Owẹ̀n He Mí Dona Lá
Jehovah ko na mí azọngban po lẹblanulọkẹyi daho de po to whenuena e dọmọ: “Mì wẹ kunnudetọ ṣie, . . . yẹn wẹ Jiwheyẹwhe.” (Isa. 43:12) Mí ma yin yisenọ lẹ poun gba. Mí yin kunnudetọ he nọ dekunnuna nugbo he tin to Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ to gbangba. Owẹ̀n tẹwẹ Jehovah ko degbena mí nado lá to egbehe? E gando Jehovah Jiwheyẹwhe, Jesu Klisti, po Ahọluduta Mẹssia tọn po go.
“DIBUSI JIWHEYẸWHE BOSỌ YÌN GBEDIDE ETỌN LẸ”
WHENU dindẹn jẹnukọnna ojlẹ Klistiani tọn, Jehovah dọna Ablaham nugbonọ lọ dogbọn tito de dali ehe mẹ “akọta aigba ji tọn lẹpo” na dona yedelẹ te. (Gẹn. 22:18) E sọ gbọdo Sọlọmọni nado wlan nubiọtomẹsi dodonu tọn de he yin dandannu na gbẹtọvi lẹpo dọmọ: “Dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn gbedide etọn lẹ: na ehe wẹ azọ́n gbẹtọ lẹpo tọn pete.” (Yẹwh. 12:13) Ṣigba nawẹ gbẹtọ he to gbẹnọ to akọta lẹpo mẹ na plọn onú ehelẹ gbọn?
Dile etlẹ yindọ mẹdelẹ tin he yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn sè, Biblu dohia dọ kunnudide lẹdo globu pé he na hẹn wẹndagbe lọ jẹ akọta lẹpo mẹ na wá aimẹ to “azán Oklunọ tọn gbè.” Ehe bẹjẹeji to 1914. (Osọ. 1:10) Gando ojlẹ ehe go, Osọhia 14:6, 7 dọ dọdai dọ nulila tangan de to anademẹ angẹli lẹ tọn glọ na yin bibasi “hlan akọta lẹpo, hlan hẹnnu lẹpo, hlan ogbè lẹpo, hlan gbẹtọ lẹpo.” Yé na yin tudohomẹna dọmọ: “Mì dibusi Jiwheyẹwhe, bosọ na gigo e; na whẹdida whenu etọn wá; mì sọ litaina ewọ he dá olọn, aigba, ohù, po asisa otọ̀ tọn lẹ po.” Ojlo Jiwheyẹwhe tọn wẹ e yin dọ owẹ̀n ehe ni yin lilá. Mí tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado tindo mahẹ to azọ́n enẹ mẹ.
‘Jiwheyẹwhe Nugbo Lọ.’ Jehovah lá dọ, “Mì wẹ kunnudetọ ṣie” to nudindọn de whenu gando Jiwheyẹwhe-yinyin etọn go. (Isa. 43:10) Owẹ̀n he dona yin lilá lọ mayin nado dọna gbẹtọ lẹ nado tindo sinsẹ̀n de kavi yise to yẹwhe de mẹ poun gba. Kakatimọ, yé dona yin nina dotẹnmẹ hundote lọ nado plọn dọ Mẹdatọ olọn po aigba po tọn wẹ Jiwheyẹwhe nugbo dopo akàn lọ. (Isa. 45:5, 18, 21, 22; Joh. 17:3) Jiwheyẹwhe nugbo lọ kẹdẹ wẹ sọgan dọ dọdai sọgodo tọn he sọgbe. Lẹblanulọkẹyi wẹ e yin na mí nado lá dọ hẹndi ohó Jehovah tọn to ojlẹ he wayi lẹ mẹ hẹn mí deji mlẹnmlẹn dọ nuhe e ko dopagbe etọn na sọgodo lẹpo na mọ hẹndi yí dandan.—Jọṣ. 23:14; Isa. 55:10, 11.
Na nugbo tọn, susu to mẹhe mí nọ dekunnuna lẹ mẹ nọ sẹ̀n yẹwhe devo lẹ kavi ma tlẹ nọ sẹ̀n yẹwhe depope. Na mí nido sọgan mọ mẹhe na dotoai lẹ, vlavo e na biọ dọ mí ni bẹ hodidọ jẹeji po nuhe fọnjlodotena yé po. Mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ heyin kinkàndai to Owalọ lẹ 17:22-31 mẹ. Doayi e go dọ dile etlẹ yindọ apọsteli Paulu yí zìnzìn zan, e zinnudeji hezeheze dọ gbẹtọ lẹpo wẹ na dogbè na Jiwheyẹwhe, mẹhe dá olọn po aigba po.
Oyín Jiwheyẹwhe Tọn Hinhẹnzun Yinyọnẹn. Ma gboawupo nado hẹn oyín Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn zun yinyọnẹn blo. Jehovah yiwanna oyín etọn. (Eks. 3:15; Isa. 42:8) E jlo dọ gbẹtọ lẹ ni yọ́n yinkọ enẹ. E hẹn ẹn yọnbasi na oyín gigonọ etọn nado sọawuhia to Biblu mẹ hugan whla 7 000. Azọngban mítọn wẹ e yin nado hẹn gbẹtọ lẹ jẹakọ hẹ ẹ.—Deut. 4:35.
Nukundido ogbẹ̀ sọgodo tọn na gbẹtọvi lẹpo sinai do Jehovah yinyọnẹn po yiylọ ẹ to yise mẹ po ji. (Joẹ. 2:32; Mal. 3:16; 2 Tẹs. 1:8) Etomọṣo, suhugan gbẹtọ lẹ tọn ma yọ́n Jehovah gba. Enẹ bẹ sọha susu he sọalọakọ́n nado to Jiwheyẹwhe Biblu tọn sẹ̀n lẹ hẹn. Eyin yé tlẹ tindo Biblu bo nọ hia ẹ, yé sọgan nọma yọ́n oyín Jiwheyẹwhe lọsu titi tọn na e ko yin didesẹ sọn lẹdogbedevomẹ egbezangbe tọn susu mẹ wutu. Aliho dopo akàn he mẹ mẹdelẹ jẹakọ hẹ oyín lọ Jehovah te wẹ yindọ nukọntọ sinsẹ̀n tọn yetọn lẹ ko dọna yé ma nado yí ì zan.
