Alọdlẹndonu Nuplọnwe Opli Gbẹzan po Lizọnyizọn po Tọn
2-8 MARS
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JENẸSISI 22-23
“Jiwheyẹwhe Tẹ́n Ablaham Pọ́n”
w12-F 1/1 23 huk. 4-6
Naegbọn Jiwheyẹwhe Do Dọna Ablaham Dọ Ni Yí Visunnu Etọn Do Sanvọ́?
Lẹnnupọndo nuhe Jehovah dọna Ablaham ji dọmọ: “Yẹn vẹ̀ we, plan Isaki visunnu towe dopo gee lọ, mẹhe hiẹ yiwanna tlala, bo . . . yí i do sanvọ́ to finẹ taidi avọ́nunina mimẹ̀ de.” (Jenẹsisi 22:2) Doayi e go dọ Jehovah ylọ Isaki dọ visunnu he “hiẹ yiwanna tlala.” Jehovah yọ́n obá he mẹ Isaki vẹna Ablaham jẹ. Jiwheyẹwhe sọ yọnẹn dọ Visunnu vivẹ́ de wẹ Jesu yin na emi. Jehovah yiwanna Jesu sọmọ bọ whla awe plipli wẹ e dọho sọn olọn mẹ bo ylọ ẹ dọ “Visunnu ṣie, mẹyiwanna lọ.”—Malku 1:11; 9:7.
Sọ doayi e go dọ whenue Jehovah to hodọna Ablaham, e zan hogbe lọ “yẹn vẹ̀ we.” Weyọnẹntọ Biblu tọn de basi zẹẹmẹ dọ hodidọ ehelẹ dohia dọ “OKLUNỌ yọnẹn dọ onú vivẹ́ taun biọ wẹ emi te.” E sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe dọ obiọ enẹ na ko hẹn awubla susu wá na Ablaham; podọ mí sọgan yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe Jehovah na ko sè vivẹ́ sọ dile e mọ bọ Visunnu yiwanna etọn to yaji kaka bo kú. Ayihaawe matin dọ Jehovah ma ko mọ awufiẹsa mọnkọ pọ́n bo ma nasọ mọ awufiẹsa enẹ nkọ devo.
Enẹwutu, dile etlẹ yindọ e gán dotukla mí dọ Jehovah biọ onú mọnkọ to Ablaham si, nuyọnẹnnu wẹ nado flindọ ewọ ma dike tọgbo nugbonọ enẹ ni hù visunnu etọn. E ma dike Ablaham ni jiya awufiẹsa daho hugan he mẹjitọ de sọgan mọ tọn; e basi hihọ́na Isaki sọn okú si. Amọ́, Jehovah ma whlá “Visunnu etọn titi, ṣigba [E] ze e jo do ota mímẹpo tọn mẹ.” (Lomunu lẹ 8:32) Naegbọn Jehovah yigbe nado mọ awufiẹsa sinsinyẹn mọnkọ? E wàmọ na “mí nido sọgan mọ ogbẹ̀.” (1 Johanu 4:9) Ehe flinnu mí dọ owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí siso taun! Be enẹ ma whàn mí nado yiwanna ẹn ga ya?
w12 15/10 23 huk. 6
Setonuna Jiwheyẹwhe bo Duale Opagbe Etọn lẹ Tọn
6 Na dagbe gbẹtọvi mapenọ lẹ tọn, Jehovah Jiwheyẹwhe lọsu whlé gbọn hogbe ehelẹ yiyizan dali dọmọ: “Le yẹn togbẹ̀, wẹ OKLUNỌ Jiwheyẹwhe dọ.” (Ezek. 17:16) Biblu donù ninọmẹ voovo 40 linlán he mẹ Jehovah Jiwheyẹwhe whlé te delẹ go. Vlavo ninọmẹ he mí jẹakọ hẹ hugan wẹ dehe gando opagbe he Jiwheyẹwhe do na Ablaham gbọn whiwhle dali lẹ go. To owhe susu lẹ gblamẹ, Jehovah basi alẹnu opagbe tọn susu hẹ Ablaham. Alẹnu voovo enẹlẹ to pọmẹ dohia dọ Okún dopagbe lọ na wá sọn Ablaham mẹ gbọn visunnu etọn Isaki gblamẹ. (Gẹn. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) Enẹgodo, Jehovah tẹ́n Ablaham pọ́n to aliho sinsinyẹn de mẹ to whenue Ewọ biọ to e si nado yí visunnu yiwanna etọn do sanvọ́. Ablaham setonuna gbedide enẹ madọngbàn. Ṣigba whẹpo e na hù Isaki, angẹli de doalọtena ẹn. Enẹgodo, Jiwheyẹwhe dopà na ẹn gbọn whiwhle dali dọmọ: “Dee titi wẹ yẹn do whlé . . . na hiẹ ko basi onú he wutu, bọ hiẹ ma whlẹn visunnu towe, visunnu towe dopo akàn lọ: dọ didona mẹ yẹn na dona we, podọ yẹn na hẹn okún towe jideji susugege di sunwhlẹvu olọn tọn lẹ, podọ di tọkẹ́n he tin to huto; okún towe lẹ wẹ nasọ yí họngbo kẹntọ yetọn lẹ tọn glodeji: to okún towe mẹ wẹ yè na dona akọta aigba ji tọn lẹpo: na hiẹ yí ogbè ṣie sè wutu.”—Gẹn. 22:1-3, 9-12, 15-18.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w16.02 11 huk. 13
