Nugopipe Hodọdopọ Tọn lẹ Hinhẹn Pọnte

BE HIẸ nọ saba mọ ẹn taidi nuhe bọawu nado dọho hẹ mẹdevo lẹ ya? Na mẹsusu, linlẹn lọ dọ yé ni bẹ hodọdopọ jẹeji, titengbe hẹ mẹhe yé ma yọnẹn, nọ hẹn ayimajai wá. Omẹ mọnkọtọn lẹ sọgan nọ kuwinyan. E sọgan nọ paṣa yé dọ: ‘Etẹ ji wẹ yẹn dona dọhodo? Nawẹ yẹn sọgan bẹ hodọdopọ lọ jẹeji gbọn? Nawẹ yẹn sọgan zindonukọn to e mẹ gbọn?’ Mẹhe nọ gbàdo-mẹmẹ po jidide po lẹ sọgan sọawuhia nado yin tọ́ntlọ́ngbọ́n to hodọdopọ mẹ. Ṣigba hinhẹn mẹdevo lẹ nado dọho po awuvivo po bo plọn nado dotoaina nuhe yé dọ sọgan yin nuhahun yetọn. Enẹwutu mímẹpo, vlavo winyankutọ kavi mẹhe nọ gbàdo-mẹmẹ, dona to awuwlena azọ́nyinyọnẹn hodọdopọ tọn zọnmii.

Bẹjẹeji to Whégbè

Nado hẹn azọ́nyinyọnẹn hodọdopọ towe tọn lẹ pọnte, naegbọn hiẹ ma nado bẹjẹeji to whégbè? Hodọdopọ mẹjlọdote tọn sọgan yidogọna ayajẹ whẹndo tọn tlala.

Họ̀nhungàn tintan lọ na hodọdopọ mọnkọtọn wẹ nado nọ hò ode awetọ tọn pọ́n sisosiso. (Deut. 6:6, 7; Howh. 4:1-4) Eyin mí nọ hò mẹtọn pọ́n, mí na nọ dọho, bo dotoai to whenuena omẹ awetọ jlo na dọ nude. Họ̀nhungàn titengbe devo wẹ nado tindo hójọhó lẹ nado dọ. Eyin mí tindo tito-to-whinnu gbesisọ Biblu hihia po oplọn mẹdetiti tọn po, onú susu na tin he mí sọgan má. Yíyí alọnuwe lọ Dogbapọnna Owe-Wiwe Egbesọegbesọ zan po nuyọnẹn po sọgan whàn hodọdopọ. To azán lọ gbè, vlavo mí tindo numimọ awuvivinamẹ tọn de to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ. Mí sọgan ko hia nude he gọ́ na nudọnamẹ kavi he dó nukikonamẹ. Mí dona hẹn ẹn zun aṣa nado nọ má onú ehelẹ to hodọdopọ mẹjlọdote whẹndo tọn whenu. Ehe nasọ gọalọna mí nado dọho hẹ mẹhe ma yin apadewhe whẹndo mítọn tọn lẹ.

Hodidọ hẹ Jonọ

Mẹsusu nọ whleawu nado bẹ hodọdopọ jẹeji hẹ mẹhe yé ma yọnẹn. Ṣigba na owanyi na Jiwheyẹwhe podọ na kọmẹnu yetọn wutu, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ dovivẹnu vẹkuvẹku nado plọn lehe yè nọ dọhodopọ do nado sọgan má nugbo Biblu tọn hẹ mẹdevo lẹ. Etẹwẹ sọgan gọalọna we to adà ehe mẹ?

Nunọwhinnusẹ́n he tin to Filippinu lẹ 2:4 mẹ họakuẹ. Mí yin tulina ma nado nọ “pọ́n onú he yin [mítọn titi] kẹdẹ go blo, ṣigba . . . [nado] nọ pọ́n onú he yin mẹdevo tọn go ga.” Lẹnnupọndeji to aliho ehe mẹ: Eyin hiẹ ma ko mọ omẹ lọ pọ́n gbede dai, e na nọ pọ́n we hlan taidi jonọ de. Nawẹ hiẹ sọgan hẹn ẹn voawu gbọn? Nukiko yẹsẹ po nudọdomẹ họntọnjihẹmẹ tọn po na gọalọ. Ṣigba nususu tin nado lẹnnupọndeji.