Nawẹ mí sọgan hẹn gbẹtọ lẹ jẹakọ hẹ oyín Jiwheyẹwhe tọn gbọn? Aliho he nọ tindo kọdetọn dagbe hugan wẹ nado do e hia yé to vọkan Biblu yetọn titi mẹ, eyin e yọnbasi. To lẹdogbedevomẹ ogbè delẹ tọn mẹ, oyín enẹ sọawuhia whla fọtọ́n susu lẹ. To devo lẹ mẹ, e sọgan sọawuhia to Psalm 83:18 kavi Eksọdusi 6:3-6 kẹdẹ mẹ, kavi e sọgan yin mimọ to Gẹnẹsisi 22:14; Isaia 12:2 kavi to nudọnamẹ odò tọn mẹ do Eksọdusi 3:14, 15 ji. To lẹdogbedevomẹ susu mẹ, hogbe devo taidi “Oklunọ” po “Jiwheyẹwhe” po nọ yin winwlan po wekun vonọtaun po do fie wefọ ogbè dowhenu tọn kàn oyín Jiwheyẹwhe lọsu titi tọn do lẹ. Vlavo e na biọ dọ hiẹ ni yí lẹdogbedevomẹ hoho Biblu tọn de zan nado do nuhe ko yin wiwà hia to fie lẹdogbedevomẹ-basitọ egbezangbe tọn lẹ ma yí oyín mẹdetiti Jiwheyẹwhe tọn zan paali te lẹ. To aigba delẹ ji, hiẹ sọgan dlẹnalọdo oyín Jiwheyẹwhe tọn to ohàn sinsẹ̀n tọn lẹ mẹ kavi to nukinkan he tin to ohọ̀ he diyin de go.
Na mẹhe tlẹ nọ sẹ̀n yẹwhe devo lẹ, Jẹlemia 10:10-13 to Traduction du monde nouveau mẹ sọgan yin yiyizan po kọdetọn dagbe po. E mayin dọ e donù oyín Jiwheyẹwhe tọn go kẹdẹ wẹ gba ṣigba sọ basi zẹẹmẹ mẹhe ewọ yin tọn hezeheze.
Ma yí tẹnmẹ-yinkọ lẹ taidi “Jiwheyẹwhe” po “Oklunọ” po do diọ oyín Jehovah tọn dile Mẹylọhodotọklisti nọ wà do blo. Ehe ma zẹẹmẹdo dọ oyín enẹ dona yin yiyizan to bẹjẹeji hodidọ lẹpo tọn gba. Na nuvẹun wutu, mẹdelẹ na sán hodọdopọ lọ do nùmẹ na mí. Ṣigba to dodonu de zizedai na hodọdopọ godo, ma dọ̀n yonu do godo sọn oyín Jiwheyẹwhe tọn yiyizan mẹ blo.
E jẹ na ayidego dọ Biblu yí oyín Jiwheyẹwhe lọsu titi tọn zan whlasusu hugan lẹndopọ sọha ojlẹ he e yí tẹnmẹ-yinkọ lẹ taidi “Oklunọ” po “Jiwheyẹwhe” po zan. Dile etlẹ yinmọ, Biblu kàntọ lẹ ma tẹnpọn nado yí oyín enẹ zan to hodidọ lẹpo mẹ gba. Yé yí ì zan po awuvivo po to jọwamọ-liho, po sisi po. Apajlẹ dagbe de niyẹn nado hodo.
Mẹhe Oyín lọ Dohia. Nalete, yinyọnẹn poun dọ Jiwheyẹwhe tindo oyín etọn titi ma wẹ yin nujọnu hugan lọ gba, ṣigba e yin afọdide tintan poun nado yọ́n ẹn ganji.
Nado sọgan yiwanna Jehovah bo dawhá ylọ ẹ to yise mẹ, gbẹtọ lẹ dona yọ́n wunmẹ Jiwheyẹwhe he ewọ yin. To whenuena Jehovah hẹn oyín etọn zun yinyọnẹn na Mose to Osó Sinai ji, E wà nususu hugan hogbe lọ “Jehovah” vivọdọ poun. E dọ̀n ayidonugo wá jẹhẹnu ayidego tọn Etọn delẹ ji. (Eks. 34:6, 7) Apajlẹ de wẹ enẹ yin na mí nado hodo.
Vlavo hiẹ to kunnudena jlodotọ yọyọ lẹ kavi to hodidọ lẹ na to agun mẹ, eyin a to hodọdo dona Ahọluduta lọ tọn lẹ ji, tẹnpọn bo dlẹnalọdo nuhe ehelẹ dohia gando Jiwheyẹwhe he dopagbe mọnkọtọn lẹ go. Eyin hiẹ to hodọdo gbedide etọn lẹ ji, zinnudo nuyọnẹn po owanyi he yé dohia po ji. Hẹn ẹn họnwun dọ nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma pẹnagbànmẹ gba, kakatimọ yé tin na dagbe mítọn. (Isa. 48:17, 18; Mika 6:8) Dọ lehe nuyiwa huhlọn Jehovah tọn dopodopo nọ do nude hia dogbọn gbẹtọ-yinyin etọn, nujinọtedo etọn lẹ, po lẹndai etọn po dali do. Dlẹnalọdo lehe Jehovah nọ do jẹhẹnu etọn lẹ hia po jlẹkajininọ po do. Dike gbẹtọ lẹ ni sè nuhe yin numọtolanmẹ towe gando Jehovah go. Owanyi towe na Jehovah sọgan gọalọ nado fọ́n owanyi mọnkọtọn dote to mẹdevo lẹ mẹ.