Jehovah Ylọ Ẹ Dọ “Họntọn Ṣie”
13 Whẹpo Ablaham do jo devizọnwatọ he hodo yé lẹ do, e dọmọ: ‘Mì nọfi po kẹtẹkẹtẹ lọ po; yẹn po ovi he po na yidọn; míwlẹ na sẹ̀n, bosọ lẹgọ wá mì dè.’ (Gẹn. 22:5) Etẹ dọ wẹ Ablaham te taun? Be lalodo wẹ Ablaham te na devizọnwatọ etọn lẹ bo do dọna yé dọ Isaki na lẹkọwa to whenue e yọnẹn dọ Isaki na yin yíyí do sanvọ́ ya? Lala. Biblu tá hinhọ́n do nuhe Ablaham to linlẹn ji na mí. (Hia Heblu lẹ 11:19.) Ablaham “mọdọ Jiwheyẹwhe tlẹ penugo nado fọ́n [Isaki] sọn oṣiọ lẹ mẹ.” Mọwẹ, Ablaham tindo yise to fọnsọnku mẹ. E yọnẹn dọ Jehovah ko hẹn huhlọn vijiji tọn ewọ po Sala po tọn lẹ gọwá to yọnhowhe yetọn mẹ. (Heb. 11:11, 12, 18) Ablaham mọdọ nudepope ma glo Jehovah. Enẹwutu, e kudeji dọ mahopọnna nudepope he na jọ to azán tangan enẹ gbè, emi na vọ́ visunnu yiwanna emitọn mọ, na opagbe Jehovah tọn lẹpo nido mọ hẹndi. Abajọ Ablaham do yin yiylọdọ “otọ́ mẹhe tindo yise . . . lẹpo tọn”!
w17.02 30 huk. 1
Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Apọsteli Paulu wlan dọ Jehovah “ma na dike mì ni yin whiwhlepọn zẹ̀ nuhe mì sọgan doakọnna go.” (1 Kọl. 10:13) Be enẹ zẹẹmẹdo dọ Jehovah nọ yọ́n nuhe mí sọgan doakọnna jẹnukọn bo nọ de whlepọn he mí na pehẹ lẹ wẹ ya?
Ẹnẹtọ, Jehovah ma to dandannu glọ nado yọ́n nuhe na jọ do mí go lẹpo jẹnukọn. Linlẹn lọ dọ Jiwheyẹwhe nọ de whlepọn he mí na pehẹ lẹ jẹnukọn dohia dọ ewọ dona yọ́n nulẹpo gando sọgodo mítọn go. Ṣigba, pọndohlan enẹ ma sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ. Nugbo wẹ dọ Jiwheyẹwhe sọgan yọ́n sọgodo. (Isa. 46:10) Ṣigba Biblu dohia dọ nuhe e jlo lẹ wẹ e nọ de nado na ayidonugo gando nujijọ sọgodo tọn lẹ go. (Jen. 18:20, 21; 22:12) Gbọnmọ dali, e nọ yí nugopipe etọn nado yọ́n sọgodo zan ṣogan bo nọ na sisi nunina mẹdekannujẹ nudide bibasi tọn mítọn to ojlẹ dopolọ mẹ. Be e ma yin nuhe mí sọgan donukun sọn Jiwheyẹwhe si, yèdọ mẹhe yọ́n pinpẹn mẹdekannujẹ mítọn tọn bosọ nọ yí nugopipe etọn lẹ zan to aliho jlẹkaji tọn pipé de mẹ to whepoponu niyẹn ya?—Deut. 32:4; 2 Kọl. 3:17.
AWUWIWLENA LIZỌNYIZỌN KUNNUDEGBE TỌN
it-1-F 608 huk. 8
Nawẹ Ablaham Gán Yin Lilá Di Dodonọ Jẹnukọnna Okú Klisti Tọn Gbọn?
Yise Ablaham tọn gọna azọ́n etọn lẹ yin linlẹn dokọna ẹn kavi yin “hihia hlan ẹn di dodowiwa.” (Lo 4:20-22) Todin, ehe ma zẹẹmẹdo dọ ewọ po sunnu nugbonọ devo he nọgbẹ̀ to hohowhenu lẹ po yin mẹpipe kavi vò sọn ylando si; kakatimọ yise he yé dohia to opagbe Jiwheyẹwhe tọn he gando “okún” lọ go mẹ gọna vivẹnudido yetọn nado setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ zọ́n bọ yé ma yin pinpọnhlan di mawadodonọ he ma do teninọ dagbe to Jiwheyẹwhe nukọn taidi mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ yetọn mẹ lẹ. (Jen 3:15; Slm 119:2, 3) Jehovah gbọn owanyi dali pọ́n yé di madoblọnọ, to vogbingbọn mẹ na gbẹtọvi whenẹnu tọn he jẹla sọn ewọ dè lẹ. (Slm 32:1, 2; Efe 2:12) Enẹwutu, to dodonu yise yetọn tọn ji, Jiwheyẹwhe yinuwa hẹ sunnu mapenọ enẹlẹ bo dona yé podọ ehe ma zẹhudo nujinọtedo pipé he ewọ lọsu zedai lẹ ji. (Slm 36:10) Etomọṣo, omẹ ehelẹ yọnẹn dọ emi dona yin tuntundote sọn ylando si bo to nukundo ojlẹ he mẹ Jiwheyẹwhe na wàmọ te.—Slm 49:7-9; Heb 9:26.
