Whẹjijọ lẹ—Nukun Tẹwẹ Jehovah Do Nọ Pọ́n Yé?
“YỌNNU he hiẹ na nado nọhẹ mi, ewọ wẹ na mi sọn atin lọ mẹ, yẹn sọ dù,” wẹ sunnu lọ dọ. “Odàn wẹ blu mi, bọ yẹn sọ dù,” wẹ yọnnu lọ gblọn dọ. Hogbe enẹlẹ he mẹjitọ mítọn tintan lẹ, Adam po Evi po dọna Jiwheyẹwhe wẹ yin bẹjẹeji whẹjijọ dindin tọn to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ.—Gẹn. 3:12, 13.
Owhẹ̀ he Jiwheyẹwhe dá na Adam po Evi po na tolivivẹ sọn ojlo mẹ wá yetọn dohia dọ e ma kẹalọyi whẹjijọ yetọn lẹ. (Gẹn. 3:16-19) Ṣigba, be mí dona wá tadona kọ̀n dọ Jehovah ma nọ kẹalọyi whẹjijọ lẹpo wẹ ya? Kavi be e nọ kẹalọyi whẹjijọ delẹ taidi dehe sọgbe wẹ ya? Eyin mọ wẹ, nawẹ mí sọgan wagbọn do yọ́n vogbingbọn lọ? Nado na gblọndo, mì gbọ mí ni pọ́n nuhe whẹjijọ zẹẹmẹdo whẹ́.
Whẹjijọ zẹẹmẹdo whẹwhinwhẹ́n he yin nina nado basi zẹẹmẹ nuhewutu nude do yin wiwà, ma ko yin wiwà, kavi ma na yin wiwà tọn. Whẹjijọ sọgan yin whẹwhinwhẹ́n he sọgbe na awugbopo nado wà nude podọ e sọgan bẹ vẹvivẹ ahundopo tọn he ze dodonu dai na homẹdagbe kavi jona mimọyi hẹn. Ṣigba, dile e yindo to whẹho Adam po Evi po tọn mẹ, whẹjijọ sọgan sọ yin oklọ, whẹwhinwhẹ́n agọ̀ he yin nina nado doyẹklọmẹ. To whenuena e yindọ whẹjijọ ehe nkọ lẹ wẹ nọ saba yin nina, mẹsusu wẹ ma nọ dejido whẹjijọ lẹ go.
Eyin mí to whẹjijọ lẹ dín—titengbe eyin yé gando sinsẹ̀n-bibasi mítọn na Jiwheyẹwhe go—mí dona tin to aṣeji nado dapana ‘mídelẹ kiklọ po linlẹn agọ̀ po.’ (Jak. 1:22) Enẹwutu, mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ po nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn delẹ po he na gọalọna mí nado “to dodinna nuhe Oklunọ kẹalọyi lẹ zọnmii.”—Efe. 5:10.
Nuhe Jiwheyẹwhe Nọ Donukun dọ Mí Ni Wà
To Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí mọ gbedide tangan lẹ he mí dona setonuna taidi omẹ Jehovah tọn lẹ. Di apajlẹ, azọ́ndenamẹ Klisti tọn nado “yì bo hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ,” yin gbedide de he gbẹ́ gando hodotọ nugbonọ Klisti tọn lẹpo go. (Mat. 28:19, 20) Na nugbo tọn, tonusisena gbedide enẹ yin nujọnu sọmọ bọ apọsteli Paulu dọmọ: “Dindọn wẹ e na yin na mi eyin yẹn ma lá wẹndagbe lọ!”—1 Kọl. 9:16.
Etomọṣo, mẹdelẹ he to Biblu plọn hẹ mí sọn whenu dindẹn die gbẹ́ nọ kuwinyan nado dọyẹwheho wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn. (Mat. 24:14) Mẹdevo he nọ tindo mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ dai lẹ ko doalọtena mọwiwà. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ mẹhe ma nọ tindo mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ lẹ nọ na to whedelẹnu? Nawẹ Jehovah yinuwa hẹ mẹhe whleawu nado setonuna gbedide tangan etọn lẹ to hohowhenu gbọn?