Owẹ̀n niyaniya tọn lọ na azán mítọn to tulina gbẹtọ lẹpo nado dibusi Jiwheyẹwhe. Hodidọ mítọn dona dó obu Jiwheyẹwhe tọn enẹ do ahun mẹ na gbẹtọ lẹ. Obu ehe yin dehe sọgbe, yèdọ obu gbégbò sisosiso tọn de na Jehovah. (Ps. 89:7) E nasọ hẹn mí yọnẹn dọ Jehovah wẹ Whẹdatọ yiaga hugan lọ podọ nukundido ogbẹ̀ sọgodo tọn mítọn sinai do nukundagbe etọn mimọyi ji. (Luku 12:5; Lom. 14:12) Enẹwutu, obu mọnkọtọn tindo kanṣiṣa pẹkipẹki hẹ owanyi sisosiso tintindo na ẹn podọ, ehe na hẹn mí tindo ojlo zogbe nado hẹn homẹ etọn hùn. (Deut. 10:12, 13) Obu Jiwheyẹwhe tọn sọ nọ whàn mí nado gbẹwanna oylan, nado setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ, bo sẹ̀n ẹn po ahun lẹpo po. (Deut. 5:29; 1 Otàn. 28:9; Howh. 8:13) E nọ basi hihọ́na mí sọta ojlo lọ nado tẹnpọn bo to Jiwheyẹwhe sẹ̀n dile mí gbẹsọ yiwanna onú aihọn tọn lẹ.—1 Joh. 2:15-17.
Oyín Jiwheyẹwhe Tọn Yin “Ohọ̀ Gángán” De. Mẹhe ko yọ́n Jehovah nugbonugbo lẹ nọ duvivi hihọ́ daho de tọn. Ehe mayin na yé nọ yí oyín mẹdetiti tọn etọn zan kavi penugo nado slẹ jẹhẹnu etọn delẹ wutu poun wẹ gba. Nuhe zọ́n lọ wẹ yindọ yé dotudo Jehovah go. Howhinwhẹn lẹ 18:10 dọ gando yé go dọmọ: “Oyín OKLUNỌ tọn, wẹ ohọ̀ gángán: dodonọ họ̀n biọ e mẹ, bosọ gán.”
Yí dotẹnmẹ hundote lẹ zan ganji nado na tuli mẹdevo lẹ nado dotudo Jehovah go. (Ps. 37:3; Howh. 3:5, 6) Jidide mọnkọtọn nọ do yise hia to Jehovah po opagbe etọn lẹ po mẹ. (Heb. 11:6) To whenuena gbẹtọ lẹ ‘dawhá ylọ oyín Jehovah tọn’ na yé yọnẹn dọ ewọ wẹ Nupojipetọ Wẹkẹ lọ tọn, bo yiwanna aliho etọn lẹ, bosọ yise mlẹnmlẹn dọ alọ etọn kẹdẹ mẹ wẹ whlẹngán nugbo tin te, to whenẹnu Ohó Jiwheyẹwhe tọn na mí jide dọ yé na yin whinwhlẹngán. (Lom. 10:13, 14) Dile hiẹ to mẹdevo lẹ plọn, gọalọna yé nado wleawuna yise mọnkọtọn to gbẹzan yetọn lẹpo mẹ.
Mẹsusu nọ pannukọn nuhahun mẹdetiti tọn he sẹhundaga lẹ, ehe yé ma ko mọ pọngbọ na. Dotuhomẹna yé nado plọn aliho Jehovah tọn lẹ, nado dejido ewọ go, bo yí nuhe yé to pinplọn lẹ do yizan mẹ. (Ps. 25:5) Na tuli yé nado hodẹ̀ vivẹvivẹ na alọgọ Jiwheyẹwhe tọn bo dopẹ́ na ẹn na dona etọn lẹ. (Flp. 4:6, 7) Hogbe delẹ hihia to Biblu mẹ podọ hẹndi opagbe etọn lẹ tọn mimọ to gbẹzan yetọn titi mẹ na gọalọna yé nado wá yọ́n Jehovah. Podọ e nasọ gọalọna yé nado jẹ hihọ́ he nukunnumimọjẹ nuhe oyín Jehovah tọn zẹẹmẹdo lẹ mẹ nọ hẹnwa tindo ji.—Ps. 34:8; Jẹl. 17:7, 8.
Yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan ganji nado gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹ lehe e yin nuyọnẹnnu nado dibusi Jiwheyẹwhe nugbo lọ, Jehovah, bosọ yìn gbedide etọn lẹ do mẹ.
‘KUNNUDIDENA JESU’
TO FỌNSỌNKU etọn godo podọ jẹnukọnna kọlilẹ yì olọn mẹ, Jesu Klisti dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Mìwlẹ nasọ yin kunnudetọ na mi . . . jẹ opodo aigba tọn.” (Owalọ 1:8) Devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to egbehe yin didohia taidi mẹhe ‘tindo azọ́n lọ nado dekunnuna Jesu.’ (Osọ. 12:17) Be hiẹ to okunnu enẹ de po vivẹnudido po ya?
Mẹsusu he nọ dọ po ahundopo po dọ yé yise to Jesu mẹ lẹ ma yọ́n nudepope dogbọn tintin jẹnukọnna gbẹtọ-yinyin etọn dali gba. Yé ma yọnẹn dọ gbẹtọ wẹ e yin nugbonugbo to whenuena e tin to aigba ji gba. Yé ma mọnukunnujẹ lehe e yin Visunnu Jiwheyẹwhe tọn do mẹ. Onú vude poun wẹ yé yọnẹn dogbọn azọngban etọn dali to hẹndi lẹndai Jiwheyẹwhe tọn tọn mẹ. Yé ma yọ́n nuhe wà e te todin, podọ yé ma yọ́n lehe nuhe e na wà to sọgodo na gando gbẹzan yetọn lẹ go do. Yé tlẹ sọgan gbọn nuṣiwa dali lẹndọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ma yise to Jesu mẹ. Azọngban mítọn wẹ e yin nado dovivẹnu bo hẹn nugbo lọ gando whẹho ehelẹ go zun yinyọnẹn na yé.
