Jijọho Na Tin Na Owhe Fọtọ́n—Podọ Kakadoi!
“Na Jiwheyẹwhe nido yin onú lẹpo na mẹlẹpo.”—1 KỌL. 15:28.
BE HIẸ SỌGAN NA GBLỌNDO YA?
Etẹwẹ hẹndi dọdai wefọ ehelẹ tọn na zẹẹmẹdo na we?
1. Onú dagbe tẹlẹ wẹ “gbẹtọ susugege” lọ na duvivi etọn?
YÍ NUKUN homẹ tọn do pọ́n dagbe he gandudu huhlọnnọ he tindo ahọlu dodonọ podọ awuvẹmẹtọ de sọgan wà na mẹjidugando etọn lẹ to owhe fọtọ́n gblamẹ. “Gbẹtọ susugege” lọ na duvivi onú dagbe mọnkọtọn lẹ tọn. Yewlẹ wẹ na lùn “nukunbibia daho lọ” he na hẹn opodo mlẹnmlẹn wá na titonu ylankan ehe tọ́n.—Osọ. 7:9, 14.
2. Numimọ tẹwẹ gbẹtọvi lẹ tindo to owhe 6 000 he wayi lẹ gblamẹ?
2 To owhe 6 000 he wayi lẹ gblamẹ, gbẹtọvi lẹ ko tẹnpọn nado dugán do yede ji, ṣigba ehe ko dekọtọn do awufiẹsa susu po yajiji po mẹ. Biblu dọ to owhe susu die dọmọ: “Mẹde to gandu do omẹ awetọ ji . . . na awugble etọn.” (Yẹwh. 8:9) Etẹwẹ to jijọ to egbehe? Gbọnvona awhàn po gufinfọn lẹ po, nuhahun sinsinyẹn devo lẹ sọ tin taidi ohẹ́n, azọ̀n, husudo lẹdo tọn, ninọmẹ aimẹ tọn he to didiọ po mọmọ po sọyi. Ahọluzọnwatọ lẹ ko na avase dọ kọdetọn lọ na ylan taun eyin mí ma basi diọdo bo doalọtena aigba lọ huhusudo.
3. Etẹwẹ na jọ to Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu?
3 To anademẹ Ahọlu Mẹsia, yèdọ Jesu Klisti po gandutọgbẹ́ etọn 144 000 lẹ po tọn glọ, Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na ze afọdide debọdo-dego lẹ nado vọ́ nuhe ko yin hinhẹngble to gbẹtọvi lẹ po aigba po go lẹpo jlado. To Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu, opagbe homẹmiọnnamẹ tọn Jehovah Jiwheyẹwhe tọn na mọ hẹndi dile ewọ dọ do dọmọ: “Yẹn na dá olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po: yè ma na flin hoho tọn, mọ yé ma na wá linlẹn mẹ.” (Isa. 65:17) Nujijọ jiawu he ma ko yin mimọ tẹlẹ wẹ mí to tenọpọn? Po alọgọ Ohó dọdai tọn Jiwheyẹwhe tọn po, mì gbọ mí ni gbadopọnna nujijọ jiawu he “ma nọ yin mimọ” enẹlẹ to kleun mẹ.—2 Kọl. 4:18.
‘YÉ NA GBÁ OHỌ̀ BOSỌ DÓ VẸNGLE’
4. Nuhahun adọtẹn tọn tẹlẹ wẹ mẹsusu nọ pehẹ to egbehe?
4 Mẹnu wẹ ma jlo na tindo owhé etọn titi, fie ewọ po whẹndo etọn po sọgan tin to hihọ́ glọ te? Ṣigba to egbehe, nuhahun sinsinyẹn wẹ e yin nado tindo adọtẹn dagbe de. Mẹdelẹ nọ bẹ yede pli do tòdaho he mẹ gbẹtọ sù zẹjlẹgo te lẹ mẹ. Mẹsusu wẹ nọ to dandannu glọ nado nọ ohọ̀ kija lẹ mẹ to lẹdo tòdaho tọn delẹ mẹ. Odlọ de poun wẹ e nọ yin na yé nado lẹndọ yelọsu sọgan tindo owhé yetọn titi.
