. N’duvivi ayajẹ he nọ wá sọn alọgigọna mẹdevo lẹ to aliho yọ́n-na-yizan mẹ lẹ mẹ tọn.”
Nawẹ gbẹdido whẹwhẹ hẹ mẹmẹsunnu he whèwhín lẹ nọ hẹn ale wá na sunnu jọja lẹ gbọn? (Pọ́n hukan 7tọ)
HODO APAJLẸ TIMOTI TỌN—NỌ DO MẸTỌNHOPỌN OWANYINỌ HIA MẸDEVO LẸ
8. Naegbọn Paulu do de Timoti taidi tomẹyitọ hatọ etọn? (Filipinu lẹ 2:19-22)
8 Paulu do hudo tomẹyitọ hatọ adọgbotọ lẹ tọn nado zingbejizọnlin hẹ ẹ to whenue e lẹkọyi tòdaho he mẹ e pehẹ homẹkẹn te lẹ. To tintan whenu, e de Klistiani numimọnọ de he nọ yin Sila nado hodo e. (Owalọ 15:22, 40) To nukọn mẹ, e sọ de Timoti taidi gbẹdohẹmẹtọ etọn. Naegbọn Paulu do de Timoti? Whẹwhinwhẹ́n dopo wẹ yindọ e tindo yinkọ dagbe. (Owalọ 16:1, 2) E sọ nọ gbọn owanyi dali hò gbẹtọ lẹ tọn pọ́n.—Hia Filipinu lẹ 2:19-22.
9. Nawẹ Timoti dohia gbọn dọ emi nọ hò mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu emitọn lẹ po tọn pọ́n nugbonugbo?
9 Sọn whenue Timoti bẹ lizọnyizọn etọn jẹeji hẹ Paulu, e dohia dọ emi nọ hò mẹdevo lẹ tọn pọ́n hú emitọn titi. Whẹwhinwhẹ́n enẹ wutu wẹ Paulu gán ko deji bo jo e do Belea nado na tuli devi yọyọ he to finẹ lẹ. (Owalọ 17:13, 14) Matin ayihaawe, Timoti mọaleyi sọn apajlẹ Sila tọn mẹ to ojlẹ enẹ mẹ, yèdọ mẹhe gbọṣi Belea ga. Amọ́ to nukọn mẹ, Paulu do Timoti kẹdẹ hlan Tẹsalonika nado hẹn Klistiani he to tòdaho enẹ mẹ lẹ lodo. (1 Tẹs. 3:2, Odò.) To owhe 15 he bọdego lẹ gblamẹ, Timoti plọn nado “nọ viavi hẹ mẹhe to avivi lẹ,” bo nọ do awuvẹmẹ hia mẹdepope he to yaji. (Lom. 12:15; 2 Tim. 1:4) Nawẹ jọja sunnu Klistiani lẹ gán hodo apajlẹ Timoti tọn gbọn?
10. Nawẹ mẹmẹsunnu de he nọ yin Woo Jae plọn nado nọ do ojlo nujọnu tọn hia to mẹdevo lẹ mẹ dogọ gbọn?
10 Mẹmẹsunnu de he nọ yin Woo Jae plọn nado nọ do ojlo nujọnu tọn hia to mẹdevo lẹ mẹ dogọ. Whenue Woo Jae ṣẹṣẹ whẹ́n mẹho, e ma nọ bọawuna ẹn nado bẹ hodọdopọ de jẹeji hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mẹhomẹ lẹ po. Enẹwutu, e nọ dọnudo yé to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ poun bo nọ dedo. Mẹmẹsunnu de na ayinamẹ Woo Jae nado nọ bẹ hodọdopọ lẹ jẹeji gbọn nuhe e yiwanna gando yisenọ hatọ etọn lẹ go didọna yé dali. Mẹho lọ sọ dotuhomẹna ẹn nado nọ lẹnnupọndo nuhe mẹ mẹlọ gán tindo ojlo te lẹ ji. Woo Jae yí ayinamẹ ehe do yizan mẹ to whenue e to nuwadopọ hẹ mẹdevo lẹ. Todin he Woo Jae yin mẹho agun tọn de, e dọmọ: “E nọ bọawuna mi todin nado tindo hodọdopọ dagbe lẹ hẹ mẹhe tindo owhe voovo lẹ. Homẹ ṣie nọ hùn taun dọ n’nọ mọnukunnujẹ ahunmẹdunamẹnu mẹdevo lẹ tọn mẹ ganji. Ehe ko wà dagbe na mi taun dile n’to alọgọna yisenọ hatọ ṣie lẹ.”
