Nọ Ze Jehovah Do Nukọn Towe Whepoponu
“Yẹn ko ze [Jehovah] do nukọn ṣie whepoponu.”—Ps. 16:8.
1. Nuyiwadomẹji tẹwẹ otàn Biblu tọn lẹ sọgan tindo do mí ji?
OHÓ JEHOVAH tọn bẹ kandai ojlofọndotenamẹ tọn lẹ hẹn gando nuyiwa Jiwheyẹwhe tọn hẹ gbẹtọvi lẹ go. E donù mẹsusu go he yí adà de wà to hẹndi lẹndai Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Na nugbo tọn, hodidọ po nuyiwa yetọn lẹ po ma yin kinkàndai to Biblu mẹ taidi otàn de poun nado deayidai gba. Kakatimọ, kandai enẹlẹ sọgan dọ̀n mí sẹpọ Jiwheyẹwhe dogọ.—Jak. 4:8.
2, 3. Nawẹ mí dona mọnukunnujẹ hogbe Psalm 16:8 tọn lẹ mẹ gbọn?
2 Mímẹpo wẹ sọgan mọ nususu plọn sọn numimọ omẹ nukundeji he go Biblu donù lẹ tọn mẹ—taidi Ablaham, Sala, Mose, Luti, Davidi, Ẹsteli, apọsteli Paulu, po mọmọ po. Etomọṣo, kandai he gando mẹhe ma yin yinyọnẹn sọmọ lẹ go sọgan hẹn ale wá na mí ga. Ayihamẹlinlẹnpọn do otàn Biblu tọn lẹ ji sọgan gọalọna mí nado yinuwa sọgbe hẹ hogbe psalm-kàntọ lọ tọn lẹ dọmọ: “Yẹn ko ze OKLUNỌ do nukọn ṣie whepoponu: na e tin to adusi ṣie mẹ wutu, yè ma na diọtẹnna mi.” (Ps. 16:8) Nawẹ mí dona mọnukunnujẹ hogbe ehelẹ mẹ gbọn?
3 To paa mẹ, adusilọ mẹ wẹ awhànfuntọ de nọ hẹn ohí etọn do, podọ ehe nọ zọ́n bọ awọ̀yinu he e hẹn do amiyọnlọ mẹ ma nọ basi hihọ́na adusilọ etọn. Ṣogan, e nọ mọ hihọ́ yí, eyin họntọn etọn de nọ̀ apá etọn nado funawhàn to adusilọ etọn mẹ. Eyin mí nọ hẹn Jehovah do ayiha mẹ bo nọ wà ojlo etọn, e na basi hihọ́na mí. Enẹwutu, mì gbọ mí ni pọ́n lehe nulinlẹnpọndo kandai Biblu tọn lẹ ji sọgan hẹn yise mítọn lodo nado sọgan nọ ‘ze Jehovah do nukọn mítọn whepoponu’ do.
Jehovah Nọ Sè Odẹ̀ Mítọn Lẹ
4. Na apajlẹ Owe-wiwe tọn de he dohia dọ Jiwheyẹwhe nọ sè odẹ̀ mítọn lẹ.
4 Eyin mí nọ ze Jehovah do nukọn mítọn, e na nọ sè odẹ̀ mítọn lẹ. (Ps. 65:2; 66:19) Mí mọ kunnudenu ehe tọn to whẹho devi whenu dindẹn hugan Ablaham tọn mẹ, vlavo Eliẹzẹli. Ablaham do e hlan Mẹsopotamia nado dín asi budisi Jiwheyẹwhe tọ de mọ na Isaki. Eliẹzẹli biọ anademẹ Jiwheyẹwhe tọn to odẹ̀ mẹ, bosọ mọ alọ Jehovah tọn to whẹho lọ mẹ to whenuena Lebeka na osin kanklosọ etọn lẹ nù. Na Eliẹzẹli hodẹ̀ vẹkuvẹku wutu, e penugo nado mọ mẹhe wá lẹzun asi yiwanna Isaki tọn. (Gẹn. 24:12-14, 67) Nugbo wẹ dọ azọ́ndenamẹ vonọtaun de hẹndi wẹ devi Ablaham tọn te to whenẹnu. Ṣigba, be enẹ ma dona hẹn mí deji dọ Jehovah nọ sè odẹ̀ mítọn lẹ ya?