5, 6. (a) Nawẹ Isaia 65:21 po Mika 4:4 po na mọ hẹndi gbọn? (b) Etẹwẹ mí dona wà nado mọ dona enẹ yí?
5 To gandudu Ahọluduta lọ tọn glọ, ojlo mẹlẹpo tọn nado tindo owhé yetọn titi na yin pekọhẹnwana, na Isaia dọ dọdai dọmọ: “Yé na gbá ohọ̀, bosọ nọ nọ̀ yé mẹ, yé na do vẹngle, bosọ dù sinsẹ́n yetọn.” (Isa. 65:21) Ṣigba, e ma yin owhé yetọn titi kẹdẹ wẹ yé na tindo gba. To egbehe, mẹdelẹ nọ nọ̀ owhé yetọn titi gbè, mẹdelẹ tlẹ tindo owhé he klo taun. Ṣigba, whelẹponu wẹ yé nọ to nuhà dọ ninọmẹ akuẹzinzan tọn sọgan zọ́n bọ yé ma na penugo nado tindo owhé lọ ba kavi dọ ajotọ lẹ na wá gbà yé. Lehe nulẹ na gbọnvo taun to gandudu Ahọluduta lọ tọn glọ do sọ! Yẹwhegán Mika wlan dọmọ: “Yé na sinai mẹdopodopo to vẹntin etọn glọ podọ to ovòtin etọn glọ; podọ mẹde ma nasọ hẹn yé savò gba.”—Mika 4:4.
6 Po todido jiawu enẹ po to ayiha mẹ, etẹwẹ mí dona wà? E họnwun dọ mímẹpo wẹ tindo nuhudo adọtẹn dagbe de tọn. Etomọṣo, kakati nado dovivẹnu nado tindo owhé he jlo mí todin—vlavo gbọn ahọ́ daho dùdù dali—be e ma na yin nuyọnẹnnu dọ mí ni ze ayidonugo do opagbe Jehovah tọn ji ya? Flin nuhe Jesu dọ gando ede go dọmọ: “Owọ̀ lẹ tindo odò lẹ podọ ohẹ̀ agahomẹ tọn lẹ tindo adọtẹn lẹ, ṣigba Visunnu gbẹtọ tọn ma tindo fidepope he e na ze ota etọn bọdai do.” (Luku 9:58) Jesu tindo nugopipe po huhlọn lọ po nado gbá kavi tindo owhé dagbe hugan he mẹdepope ma sọgan tindo. Ṣigba naegbọn e ma do wàmọ? Na Jesu jlo na dapana nudepope he na glọnalina ẹn ma nado ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ wutu wẹ. Be mílọsu sọgan hodo apajlẹ etọn bo hẹn nukun mítọn do fidopo—enẹ wẹ nado vò sọn whlepọn agbasanu bibẹpli tọn po magbọjẹ po si ya?—Mat. 6:33, 34.
“OHLA PO LẸNGBỌVU PO NA DÙNÚ DOPỌ”
7. Haṣinṣan tẹwẹ Jehovah degbe etọn to dowhenu dọ ni tin to gbẹtọvi lẹ po kanlin lẹ po ṣẹnṣẹn?
7 Gbẹtọvi lẹ wẹ Jehovah dá gbọngodo to nudida etọn lẹ mẹ. Jehovah dọ lẹndai vonọtaun etọn na Azọ́nwatọgan etọn, yèdọ Visunnu plọnji etọn dọmọ: “Gbọ mí ni basi gbẹtọ to boṣiọ mítọn mẹ, to apajlẹ mítọn mẹ: bo gbọ yé ni duahọlu to whèvi ohù mẹ tọn ji, podọ to ohẹ̀ aga tọn ji, po to whékanlin ji, po to aigba lẹpo ji, po to núlìnlìn he nọ tin to aigba ji lẹ po.” (Gẹn. 1:26) Enẹwutu, Adam po Evi po, podọ to nukọn mẹ gbẹtọvi lẹpo, wẹ tindo aṣẹ nado dugán do kanlin lẹ ji.