9-15 MARS
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JENẸSISI 24
“Asi de Na Isaki”
wp16.3 14 huk. 3
“E Jlo Mi Nado Yì”
Ablaham biọ to Eliezẹli si nado whlé dọ ewọ ma na dín asi na Isaki sọn viyọnnu Kenani tọn lẹ mẹ. Etẹwutu? Na Kenaninu lẹ ma nọ na sisi kavi sẹ̀n Jehovah Jiwheyẹwhe. Ablaham yọnẹn dọ Jehovah na sayana omẹ enẹlẹ to ojlẹ sisọ mẹ na walọ ylankan yetọn wutu. Ablaham ma jlo dọ visunnu yiwanna emitọn Isaki ni kọnawudopọ hẹ omẹ enẹlẹ po walọ gblezọn yetọn lẹ po. E sọ yọnẹn dọ visunnu etọn tindo azọngban titengbe de to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ hinhẹndi mẹ.—Jenẹsisi 15:16; 17:19; 24:2-4.
wp16.3 14 huk. 4
“E Jlo Mi Nado Yì”
Eliezẹli yidogọna whétọ lọ lẹ dọ whenue emi wá dotọ̀ lọ kọ̀n sẹpọ Halani, emi hodẹ̀ hlan Jehovah Jiwheyẹwhe. Nuhe dọ e te wẹ yindọ e biọ to Jehovah si nado de yọnnu he Isaki na dà. Gbọnna? Eliezẹli biọ to Jehovah si nado hẹn ẹn diun dọ yọnnu he Ewọ jlo dọ Isaki ni dà ni wá dotọ̀ lọ kọ̀n. To whenue e na biọ osin, yọnnu lọ ni desọn ojlo mẹ, e ma yin nado na osin Eliezẹli kẹdẹ gba, ṣigba nado na osin kanklosọ́ etọn lẹ ga. (Jenẹsisi 24:12-14) Podọ mẹnu wẹ wá bo wà onú enẹlẹ pẹpẹ? Lebeka wẹ! Pọ́n numọtolanmẹ he ewọ na ko tindo eyin e gblató otàn he Eliezẹli pìn na hagbẹ whẹndo tọn etọn lẹ!
wp16.3 14 huk. 6-7
“E Jlo Mi Nado Yì”
Osẹ delẹ jẹnukọn, Eliezẹli ko kàn nudopolọ sè Ablaham dọmọ: ‘Eyin e wá jọ bọ yọnnu lọ gbẹ́ ma nado hodo mi lo?’ Ablaham gblọn dọmọ: “Hiẹ na vò sọn whiwhle lọ mẹ.” (Jenẹsisi 24:39, 41) To owhé Bẹtuẹli tọn gbè ga, yè dona kàn linlẹn awhli lọ tọn sè. Eliezẹli to jejeji gando azọngban etọn hinhẹndi go sọmọ bọ to wunkẹngbe afọnnu, e kanse eyin ewọ sọgan plan Lebeka dedo Kenani hadopo. Ṣigba, whẹndo lọ jlo dọ viyọnnu lọ ni gbọṣi yé dè na e whè gbau azán ao dogọ. To godo mẹ, yé de dide nado didẹ whẹho lọ dole: “Dike mí ni ylọ jọja yọnnu lọ bo sè sọn onù etọn mẹ.”—Jenẹsisi 24:57.
Na nugbo tọn, nudide sinsinyẹn de wẹ Lebeka pannukọn. Etẹwẹ e na dọ? Be na mẹtọnhopọn otọ́ etọn po mẹdaho etọn tọn po wutu, e na biọ dọ azán lọ ni yin sisẹdo nukọn wẹ ya? Kavi be e na mọ ẹn taidi lẹblanulọkẹyi de nado tindo mahẹ to nujijọ he Jehovah to anadena ehelẹ mẹ ya? To gblọndo etọn mẹ, e do nuhe e lẹn gando diọdo ajiji mẹ tọn, vlavo he vẹawu taun, ehe go to gbẹzan etọn mẹ hia. E dọ poun dọmọ: “E jlo mi nado yì.”—Jenẹsisi 24:58.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
wp16.3 12-13
“E Jlo Mi Nado Yì”
To whèjai dopo, whenue e ko dà osin gọ́ ozẹ́n etọn mẹ godo, dawe yọnhonọ de họ̀nwezun yì pé e. E dọna Lebeka dọmọ: “Jaale na mi osin vude sọn ozẹ́n towe mẹ.” Obiọ he yè yí sisi po whiwhẹ po do basi nankọ die! Lebeka mọdọ fidindẹn wẹ dawe lọ zingbejizọnlin sọn. Enẹwutu, e yawu zlọn tọ̀zẹ́n etọn sọn abọ́ ji bo na osin dawe lọ, e ma yin vude poun gba, ṣigba osin fifá he pemẹnu. E doayi e go dọ dawe lọ tindo kanklosọ́ ao to kọmẹ ga bọ otò he mẹ yé na nùsin te gbẹ́ to ovọ́. E na ko mọdọ dawe lọ to pinpọn emi po sọwhiwhe po, podọ e jlo na tlúalọ dile e sọgan yọnbasi do. E sọ dọna ẹn dọmọ: “Yẹn nasọ dọ̀n osin bo na na kanklosọ́ towe lẹ kaka bọ e na pé yé.”—Jenẹsisi 24:17-19.