5. Naegbọn mí sọgan dọ dọ Jehovah nọ sè odẹ̀ kleun he tlẹ yin hihò do homẹ lẹ?
5 To whedelẹnu, e sọgan biọ dọ mí ni hodẹ̀ bleun nado dín alọgọ Jiwheyẹwhe tọn. To gbèdopo, Ahọlu Altakẹlikesi Pẹlsia tọn doayi e go dọ kọfohẹntọ etọn Nẹhemia ylọ́nnukunmẹ. Ahọlu lọ kanse e dọmọ: “Etẹwẹ hiẹ basi kanbiọ na?” To afọdopolọji, Nẹhemia “hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe olọn tọn.” Nẹhemia ma na ko penugo nado yí whenu susu zan to odẹ̀ he e sọgan ko hò do homẹ enẹ mẹ. Ṣogan, Jiwheyẹwhe sè odẹ̀ etọn, na Nẹhemia mọ godonọnamẹ ahọlu lọ tọn yí nado vọ́ adó Jelusalẹm tọn lẹ gbá. (Hia Nẹhemia 2:1-8.) Mọwẹ, odẹ̀ kleun he tlẹ yin hihò do homẹ sọgan tindo kọdetọn dagbe.
6, 7. (a) Na nuhe dù dẹ̀hiho, apajlẹ tẹwẹ Epafla zedai? (b) Naegbọn mí dona nọ hodẹ̀ do ota mẹdevo lẹ tọn mẹ?
6 Mí yin tudohomẹna nado ‘nọ hodẹ̀ na mínọzo,’ eyin mí ma tlẹ nọ tindo kunnudenu to whelẹponu dọ odẹ̀ mítọn lẹ nọ mọ gblọndo to afọdopolọji. (Jak. 5:16) Epafla, he yin “mẹdagun nugbonọ Klisti tọn” de, hodẹ̀ vẹkuvẹku do ota yisenọ hatọ etọn lẹ tọn mẹ. Paulu wlanwe sọn Lomu dọmọ: “Epafla, mẹhe yin dopo to mì [Kọlọsinu lẹ] mẹ, mẹmẹglọ Klisti tọn, dọnudo mì, bosọ yí odẹ̀ vivẹ do to azọ́nwa na mì whepoponu dọ, na mìwlẹ ni pegan bosọ sọgbe to ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹpo mẹ. Na yẹn dekunnu na ẹn dọ, e do tuklajẹ susu na mì, na mẹhe tin to Laodikea lẹ, podọ na yé he tin to Hialapoli lẹ.”— Kọl. 1:7; 4:12, 13.