8. Nawẹ kanlin lẹ nọ saba yinuwa gbọn to egbehe?
8 Be e yọnbasi nugbonugbo dọ gbẹtọvi lẹ ni dugán do kanlin lẹpo ji bo tin to jijọho mẹ hẹ yé ya? Mẹsusu wẹ yiwanna whékanlin yetọn lẹ taun, taidi avún po asé po. Ṣigba etẹwẹ dogbọn gbekanlin lẹ dali? Linlin de dọmọ: “Lẹnunnuyọnẹntọ he nọpọ́ hẹ gbekanlin lẹ bo plọnnu gando yé go lẹ mọdọ kanlin he nọ na anọ́ ovi yetọn lẹpo wẹ tindo numọtolanmẹ.” Nugbo wẹ dọ kanlin lẹ nọ dibu kavi gblehomẹ taun eyin mẹde jlo na gbleawuna yé, ṣigba be yé sọgan do awuvẹmẹ hia ya? Linlin lọ zindonukọn dọmọ: “To whenue kanlin he nọ na anọ́ ovi lẹ to ovi yetọn lẹ plọn to ovu-whenu wẹ yé nọ do jẹhẹnu daho hugan yetọn hia—enẹ wẹ nugopipe jiawu he yé tindo nado do owanyi sisosiso hia.”
9. Nawẹ nuyiwa kanlin lẹ tọn na diọ to sọgodo gbọn?
9 Enẹwutu, e ma dona paṣa mí eyin mí hia to Biblu mẹ dọ jijọho na wá tin to gbẹtọ po kanlin lẹ po ṣẹnṣẹn. (Hia Isaia 11:6-9; 65:25.) Etẹwutu? Flindọ to whenue Noa po whẹndo etọn po tọ́n sọn aki mẹ to Singigọ lọ godo, Jehovah dọna yé dọmọ: “Osi mìtọn po avosisa mìtọn po nasọ tin to gbekanlin he to aigba ji lẹpo ji.” Enẹ yinmọ na kanlin lẹ nido sọgan basi hihọ́na yede. (Gẹn. 9:2, 3) Ṣigba, Jehovah sọgan de obu enẹ pò, na haṣinṣan he tin to gbẹtọvi lẹ po kanlin lẹ po ṣẹnṣẹn nido yin nudopolọ dile ewọ degbe etọn to dowhenu do. (Hos. 2:18) Ojlẹ ayajẹ tọn nankọ die to tepọn mẹhe na luntọ́n nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹpo!
“EWỌ NASỌ SÚNSÚN DASIN LẸPO SẸ̀”
10. Naegbọn gbẹtọvi lẹ nọ viavi?
10 To whenue Sọlomọni mọ “awusinyẹnnamẹ he yè to bibasi to owhè glọ lẹpo,” e wule dọmọ: “Pọ́n dasin yé he yè to awusinyẹnna lẹ tọn, yé masọ tindo homẹmiọnnamẹtọ.” (Yẹwh. 4:1) Nudopolọ wẹ to jijọ to egbehe kavi mí ni dọ dọ e tlẹ ylan hugan mọ. Mẹnu to mí mẹ wẹ ma ko viavi pọ́n na whẹwhinwhẹ́n de wutu? Nugbo wẹ dọ e sọgan yin avi ayajẹ tọn to whedelẹnu. Ṣigba to paa mẹ, avi yin dohia nuhe vẹna mí taun de tọn.