11. Nawẹ mẹmẹsunnu jọja lẹ gán nọ do ojlo hia to mẹdevo lẹ mẹ to agun yetọn mẹ gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)
11 Mọdopolọ, mìwu mẹmẹsunnu jọja lẹ gán plọn nado nọ do ojlo hia to mẹdevo lẹ mẹ. Mì plọn nado nọ do ojlo hia to mẹhe tindo owhe voovo bo wá sọn ninọmẹ voovo mẹ lẹ mẹ to opli lẹ ji. Mì nọ kàn dagbemẹninọ yetọn sè yé bo nọ dotoaina yé. To nukọn mẹ, mì na doayi aliho he mẹ mì gán gọalọna yé te go. Vlavo mì na sè dọ asu po asi po mẹhomẹ de do hudo alọgọ tọn nado yọ́n lehe yé na zan aplikasiọn JW Library® do. Kavi mì gán sè dọ yé ma basi tito nado wazọ́n dopọ hẹ mẹde to lizọnyizọn lọ mẹ. Be mì gán gọalọna omẹ mọnkọ lẹ nado yọ́n nuyizan lẹtliki tọn yetọn lẹ zan kavi basi tito nado wazọ́n dopọ hẹ yé to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ ya? Eyin mì nọ ze afọdide tintan nado gọalọna mẹdevo lẹ, mì na ze apajlẹ dagbe dai na mẹlẹpo.
Mẹmẹsunnu jọja lẹ gán gọalọna agun lọ to aliho yọ́n-na-yizan susu mẹ (Pọ́n hukan 11tọ)
MỌALEYI SỌN AYINAMẸ OTỌ́ TỌN NKỌ PAULU TỌN MẸ
12. Nawẹ sunnu jọja lẹ gán mọaleyi sọn ayinamẹ he Paulu na Timoti lẹ mẹ gbọn?
12 Paulu na ayinamẹ yọ́n-na-yizan lẹ Timoti nado gọalọna ẹn, na e nido tindo kọdetọn dagbe to gbẹzan po lizọnyizọn etọn po mẹ. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Mìwu mẹmẹsunnu jọja lẹ gán mọaleyi sọn ayinamẹ otọ́ tọn nkọ Paulu tọn lẹ mẹ ga. Gbọnna? Mì hia wekanhlanmẹ awe he Paulu kàn hlan Timoti lẹ taidi dọ mìwlẹ wẹ e yin kinkan hlan nkọ nado mọ ayinamẹ he mì gán yí do yizan mẹ to gbẹzan mìtọn mẹ lẹ. Mì gbọ mí ni pọ́n apajlẹ delẹ to yé mẹ tọn.
13. Etẹwẹ awuwiwlena haṣinṣan mẹdetiti tọn de hẹ Jehovah nọ bẹhẹn?
13 “Nọ to dewe plọn po yanwle lọ po nado tindo mẹdezejo na Jiwheyẹwhe.” (1 Tim. 4:7b) Etẹwẹ mẹdezejo na Jiwheyẹwhe yin? Haṣinṣan mẹdetiti tọn he mẹde nọ tindo hẹ Jiwheyẹwhe gọna ojlo lọ nado wà nuhe nọ hẹn homẹ etọn hùn wẹ. Na mí ma nọ yin jiji po jẹhẹnu ehe po wutu, mí dona wleawuna ẹn. Gbọnna? Hogbe Glẹkigbe tọn he yin lilẹdo “nọ to dewe plọn” nọ saba yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ azọ́nplọnmẹ sinsinyẹn aihundatọ lanmẹyiya tọn lẹ tọn dile yé to awuwlena agbàwhinwhlẹn de. Aihundatọ lanmẹyiya tọn enẹlẹ nọ do hudo mẹplọnlọ dido mẹdetiti go tọn. Mílọsu lẹ dona nọ domẹplọnlọ míde go nado wleawuna aṣa he na dọ̀n mí sẹpọ Jehovah dogọ lẹ.