Whẹjijọ He Jiwheyẹwhe Ma Nọ Kẹalọyi Lẹ
“E vẹawu hugan.” Mahẹ tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ sọgan taidi nuhe vẹawu hugan titengbe na mẹhe nọ kuwinyan to jọwamọ-liho lẹ. Ṣigba, lẹnnupọndo nuhe mí sọgan plọn sọn apajlẹ Jona tọn mẹ ji. E mọ azọ́ndenamẹ de yí he e mọdọ e vẹawu hugan—Jehovah dọna ẹn nado lá nugbajẹmẹji he ja to niyaniya mẹ lọ na Ninevenu lẹ. E ma sinyẹn nado mọ nuhewutu Jona do mọdọ e vẹawu nado hẹn azọ́ndenamẹ lọ di. Tatọ́-tònọ Assilia tọn wẹ Nineve yin, podọ Assilianu lẹ yin yinyọnẹn taidi mẹhe ylan taun. Jona na ko kanse ede dọ: ‘Be n’sọgan nọ omẹ ehelẹ mẹ ya? Etẹwẹ yé na wà na mi?’ E ma dẹn bọ e họnyi. Etomọṣo, Jehovah ma kẹalọyi whẹjijọ Jona tọn. Kakatimọ, Jehovah sọ vọ́ do e hlan nado yì dọyẹwheho na Ninevenu lẹ. To ojlẹ ehe mẹ, Jona hẹn azọ́ndenamẹ lọ di po adọgbigbo po podọ Jehovah dona kọdetọn lọ.—Jona 1:1-3; 3:3, 4, 10.
Eyin hiẹ nọ lẹndọ azọ́ndenamẹ lọ nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn vẹawu hugan na we, flindọ “onú lẹpo wẹ yọnbasi na Jiwheyẹwhe.” (Malku 10:27) Hiẹ sọgan deji dọ Jehovah na na we huhlọn eyin a zindonukọn nado nọ biọ alọgọ sọn e si podọ e na dona we eyin a wleawuna adọgbigbo nado hẹn lizọnyizọn towe di.—Luku 11:9-13.
“E ma jlo mi.” Etẹwẹ hiẹ sọgan wà eyin a ma tindo ojlo ahundopo tọn nado hẹn lizọnyizọn Klistiani tọn towe di? Hẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah sọgan yinuwado ahun towe ji bo whàn ojlo towe. Paulu dọmọ: “Jiwheyẹwhe wẹ yin omẹ lọ he to nuyiwa to mì mẹ sọgbe hẹ nuhe nọ hẹn homẹhun in, na mìwlẹ nido sọgan jlo bo yinuwa.” (Flp. 2:13) Enẹwutu, hiẹ sọgan biọ Jehovah nado hẹn we tindo ojlo nado wà ojlo etọn. Nuhe Ahọlu Davidi wà niyẹn. E vẹ̀ Jehovah dọmọ: ‘Do mi gbọn ali nugbo towe ji.’ (Ps. 25:4, 5) Hiẹ sọgan wà nudopolọ gbọn dẹ̀hiho vẹkuvẹku dọ Jehovah ni whàn we nado tindo ojlo nado wà nuhe na hẹn homẹ etọn hùn dali.
Mí ma sọgan jẹagọdo dọ, eyin nuṣikọna mí kavi mí gbọjọ, mí sọgan tin to dandannu glọ nado hẹn míde po huhlọn po nado yì opli to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ kavi nado tindo mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ. Eyin mọ wẹ whẹho lọ yin, be e jẹ dọ mí ni wá tadona kọ̀n dọ mí ma yiwanna Jehovah nugbonugbo wẹ ya? Lala. Devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ lọsu to hohowhenu dona dovivẹnu sinsinyẹn nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Di apajlẹ, Paulu dọ dọ emi ‘nọ to nutun agbasa emitọn’ to yẹhiadonu-liho, nado sọgan setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ. (1 Kọl. 9:26, 27) Enẹwutu, eyin etlẹ biọ dọ mí ni hẹn míde po huhlọn po nado sọgan hẹn lizọnyizọn lọ di, mí sọgan deji dọ Jehovah na dona mí. Etẹwutu? Na mí hẹn míde po huhlọn po nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn na whẹwhinwhẹ́n dagbe wutu—yèdọ owanyi na Jehovah. Gbọnmọ dali, mí na na gblọndo dopo na alọsọakọ́n Satani tọn dọ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na gbẹ́ Ewọ dai eyin yé yin whiwhlepọn.—Job 2:4.