11. Kandai Biblu tọn tẹ na taun tọn wẹ yinuwado jiwe?
11 Lẹnnupọndo nujijọ he mẹ gbẹtọ lẹ viavi nado do numọtolanmẹ yetọn hia te to Biblu mẹ lẹ ji. To whenue Sala kú to owhe 127 mẹho-yinyin mẹ, “Ablaham sọ wá nado blawu na Sala podọ nado viavi na ẹn.” (Gẹn. 23:1, 2) To whenue Naomi to e yì whedenu dọna ovi-si etọn awe he yin asuṣiọsi lẹ, “yé . . . ze ogbè yetọn daga, bo viavi.” Naomi sọ dọho hẹ yé dogọ, ṣigba “yé sọ ze ogbè yetọn daga, bosọ vọ́ avivi.” (Luti 1:9, 14) To whenue Ahọlu Hẹzekia to azọ̀njẹ bo sẹpọ kúdonu, e hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe bo “viavi tlala,” ehe yinuwado Jehovah ji taun. (2 Ahọ. 20:1-5) Podọ mẹnu ji wẹ kandai he mẹ apọsteli Pita mọ́n Jesu te ma nọ yinuwado? To whenue Pita sè bọ koklo dosé, e “tọ́njẹgbonu bo viavi vivẹvivẹ.”—Mat. 26:75.
12. Nawẹ gandudu Ahọluduta lọ tọn na hẹn kọgbọ nujọnu tọn wá na gbẹtọvi lẹ gbọn?
12 Na nujijọ ylankan lẹ—daho po pẹvi po—nọ jọ do gbẹtọvi lẹ go wutu, mí tindo nuhudo homẹmiọnnamẹ po kọgbọ po tọn badabada. Nuhe Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ na wà na mẹjidugando etọn lẹ niyẹn, na Biblu dọmọ: “[Jiwheyẹwhe na] súnsún dasin lẹpo sẹ̀ sọn nukun yetọn mẹ, okú ma nasọ tin ba, mọjanwẹ aluẹmẹninọ kavi avi kavi awufiẹsa ma nasọ tin ba.” (Osọ. 21:4) Dile etlẹ yindọ nujiawu wẹ e na yin nado mọdọ aluẹmẹninọ, avi po awufiẹsa po ma nasọ tin ba, Jiwheyẹwhe tlẹ sọ dopagbe dọ kẹntọ gbẹtọvi lẹ tọn, yèdọ okú na yin didesẹ. Nawẹ enẹ na jọ gbọn?
“MẸHE TO YỌDÒ OFLIN TỌN LẸ MẸ LẸPO NA . . . TỌ́NJẸGBONU”
13. Sọn ylando Adam tọn whenu gbọ́n, nawẹ okú ko yinuwado gbẹtọvi lẹ ji gbọn?
13 Sọn ylando Adam tọn whenu gbọ́n wẹ okú ko dugán taidi ahọlu do gbẹtọvi lẹ ji. Kẹntọ de wẹ e yin he gbẹtọvi mapenọ depope ma sọgan dudeji kavi dapana, podọ e nọ hẹn awubla susu wá. (Lom. 5:12, 14) Na nugbo tọn, gbẹtọ livi susu lẹ wẹ “ko lẹzun afanumẹ to gbẹzan yetọn lẹpo mẹ na obu okú tọn wutu.”—Heb. 2:15.
14. Etẹwẹ na yin kọdetọn lọ to whenue okú na yin hinhẹn zun ovọ́?
14 Biblu dọho gando whenue “kẹntọ godo tọn, okú na yin hinhẹn zun ovọ́” go. (1 Kọl. 15:26) E na yọnbasi na pipli voovo awe nado mọaleyi sọn enẹ mẹ. “Gbẹtọ susugege” lọ he tin to ogbẹ̀ todin na luntọ́n biọ aihọn yọyọ dopagbe lọ mẹ po todido lọ po nado nọgbẹ̀ kakadoi. Gbẹtọ liva susu he ko kú lẹ na yin finfọnsọnku. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe mẹlẹpo na tindo ayajẹ do sọ to whenue “gbẹtọ susugege” lọ na dokuavọna mẹhe na yin finfọnsọnku lẹ! Dogbigbapọnna kandai fọnsọnku tọn delẹ to Biblu mẹ sọgan gọalọna mí nado yọ́n nuhe fọnsọnku na zẹẹmẹdo.—Hia Malku 5:38-42; Luku 7:11-17.