Hiẹ sọgan ko tẹafọdẹ́ji na ẹn. Eyin hiẹ tẹnpọn nado hẹn ẹn dọhodo nuhe tin to ayiha towe mẹ ji bọ a ma hò nuhe tin to ayiha etọn mẹ pọ́n, be e na yigbe to aliho dagbe mẹ ya? Etẹwẹ Jesu wà to whenuena e dukosọ hẹ nawe de to dòtọ kọ̀n to Samalia? Osin dindọ̀n ji wẹ ayiha nawe lọ tọn tin te. Jesu bẹ hodọdopọ etọn jẹeji hẹ ẹ sinai do enẹ ji, bo diọadana ẹn to madẹnmẹ biọ hodọdopọ gbigbọmẹ tọn zohunhunnọ de mẹ.—Joh. 4:7-26.

Eyin hiẹ yin ayidonugotọ, hiẹ lọsu sọgan tunwun nuhe ji gbẹtọ lẹ sọgan to nulẹnpọndo. Be awusọhia mẹlọ tọn taidi mẹhe hùnhomẹ kavi mẹhe blawu wẹ ya? Be mẹhomẹ wẹ ya, vlavo madogánnọ? Be hiẹ mọ kunnudenu he dohia dọ ovi lẹ tin to owhé lọ gbè ya? Be e taidi dọ onú yọ́n na mẹlọ to agbasa-liho kavi po huhlọn po wẹ e do nọ mọ dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ ya? Be nuhe yin yiyizan nado doaṣọ́ na owhé lọ kavi aṣọ́nu mẹdetiti tọn lẹ dohia dọ mẹlọ yin sinsẹ̀nnọ wẹ ya? Eyin nudọdomẹ towe ze onú mọnkọtọn lẹ do lẹnpọn mẹ, mẹlọ sọgan pọ́n we hlan taidi mẹhe tindo nude to kọndopọmẹ hẹ ewọ.

Eyin hiẹ ma mọ whétọ lọ nukun-sọ-nukun, vlavo hiẹ sè ogbè etọn poun to ohọ̀n godo, tadona tẹ kọ̀n wẹ hiẹ sọgan wá? E sọgan yindọ obú mẹ wẹ mẹlọ te. Be hiẹ sọgan yí nudọnamẹ enẹ zan nado bẹ hodọdopọ jẹeji to ohọ̀n lọ nukọn ya?

To fidelẹ e na yọnbasi na we nado hẹn mẹde biọ hodọdopọ mẹ gbọn nude didọ na ẹn gando dewe go dali—fie hiẹ wá sọn, nuhewutu hiẹ wá ohọ̀n etọn nukọn, nuhewutu hiẹ yise to Jiwheyẹwhe mẹ, nuhewutu hiẹ do jẹ Biblu plọn ji, podọ lehe Biblu ko gọalọna we do. (Owalọ 26:4-23) Na nugbo tọn, ehe wiwà biọ zìnzìn po yanwle he họnwun de tintindo to ayiha mẹ po. Taidi kọdetọn de, ehe sọgan whàn mẹlọ nado dọ nude na we dogbọn ede dali po lehe e nọ pọ́n whẹho lẹ hlan do po.

To aṣa delẹ mẹ, johẹmẹ didohia jonọ lẹ gbayipe. Gbẹtọ lẹ sọgan basi oylọna we po jeje po nado biọ họmẹ bo sinai. To whenuena hiẹ ko sinai godo, eyin hiẹ kàn dagbemẹ-ninọ whẹndo lọ tọn sè to aliho he jọmẹ mẹ bo dotoaina gbeyiyi yetọn po ahundopo po, whétọ lọ lọsu sọgan dotoaina nuhe hiẹ tindo nado dọ. Mẹdevo lẹ tlẹ nọ do ojlo vẹkuvẹku humọ hia to jonọ lẹ mẹ, enẹwutu nudọdomẹ he jẹnukọn lọ sọgan dlẹnkan dogọ. To nudọdomẹ lọ whenu, yé sọgan mọ dọ yé tindo nudelẹ to kọndopọmẹ hẹ we. Ehe sọgan dekọtọn do hodọdopọ gbigbọmẹ tọn he nọ hẹn ale wá de mẹ.