Ṣogan mẹdevo lẹ tin he ma yise dọ mẹhe Biblu basi zẹẹmẹ etọn taidi Jesu lọ nọgbẹ̀ to aigba ji pọ́n gba. Mẹdelẹ nọ pọ́n Jesu hlan taidi sunnu glegbenu de poun. Mẹsusu tlẹ gbẹ́ dọ e ma yin Visunnu Jiwheyẹwhe tọn gba. ‘Kunnudidena Jesu’ to gbẹtọ mọnkọtọn lẹ ṣẹnṣẹn nọ biọ vivẹnudido, sọwhiwhe, po zìnzìn po.
Mahopọnna pọndohlan hosetọ towe lẹ tọn, yé dona tindo oyọnẹn Jesu Klisti tọn eyin yé jlo na mọaleyi sọn awuwledainanu Jiwheyẹwhe tọn na ogbẹ̀ mavọmavọ mẹ. (Joh. 17:3) Jiwheyẹwhe do ojlo etọn hia hezeheze dọ mẹhe togbẹ̀ lẹpo dona “yigbe [to gbangba] dọ, Jesu Klisti wẹ Oklunọ” bo dona litaina aṣẹpipa etọn. (Flp. 2:9-11) Enẹwutu, to whenuena mí dukosọ hẹ mẹhe linlẹn agọ̀ ko doadọ̀do to ahun mẹ na kavi he do nuvẹun tlọlọ hia lẹ, mí ma sọgan dapana whẹho lọ poun gba. Nugbo wẹ dọ to whẹho delẹ mẹ mí sọgan voawu bo dọho dogbọn Jesu Klisti dali—etlẹ yin to dlapọn mítọn tintan whenu—ṣigba to whẹho devo lẹ mẹ, e sọgan biọ dọ mí ni yí zìnzìn do dọ nuhe na gọalọna hosetọ mítọn lẹ nado jẹ awuwlena pọndohlan he sọgbe gando Jesu go ji. Mí sọ sọgan lẹnnupọndo aliho he mẹ mí na hẹn hogo lọ gbloada te to dlapọn devo lẹ whenu ji. Ṣigba, e sọgan nọma yọnbasi nado dọhodo nuhe hogo lọ bẹhẹn lẹpo ji kakajẹ whenue mí bẹ plọnmẹ Biblu whégbè tọn de jẹeji hẹ mẹlọ.—1 Tim. 2:3-7.
Azọngban Tangan Jesu Tọn to Lẹndai Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ. Mí dona gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹemẹ dọ to whenuena e yindọ Jesu wẹ “aliho lọ” bọ ‘mẹde ma sọgan wá Otọ́ dè adavo gbọn ewọ gblamẹ,’ yé ma sọgan tindo haṣinṣan dagbe hẹ Jiwheyẹwhe adavo yé yí Jesu Klisti sè. (Joh. 14:6) Eyin mẹde ma yọ́n azọngban tangan he Jehovah ko de na Visunnu plọnji etọn, mẹlọ ma sọgan mọnukunnujẹ Biblu mẹ gba. Etẹwutu? Na Jehovah yí Visunnu ehe do basi omẹ tangan lọ to hẹndi lẹndai Etọn tọn lẹpo mẹ. (Kọl. 1:17-20) Dọdai Biblu tọn lẹ sinai do nugbo ehe ji. (Osọ. 19:10) Nuhahun he atẹṣiṣi Satani tọn po ylando Adam tọn po fọndote lẹpo na mọ pọngbọ yí gbọn Jesu Klisti gblamẹ.—Heb. 2:5-9, 14, 15.
Nado mọnukunnujẹ azọngban Klisti tọn mẹ, mí dona yọnẹn dọ gbẹtọvi lẹ tin to ninọmẹ he blawu tlala de mẹ. Podọ yé ma tindo nugopipe lọ nado de yedelẹ sọn e mẹ gba. Mímẹpo wẹ yin jiji to ylando mẹ. Ehe sọgan yinuwado mí ji to aliho voovo mẹ to gbẹwhenu mítọn. Nalete, e yá wẹo kavi e dẹn wẹo, e nọ wá dekọtọn do okú mẹ. (Lom. 3:23; 5:12) Yihojlẹdohogo do nugbo enẹ ji hẹ mẹhe a to kunnudena lẹ. Enẹgodo zinnudeji dọ gbọn avọ́sinsan ofligọ Jesu Klisti tọn dali, Jehovah ko gbọn owanyi dali hẹn tundote sọn ylando po okú po si yọnbasi na mẹhe yí yise zan to awuwledainanu enẹ mẹ lẹ. (Malku 10:45; Heb. 2:9) Ehe nọ hùn dotẹnmẹ dote na yé nado duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to pipé mẹ. (Joh. 3:16, 36) E ma yọnbasi to aliho devo depope mẹ gba. (Owalọ 4:12) Taidi mẹplọntọ de, vlavo to gbonu kavi to agun mẹ, nugbo ehelẹ didọ poun ma ko pé gba. Yí homẹdagbe po sọwhiwhe po do wleawuna numọtolanmẹ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn tọn na azọngban Klisti tọn taidi Mẹfligọtọ mítọn do ahun mẹ na hosetọ towe lẹ. Pinpẹn-nutọn na awuwledainanu ehe sọgan tindo nuyiwadomẹji he siso do nuyiwa, walọ, po yanwle mẹlọ tọn lẹ po ji to gbẹ̀mẹ.—2 Kọl. 5:14, 15.