15. Nawẹ hiẹ na yinuwa gbọn eyin a mọ bọ mẹyiwanna towe de yin hinhẹngọwa ogbẹ̀?
15 Lẹnnupọndo hogbe lọ lẹ “yé gọ́ na aglinjijẹ daho de” po “yé sọ jẹ gigopana Jiwheyẹwhe ji” po ji. Eyin hiẹ tin to nujijọ enẹlẹ tẹnmẹ, vlavo hiẹ lọsu na ko tindo numọtolanmẹ dopolọ. Na nugbo tọn, mí na gọ́ na ayajẹ taun eyin mí mọdọ mẹyiwanna mítọn he ko kú lẹ yin hinhẹngọwa ogbẹ̀. Jesu dọmọ: “Ojlẹ lọ ja, to ehe mẹ mẹhe to yọdò oflin tọn lẹ mẹ lẹpo na sè ogbè etọn bo tọ́njẹgbonu.” (Joh. 5:28, 29) Depope to mí mẹ ma ko mọ bọ onú mọnkọtọn de jọ pọ́n; dopo to onú daho hugan he “ma nọ yin mimọ lẹ” mẹ wẹ e na yin.
JIWHEYẸWHE NA YIN “ONÚ LẸPO NA MẸLẸPO”
16. (a) Naegbọn mí dona nọ yí zohunhun do dọho gando dona he ma ko yin mimọ lẹ go? (b) Etẹwẹ Paulu dọ nado na tuli Klistiani Kọlinti tọn lẹ?
16 Mọwẹ, sọgodo gigonọ de wẹ to tepọn mẹhe yin nugbonọ na Jehovah to ojlẹ awusinyẹn tọn ehelẹ mẹ! Dile etlẹ yindọ dona daho lẹ ma ko yin mimọ, eyin mí hẹn yé do ayiha mẹ, e na gọalọna mí nado ze ayiha mítọn do nuhe yin nujọnu hugan lẹ ji bo dapana nuhe sọgan fẹayihasẹna mí to titonu ehe mẹ lẹ. (Luku 21:34; 1 Tim. 6:17-19) To sinsẹ̀n bibasi whẹndo tọn whenu, to hodọdopọ hẹ yisenọ hatọ lẹ whenu, podọ to hodọdopọ hẹ plọnmẹ Biblu lẹ po jlodotọ lẹ po whenu, mì gbọ mí ni nọ yí zohunhun do dọho gando todido po nukundido jiawu mítọn lẹ po go. Ehe na zọ́n bọ onú enẹlẹ na gbọṣi ayiha po ahun mítọn po mẹ. Nuhe apọsteli Paulu wà pẹpẹ niyẹn to whenue e na tuli Klistiani hatọ etọn lẹ. Hodidọ etọn gọalọna yé nado lẹnnupọndo nuhe na jọ to vivọnu Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn Klisti tọn lẹ ji. Tẹnpọn nado mọnukunnujẹ nuhe dọ Paulu te to 1 Kọlintinu lẹ 15:24, 25, 28 mẹ ganji.—Hia.
17, 18. (a) Nawẹ Jehovah yin “onú lẹpo na mẹlẹpo” to bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn gbọn? (b) Etẹ gblamẹ wẹ Jesu na hẹn jijọho po kọndopọ po gọwá te?
17 “Na Jiwheyẹwhe nido yin onú lẹpo na mẹlẹpo”: hodidọ de ma yọ́n hugan enẹ nado basi zẹẹmẹ nuhe ogbẹ̀ na taidi to vivọnu owhe fọtọ́n lọ tọn. Etẹwẹ enẹ zẹẹmẹdo? Lẹnnupọn yì jipa Edẹni tọn mẹ to whenue Adam po Evi po gbẹ́ yin apadewhe whẹndo Jehovah tọn he tin to jijọho po kọndopọ po mẹ tọn. Jehovah, yèdọ Nupojipetọ Wẹkẹ lọ tọn dugán tlọlọ do nudida etọn lẹpo ji, enẹ wẹ angẹli po gbẹtọvi lẹ po. Yé penugo nado nọ dọho hẹ ẹ tlọlọ bo nọ sẹ̀n ẹn, podọ ewọ nọ dona yé. Ewọ wẹ yin “onú lẹpo na mẹlẹpo.”