Doayi e go dọ Lebeka ma dọ poun dọ emi na na osin kanklosọ́ ao lẹ nado nù gba, ṣigba e dọ kaka bọ e na pé yé. Eyin nugbla hù kanklosọ́ dopo nugbo, e sọgan nù osin litli 95! Eyin mọ wẹ nugbla hù kanklosọ́ ao lọ lẹpo do, e dohia dọ azọ́n sinsinyẹn gànhiho susu tọn wẹ to tepọn Lebeka. Amọ́, e taidi dọ nugbla ma hù kanklosọ́ lọ lẹ zẹjlẹgo gba. Ṣigba, be Lebeka yọ́n enẹ jẹnukọn wẹ ya? Lala. Ewọ tindo ojlo, yèdọ ojlo vẹkuvẹku nado wazọ́n sinsinyẹn dile e sọgan yọnbasi do nado do gbigbọ johẹmẹ tọn hia jonọ yọnhonọ lọ. Dawe lọ sọ kẹalọyi alọgọ etọn. Ewọ sọ to pinpọn ẹn tlintlin dile e to yigọyigọ basi bo to osin dà bosọ to kinkọ̀n do otò lọ mẹ mapote.—Jenẹsisi 24:20, 21.
wp16.3 13, Odò.
“E Jlo Mi Nado Yì”
Ojlẹ whèjai tọn wẹ. Nude ma dohia to kandai lọ mẹ dọ Lebeka nọ dotọ̀ lọ kọ̀n na gànhiho susu. E masọ dohia dọ whẹndo etọn ko mlọnai whẹpo ewọ do fó kavi dọ mẹde wá dín in nado pọ́n nuhewutu e do dẹn sọmọ.
wp16.3 15 huk. 2
“E Jlo Mi Nado Yì”
To godo mẹ, ojlẹ he go mí donù to bẹjẹeji hosọ lọ tọn wá lo. Dile gbejizọnlinzintọ lọ lẹ to jujugbọn Negẹb, to ojlẹ whèjai plẹplẹ tọn, Lebeka mọ dawe de to zọnlinzin to danji. E taidi dọ dawe lọ to ayihamẹlẹnpọn sisosiso. Mí hia dọmọ: ‘E jẹte po awuyiya po sọn kanklosọ́ ji’—vlavo bo ma tlẹ nọte na kanlin lọ ni fẹ̀ yìdo whẹ́—e sọ kanse mẹhe to anadena ẹn dọmọ: “Mẹnu wẹ dawe he to zọnlinzin to danji bo jlo na wá pé mí ehe yin?” To whenue e sè dọ Isaki wẹ, e yí nukunmẹṣinyọnnu etọn bo ṣinyọ́n ota etọn. (Jenẹsisi 24:62-65) Etẹwutu? E họnwun dọ ohia sisi tọn de wẹ ehe yin na asu mọdo-aliji etọn. Taliai mọnkọtọn sọgan taidi nuhe ko dohó na mẹdelẹ to egbehe. Ṣigba, sunnu po yọnnu lẹ po sọgan plọn onú titengbe de sọn apajlẹ whiwhẹ Lebeka tọn mẹ, na mẹnu to mí mẹ wẹ ma tindo nuhudo jẹhẹnu dagbe enẹ tọn?
16-22 MARS
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JENẸSISI 25-26
“Esau Sà Jlọjẹ Viplọnji Tọn Etọn”
it-1-F 1224
Jakọbu
To vogbingbọn mẹ na Esau he yin visunnu yiwanna otọ́ etọn tọn, yèdọ gbéyantọ asuka de he nọ to yìyì pé, Biblu dlẹnalọdo Jakọbu taidi mẹhe “nọ saba nọ gòhọ mẹ [bo] ma tindo oblọ [to Heblugbe mẹ, tam],” enẹ wẹ lẹngbọhọtọ de he nọ zan gbẹzan abọẹ-abọẹ bo nọ penukundo whégbè-zọ́n lẹ go bọ onọ̀ etọn yiwanna ẹn tlala. (Jen 25:27, 28) Hogbe Heblugbe tọn lọ tam sọ yin yiyizan to wefọ devo lẹ mẹ na mẹhe Jiwheyẹwhe kẹalọyi lẹ. Di apajlẹ, “mẹhe nugbla ohùn tọn to hùhù lẹ nọ gbẹwanna mẹdepope he yin homẹvọnọ,” amọ́ Jehovah na jide dọ “sọgodo [madoblọnọ] tọn na gọ́ na jijọho.” (Hwh 29:10; Slm 37:37) Dawe tenọglinọ lọ Jobu yin “madoblọnọ [to Heblugbe mẹ, tam] podọ dodonọ.”—Job 1:1, 8 Odò.; 2:3.
w19.02 16 huk. 11
Naegbọn Mí Dona Nọ Do Pinpẹn-Nutọn-Yinyọnẹn Hia?