Nugbo wẹ dọ, whladopo gee wẹ Jesu yí ogbẹ̀ etọn do sanvọ́. (Heb. 9:28) Etomọṣo, e yí zohunhun do to sinsẹ̀nzọnwà taidi Yẹwhenọ Daho todin. Gọalọna mẹdevo lẹ nado mọnukunnujẹ nuhe enẹ zẹẹmẹdo mẹ. Be yé to numimọ apọṣimẹ, flumẹjijẹ, yajiji, kavi nuhahun lẹ tọn tindo na kanyinylan gbẹtọ he tin lẹdo yé pé lẹ tọn wutu wẹ ya? To whenuena Jesu tin to aigba ji, e tindo numimọ onú ehe lẹpo tọn. E yọ́n numọtolanmẹ mítọn. Na mí yin mapenọ wutu, be mí mọdọ mí tindo nuhudo lẹblanu Jiwheyẹwhe tọn wẹ ya? Eyin mí hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe na jona to dodonu avọ́sinsan Jesu tọn ji, Jesu nọ yinuwa taidi “whẹ̀yidọtọ de to Otọ́ de.” Po awuvẹmẹ po, e nọ “vẹvẹ na mí.” (1 Joh. 2:1, 2; Lom. 8:34) To dodonu avọ́sinsan Jesu tọn ji podọ gbọn sinsẹ̀nzọnwiwa etọn taidi Yẹwhenọ Daho gblamẹ, mí nọ penugo nado dọnsẹpọ ‘ofìn nukundagbe majẹhẹ’ Jehovah tọn nado mọ alọgọ yí to osaa sisọ mẹ. (Heb. 4:15, 16) Dile etlẹ yindọ mí yin mapenọ, alọgọ he Jesu nọ na taidi Yẹwhenọ Daho nọ hẹn mí penugo nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe po ayihadawhẹnamẹnu wiwe de po.—Heb. 9:13, 14.
Humọ, Jesu nọ yí aṣẹpipa daho zan taidi mẹhe Jiwheyẹwhe de nado yin Ota agun Klistiani tọn. (Mat. 28:18; Efe. 1:22, 23) Taidi tatọ́ de, e nọ wleawuna anademẹ to kọndopọmẹ hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn. To mẹdevo lẹ pinplọn whenu, gọalọna yé nado mọnukunnujẹemẹ dọ Jesu Klisti wẹ Ota agun lọ tọn, e mayin gbẹtọvi devo depope gba. (Mat. 23:10) Sọn dlapọn tintan whenu hẹ jlodotọ lẹ, basi oylọna yé wá opli agun tọn lẹ, fie mí nọ plọn Biblu po alọgọ owe he “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ wleawuna lẹ po te. Basi zẹẹmẹ mẹhe “afanumẹ” lọ yin tọn na yé bosọ dike yé ni yọ́n mẹhe Klunọ lọ yin, na yé nido jẹakọ hẹ tatọ́-yinyin Jesu tọn. (Mat. 24:45-47) Do yé hia mẹho lẹ, bo basi zẹẹmẹ jẹhẹnu Owe-wiwe tọn he kọ̀n omẹ ehelẹ dona jẹ. (1 Tim. 3:1-7; Titu 1:5-9) Zinnudeji dọ agun lọ ma yin mẹho lẹ tọn gba ṣigba dọ yé nọ gọalọna mí nado zinzọnlin to afọdòmẹ Jesu Klisti tọn lẹ mẹ. (Owalọ 20:28; Efe. 4:16; 1 Pita 5:2, 3) Gọalọna jlodotọ ehelẹ nado mọ dọ ogbẹ́ heyin tito-basina lẹdo aihọn pé de tin he to nuyiwa to tatọ́-yinyin Klisti tọn glọ.
Owe Wẹndagbe lẹ tọn dohia mí dọ to whenuena Jesu biọ Jelusalẹm ojlẹ vude jẹnukọnna okú etọn, devi etọn lẹ jlayinna ẹn taidi ‘Ahọlu he ja to oyín Jehovah tọn mẹ!’ (Luku 19:38) Dile gbẹtọ lẹ to nukọnyi to oplọn Biblu tọn mẹ, yé na plọn dọ Jehovah ko yí aṣẹpipa gandudu tọn he gando gbẹtọ akọta lẹpo tọn go do alọmẹ na Jesu. (Dan. 7:13, 14) Eyin a to hodidọ lẹ na to agun mẹ kavi to anadena oplọn lẹ, gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹ nuhe gandudu Jesu tọn dona zẹẹmẹdo na mímẹpo mẹ.
Zinnudeji dọ aliho gbẹzan mítọn tọn nọ dohia eyin mí yise nugbonugbo dọ Jesu Klisti yin Ahọlu podọ eyin mí nọ litaina gandudu etọn sọn ojlo mẹ wá. Dọ̀n ayidonugo wá azọ́n he Jesu dena hodotọ etọn lẹ nado wà to whenuena e yin amisisa yí do de taidi Ahọlu godo ji. (Mat. 24:14; 28:18-20) Dọhodo nuhe Jesu, Ayinamẹtọ Jiawu lọ, dọ gando nuhe dona tin to otẹn tintan mẹ to gbẹzan mẹ go. (Isa. 9:6, 7; Mat. 6:19-34) Zinnudo gbigbọ he Ahọvi Jijọho tọn dọ hodotọ etọn lẹ na dohia ji. (Mat. 20:25-27; Joh. 13:35) Payi ma nado dawhẹna mẹdevo lẹ dọ yé ma to nuhe go yé pé lẹpo wà, ṣigba na tuli yé nado gbadopọnna nuhe nuyiwa yetọn lẹ dohia dogbọn mẹmẹglọnọ-yinyin yetọn na aṣẹpipa Klisti tọn dali. Dile hiẹ to mọwà, yọnẹn dọ hiẹ lọsu dona wà nudopolọ ga.