7 Tòdaho Kọlọsi, Laodikea, po Hialapoli po tọn lẹ tin to lẹdo Asia Pẹvi tọn dopolọ mẹ. Klistiani Hialapoli tọn lẹ tin to sinsẹ̀n-basitọ yẹwhe-yọnnu Cybèle tọn lẹ ṣẹnṣẹn, mẹhe nọ nọ̀ Laodikea lẹ tin to owù ojlo agbasanu lẹ bibẹpli tọn mẹ, podọ Klistiani Kọlọsi tọn lẹ dona diahi hẹ nuyiwadomẹji tamẹnuplọnmẹ gbẹtọvi tọn. (Kọl. 2:8) Abajọ, Epafla he wá sọn Kọlọsi do ‘hodẹ̀ vivẹ’ do yisenọ he tin to tòdaho enẹ mẹ lẹ tamẹ! Biblu ma dọ lehe odẹ̀ Epafla tọn lẹ mọ gblọndo gbọn na mí gba, ṣigba e ma doalọtena dẹ̀hiho do yisenọ hatọ etọn lẹ tamẹ. Mílọsu ma dona wàmọ gba. Dile etlẹ yindọ mí ma nọ yin “ajannọ to ohó mẹdevo tọn mẹ,” mí sọgan yọnẹn dọ hagbẹ whẹndo mítọn tọn de kavi họntọn de to jujugbọn whlepọn yise tọn sinsinyẹn de mẹ. (1 Pita 4:15) Lehe e na yọ́n do sọ nado hodẹ̀ do ota etọn mẹ to odẹ̀ mẹdetiti tọn mítọn lẹ mẹ! Paulu mọ alọgọ yí sọn odẹ̀ vẹkuvẹku mẹdevo lẹ tọn mẹ, podọ odẹ̀ mílọsu tọn lẹ sọgan wà dagbe susu.—2 Kọl. 1:10, 11.
8. (a) Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ mẹho agun tọn he wá sọn Efesu lẹ yọ́n pinpẹn odẹ̀ tọn? (b) Nukun tẹwẹ mí dona nọ yí do pọ́n dẹ̀hiho hlan Jiwheyẹwhe?
8 Be mẹdevo lẹ yọ́n mí taidi mẹhe nọ ylọ dẹ̀hiho dọ nujọnu ya? To whenuena Paulu pli hẹ mẹho agun tọn he wá sọn Efesu lẹ godo, “e jẹklo, bo hodẹ̀ hẹ yemẹpo.” Enẹgodo, “yemẹpo sọ viavi susu, bo tẹdo okọ̀ Paulu tọn go, bo donùnùgo na ẹn, lẹblanu wà yé hugan popolẹpo na ohó he e dọ lẹ, dọ yé ma to na mọ nukunmẹ etọn ba.” (Owalọ 20:36-38) Mí ma yọ́n yinkọ mẹho enẹ lẹpo tọn gba, ṣigba e họnwun dọ yé yọ́n pinpẹn odẹ̀ tọn. Matin ayihaawe, mí dona nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n lẹblanulọkẹyi dẹ̀hiho hlan Jiwheyẹwhe tọn bo “nọ to alọ wiwe zedaga” po yise po dọ Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn na sè odẹ̀ mítọn.—1 Tim. 2:8.
Setonuna Jiwheyẹwhe Mlẹnmlẹn
9, 10. (a) Apajlẹ tẹwẹ viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ zedai? (b) Nawẹ tonusise viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ tọn sọgan yinuwado pọndohlan Klistiani tlẹnnọ de tọn ji gando alọwle go gbọn?
9 Eyin mí nọ hẹn Jehovah do ayiha mẹ to whepoponu, ehe na gọalọna mí nado setonuna ẹn, podọ taidi kọdetọn de, mí na mọ dona lẹ yí. (Deut. 28:13; 1 Sam. 15:22) Ehe biọ gbigbọ tonusise tọn. Lẹnnupọndo walọ nọviyọnnu atọ́n delẹ tọn ji, yèdọ viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ, he nọgbẹ̀ to azán Mose tọn gbè. To aṣa Islaelivi lẹ tọn mẹ, visunnu lẹ wẹ nọ dugu nutindo otọ́ yetọn lẹ tọn. Zelofehadi ma ji visunnu depope whẹpo do kú, podọ Jehovah degbè dọ viyọnnu atọ́n ehelẹ na dugu nutindo etọn lẹpo tọn—ṣigba yé dona wà nude whẹ́. Yé dona dà visunnu Manassẹ tọn lẹ na nutindo he yé dugu etọn lẹ nido gbọṣi whẹndo dopolọ mẹ.—Osọha 27:1-8; 36:6-8.