11 E blawu dọ mẹhe go Biblu donù delẹ gboawupo nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia. Di apajlẹ, dile etlẹ yindọ Esau yin pinplọn whẹ́n gbọn mẹjitọ he yiwanna Jehovah bosọ nọ na ẹn sisi lẹ dali, e gboawupo nado yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn. (Hia Heblu lẹ 12:16.) Nawẹ gbigbọ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn matindo tọn etọn wá họnwun gbọn? Esau gbọn yamakinanu dali sà jlọjẹ viplọnji tọn etọn na nọvisunnu etọn Jakọbu, na ayàn agbán dopo poun wutu. (Jen. 25:30-34) To nukọn mẹ, nudide he Esau basi wá vẹna ẹn sinsinyẹn. Ṣigba, na e ma yọ́n pinpẹn nuhe e tindo tọn wutu, e ma tindo whẹwhinwhẹ́n de nado wule to whenue e hẹn dona he nọ zọnpọ hẹ jlọjẹ viplọnji tọn lọ bu.
it-2-F 637
Viplọnji
Sọn hohowhenu gbọ́n, visunnu plọnji de nọ tindo otẹn yẹyi tọn to whẹndo mẹ bọ ewọ wẹ nọ jẹ otẹn otọ́ etọn tọn mẹ na nuhe dù anadidena whédo lọ. Uwọ wẹ nọ mọ mimá awe ogú baba etọn tọn yí. (De 21:17) Di apajlẹ, Leubẹni wẹ sinai to apà na Josẹfu to núdùdù de whenu, na ewọ wẹ yin viplọnji wutu. (Jen 43:33) Amọ́, to whenue visunnu lẹ yin sislẹ to Biblu mẹ, e ma yin whelẹponu wẹ viplọnji lọ nọ yin nùdego jẹnukọn di mẹhe jẹna yẹyi. Kakatimọ, mẹhe nọ saba jẹna yẹyi wẹ visunnu he penugo kavi he yin nugbonọ hugan.—Jen 6:10; 1Ot 1:28; yijlẹdo Jen 11:26, 32 go; 12:4 pọ́n DROIT D’AÎNESSE; HÉRITAGE.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w17.12 15 huk. 5-7
Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Todin, mì gbọ mí ni lẹkọwa Heblu lẹ 12:16 ji, fie mí hia te dọmọ: “Mì payi dọ mẹde he nọ joawuna fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn kavi mẹdepope he ma yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn taidi Esau, mẹhe yí núdùdù dopo do diọ jlọjẹ viplọnji tọn etọn tin to ṣẹnṣẹn mìtọn blo.” Etẹwẹ yin nuagokun wefọ ehe tọn?
Tofi, apọsteli Paulu ma to hodọ gando hukan whẹndo tọn he mẹ Mẹsia lọ wá sọn go. E ṣẹṣẹ na tuli Klistiani lẹ nado ‘deali jijlọ lẹ na afọ yetọn lẹ’ wẹ. Gbọnmọ dali, yé ma na “gboawupo nado mọ nukundagbe majẹhẹ Jiwheyẹwhe tọn yí,” yèdọ nuhe sọgan jọ eyin yé doalọ to fẹnnuwiwa mẹ. (Heb. 12:12-16) Eyin yé wàmọ, yé na taidi Esau. Ewọ gboawupo nado “yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn,” podọ e joawuna onú agbasalan tọn lẹ.
Esau nọgbẹ̀ to ojlẹ tọgbo lẹ tọn mẹ, podọ e tlẹ sọgan ko tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado nọ basi avọ́sinsan lẹ to whedelẹnu taidi yẹwhenọ de na whẹndo etọn. (Jen. 8:20, 21; 12:7, 8; Jobu 1:4, 5) Ṣigba, na Esau tindo ayilinlẹn agọ̀ he sinai do ojlo agbasalan tọn etọn ji wutu, e yí lẹblanulọkẹyi visunnu plọnji tọn etọn lẹ do hòkọ́ na núdùdù agbán dopo poun wutu. E sọgan ko jlo nado dapana yasanamẹ he dọdai dohia dọ e na wá kúnkan Ablaham tọn ji. (Jen. 15:13) Esau sọ dohia dọ ewọ nọ ze ayiha do onú agbasalan tọn lẹ ji bo ma yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn, gbọn yọnnu kosi awe didà dali, ehe hẹn awubla wá na mẹjitọ etọn lẹ. (Jen. 26:34, 35) Lehe ewọ gbọnvona Jakọbu do sọ, mẹhe wà nuhe go e pé lẹpo nado dà sinsẹ̀n-basitọ Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn de!—Jen. 28:6, 7; 29:10-12, 18.