Yíyí Klisti Do Basi Dodonu Lọ. Biblu yí azọ́n gbẹtọ lẹ hinhẹnzun devi tọn jlẹdo ohọ̀ he Jesu Klisti yin dodonu etọn de gbigbá go. (1 Kọl. 3:10-15) Nado jẹ ehe kọ̀n, gọalọna gbẹtọ lẹ nado yọ́n Jesu dile e yin zẹẹmẹ basina to Biblu mẹ do. Payi na yé nikaa pọ́n we hlan taidi mẹhe yé to hihodo. (1 Kọl. 3:4-7) Dọ̀n ayidonugo yetọn hlan Jesu Klisti ji.
Eyin dodonu lọ ko yin didoai ganji, nuplọntọ lẹ na mọnukunnujẹemẹ dọ Klisti ze ohia de dai na mí nado “nọ gbọn afọ etọn ji.” (1 Pita 2:21) Nado ze hodidọ towe sinai do enẹ ji, na tuli nuplọntọ lẹ nado nọ hia Owe Wẹndagbe lẹ tọn, e mayin taidi whenuho nugbo de poun gba ṣigba taidi ohia he dona yin hihodo. Gọalọna yé nado flin walọ po jẹhẹnu he Jesu nọ dohia lẹ po. Na tuli yé nado doayi nukun he Jesu nọ yí do pọ́n Otọ́ etọn go, lehe e doakọnna whlepọn lẹ do, lehe e do taliai hia na Jiwheyẹwhe do, podọ lehe e yinuwa hẹ gbẹtọ lẹ to ninọmẹ voovo lẹ mẹ do. Zinnudo nuwiwa he ji Jesu ze gbẹzan etọn sinai do ji. Gbọnmọ dali, eyin nuplọntọ de wá pannukọn nudide kavi whlepọn lẹ to gbẹ̀mẹ, e na kanse ede dọ: ‘Etẹwẹ Jesu na wà to ninọmẹ ehe mẹ? Be nuyiwa ṣie na do pinpẹn-nutọn hia na nuhe e ko wà na mi lẹ ya?’
Eyin hiẹ to hodọ to oplò ji, ma wá tadona lọ kọ̀n dọ mẹmẹsunnu towe lẹ ko tindo yise to Jesu mẹ, enẹwutu nuhudo ma tin nado dọ̀n ayidonugo vonọtaun de wá e ji ba gba. Nuhe hiẹ dọ na pẹnzin tlala eyin a ze hodidọ towe sinai do yise enẹ ji. To whenuena a to hodọ dogbọn opli lẹ dali, kọ̀n ehe dopọ hẹ azọngban Jesu tọn taidi Ota agun lọ tọn. Eyin a to hodọdo lizọnyizọn kunnudegbe tọn ji, dọ̀n ayidonugo wá gbigbọ he Jesu dohia ji dile e zindonukọn to lizọnyizọn etọn mẹ. Podọ basi zẹẹmẹ lizọnyizọn lọ tọn to kọndopọmẹ hẹ nuhe Klisti taidi Ahọlu to wiwà nado bẹ gbẹtọ lẹ pli bo basi hihọ́na yé biọ aihọn yọyọ lọ mẹ.
E họnwun dọ e biọ nususu hugan pinplọn nugbo tangan lẹ gando Jesu go poun. Nado lẹzun Klistiani nugbo lẹ, gbẹtọ lẹ dona yí yise zan to Jesu mẹ bo yiwanna ẹn nugbo. Owanyi mọnkọtọn nọ whàn tonusise ahundopo tọn. (Joh. 14:15, 21) E nọ hẹn gbẹtọ lẹ penugo nado nọte gli to yise mẹ to yajiji glọ, nado to zọnlinzin zọnmii to afọdòmẹ Klisti tọn mẹ to gbẹzan yetọn lẹpo mẹ, nado do yedelẹ hia taidi Klistiani he whèwhín he ‘hẹnadọai bo yin didoai gligli do dodonu lọ ji.’ (Efe. 3:17) Nuyiwa mọnkọtọn nọ pagigona Jehovah, yèdọ Jiwheyẹwhe po Otọ́ Jesu Klisti tọn po.
“Wẹndagbe Ahọludu Tọn”
TO WHENUENA Jesu to zẹẹmẹ gigọ́ basi dogbọn ohia tintin tofi etọn tọn po vivọnu titonu ehe tọn po dali, e dọ dọdai dọmọ: “Yè nasọ dọyẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn he lẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ na okunnu de hlan akọta lẹpo; whenẹnu wẹ opodo na wá.”—Mat. 24:14.
Etẹwẹ owẹ̀n he dona yin lilá gbayipe ehe yin taun? E yin owẹ̀n Ahọluduta he Jesu plọn mí nado nọ hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe na dọmọ: “Ahọludu towe ni wá” tọn. (Mat. 6:10) Osọhia 11:15 basi zẹẹmẹ etọn taidi “ahọludu Oklunọ mítọn [Jehovah] tọn, po Klisti etọn po tọn” na aṣẹpipa gandudu lọ tọn wá sọn Jehovah dè bo yin nina hlan Klisti taidi Ahọlu wutu. Ṣigba, doayi e go dọ owẹ̀n he Jesu dọ mí na lá to azán mítọn gbè gbloada tlala hugan dehe hodotọ etọn lẹ lá to owhe kanweko tintan whenu. Yé nọ dọna gbẹtọ lẹ dọmọ: “Ahọludu Jiwheyẹwhe tọn to sisẹpọ jẹ mì de.” (Luku 10:9) To ojlẹ lọ mẹ, Jesu, heyin amisisadode nado yin Ahọlu tin to ṣẹnṣẹn yetọn. Ṣigba dile e yin kinkàndai to Matiu 24:14 mẹ do, Jesu dọ dọdai nujijọ titengbe devo he na yin lilá lẹdo aihọn pé to hẹndi mẹ na lẹndai Jiwheyẹwhe tọn.