10 Viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ yise dọ eyin yé setonuna Jiwheyẹwhe, yé na tindo kọdetọn dagbe. Biblu dọmọ: “Dile OKLUNỌ lọ degbena Mose do, mọ wẹ viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ lọ wà do. Na Mala, Telza, po Hogla po, po Milka po, po Noa po, viyọnnu Zelofehadi tọn lẹ lọ yin wiwlealọna hlan visunnu nọvisunnu otọ́ yetọn lẹ tọn lẹ tọn. Yé yin wiwlealọna do whédo visunnu Manassẹ tọn lọ visunnu Josẹfu tọn lọ lẹ mẹ, ogú yetọn bosọ nọte to whẹndo whédo otọ́ yetọn tọn lọ tọn mẹ.” (Osọha 36:10-12) Yọnnu tonusetọ enẹlẹ wà nuhe Jehovah degbena yé nado wà. (Jọṣ. 17:3, 4) Na yise mọnkọtọn he yé tindo wutu, Klistiani tlẹnnọ he whèwhín to gbigbọ-liho lẹ nọ setonuna Jiwheyẹwhe gbọn alọwiwle “to Oklunọ mẹ kẹdẹ” dali.—1 Kọl. 7:39.
11, 12. Nawẹ Kalẹbu dohia gbọn dọ e dejido Jiwheyẹwhe go?
11 Mí dona setonuna Jehovah mlẹnmlẹn kẹdẹdile Islaelivi lọ, Kalẹbu wà do. (Deut. 1:36) To tundote Islaelivi lẹ tọn sọn Egipti to owhe kanweko 16tọ J.W.M. godo, Mose do sunnu 12 hlan nado bẹ̀ aigba Kenani tọn pọ́n, ṣigba 2 poun to amẹ́ lọ lẹ mẹ—yèdọ Kalẹbu po Jọṣua po—wẹ na tuli gbẹtọ lẹ nado deji mlẹnmlẹn do Jiwheyẹwhe go bo biọ aigba lọ mẹ. (Osọha 14:6-9) To nudi owhe 40 godo, Jọṣua po Kalẹbu po gbẹ́ pò to ogbẹ̀ bo to anademẹ Jehovah tọn hodo to gigọ́ mẹ, podọ Jiwheyẹwhe yí Jọṣua zan nado deanana Islaelivi lẹ biọ Aigba Pagbe tọn lọ mẹ. Ṣigba, e họnwun dọ amẹ́ ao he ma tindo yise lọ lẹ kú to gbejizọnlin owhe 40 tọn he Islaelivi lẹ zìn to zungbo mẹ lọ whenu.—Osọha 14:31-34.
12 Taidi mẹhe luntọ́n to gbejizọnlin Islaeli tọn whenu to zungbo mẹ, Kalẹbu sọgan nọte to Jọṣua nukọn bo dọ to yọnhowhe etọn mẹ dọmọ: “Yẹn hodo OKLUNỌ Jiwheyẹwhe ṣie pete.” (Hia Jọṣua 14:6-9.) To owhe 85 mẹvi yinyin mẹ, Kalẹbu biọ nado mọ lẹdo osó tọn he Jiwheyẹwhe ko dopagbe etọn na ẹn lọ yí, dile etlẹ yindọ kẹntọ lẹ wẹ nọ nọ̀ aigba enẹ ji to tòdaho dòkọ́nọ lẹ mẹ.—Jọṣ. 14:10-15.