it-2-F 255 huk. 6
Lalo
Nugbo wẹ dọ Biblu jẹagọdo lalo he yin dido nado hẹn awugble wá namẹ, amọ́ enẹ ma zẹẹmẹdo dọ mí dona dọ ohó nugbo na mẹhe ma jẹ nado sè lẹ. Jesu Klisti na ayinamẹ dọmọ: “Mì ze nuhe yin wiwe na avún lẹ blo, kavi yìn peali mìtọn lẹ donukọnna ohàn lẹ blo, na yé nikaa tùnafọ yé ji bosọ lẹgodo bo tlẹ́n mì.” (Mt 7:6) Enẹ wẹ zọ́n bọ to whedelẹnu, Jesu ma nọ na nudọnamẹ gigọ́ kavi gblọndo tlọlọ na kanbiọ delẹ, na e yọnẹn dọ mọwiwà gán hẹn awugble he ma yin dandan tọn wá. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Joh 7:3-10) E họnwun dọ pọndohlan dopolọ wẹ Ablaham, Isaki, Lahabi po Eliṣa po tindo to whenue yé na nudọnamẹ agọ̀ kavi ma na nudọnamẹ gigọ́ mẹhe ma nọ sẹ̀n Jehovah lẹ.—Jen 12:10-19; weta 20; 26:1-10; Jọṣ 2:1-6; Jak 2:25; 2Ah 6:11-23.
23-29 MARS
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JENẸSISI 27-28
“Jakọbu Mọ Dona He E Jẹna lọ Yí”
w04 15/4 11 huk. 4-5
Lebeka—Yọnnu Nujikudonọ de He Dibusi Jiwheyẹwhe
Biblu ma dọ eyin Isaki yọnẹn dọ Esau na yin mẹmẹglọ hlan Jakobu gba. Depope he whẹho lọ yin, Lebeka yọnẹn podọ Jakobu lọsu yọnẹn dọ emitọn wẹ dona lẹ. Lebeka yinuwa tlolo to whenuena e sè dọ Isaki to linlẹn nado dona Esau to whenuena e na hẹn núdùdù vivi olàn gbémẹ tọn wá na ẹn. E ma ko hẹn nujikudo po zohunhun he e tindo to jọja whenu etọn po bú gba. E ‘degbena’ Jakobu nado hẹn gbọgbọẹvu etọn awe wá. Ewọ na dà núdùdù he asu etọn yiwanna lọ. Enẹgodo, Jakobu na yinuwa taidi Esau nado mọ dona lọ yí. Jakobu jẹagọdo enẹ. Otọ́ etọn sọgan doayi mẹkiklọ lọ go bo na hodẹdo e! Lebeka tẹkudeji dọmọ: “Ota ṣie wẹ dẹ̀hodo towe ni nọ̀, visunnu ṣie.” Enẹgodo, e dà núdùdù lọ, diọ awusọhia Jakobu tọn bo do e hlan asu etọn dè.—Gẹnẹsisi 27:1-17.
Nuhewutu Lebeka yinuwa to aliho ehe mẹ ma yin didọ. Mẹsusu nọ jẹagọdo nuyiwa etọn, ṣigba Biblu ma wàmọ, mọdopolọ Isaki ma gblewhẹdo e to whenuena e wá yọnẹn dọ Jakobu wẹ yin didona gba. Kakatimọ, Isaki dona Jakobu dogọ. (Gẹnẹsisi 27:29; 28:3, 4) Lebeka yọ́n nuhe Jehovah ko dọ dọdai etọn gando visunnu etọn lẹ go. Enẹwutu, e yinuwa nado hẹn ẹn diun dọ Jakobu mọ dona he e tindo jlọjẹ etọn lọ yí. E họnwun dọ ehe sọgbe hẹ ojlo Jehovah tọn. —Lomunu lẹ 9:6-13.
w07 1/10 31 huk. 2-3
Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Biblu ma basi zẹẹmẹ gigọ́ do nuhewutu Lebeka po Jakobu po do wàmọ ji, dile etlẹ yindọ e dohia dọ nujijọ lọ wá aimẹ to ajiji mẹ. Mí dona flindọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn ma suwhẹna kavi gblewhẹdo nuhe Lebeka po Jakobu po wà, bo gbọnmọ dali nọgodona lalo po mẹkiklọ po gba. Ṣigba, Biblu tá hinhọ́n do whẹho lọ ji.
Tintan whẹ́, kandai lọ dohia hezeheze dọ Jakobu wẹ jẹ nado mọ dona otọ́ etọn tọn yí; e ma yin Esau. Jẹnukọnna nujijọ enẹ, Jakobu ko họ̀ jlọjẹ viplọnji tọn sọn nọvisunnu ahoho etọn si, mẹhe ma yọ́n pinpẹn jlọjẹ enẹ tọn bo sà ẹ do núdùdù tamẹ nado gbọ̀ huvẹ. Esau ‘vlẹ jlọjẹ viplọnji tọn etọn.’ (Gẹnẹsisi 25:29-34) Enẹwutu, to whenuena Jakobu yì otọ́ etọn dè, dona he yin etọn gbọn jlọjẹ dali lọ dín wẹ e te.