Etẹwẹ eyin mẹsusu tin to lẹdo towe mẹ he nọ dó ogbè devo lẹ gbọnvona towe? Nawẹ hiẹ sọgan dọhona omẹ ehelẹ gbọn? Eyin hiẹ tlẹ plọn nudọdomẹ tata to delẹ to ogbè enẹlẹ mẹ, omẹ lọ lẹ na yọnẹn dọ hiẹ tindo ojlo to yé mẹ. Ehe sọgan hùn aliho dote na hodọdopọ yinukọn dogọ.

Lehe Yè Na Zindonukọn to Hodọdopọ mẹ Do

Nado hẹn hodọdopọ de zindonukọn, tindo ojlo to linlẹn omẹ awetọ lọ tọn mẹ. Na ẹn tuli nado dọho eyin e jlo nado wàmọ. Kanbiọ heyin awuwlena ganji lẹ sọgan gọalọ. Kanbiọ pọndohlan mẹtọn yinyọnẹn tọn lẹ wẹ yọ́n hugan, na yé nọ saba biọ hugan gbeyiyi mọwẹ kavi lala tọn de. Di apajlẹ, to didonu nuhahun he duahunmẹna mẹlẹpo de go godo, hiẹ sọgan kanse dọmọ: “Etẹwẹ hiẹ lẹndọ e hẹn ninọmẹ ehe wá?” kavi “Etẹwẹ hiẹ lẹndọ e yin pọngbọ lọ?”

Eyin hiẹ kàn kanbiọ sè, nọ dotoaina gblọndo lọ po sọwhiwhe po. Nọ do ojlo nujọnu tọn towe hia gbọn hogbe de, tamìmí, kavi dohia agbasa tọn de dali. Ma gbòhódonù na ẹn blo. Po ayiha he hùndonuvo de po, lẹnnupọndo nuhe to yinyin didọ ji. “Nọ yawu nado sè, [bo] whleawu nado gblọn.” (Jak. 1:19) To whenuena hiẹ wá gblọn, dohia dọ hiẹ to todoaina nuhe yin didọ nugbonugbo.

Ṣigba, yọnẹn dọ e mayin mẹlẹpo wẹ na na gblọndo kanbiọ towe lẹ tọn gba. Na mẹdelẹ gbeyiyi lọ poun sọgan yin nado vó kavi kònú yẹsẹ. Mẹdevo lẹ sọgan dọ mọwẹ kavi lala poun. Ma jẹflumẹ blo. Whesọ. Ma tẹnpọn nado zín hodọdopọ lọ do mẹji blo. Eyin mẹlọ jlo nado dotoai, yí dotẹnmẹ hundote lọ zan nado má linlẹn mẹjlọdote Owe-wiwe tọn lẹ hẹ ẹ. To nukọn mẹ, mẹlọ sọgan wá pọ́n we hlan taidi họntọn de. Vlavo to enẹgodo e na jlo nado dọ linlẹn etọn lẹ po awuvivo dogọ po.

Dile hiẹ to hodọ hẹ gbẹtọ lẹ, wleawuna dotẹnmẹ hundote na gọyìpọn to sọgodo. Eyin mẹlọ fọ́n kanbiọ delẹ dote, na gblọndo delẹ tọn to yé mẹ ṣigba jo dopo kavi awe do na whedevonu he mì na dọhodopọ. Dọna ẹn dọ hiẹ na yì basi dodinnanu, podọ to enẹgodo má nudọnamẹ lọ lẹ hẹ ẹ. Eyin e ma fọ́n kanbiọ lẹ dote, hiẹ sọgan dotana hodọdopọ towe po kanbiọ he hiẹ mọdọ e na fọnjlodotena ẹn de po. Dọna ẹn dọ hiẹ na dọhodeji to dlapọn he na bọdego whenu. Linlẹn susugege sọgan yin mimọ to owe Comment raisonner à partir des Écritures, alọnuwe Etẹwẹ Jiwheyẹwhe Biọ to Mí Si?, podọ zinjẹgbonu agọe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po Réveillez-vous! tọn lẹ po mẹ.