“Alọnu ṣie ján hugan.” Eyin hiẹ ma nọ tindo mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ na hiẹ mọdọ alọnu towe ján hugan wutu, nujọnu titengbe wẹ e yin nado vọ́ nulẹnpọn do nuhe tin to otẹn tintan mẹ na we lẹ ji. Jesu dọmọ: “Enẹwutu, mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́.” (Mat. 6:33) Nado hodo nunọwhinnusẹ́n titengbe enẹ, vlavo hiẹ dona hẹn gbẹzan towe bọawu kavi yí sọn whenu he a nọ yizan na ayidedai mẹ bo yí i zan to lizọnyizọn lọ mẹ. Nugbo wẹ dọ ayidedai po yanwle mẹdetiti tọn devo lẹ po tindo otẹn yetọn, ṣigba yé ma yin whẹjijọ he sọgbe nado dovọ́na lizọnyizọn lọ. Devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn de nọ ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan etọn mẹ.
“N’ma pegan.” Hiẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ a ma pegan nado yin lizọnyizọnwatọ wẹndagbe lọ tọn de. Devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn delẹ to ojlẹ Biblu tọn mẹ tindo numọtolanmẹ dọ yé ma pegan sọmọ nado hẹn azọ́n he Jehovah dena yé lẹ di. Lẹnnupọndo apajlẹ Mose tọn ji. To whenuena e mọ azọ́ndenamẹ tangan de yí sọn Jehovah dè, Mose dọmọ: “A OKLUNỌ, yẹn ma didẹ́, e ma yin sọn dinvie, kavi sọn whenuena hiẹ to hodọ hlan devi towe: na yẹn yin awuwhletọ hodidọ tọn, po awuwhletọ odẹ́ tọn po.” Dile etlẹ yindọ Jehovah vọ́ jide na ẹn, Mose gblọn dọmọ: “A OKLUNỌ, domẹhlan, yẹn vẹ̀ we, gbọn alọ ewọ he tọn mẹ hiẹ jlo na domẹhlan.” (Eks. 4:10-13) Etẹwẹ Jehovah wà?
Jehovah ma ze azọ́ndenamẹ lọ na mẹdevo. Ṣigba, Jehovah de Aalọn nado gọalọna Mose to azọ́ndenamẹ lọ hinhẹndi mẹ. (Eks. 4:14-17) Humọ, to owhe he bọdego lẹ mẹ, Jehovah nọgodona Mose gbọn awuwiwlena nuhe e tindo nuhudo etọn nado tindo kọdetọn dagbe to azọ́ndenamẹ he E dena ẹn hinhẹndi mẹ dali. To egbehe, hiẹ sọgan deji dọ Jehovah na whàn yisenọ hatọ numimọnọ lẹ nado gọalọna hiẹ lọsu to lizọnyizọn towe hinhẹndi mẹ. To popolẹpo mẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn na mí jide dọ Jehovah na hẹn mí pegan na azọ́n he e degbena mí nado wà.—2 Kọl. 3:5; pọ́n apotin lọ “Owhe Ayajẹ Tọn Hugan lẹ to Gbẹzan Ṣie Mẹ.”
