Isa ka Isla nga Naligwin kag Magamay

ANG mga tinaga nga masami ginagamit sa paglaragway sa isla sang St. Helena amo ang “naligwin” kag “magamay.” Nagakaigo ina, kay ining isla, nga 17 kilometros ang kalabaon kag 10 kilometros ang kalaparon, 1,950 kilometros kalayo sa pinakamalapit nga lugar, ang nabagatnan-nasidlangan nga baybayon sang Aprika. Diri sini gindala si Napoléon Bonaparte sang 1815 agod ihinguyang ang iya katapusan nga mga tuig sang pagkabuhi subong isa ka nalutos nga tinapok.

Kon tan-awon mo gikan sa dagat ang isla daw isa ka mabakod kaayo nga kuta. Ang matuod isa ini ka patay nga bulkan nga nagatindugon sa Atlantiko nga may tindugon nga mga pil-as nga nagataas sing 500 tubtob 700 ka metro. Ang Mt. Actaeon sa tunga sini nga nagataas sing 818 metros, amo ang pinakamataas sa bug-os nga isla. Bangod sang mabugnaw kag dalayon nga huyop sang hangin halin sa Bagatnan nga Atlantiko kag sulog sang dagat, ang isla sa kabilugan may hustuhan kag maayo nga klima. Apang halin sa manubo nga pangpang sang dagat tubtob sa mabukid nga bahin, may daku nga pagkananuhaytuhay sa kahimtangan sang panahon kag sa mga pananom.

Ang St. Helena ginapanag-iyahan sang Britanya kutob sang talipuspusan nga bahin sang ika-17 nga siglo. Ang diutay nga populasyon nga mga 5,000 ginatapuan sang mga taga-Europa, taga-Asia, kag taga-Aprika. Ingles ang ginagamit sa bug-os nga isla, apang may pinasahi nga tono ang paghambal sini. Wala diri sing erport; ang lamang nga transportasyon padulong sa iban nga lugar amo ang barko, nga nagabiyahe sing regular padulong sa Bagatnan nga Aprika kag Inglaterra. Sa katunayan, ang pagpalayag sa telebisyon natigayon lamang sang tungatunga nga bahin sang katuigan 1990, paagi sa satellite hookup.

Sang maaga nga bahin sang katuigan 1930, ang maayong balita tuhoy sa Ginharian sang Dios nakalab-ot sa sining baybayon sa una nga tion. (Mateo 24:14) Sa sulod sang mga tuig, madamo nga taga-isla ang nakapanag-iya sining bahandi nga nagbalewala sa materyal nga mga manggad. (Mateo 6:19, 20) Sa karon, talalupangdon gid ang St. Helena nga may Saksi-sa-populasyon nga proporsion nga 1 sa 31, ang pinakamaayo sa kalibutan!

[Mga mapa sa pahina 24]

(Para sa kabug-usan sang teksto, tan-awa ang publikasyon)

St. Helena

JAMESTOWN

Levelwood

AFRICA

ATLANTIC OCEAN

St. Helena