13. Mahopọnna whlepọn he mí nọ pehẹ lẹ, etẹwẹ mí dona wà nado mọ dona yí?
13 Taidi dawe nugbonọ podọ tonusetọ lọ, Kalẹbu, mí na mọ godonọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn eyin mí nọ ‘hodo Jehovah pete.’ To whenuena mí pehẹ nuhahun sinsinyẹn lẹ, mí na yin didona eyin mí nọ ‘hodo Jehovah pete.’ Ṣigba e sọgan vẹawu nado wàmọ to gbẹzan mítọn blebu mẹ dile Kalẹbu wà do. Dile etlẹ yindọ Ahọlu Sọlọmọni bẹjẹeji ganji, asi etọn lẹ wá lẹ́ ayiha etọn nado sẹ̀n yẹwhe lalo lẹ to yọnhowhe etọn mẹ, podọ e “ma yì gigọ́ gigọ́ to OKLUNỌ godo gba, dile Davidi otọ́ etọn wà do.” (1 Ahọ. 11:4-6) Mahopọnna whlepọn depope he mí sọgan pehẹ, mì gbọ mí ni nọ setonuna Jiwheyẹwhe mlẹnmlẹn bosọ nọ ze e do nukọn mítọn to whepoponu.
Nọ Dejido Jehovah Go to Whepoponu
14, 15. Etẹwẹ hiẹ plọn sọn numimọ Naomi tọn lẹ mẹ gando nuhudo lọ nado dejido Jiwheyẹwhe go?
14 Mí dona dejido Jiwheyẹwhe go titengbe to whenuena apọṣi mí na e taidi dọ sọgodo mítọn dózin wutu. Lẹnnupọndo apajlẹ nawe yọnhonọ lọ Naomi tọn ji, mẹhe hẹn asu etọn po visunnu etọn awe lẹ po bu to okú mẹ. To whenuena e lẹkọ sọn Moabi yì Juda, e wule dọmọ: “Mì sọ ylọ mi dọ Naomi [he zẹẹmẹdo “Homẹvivi ṣie”] blo, mì nọ ylọ mi dọ Mala [he zẹẹmẹdo “Vivẹ́”]: na Ganhunupo ko yí vivẹ́ susu do [yinuwa] hẹ mi. Yẹn tọ́nyi gbonu gigọ́, OKLUNỌ ko sọ hẹn mi gọ̀ do owhé ovọ́: etẹwutu wẹ mì yiylọ mi dọ Naomi, mimọ dọ OKLUNỌ ko sakunnu do ji e, bọ Ganhunupo ko sọ bianukunna mi.”—Luti 1:20, 21.
15 Dile etlẹ yindọ apọṣi Naomi, eyin mí yí sọwhiwhe do hia owe Luti tọn, mí na mọdọ e zindonukọn nado nọ dejido Jehovah go. Podọ lehe ninọmẹ etọn wá diọ to aliho jiawu mẹ do sọ! Luti, ovi-si Naomi tọn he yin asuṣiọsi, wá lẹzun asi Boazi tọn bo ji visunnu de. Naomi lẹzun vigopọntọ visunnu lọ tọn, podọ kandai lọ zindonukọn dọmọ: “Yọnnusi kọmẹnu etọn lẹ sọ na oyín de e, dọmọ, Yè ji visunnu de hlan Naomi; yé sọ ylọ oyín etọn dọ Obẹdi: ewọ wẹ otọ́ Jẹse tọn, otọ́ Davidi tọn.” (Luti 4:14-17) To whenuena Naomi na gọwá ogbẹ̀ to aigba ji, e na sè dọ Luti, he ewọ lọsu na tin to finẹ ga, wá lẹzun onọ̀-daho Jesu he yin Mẹssia lọ tọn. (Mat. 1:5, 6, 16) Taidi Naomi, mí ma sọgan yọ́n lehe ninọmẹ ylankan lẹ na wá yì do to godo mẹ. Enẹwutu, mì gbọ mí ni nọ dejido Jiwheyẹwhe go to whepoponu, kẹdẹdile Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6 dotuhomẹna mí do dọmọ: “Yí ayiha towe do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo. Yọ́n ẹn to aliho towe lẹpo ji, ewọ nasọ jlọ omọ́ towe.”