“Mẹde wẹ hẹn mi gblehomẹ.” Mẹdelẹ nọ doalọtena mahẹ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ kavi opli agun tọn lẹ yìyì na homẹgble wutu, po linlẹn lọ po dọ Jehovah na kẹalọyi whẹjijọ ehe na alọdidotena nuwiwa gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ. To whenuena e yindọ e sọgbe nado gblehomẹ to whenue mẹde doadi homẹ na mí, be whẹjijọ he sọgbe wẹ e yin nugbonugbo nado doalọtena mahẹ tintindo to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ ya? Paulu po yisenọ hatọ etọn Balnaba po sọgan ko gblehomẹ to whenue yé tindo gbemanọpọ de he dekọtọn do “wiwọ́ sinsinyẹn de” mẹ na yé. (Owalọ 15:39) Ṣigba, be depope to yé mẹ doalọtena mahẹ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ na ehe wutu ya? Paali!
Mọdopolọ, eyin yisenọ hatọ de hẹn we gblehomẹ, hẹn do ayiha mẹ dọ e ma yin mẹmẹsunnu mapenọ towe wẹ yin kẹntọ towe gba ṣigba Satani he jlo na tlẹ́n we dù wẹ. Lẹgba ma na tindo kọdetọn dagbe eyin hiẹ “diọnukunsọ ẹ, bo lodo to yise mẹ.” (1 Pita 5:8, 9; Gal. 5:15) Eyin hiẹ tindo yise mọnkọtọn, a ma na “jẹflumẹ” gbede.—Lom. 9:33.
Nuhe Mí Dona Wà Eyin Mí Ma Sọgan Wà Susu
E họnwun sọn apajlẹ ehelẹ mẹ dọ whẹjijọ he sọgbe hẹ Owe-wiwe he mẹde ma nado hẹn gbedide tangan Jehovah tọn lẹ di depope ma tin, etlẹ yin azọ́ndenamẹ lọ nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn. Etomọṣo, mí sọgan tindo whẹwhinwhẹ́n he sọgbe he wutu mí ma sọgan wà susu to lizọnyizọn lọ mẹ. Azọngban Owe-wiwe tọn devo lẹ sọgan de whenu he mí sọgan dedovo na azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ pò. Podọ, to whedelẹnu, onú sọgan ṣikọna mí taun kavi mí sọgan to azọ̀njẹ sinsinyẹn bo ma sọgan wà nuhe mí jlo na wà to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ. Etomọṣo, Ohó Jiwheyẹwhe tọn hẹn mí deji dọ Jehovah yọ́n ojlo ahundopo tọn mítọn bo nọ yí nugomape mítọn do lẹnpọn mẹ.—Ps. 103:14; 2 Kọl. 8:12.
Enẹwutu, mí dona tin to aṣeji ma nado dawhẹ sinsinyẹn na míde kavi mẹdevo lẹ to whẹho ehelẹ mẹ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mẹnu wẹ hiẹ yin nado dawhẹna devizọnwatọ whégbè tọn mẹdevo tọn? Ogán etọn wẹ na dọ eyin e to ote kavi e jai.” (Lom. 14:4) Kakati nado yí ninọmẹ mítọn jlẹdo mẹdevo lẹ tọn go, mí dona flindọ “dopodopo mítọn wẹ na dogbè edetiti tọn na Jiwheyẹwhe.” (Lom. 14:12; Gal. 6:4, 5) To whenuena mí dọnsẹpọ Jehovah to odẹ̀ mẹ bo ze whẹjijọ mítọn lẹ donukọnna ẹn, dopodopo mítọn jlo na wà ehe po “ayihadawhẹnamẹnu dagbe de” po.—Heb. 13:18.
Nuhewutu Mí Nọ Mọ Ayajẹ to Jehovah Sinsẹ̀n Mẹ
Mímẹpo wẹ sọgan sẹ̀n Jehovah po ayajẹ ahundopo tọn po na nubiọtomẹsi etọn lẹ—mahopọnna nuhe ninọmẹ mítọn to gbẹ̀mẹ yin—nọ sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe to whepoponu bo ma nọ zẹ̀ nugopipe mítọn go gbede. Naegbọn mí sọgan dọmọ?
Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: “A dọ̀n alọ dagbe tọn dogodo sọn yé he a duahọ etọn do blo, whenuena e tin to huhlọn alọ towe tọn mẹ nado basi i.” (Howh. 3:27) Etẹ go a doayi to howhinwhẹn ehe mẹ gando nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn lẹ go? Jehovah ma degbena we nado dovivẹnu bo tindo huhlọn sọ mẹmẹsunnu towe gba, ṣigba nado sẹ̀n Emi po nuhe tin ‘to huhlọn alọ towe tọn mẹ’ po. Mọwẹ, dopodopo mítọn—mahopọnna lehe huhlọn alọ mítọn tọn sọgan whè kavi sinyẹn sọ—sọgan sẹ̀n Jehovah po alindọn lẹpo po.—Luku 10:27; Kọl. 3:23.
[Apotin/Yẹdide to weda 14]
“Owhe Ayajẹ Tọn Hugan lẹ to Gbẹzan Ṣie Mẹ”
Eyin mí tlẹ tindo nugomape sinsinyẹn to agbasa-liho kavi to numọtolanmẹ-liho, mí ma dona yawu wá tadona kọ̀n dọ ehelẹ na glọnalina mí ma nado tindo mahẹ gigọ́ to lizọnyizọn lọ mẹ. Di apajlẹ, lẹnnupọndo nuhe jọ do Ernest he yin mẹmẹsunnu de to Canada go ji.
Ernest tindo oblọ hodidọ tọn bo nọ kuwinyan taun. To whenue e jiya awugble sinsinyẹn de tọn, e to dandannu glọ nado jo azọ́n etọn he yin họgbigbá do. Dile etlẹ yindọ e yin madogánnọ, ninọmẹ yọyọ etọn na ẹn dotẹnmẹ nado yí whenu susu dogọ zan to lizọnyizọn lọ mẹ. Tulinamẹ he yin nina to opli agun tọn lẹ ji nado basi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn fọ́n ojlo etọn dote. Etomọṣo, e ma lẹndọ emi pegan na adà lizọnyizọn lọ tọn enẹ.
Nado yọnẹn eyin e sọgan basi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn kavi lala, e ze yinkọ dai nado sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn na osun dopo. E paṣa ẹ dọ e penugo nado hẹn azọ́ndenamẹ lọ di po kọdetọn dagbe po. Enẹgodo, e dọna ede dọ, ‘N’yọnẹn dọ n’ma sọgan wàmọ whladopo dogọ.’ Nado kudo linlẹn etọn ji, e ze yinkọ dai na osun devo—podọ e hẹn azọ́ndenamẹ lọ di whladopo dogọ.
Ernest sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn na owhe dopo, ṣigba e dọmọ, “N’yọnẹn ganji dọ n’ma sọgan yin gbehosọnalitọ whepoponu tọn gbede.” Nado kudo linlẹn etọn ji whladopo dogọ, e ze yinkọ dai nado yin gbehosọnalitọ whepoponu tọn. E paṣa ẹ to whenue e penugo nado dotana owhe tintan etọn to sinsẹ̀nzọn gbehosọnalitọ whepoponu tọn mẹ. E basi dide nado zindonukọn bo yin didona po ayajẹ he nọ wá sọn gbehosọnalitọ whepoponu tọn bibasi mẹ po na owhe awe, kakajẹ whenue awugble lọ wá yí ogbẹ̀ etọn. Etomọṣo, jẹnukọnna okú etọn, e nọ saba dọna mẹhe nọ wá dla ẹ pọ́n lẹ po dasin po to nukun mẹ dọ, “Owhe enẹlẹ he n’yí do sẹ̀n Jehovah taidi gbehosọnalitọ wẹ yin owhe ayajẹ tọn hugan lẹ to gbẹzan ṣie mẹ.”
[Yẹdide to weda 13]
Mí sọgan duto nudepope he sọgan gọ̀ mí do godo sọn lizọnyizọn lọ mẹ ji
[Yẹdide to weda 15]
Homẹ Jehovah tọn nọ hùn eyin mí sẹ̀n ẹn po alindọn lẹpo po gbọn nuhe ninọmẹ mítọn na dotẹnmẹ etọn lẹpo wiwà dali