14. Etẹwẹ dona yin yanwle mítọn whenue mí to Biblu hia? Na apajlẹ.
14 Dile a to awuwlena aṣa lọ nado nọ hia Biblu, nọ hẹn yanwle towe nado dọnsẹpọ Jehovah dogọ do ayiha mẹ. Di apajlẹ, etẹwẹ a gán plọn sọn hodọdopọ he Jesu tindo hẹ dẹpẹ adọkunnọ de mẹ? (Malku 10:17-22) Dẹpẹ lọ yise dọ Jesu wẹ yin Mẹsia lọ, amọ́ e do hudo yise tọn nado lẹzun hodotọ etọn. Mahopọnna enẹ, Jesu “yiwanna ẹn.” Be aliho he mẹ Jesu dọhona dẹpẹ enẹ te ma yinuwado ji we ya? E họnwun dọ Jesu jlo dọ ni basi nudide nuyọnẹn tọn de. Numọtolanmẹ he Jehovah tindo na dẹpẹ lọ wẹ Jesu dohia. (Joh. 14:9) Dile a to nulẹnpọndo kandai ehe po ninọmẹ towe lẹ po ji, kanse dewe dọ, ‘Etẹwẹ n’dona wà nado dọnsẹpọ Jehovah dogọ bo yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ?’
15. Naegbọn mẹmẹsunnu jọja de dona nọ payi apajlẹ he zedai e te go? Na apajlẹ. (1 Timoti 4:12, 13)
15 “Lẹzun apajlẹ de na nugbonọ lẹ.” (Hia 1 Timoti 4:12, 13.) Gbọnvona dọ Paulu dotuhomẹna Timoti nado wleawuna azọ́nyinyọnẹn delẹ taidi wehihia po mẹpinplọn po, e sọ na ẹn tuli nado wleawuna jẹhẹnu delẹ taidi owanyi, yise po walọ wiwe po. Etẹwutu? Apajlẹ dagbe zizedai yin nujọnu taun hugan nuhe mí nọ dọ. Mí ni dọ dọ yè deazọ́nna we nado na hodidọ de gando lehe mí na hẹn zohunhun mítọn jideji to lizọnyizọn lọ mẹ do go. A na do awuvivo hodidọ tọn gando hosọ ehe go eyin a nọ na dagbe hugan towe to lizọnyizọn lọ mẹ. Apajlẹ towe na yidogọna nuhe dọ a te.—1 Tim. 3:13.
16. (a) Adà atọ́n tẹlẹ mẹ wẹ jọja Klistiani lẹ gán ze apajlẹ dagbe dai te? (b) Nawẹ mẹmẹsunnu jọja de gán lẹzun apajlẹ de “to hodidọ mẹ” gbọn?
16 Dile 1 Timoti 4:12 dohia do, Paulu donù adà atọ́n delẹ he mẹ mẹmẹsunnu jọja de gán ze apajlẹ dagbe dai te go. Naegbọn a ma na lẹnnupọndo adà enẹlẹ dopodopo ji to oplọn mẹdetiti tọn towe whenu? Di apajlẹ, mí ni dọ dọ a jlo na ze apajlẹ dagbe dai “to hodidọ mẹ.” Lẹnnupọndo lehe a gán nọ yí nuhe a nọ dọ lẹ do jlọ mẹdevo lẹ dote do ji. Eyin a gbẹ́ topọ hẹ mẹjitọ towe lẹ, be a gán nọ dohia dọ a yọ́n pinpẹn nuhe wà na we yé te lẹ tọn dogọ ya? To opli lẹ godo, be a gán nọ dọna mẹhe do mahẹ to tito opli lọ tọn mẹ de nuhe a yiwanna gando nuzedonukọnnamẹ etọn go ya? A gán sọ tẹnpọn nado nọ na gblọndo to hogbe towe titi lẹ mẹ to opli lẹ ji. Vivẹnudido towe lẹ nado lẹzun apajlẹ de to hodidọ mẹ na dohia dọ a to nukọnyi to gbigbọ-liho.—1 Tim. 4:15.