Nọ Ganjẹ Gbigbọ Wiwe Go
16. Nawẹ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn gọalọna sunnu mẹhomẹ delẹ gbọn to Islaeli hohowhenu tọn mẹ?
16 Eyin mí nọ ze Jehovah do nukọn mítọn to whepoponu, e na deanana mí gbọn gbigbọ wiwe etọn gblamẹ. (Gal. 5:16-18) Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tin to sunnu mẹhomẹ 70 he yin dide nado gọalọna Mose nado ‘hẹn agbàn Islaelivi lẹ tọn’ lẹ ji. Yinkọ Ẹldadi po Mẹdadi po tọn kẹdẹ wẹ yin sislẹ, ṣigba yemẹpo wẹ gbigbọ wiwe gọalọna nado hẹn azọngban yetọn lẹ di. (Osọha 11:13-29) Matin ayihaawe, yé yin gbẹtọ nugopetọ, budisi Jiwheyẹwhe tọ, nugbodọtọ, he go yè sọgan dejido lẹ, kẹdẹdi mẹhe ko yin dide jẹnukọn lẹ. (Eks. 18:21) Mẹho agun tọn lẹ nọ do jẹhẹnu mọnkọtọn lẹ hia to egbehe.
17. Adà tẹwẹ gbigbọ wiwe Jehovah tọn yiwà to gòhọtúntún lọ gbigbá whenu?
17 Gbigbọ wiwe Jehovah tọn yí adà tangan de wà to gòhọtúntún lọ gbigbá whenu to zungbo mẹ. Jehovah de Bezaleli taidi alọnuzọ́nwatọ podọ họgbátọ tangan gòhọtúntún lọ tọn, bo dopagbe nado “yí gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn do gọ́ ẹ, to nuyọnẹn mẹ, podọ to wuntuntun mẹ, podọ to oyọnẹn mẹ, podọ to hunkọhunkọ anàzọ́n lẹpo tọn mẹ.” (Eks. 31:3-5) Sunnu he yin “nuyọnẹntọ” to ayiha mẹ lẹ wazọ́n hẹ Bezaleli po alọgọtọ etọn Oholiabi po to azọ́ndenamẹ jiawu enẹ hinhẹndi mẹ. Humọ, gbigbọ Jehovah tọn whàn mẹhe yin ojlonọ lẹ nado basi nunina susu sọn ahun mẹ wá. (Eks. 31:6; 35:5, 30-34) Gbigbọ enẹ dopolọ wẹ nọ whàn devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn egbezangbe tọn lẹ nado wà nuhe go yé pé lẹpo nado ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ. (Mat. 6:33) Eyin mí tlẹ tindo nugopipe delẹ, mí dona nọ biọ gbigbọ wiwe to odẹ̀ mẹ bo na ẹn dotẹnmẹ nado deanana mí na mí nido sọgan wà azọ́n he Jehovah dena omẹ etọn lẹ to egbehe dotana.—Luku 11:13.
Nọ Dibusi Jehovah Awhànpa lẹ Tọn to Whepoponu
18, 19. (a) Etẹwẹ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn nọ wleawuna do ahun mítọn mẹ? (b) Etẹwẹ hiẹ plọn sọn apajlẹ Simeọni po Anna po tọn mẹ?