it-1-F 295 huk. 6
Dona
To hohowhenu, otọ́ de nọ saba dona visunnu etọn lẹ ojlẹ vude jẹnukọnna okú etọn. Whẹho sinsinyẹn de wẹ e nọ yin, ehe yè nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n. Enẹwutu, Isaki dona Jakọbu bo lẹndọ viplọnji etọn Esau wẹ. E biọ dọ Jakọbu ni tindo kọdetọn dagbe hugan nọvisunnu etọn Esau, podọ ayihaawe ma tin dọ Isaki gbọnmọ dali to Jehovah vẹ̀ nado hẹn dona lọ ṣẹ do Jakọbu ji, na ewọ ko poyọnho bo masọ to numọ ba wutu. (Jen 27:1-4, 23-29; 28:1, 6; Heb 11:20; 12:16, 17) Dile etlẹ yindọ e wá họnwun na Isaki dọ Jakọbu wẹ e dona, e vọ́ nùzindeji dọ ewọ wẹ na mọ dona lọ yí bo tlẹ na zẹẹmẹ gigọ́ lẹ gandego. (Jen 28:1-4) Jẹnukọnna okú etọn, Jakọbu dona visunnu awe Josẹfu tọn lẹ whẹpo do wá dona ovi etọn titi lẹ. (Jen 48:9, 20; 49:1-28; Heb 11:21) To aliho dopolọ mẹ, Mose dona akọta Islaeli tọn blebu jẹnukọnna okú etọn. (De 33:1) To whẹho ehe lẹpo mẹ, kọdetọn lọ lẹ dohia dọ dọdai dọ wẹ yé te. To ninọmẹ delẹ mẹ, mẹhe jlo na donamẹ lọ nọ ze alọ do ota na mẹhe e to didona lọ.—Jen 48:13, 14.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w06 15/4 6 huk. 3-4
Họnhungan lẹ Na Hodọdopọ hẹ Alọwlemẹ Towe
Be Isaki po Lebeka po wleawuna anàzọ́n hodọdopọ dagbe tọn ya? To whenuena visunnu yetọn Esau dà viyọnnu Heti tọn awe, nuhahun whẹndo tọn sinsinyẹn de fọ́n. Lebeka “sọ dọ hlan” Isaki pludopludo dọmọ: “Onú ogbẹ̀ ṣie tọn dikọna mi, na viyọnnu Heti tọn lẹ wutu: eyin Jakobu [visunnu pẹvi yetọn] yí asi to viyọnnu Heti tọn lẹ mẹ . . ., dagbe tẹwẹ ogbẹ̀ ṣie na wà na mi?” (Gẹnẹsisi 26:34; 27:46) Matin ayihaawe, e dọ ahunmẹdunamẹnu etọn tọ́n to aliho he họnwun de mẹ.
Isaki dọna Jakobu, nọvisunnu ahoho Esau tọn, ma nado dà asi sọn viyọnnu Kenani tọn lẹ mẹ. (Gẹnẹsisi 28:1, 2) Lebeka ko hẹn numọtolanmẹ etọn zun yinyọnẹn. Asu po asi po ehe dọhodopọ do whẹho whẹndo tọn he ma bọawu de ji po kọdetọn dagbe po, bo gbọnmọ dali ze apajlẹ dagbe dai na mi to egbehe. Eyin asu po asi po lẹ ma kọngbedopọ do whẹho de ji lo? Etẹwẹ sọgan yin wiwà?
w04 15/1 28 huk. 6
Nuagokun lẹ sọn Owe Gẹnẹsisi Tọn Mẹ—II
28:12, 13—Etẹwẹ yin zẹẹmẹ odlọ Jakobu tọn gando “aliyá” de go tọn? “Aliyá” enẹ, he sọgan ko taidi pekan zannu tọn de dohia dọ kanṣiṣa hodọdopọ tọn tin to aigba po olọn po ṣẹnṣẹn. Angẹli Jiwheyẹwhe tọn he to aga hẹ bo to tejẹ to e ji dohia dọ angẹli lẹ nọ wadevizọn to aliho titengbe de mẹ to Jehovah po gbẹtọvi he tindo alọkẹyi etọn lẹ po ṣẹnṣẹn.—Johanu 1:51.
30 MARS–5 AVRIL
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JENẸSISI 29-30
“Jakọbu Wlealọ”
w03 15/10 29 huk. 6
Jakobu Yọ́n Pinpẹn Onú Gbigbọmẹ Tọn lẹ Tọn
Gbemima alọwle tọn nọ yin bibasi to whenuena asigbàn de yin nina whẹndo asi lọ tọn. To godo mẹ, Osẹ́n Mose tọn gbò asigbàn awhlivu heyin yẹdoklọ do zanhẹ lẹ tọn do ṣekẹli fataka tọn 50 ji. Weyọnẹntọ Gordon Wenham yise dọ enẹ wẹ “asigbàn he yiaga hugan” ṣigba mẹsusu nọ na “ehe whè humọ.” (Deutelonomi 22:28, 29) Jakobu ma penugo nado na asi-kuẹ de. Enẹwutu, e biọ nado wàzọn na Labani họ̀ owhe ṣinawe. Wenham zindonukọn dọmọ: “Whenuena e yindọ pàkànọ lẹ nọ yí madoawe ṣekẹli dopo tọn jẹ ṣekẹli dopo to osun dopo gblamẹ to Babilọni hohowhenu tọn mẹ (enẹ wẹ ṣekẹli 42 jẹ 84 to owhe ṣinawe gblamẹ), asigbàn he yiaga titengbe de wẹ Jakobu jlo na na Labani nado sọgan dà Laheli.” Labani kẹalọyi nuzedonukọnnamẹ lọ to afọdopolọji.—Gẹnẹsisi 29:19.