To Whenuena Hiẹ Tin hẹ Yisenọ Hatọ Lẹ

Eyin hiẹ dukosọ hẹ mẹdevo heyin dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ na ojlẹ tintan, be hiẹ nọ ze afọdide tintan lọ nado jẹakọ hẹ ẹ ya? Kavi be hiẹ nọ ṣite ṣululu poun wẹ ya? Owanyi na mẹmẹsunnu mítọn lẹ dona whàn mí nado jlo nado yọ́n yé. (Joh. 13:35) Nawẹ hiẹ sọgan bẹjẹeji gbọn? Hiẹ sọgan dọ yinkọ towe poun bo kàn yinkọ omẹ awetọ tọn sè. Kinkanse e lehe e plọn nugbo lọ do nọ saba dekọtọn do hodọdopọ ojlofọndotenamẹ tọn mẹ bo na gọalọna mì nado jẹ ode awetọ mìtọn yọnẹn ji. Eyin nuhe hiẹ dọ ma tlẹ yin po dẹ́didi po, vivẹnudido towe nọ dohia omẹ awetọ lọ dọ hiẹ to etọn hòpọ́n, podọ enẹ wẹ yin nujọnu.

Etẹwẹ sọgan yidogọna hodọdopọ he tindo zẹẹmẹ hẹ hagbẹ agun towe tọn de? Nọ do ojlo nujọnu tọn hia to mẹlọ po whẹndo etọn po mẹ. Be opli lọ ṣẹṣẹ fó wẹ? Dọhodo linlẹn he hiẹ mọ nado yin alọgọnamẹnu lẹ ji. Ehe sọgan hẹn ale wá na mì omẹ awe lẹpo. Hiẹ sọgan donù nuagokun he fọnjlodotenamẹ sọn zinjẹgbonu agọe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po Réveillez-vous! tọn po mẹ go. Ehe ma dona yin wiwà nado doawagun kavi nado tẹ́n oyọnẹn mẹtọn pọ́n gba. Wà ẹ nado má nude to ehe mẹ hiẹ mọ homẹhunhun vonọtaun te. Hiẹ sọgan dọho dogbọn azọ́ndenamẹ he dopo to mì mẹ sọgan tindo to Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta tọn mẹ dali bo lẹnnupọn dopọ do lehe e sọgan yin nukunpedego do ji. Hiẹ sọgan sọ má numimọ lẹ sọn lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ.

Nugbo wẹ dọ, ojlo mítọn to gbẹtọ lẹ mẹ nọ saba dekọtọn do hodọdopọ dogbọn gbẹtọ lẹ dali—yèdọ nuhe yé nọ dọ bo nọ wà lẹ. Aslàn-yinyin lọsu sọgan yin apadewhe hodidọ mítọn tọn. Be nuhe mí dọ na jlọmẹdote ya? Eyin mí hẹn ayinamẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn do ayiha mẹ bo yin whinwhàn gbọn owanyi jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn dali, na jide tọn hodidọ mítọn lẹ na jlọmẹdote.—Howh. 16:27, 28; Efe. 4:25, 29; 5:3, 4; Jak. 1:26.

Mí nọ wleawu whẹpo do biọ lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ. Naegbọn mí ma na wleawuna linlin kleun he fọnjlodotenamẹ de nado má hẹ họntọn lẹ to hodọdopọ whenu? Dile hiẹ to nuhe fọnjlodotenamẹ lẹ hia bo to yé sè, hẹn nuagokun he hiẹ jlo nado má hẹ mẹdevo lẹ do ayiha mẹ. To madẹnmẹ, hiẹ na tindo susugege etọn bo sọgan dè sọn e mẹ. Ehe wiwà na hẹn we penugo nado gbàdo-mẹmẹ zẹ̀ hodidọ do aṣa nuyiwa egbesọegbesọ gbẹ̀mẹ tọn lẹ poun ji.

Hú popolẹpo, dike hodidọ towe ni do kunnudenu lehe Ohó Jiwheyẹwhe tọn họakuẹ na we do sọ hia!—Ps. 139:17.