18 Haṣinṣan dagbe enẹ doalọte to whenue Satani sisẹ́ gbẹtọvi lẹ nado ṣiatẹ sọta nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. Ṣigba sọn 1914 gbọ́n, Ahọluduta Mẹsia tọn ko to afọdide lẹ ze vudevude nado hẹn jijọho po kọndopọ enẹ po gọwá. (Efe. 1:9, 10) To Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu, onú jiawu he “ma nọ yin mimọ” todin lẹ na jọ. Enẹgodo wẹ “opodo” lọ na wá, yèdọ opodo Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn Klisti tọn. Etẹwẹ na jọ to whenẹnu? Dile etlẹ yindọ “aṣẹ lẹpo ko yin nina [Jesu] to olọn mẹ podọ to aigba ji,” ewọ ma yin nukunkẹnnọ. E ma tindo ojlo nado hò otẹn Jehovah tọn yí. Po whiwhẹ po e na “ze ahọluduta [lọ] do alọmẹ na Jiwheyẹwhe podọ Otọ́ etọn.” Whelẹponu wẹ e nọ yí otẹn po aṣẹpipa vonọtaun he e tindo po zan ‘na gigo Jiwheyẹwhe tọn.’—Mat. 28:18; Flp. 2:9-11.
19, 20. (a) Nawẹ mẹjidugando Ahọluduta lọ tọn lẹpo na dohia eyin vlavo yé kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn gbọn? (b) Nukundido jiawu tẹwẹ mí to tenọpọn?
19 To ojlẹ enẹ mẹ, mẹjidugando Ahọluduta lọ tọn he tin to aigba ji lẹ na ko yin hinhẹn jẹ pipé kọ̀n. Yé na hodo apajlẹ Jesu tọn bo na yí whiwhẹ po ojlo po do kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. Yé na do ojlo yetọn nado wàmọ hia to whenue yé na jugbọn mẹtẹnpọn godo tọn lọ mẹ po kọdetọn dagbe po. (Osọ. 20:7-10) To enẹgodo, atẹṣitọ lẹpo—vlavo e yin gbẹtọvi kavi nudida gbigbọnọ—na yin vivasudo kakadoi. Lehe enẹ na yin ojlẹ ayajẹ po aglinjijẹ po tọn de do sọ! Mẹlẹpo to whẹndo Jehovah tọn mẹ, yèdọ to olọn mẹ podọ to aigba ji, na yí ayajẹ do pà ewọ. Podọ Jehovah na yin “onú lẹpo na mẹlẹpo.”—Hia Psalm 99:1-3.
20 Be onú jiawu he Ahọluduta lọ na wà to madẹnmẹ lẹ na whàn we nado dovivẹnu bo ze ayidonugo towe lẹpo do ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà ji ya? Be a na hẹn ẹn diun dọ todido oklọ tọn po gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn he aihọn Satani tọn nọ zedonukọnnamẹ po ma na fẹayihasẹna we nado jo Jehovah sinsẹ̀n do ya? Be hiẹ na hẹn gbemima towe nado nọgodona nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn sinyẹn deji ya? Dike nuyiwa towe lẹ ni dohia dọ a jlo na wàmọ kakadoi. Gbọnmọ dali, hiẹ na tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado duvivi jijọho po kọdetọn dagbe tintindo po tọn na owhe fọtọ́n—podọ kakadoi!
[Yẹdide to weda 11]
To whenue Jesu na dotana azọ́ndenamẹ etọn taidi Ahọlu godo, e na gbọn whiwhẹ dali ze Ahọluduta lọ do alọmẹ na Otọ́ etọn