17. Etẹwẹ na gọalọna mẹmẹsunnu jọja de nado jẹ yanwle gbigbọmẹ tọn etọn lẹ kọ̀n? (2 Timoti 2:22)
17 “Nọ họ̀nna ojlo jọja whenu tọn lẹ, ṣigba nọ doafọna dodowiwa.” (Hia 2 Timoti 2:22.) Paulu dotuhomẹna Timoti nado hoavùn sọta ojlo he gán fẹayihasẹna ẹn sọn yanwle gbigbọmẹ tọn etọn lẹ ji bo hẹn haṣinṣan etọn hẹ Jehovah gble lẹ. A gán sọ nọ mọdọ nuwiwa delẹ he ma tlẹ ylan to yede mẹ nọ zọ́n bọ whenu kaka de ma nọ pò na yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ. Di apajlẹ, lẹnnupọndo whenu he a nọ yizan nado daihun lanmẹyiya tọn, yì nọtẹn Intẹnẹt tọn lẹ ji kavi daihun video ji tọn lẹ ji. Be a gán yí delẹ to whenu enẹlẹ mẹ zan na nuwiwa yẹwhehọluduta tọn lẹ ya? Vlavo a gán ze dewe jo nado hẹn Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lẹdo towe tọn do ninọmẹ dagbe mẹ kavi nọgodona tito kunnudide kẹkẹvi tọn agun lọ tọn. Eyin a nọ do mahẹ to nuwiwa mọnkọ lẹ mẹ, e yọnbasi dọ a na jihọntọn yọyọ lẹ he na gọalọna we nado nọ ze yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ dai bosọ nọ jẹ yé kọ̀n.
LIZỌNYIYI NA MẸDEVO LẸ NỌ HẸN DONA LẸ WÁ
18. Naegbọn mí gán dọ dọ gbẹzan Malku po Timoti po tọn gọ́ na ayajẹ po pekọ po?
18 Malku po Timoti po basi avọ́sinsan lẹ nado yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ dogọ, podọ gbẹzan yetọn gọ́ na ayajẹ po pekọ po. (Owalọ 20:35) Malku zingbejizọnlin yì awà voovo aihọn lọ tọn lẹ ji nado yilizọn na yisenọ hatọ etọn lẹ. E sọ basi kandai he whànmẹ de gando gbẹzan po lizọnyizọn Jesu tọn po go. Timoti gọalọna Paulu nado do agun lẹ ai bo hẹn mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po lodo. E họnwun dọ homẹ Jehovah tọn hùn do gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn he Malku po Timoti po dohia go taun.
19. Naegbọn mẹmẹsunnu jọja lẹ dona payi ayinamẹ he Paulu na Timoti lẹ go, podọ etẹwẹ na yin kọdetọn lọ?
19 Owanyi he Paulu tindo na Timoti gán yin mimọ hezeheze to wekanhlanmẹ he e kàn hlan họntọn jọja etọn lẹ mẹ. Wekanhlanmẹ gbọdo ehelẹ sọ dohia dọ Jehovah yiwanna mìwu jọja sunnu lẹ taun. E jlo dọ mì ni do kọdetọn dagbe. Enẹwutu, mì wà nuhe go mì pé lẹpo nado hodo ayinamẹ otọ́ tọn nkọ he Paulu na lẹ, bo wleawuna ojlo lọ dogọ nado yilizọn na mẹdevo lẹ to gigọ́ mẹ. Eyin mì wàmọ, mì na duvivi gbẹzan dagbedagbe de tọn todin bo nasọ “tẹdo ogbẹ̀ nujọnu tọn [he to nukọn ja] lọ go gligli.”—1 Tim. 6:18, 19.
OHÀN 80 “Dọ́pọ́n bo Mọdọ Jehovah Yọ́n”
a Na Pita yin dawe de he tindo numọtolanmẹ sisosiso lẹ wutu, e penugo nado basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ he Jesu tindo gọna lehe e yinuwa to ninọmẹ voovo lẹ mẹ do tọn na Malku. Ehe gán gọalọ nado mọ nuhewutu Malku nọ saba basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ po nuyiwa Jesu tọn lẹ po tọn to wekanhlanmẹ etọn mẹ.—Malku 3:5; 7:34; 8:12.
b ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: Malku penukundo nuhudo Paulu po Balnaba po tọn lẹ go to gbejizọnlin mẹdehlan tọn yetọn whenu. Timoti desọn ojlo mẹ bo yì dla agun de pọ́n nado vọ́ huhlọn na mẹmẹsunnu lẹ bo na tuli yé.