Numimọ de yin nina yẹwhegán Daniẹli gando nujijọ ehe go. E mọ “mẹde . . . taidi visunnu gbẹtọ tọn,” yèdọ Jesu Klisti, bọ “Hohotọ Azán lẹ tọn,” Jehovah Jiwheyẹwhe, sọ yí “ahọluigba na ẹn finẹ, po gigo po, po ahọludu de po, na gbẹtọ lẹpo, po akọta lẹ po, po ogbè lẹ po nido nọ sẹ̀n ẹn.” (Dan. 7:13, 14) Nujijọ he tindo nujọnu-yinyin wẹkẹ mẹ tọn enẹ wá aimẹ to olọn mẹ to 1914. To enẹgodo, Lẹgba po aovi etọn lẹ po yin yinyan dlan aigba ji. (Osọ. 12:7-10) Titonu hoho ehe ko biọ azán godo tọn etọn lẹ mẹ. Ṣigba whẹpo e nido yin didesẹ mlẹnmlẹn, nulila lẹdo globu pé de to yinyin bibasi dọ Ahọlu Mẹssia Jehovah tọn to gandu todin sọn ofìn olọn mẹ tọn etọn mẹ. Gbẹtọ lẹpo wẹ to yinyin avase na. Gbeyiyi yetọn nọ do nuyiwa yetọn dohlan Gigogán lọ hia taidi Ahọlu to “ahọludu gbẹtọ lẹ tọn mẹ.”—Dan. 4:32.
Na nugbo tọn, onú susu—yèdọ susu dogọ gbẹsọ ja to sọgodo! Mí gbẹsọ nọ hodẹ̀ dọ, “Ahọludu towe ni wá,” ṣigba e mayin po linlẹn lọ po dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na wá yin didoai to sọgodo gba. Kakatimọ, linlẹn lọ wẹ yindọ Ahọluduta olọn mẹ tọn lọ na yinuwa to aliho tangan de mẹ nado hẹn dọdai taidi Daniẹli 2:44 po Osọhia 21:2-4 po tọn lẹ di. E na diọ aigba zun paladisi de fie mẹhe yiwanna Jiwheyẹwhe po kọmẹnu yetọn lẹ po na nọ̀. Dile mí to yẹwheho ‘wẹndagbe ahọluduta tọn ehe’ dọ, mí nọ dlẹnalọdo nukundido sọgodo tọn enẹlẹ. Ṣigba mí sọ nọ yí adọgbigbo do hẹn ẹn zun yinyọnẹn dọ Jehovah ko ze aṣẹpipa gandudu lẹpo tọn do alọmẹ na Visunnu etọn. Be hiẹ nọ zinnudo wẹndagbe ehe ji to whenuena hiẹ to kunnude dogbọn Ahọluduta lọ dali ya?
Zẹẹmẹ Ahọluduta lọ Tọn Bibasi. Nawẹ mí sọgan hẹn azọ́ndenamẹ mítọn nado lá Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn di gbọn? Mí sọgan fọ́n ojlo dote gbọn hodọdopọ bibẹjẹeji do hogo voovo lẹ ji dali, ṣigba mí dona yawu hẹn ẹn họnwun dọ owẹ̀n mítọn yin dogbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn dali.
Adà titengbe azọ́n ehe tọn bẹ wefọ he dlẹnalọdo Ahọluduta lọ lẹ hihia kavi hoyidọ sọn yé mẹ hẹn. Eyin a dlẹnalọdo Ahọluduta lọ, hẹn ẹn diun dọ hosetọ towe lẹ mọnukunnujẹ nuhe e yin mẹ. Nado dọ poun dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yin gandudu de sọgan nọma ko pé. E sọgan sinyẹnawuna mẹdelẹ nado lẹnnupọndo nuhe ma yọnmọ de ji taidi gandudu de. Hiẹ sọgan yihojlẹdohogo hẹ yé to aliho voovo mẹ. Di apajlẹ, mí ma nọ mọ jẹhọn, ṣigba e nọ yinuwado gbẹzan mítọn lẹ ji tlala. Mí ma sọgan mọ Mẹhe basi jẹhọn, ṣigba e họnwun dọ ewọ tindo huhlọn he sẹhundaga. Biblu dlẹnalọdo e taidi “Ahọlu madopodo.” (1 Tim. 1:17) Kavi hiẹ sọgan yihojlẹdohogo dọ to otò daho de mẹ, mẹsusu ma ko yì tatọ-tònọ lọ kavi mọ gandutọ yetọn po nukun po pọ́n gbede gba. Yé nọ sè dogbọn onú ehelẹ dali to linlin lẹ mẹ. Mọdopolọ, Biblu, he ko yin zinzinjẹgbonu to nuhe hugan ogbè 2 200 mẹ, dọna mí dogbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn dali; e hẹn mí yọ́n mẹhe ko yin nina aṣẹpipa podọ nuhe Ahọluduta lọ to wiwadotana. Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, he nọ yin zinzinjẹgbonu to ogbè susu mẹ hugan linlinwe devo depope, yin awuwlena nado ‘Lá Ahọluduta Jehovah tọn,’ dile e yin didọ to wepa lọ ji do.
Nado gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹ nuhe Ahọluduta lọ yin mẹ, hiẹ sọgan donù vude to nuhe yé jlo dọ gandudu lẹ ni wleawu etọn na yé lẹ mẹ go: hihọ́ to akuẹ-liho, jijọho, mẹdekannujẹ sọn sẹ́nhẹngba si, nuyiwa hẹ pipli hẹnnu lẹpo tọn matin mẹnukuntahopọn, wepinplọn po dotowhé lẹ po. Dohia yé dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ wẹ na hẹn pekọ wá na onú ehelẹ po onú susu devo he gbẹtọvi lẹ tindo ojlona po.—Ps. 145:16.