w07 1/10 8-9
Nọviyọnnu Ayimajainọ He “Do Owhé Islaeli Tọn Ai Lẹ”
Be Lea kàn ayiha nado doyẹklọ Jakobu wẹ? Kavi be e to dandannu glọ nado setonuna otọ́ etọn poun wẹ ya? Podọ fie wẹ Laheli te to whelọnu? Be e yọ́n nuhe to jijọ lọ ya? Eyin mọ wẹ, etẹwẹ yin numọtolanmẹ etọn? Be e sọgan wanu jẹagọdo ojlo otọ́ aṣẹpanamẹtọ etọn tọn ya? Biblu ma na gblọndo kanbiọ ehelẹ tọn. Mahopọnna nuhe Laheli po Lea po lẹn do whẹho lọ ji, nubladọ lọ hẹn homẹgble Jakobu to godo mẹ. Podọ kakati nido yin viyọnnu Labani tọn lẹ, Labani lọsu wẹ Jakobu gblewhẹdo dọmọ: “E ma yin Laheli wẹ yẹn sẹ̀n we na, enẹwutu etẹwutu hiẹ do klọ mi?” Etẹwẹ Labani dọ? “Yè ma nọ wàmọ to otò mítọn mẹ fi gba nado na nọvi pẹvi jẹnukọnna plọnji. Hẹn sẹ̀njọ ehe tọn pé, mí nasọ yí awetọ na we dogọ ga na sinsẹ̀n he hiẹ nasọ sẹ̀n mi na owhe ṣinawe devo.” (Gẹnẹsisi 29:25-27) Gbọnmọ dali, Jakobu yin kiklọ biọ yọnnu bibẹpli he wá dekọtọn do awuwhàn sinsinyẹn mẹ to godo mẹ.
it-2-F 222 huk. 5
Alọwle
Hùnwhẹ. Dile etlẹ yindọ e ma yin dandan nado basi hùnwhẹ vonọtaun de to alọwle whenu, alọwle nọ yin hùnwhẹ ayajẹ tọn de to Islaeli. To paa mẹ, asiyọyọ lọ nọ doaṣọ́na ede to owhé etọn gbè. Tintan, e nọ lawu bo nọ sá amì owán gblingblinnọ de. (Yijlẹdo Lut 3:3 go; Eze 23:40.) To whedelẹnu, yọnnu delẹ nọ gọalọna ẹn nado doaṣọ́ bo do anọ́bẹ́nu gọna tewu wewe de, ehe nọ yin kikò sọgbe hẹ nugopipe etọn to akuẹzinzan-liho. (Jel 2:32; Osọ 19:7, 8; Slm 45:13, 14) Humọ, e sọ nọ yí nudevo lẹ do doaṣọ́na ede, eyin e do nugopipe etọn (Isa 49:18; 61:10; Osọ 21:2), podọ e nọ ṣinyọ́n alavọ fẹdẹ́fẹdẹ́ de, yèdọ nukunmẹṣinyọnnu wunmẹ de, he nọ bu i sọn ota kakajẹ afọ. (Isa 3:19, 23) Abajọ, e do bọawuna Labani nado doyẹklọ Jakọbu bo yí Lea na ẹn do Laheli tẹnmẹ. (Jen 29:23, 25) Lebeka ṣinyọnnudo nukunmẹ to whenue e jlo na pé Isaki. (Jen 24:65) Ehe nọ do taliai asiyọyọ lọ tọn na aṣẹpipa asisunọ lọ tọn hia.—1Kọ 11:5, 10.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-1-F 48-49
Sọdodovi
Laheli po Lea po pọ́n ovi he deviyọnnu yetọn lẹ ji na Jakọbu hlan di visunnu yetọn titi lẹ he ‘yin jiji do kligonu yetọn lẹ ji.’ (Jen 30:3-8, 12, 13, 24) Visunnu ehelẹ mọ ogú yí kẹdẹdile e yindo na ovi he asi jọnun Jakọbu tọn lẹ ji na ẹn lẹ. Visunnu jọnun otọ́ lọ tọn lẹ wẹ yé yin, podọ na nutindo Laheli po Lea po tọn wẹ deviyọnnu lọ lẹ yin wutu, Laheli po Lea po do aṣẹ do ovi yetọn lẹ ji.
w04 15/1 28 huk. 7
Nuagokun lẹ sọn Owe Gẹnẹsisi Tọn Mẹ—II
30:14, 15—Naegbọn Laheli do jo dotẹnmẹ hòmimọ tọn de do na mandlaki wutu? To ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, sinsẹ́n mandlaki tọn nọ yin yiyizan to amasin mẹ podọ nado glọnalina nujẹmẹji kavi de e pò. E sọ yin yiyise dọ atin-sinsẹ́n lọ tindo huhlọn nado fọ́n ojlo zanhẹmẹ tọn dote bo nọ na huhlọn nugopipe vijiji gbẹtọvi tọn kavi gọalọ nado mọhò. (Ohàn Sọlọmọni tọn 7:13) Dile Biblu ma tlẹ dọ nuhe whàn Laheli nado basi nudidiọ mọnkọtọn, ewọ sọgan ko lẹndọ mandlaki lọ lẹ na gọalọna ẹn nado mọhò bo doalọtena vlẹko wẹnsinọ-yinyin etọn tọn. Ṣigba, owhe delẹ wayi whẹpo Jehovah do “hùn adọ̀ etọn.”—Gẹnẹsisi 30:22-24.