Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Naegbọn 1 Kọlintinu lẹ 10:8 dọ dọ Islaelivi 23 000 wẹ kú to gbèdopo na galilọ wutu, to whenuena Osọha lẹ 25:9 ylọ sọha lọ dọ 24 000?
Whẹwhinwhẹ́n susu wẹ na ko zọ́n bọ vogbingbọn sọgan ko tin to sọha he wefọ awe ehelẹ na mẹ. Whẹwhinwhẹ́n he bọawu hugan sọgan ko yindọ sọha tangan lọ tin to 23 000 po 24 000 po gblamẹ, bọ enẹ sọgan zọ́n bọ sọha lọ lẹ na ko yin sọhayinanú de poun.
Lẹnnupọndo whẹwhinwhẹ́n devo ji. Apọsteli Paulu dlẹnalọdo nuhe jọ do Islaelivi lẹ go to Ṣittimi taidi apajlẹ nugbẹnamẹ tọn de na Klistiani Kọlinti hohowhenu tọn lẹ, yèdọ tòdaho he diyin na gbẹzan fẹnnuwiwa tọn. E wlan dọmọ: “Mì dike míwlẹ lọga blo, dile adade yetọn basi do, bọ gbẹtọ fọtọ́n-fọtọ́n donu konukunatọ̀n do jai to yé mẹ to gbèdopo.” Paulu ylọ sọha lọ dọ 23 000, na e to hodọ dogbọn mẹhe Jehovah vasudo na galilọ wutu lẹ kẹdẹ dali.—1 Kọlintinu lẹ 10:8.
Ṣigba, Osọha lẹ weta 25 dọna mí dọ “Islaeli sọ kọ̀n ede dopọ hlan Baali-peọli: yè sọ hẹn adi OKLUNỌ lọ tọn jimiyọ́n do Islaeli ji.” Enẹgodo, Jehovah degbena Mose nado hù “nukọntọ gbẹtọ lẹ lọ tọn lẹpo.” Bọ Mose lọsu sọ degbena whẹdatọ lẹ nado yinuwa sọgbe hẹ gbedide enẹ. To godo mẹ, to whenuena Finehasi yinuwa po awuyiya po bo hù Islaelivi he hẹn yọnnu Midianinu de wá osla lọ mẹ, “azọ̀nylankan lọ doalọte.” Kandai lọ yin tadona po hodidọ lọ po: “Enẹlẹ he kú gbọn azọ̀nylankan lọ dali yin fọtọ́n konukunẹnẹ.”—Osọha lẹ 25:1-9.
Matin ayihaawe, sọha he yin nina to Osọha lẹ mẹ lọ bẹ “nukọntọ gbẹtọ lẹ lọ tọn” he yin hùhù gbọn whẹdatọ lẹ dali po mẹhe yin hùhù gbọn Jehovah lọsu dali tlọlọ lẹ po hẹn. Nudi nukọntọ fọtọ́n dopo wẹ sọgan ko kú to alọ whẹdatọ lẹ tọn mẹ, bọ enẹ na ko hẹn sọha lọ yì 24 000. Vlavo nukọntọ, kavi mẹhe yin tọ́ntlọ́ngbọ́n ehelẹ lọga, kavi tindo mahẹ to hùnwhẹ lọ lẹ mẹ, kavi kẹalọyi mẹhe tindo mahẹ to e mẹ lẹ kavi lala, yé huwhẹ̀ ‘yedelẹ kinkọndopọ hẹ Baali-peọli’ tọn.
Owe de basi zẹẹmẹ gando hogbe lọ “kọndopọ” go dọ e sọgan zẹẹmẹdo “nado sìn mẹdetiti dopọ hẹ mẹdevo.” Islaelivi lẹ ko yin kinklandowiwe hlan Jehovah, ṣigba to whenuena yé ‘kọ̀n yedelẹ dopọ hẹ Baali-peọli tọn,’ yé sánkanna kanṣiṣa klandowiwe tọn he yé tindo hẹ Jiwheyẹwhe. To nudi owhe 700 to godo mẹ, Jehovah dọ gando Islaelivi lẹ go gbọn yẹwhegán Hosea dali dọmọ: “Yé wá jẹ Baali-peọli, bo klan yede dovo hlan winyan, bosọ lẹzun osùnú taidi enẹ he yé yiwanna.” (Hosea 9:10) Mẹhe wàmọ lẹpo wẹ jẹna whẹdida sinsinyẹn Jiwheyẹwhe tọn. Enẹwutu, Mose flinnu visunnu Islaeli tọn lẹ dọmọ: “Nukun mìtọn lẹ ko mọ nuhe OKLUNỌ lọ wà na Baali-peọli tọn wutu: na mẹhe hodo Baali-peọli lẹpo, OKLUNỌ lọ Jiwheyẹwhe towe ko và yé sọn gblagbla towe mẹ.”—Deutelonomi 4:3.