Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

◼ Nahisanto bala sa mga prinsipio sang Biblia ang paggamit sang Cristianong mag-asawa sing pildoras sa pagkontrol sang pamata?

Wala nagasiling ang Biblia nga ang Cristianong mag-asawa obligado sa pagbata ukon, kon makabata gid man, kon pila. Dapat desisyunan sing pribado kag sing maayo sang tagsa ka mag-asawa kon bala tinguhaan nila nga kontrolon ang kadakuon sang ila pamilya. Kon maghilisugot sila sa pagbuhat sing pagkontrol sang pamata, personal man nga desisyon ang pagpili nila sing kontraseptibo. Apang, dapat nila binagbinagon​—⁠nahisuno sa ila paghangop sa Biblia kag sa ila konsiensia​—⁠kon bala ang paggamit sa isa ka metodo nagapakita sing pagtahod sa pagkabalaan sang kabuhi.

Ginapakita sang Biblia nga ang kabuhi sang tawo nagasugod sa pagpanamkon; makita sang Manughatag sang Kabuhi ang kabuhi nga ginapanamkon, “bisan ang sibudbod” nga sa ulihi magatubo sa taguangkan. (Salmo 139:​16; Exodo 21:​22, 23⁠a; Jeremias 1:5) Gani, indi dapat panikasugan nga tapuson ang ginapanamkon nga kabuhi. Aborsion ina.

Ang mga pildoras sa pagkontrol sang pamata ginagamit sing lapnag sa palibot sang kalibutan. Paano sini ginapunggan ang pagbata? May yara duha ka nagapanguna nga sahi sang pildoras​—⁠ang combination pill kag ang progestin-only pill (magagmay nga pildoras). Gin-athag sang panalawsaw ang ila primarya nga mga mekanismo sa pagpugong sa pagpamata.

Ang combination pill nagaunod sing estrogen kag progestin nga mga hor­mone. Suno sa U.⁠S. Food and Drug Administration, ang “primarya nga mga mekanismo” sang combination pill amo ang “pagpugong sa obulasyon.” Kon padayon nga gamiton, ini nga sahi sang pildoras pirme halos nagapugong sang pagguwa sang itlog gikan sa obaryo. Kon wala sing itlog ukon managunaw ang magguwa, ang pagpanamkon indi matabo sa Fallopian tubes (bangon). Samtang ini nga sahi sang pildoras makatuga man sing mga pagbalhin sa “endometrium [lining sang taguangkan] (nga nagabuhin sang posibilidad sang implantasyon),” ginakabig ini nga segundaryo nga mekanismo.

Agod buhinan ang mga side effect, ginhimo ang combination pills nga nagaunod sing mas manubo nga dosis sang estrogen. Sing maathag, ining manubo-sing-dosis nga combination pills nagapahanugot sang dugang nga aktibidad sa obaryo. Si Dr. Gabriel Bialy, pangulo sang Con­tra­ceptive Develop­ment ­Branch of the National Insti­tutes of ­Health nagasiling: “Ang pagkalabaw sang sientipiko nga ebidensia nagapakita nga bisan sa diutay-sing-estrogen nga pildoras, ang obulasyon ginapunggan, indi sing 100 porsiento, kundi ayhan sing mga 95 porsiento. Apang ang katunayan lamang nga ang obulasyon nagluntad indi katumbas sa pagsiling nga may pertilisasyon nga natabo.”

Kon malipat ang isa ka babayi sa pag-inum sang combination pill suno sa gindesinyo nga iskedyul sini, yara ang dugang nga posibilidad nga ang segundaryo nga mekanismo makatapna sang pagbata. Ang pagtuon sa mga babayi nga nalipat sa pag-inum sing duha sa manubo-sing-dosis nga pildoras nagapakita nga 36 porsiento ang “nakaeskapar” sang mga obulasyon. Ang balasahon nga Contraception nagareport nga sa sinang mga kaso ang “mga epekto sang pildoras sa en­do­me­tri­um kag danlakdanlak sa serbika mahimo nga padayon nga makaaman . . . sing kontraseptibo nga proteksion.”

Kamusta ang isa pa ka sahi sang pildoras​—⁠ang progestin-only pill (magagmay nga pildoras)? Ang Drug Evaluations (1986) nagareport: “Ang pagpugong sa obulasyon indi panguna nga bahin sang kontrasepsion paagi sa progestin-only minipills. Ining mga ahente nagahuman sang isa ka madamol nga danlakdanlak sa serbika nga halos indi malutsan sang sperm; mahimo sini dugangan ang tion sa pagliton sa tubo kag makatuga man sing en­do­me­trial in­vo­lu­tion [nga makatapna sang pagtubo sang bisan anong pertilisado nga managunaw].”

Ang iban nga mga mananalawsaw nagasiling nga paagi sa progestin-only pill, “ang normal nga obulasyon nagakatabo sa kapin sa 40% ka nagagamit.” Gani ining pildoras masunson nga nagatugot sang obulasyon. Ang nagdamol nga danlakdanlak sa serbika mahimo nga magapugong sa pag-agi sang sperm kag busa wala nagatugot sang pagpanamkon; kon dili, ang dimaayo nga palibot nga ginatuga sang pildoras sa taguangkan mahimo nga magapugong sa pertilisado nga managunaw gikan sa implantasyon kag pagtubo nga mangin isa ka bata.

Nian, sarang mahangop nga kon ginagamit sing regular para sa pagkontrol sang pamata, ang duha ka pangunang sahi sang pildoras nagapugong sa pagkahanabo sang pagpanamkon sa kalabanan nga kaso kag busa indi aborsion. Apang, sanglit ang progestin-only pill (magagmay nga pildoras) labi kasunson nga nagatugot sang obulasyon, mas daku ang posibilidad nga kon kaisa ginatapna sini ang pagbata paagi sa pagpugong sa implantasyon sa taguangkan sang ginpanamkon nga kabuhi nga nagsugod na. Ginapakita sang sientipiko nga pagtuon nga sing normal (sa taguangkan nga indi apektado sang mga pildoras sa pagpugong sang pagbata) “kan-uman ka por siento sang pertilisado nga mga itlog . . . ang nadula sa wala pa ang unang nalaktawan nga panag-on.” Apang, tuhay ini gikan sa pagpili nga gamiton ang metodo sang pagkontrol sang pamata nga mahimo makapalantang sang implantasyon sang pertilisado nga managunaw.

Busa, may pat-od nga mga bahin sa moral ang binagbinagon kon hambalan sang mag-asawa upod sa manugbulong ang nahanungod sa paggamit sing mga pildoras sa pagkontrol sang pamata. Ang mga Cristiano dapat mamat-od sa pribado kag personal nga mga pamangkot agod huptan ang “matinlo gid nga konsiensia” sa atubangan sang aton Dios kag Manughatag-sing-Kabuhi.​—⁠Binuhatan 23:​1; Galacia 6:⁠5.

[Footnote]