18 Gbigbọ wiwe nọ wleawu gbigbọ budisi Jiwheyẹwhe tọn de do ahun mítọn mẹ he nọ gọalọna mí nado nọ ze Jehovah do nukọn mítọn to whepoponu. Omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ yin didọna to hohowhenu dọmọ: “Klan OKLUNỌ awhànpa lẹ tọn lọsu do wiwe.” (Isa. 8:13) Yọnhonọ awe delẹ he do yede hia nado yin budisi Jiwheyẹwhe tọ to Jelusalẹm to owhe kanweko tintan whenu wẹ Simeọni po Anna po. (Hia Luku 2:25-38.) Simeọni tindo yise to dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹ mẹ bo “nọtepọn homẹmimiọn Islaeli tọn.” Jiwheyẹwhe kọ̀n gbigbọ wiwe jẹgbonu do Simeọni ji bo na ẹn jide dọ e na nọgbẹ̀ kaka bo na mọ Mẹssia lọ. Podọ nuhe jọ lọ pẹpẹ niyẹn. To gbèdopo to owhe 2 J.W.M. mẹ, Jesu yin hinhẹnwa tẹmpli mẹ gbọn onọ̀ etọn Malia po otọ́ mẹgopọntọ etọn Josẹfu po dali. Gbigbọ wiwe whàn Simeọni bọ e dọ hogbe dọdai tọn lẹ dogbọn Mẹssia lọ dali bosọ dọ dọdai gando awubla Malia tọn go, mẹhe mọ awuvẹ to whenuena Jesu yin whiwhedo yatin go. Ṣigba, yí nukun homẹ tọn do pọ́n ayajẹ daho he Simeọni na ko tindo to whenuena e ze “Klisti [Jehovah] tọn” hẹn do awà etọn mẹ! Podọ apajlẹ dagbe budisi Jiwheyẹwhe tọn nankọ die Simeọni zedai na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn egbezangbe tọn lẹ!
19 To owhe 84 mẹvi yinyin mẹ, asuṣiọsi budisi Jiwheyẹwhe tọ lọ Anna “ma [nọ] fọ́n yì sọn tẹmpli mẹ” kavi gọ̀n tẹmpli mẹ gbede. E nọ “yí nùbibla po ovẹ̀ po” do to Jehovah sẹ̀n to ozán po okle po. Anna lọsu tin to finẹ to whenuena viyẹyẹ Jesu yin hinhẹnwa tẹmpli mẹ. Lehe e gọ́ na pẹdido do sọ nado mọ Mẹssia sọgodo tọn lọ! Na nugbo tọn, e “dopẹna Jiwheyẹwhe ga, bosọ dọ ohó [ovi lọ tọn] hlan mẹhe to nukundo ofligọ Jelusalẹm tọn lẹpo.” Anna ma sọgan hẹn ede ba, e dona lá wẹndagbe ehe na mẹdevo lẹ! Taidi Simeọni po Anna po, homẹ Klistiani yọnhonọ lẹ tọn nọ hùn tlala to egbehe nado mọdọ yọnhowhe ma nọ glọnalinamẹ gbede nado sẹ̀n Jehovah taidi Kunnudetọ etọn lẹ.
20. Mahopọnna owhe depope he mí sọgan tindo, etẹwẹ mí dona wà, podọ etẹwutu?
20 Mahopọnna owhe depope he mí sọgan tindo, mí dona nọ ze Jehovah do nukọn mítọn to whepoponu. Gbọnmọ dali, e na dona vivẹnu he mí to dido po whiwhẹ po nado dọhona mẹdevo lẹ gando gandudu etọn po azọ́njiawu etọn lẹ po go. (Ps. 71:17, 18; 145:10-13) Ṣigba, nado sọgan gbògbéna Jehovah, mí dona do jẹhẹnu he nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ hia. Etẹwẹ dogbigbapọnna kandai Biblu tọn devo lẹ sọgan plọn mí gando jẹhẹnu ehelẹ go?
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ Jehovah nọ sè odẹ̀?
• Naegbọn mí dona nọ setonuna Jiwheyẹwhe mlẹnmlẹn?
• Eyin apọ̀ tlẹ ṣì mí, naegbọn mí dona nọ dejido Jehovah go to whepoponu?
• Nawẹ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna omẹ etọn lẹ gbọn?
[Yẹdide to weda 4]
Odẹ̀ he Nẹhemia hò hlan Jehovah tindo kọdetọn dagbe
[Yẹdide to weda 5]
Eyin mí flin lehe nulẹ yì na Naomi do, e na gọalọna mí nado nọ dejido Jehovah go