Dovivẹnu nado fọ́n ojlo gbẹtọ lẹ tọn dote nado lẹzun mẹjidugando Ahọluduta lọ tọn, ehe ji Jesu Klisti to gandu do taidi Ahọlu. Dlẹnalọdo azọ́njiawu he e wà lẹ taidi dohia nuhe e na wà taidi Ahọlu olọn mẹ tọn. Nọ dọhodo jẹhẹnu mẹdọndogo tọn he e dohia lẹ ji gbọzangbọzan. (Mat. 8:2, 3; 11:28-30) Basi zẹẹmẹ dọ e ze ogbẹ̀ etọn liai na mí podọ Jiwheyẹwhe fọ́n ẹn to enẹgodo hlan ogbẹ̀ jọmaku to olọn lẹ mẹ. Finẹ wẹ e to gandu sọn taidi Ahọlu.—Owalọ 2:29-35.
Zinnudeji dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to gandu todin sọn olọn mẹ. Ṣigba, hiẹ dona yọnẹn dọ nuhe suhugan gbẹtọ lẹ tọn to nukundo taidi kunnudenu gandudu lọ tọn mayin nuhe yé to mimọ gba. Hẹn enẹ do ayiha mẹ, bo kanse eyin yé yọ́n nuhe Jesu Klisti dọ e na yin kunnudenu etọn. Basi zẹẹmẹ apadewhe ohia bẹplidopọ lọ lẹ tọn heyin mimọ to Matiu weta 24, Malku weta 13, kavi Luku weta 21 mẹ lẹ. Enẹgodo kàn nuhewutu ofìn ji hihẹ Klisti tọn to olọn mẹ na dekọtọn do ninọmẹ mọnkọtọn lẹ mẹ to aigba ji sè. Dọ̀n ayidonugo yetọn wá Osọhia 12:7-10, 12 ji.
Taidi kunnudenu he họnwun de na nuhe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to wiwà, hia Matiu 24:14, bo basi zẹẹmẹ tito-to-whinnu wepinplọn Biblu tọn he to yìyì to alọnu lẹdo aihọn pé tọn. (Isa. 54:13) Dọna gbẹtọ lẹ dogbọn wehọmẹ voovo he nọ hẹn ale wá na Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dali—ehe popolẹpo sinai do Biblu ji, bo nọ yin bibasi vọ́nu. Basi zẹẹmẹ dọ to yidogọmẹ na lizọnyizọn whédegbè-jẹ-whédegbè tọn mítọn, mí nọ ze plọnmẹ Biblu whégbè tọn de donukọnna mẹdopodopo po whẹndo lẹ po vọ́nu to aigba he hugan 230 ji. Gandudu gbẹtọ tọn tẹwẹ sọgan wleawuna tito-to-whinnu wepinplọn tọn he gbloada mọnkọtọn e mayin na tovi etọn lẹ kẹdẹ gba ṣigba na gbẹtọ lẹ lẹdo aihọn pé? Basi oylọna gbẹtọ lẹ nado wá Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, nado yì plidopọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn, bo mọ kunnudenu lehe wepinplọn mọnkọtọn to nuyiwa do gbẹzan gbẹtọ lẹ tọn ji do.—Isa. 2:2-4; 32:1, 17; Joh. 13:35.
Ṣigba be whétọ lọ na mọ lehe whẹho lọ gando gbẹzan etọn titi go do ya? Hiẹ sọgan yí zìnzìn do zinnudeji dọ lẹndai dlapọn towe tọn wẹ nado dọhodo dotẹnmẹ he hundote na mẹlẹpo nado de ogbẹ̀ taidi mẹjidugando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji. Gbọnna? Gbọn pinplọn nuhe yin nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn lẹ bo nọgbẹ̀ to kọndopọmẹ hẹ yé todin dali.—Deut. 30:19, 20; Osọ. 22:17.
Gọalọna Mẹdevo lẹ Nado Ze Ahọluduta lọ Do Otẹn Tintan Mẹ. To whenuena mẹde tlẹ ko kẹalọyi owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn godo, ewọ dona basi nudide delẹ. Otẹn tẹmẹ wẹ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na tin te to gbẹzan etọn mẹ? Jesu na tuli devi etọn lẹ nado nọ “dín ahọludu Jiwheyẹwhe tọn . . . whẹ́.” (Mat. 6:33) Nawẹ mí sọgan gọalọna Klistiani hatọ lẹ nado wà enẹ gbọn? Mí lọsu dona nọ ze apajlẹ dagbe dai bo nọ dọhodo dotẹnmẹ hundote he tin-to-aimẹ lẹ ji. To whedelẹnu, mí sọgan kanse eyin mẹde ko lẹnnupọndo yọnbasi delẹ ji bo dọ numimọ lẹ nado do nuhe mẹdevo lẹ to wiwà hia. Humọ, mí sọgan gọalọ gbọn hodọdo kandai Biblu tọn lẹ ji nado hẹn owanyi yetọn na Jehovah siso, nùzinzindo nujọnu-yinyin Ahọluduta lọ tọn ji, podọ dido lehe azọ́n Ahọluduta lọ lilá tọn yin nujọnu do hia dali. Wadotana dagbe hugan nọ saba yin bibasi, e mayin gbọn didọ nuhe dona yin wiwà na gbẹtọ lẹ dali gba, ṣigba gbọn ojlo lọ nado wà ẹ finfọndote to yé mẹ dali.
Matin ayihaawe, owẹ̀n titengbe he mímẹpo dona lá nọ ze ayidonugo tintan do Jehovah Jiwheyẹwhe, Jesu Klisti, po Ahọluduta lọ po ji. Nugbo titengbe he gando ehelẹ go dona yin nùzindeji to kunnudide gbangba tọn mítọn mẹ, to agun mítọn lẹ mẹ, podọ to gbẹzan mítọn lẹ mẹ. Eyin mí wàmọ, mí na dohia dọ mí to alemọyi sọn Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta tọn mítọn mẹ nugbonugbo.