“Long-Distance” nga Panawag sang mga Elepante

ANG abilidad sang mga elepante sa pagpangitaay sa madali bisan pa mga milya ang antad nila nagpalibog sa ulo sang mga sientipiko sa sulod sang mga tinuig. Daw natukiban karon ang sekreto sining pinakadaku nga mga sapat sa duta—nagagamit sila sing in­fra­sound! Tunog ini nga may fre­quen­cy nga tuman kahinay nga mabatian sang mga tawo.

Ang mga elepante amo ang una nga mga mamalya sa duta nga nasapwan nga nagakomunikar sa isa kag isa paagi sa in­fra­sound, siling sang Focus, ang report sang ­World Wild­life Fund. Natukiban sang mananalawsaw nga si Ka­tha­rine ­Payne sang Cor­nell University (E.U.) ang “sekreto” nga hambal sang elepante sang mga tatlo ka tuig nga nagligad sang ginpanilagan niya ang taga-Asia nga mga elepante sa isa ka zoo. Natalupangdan niya ang pagtay-ug sa palibot niya nga kaanggid sa tay-ug sang “pinakamanubo nga pipano sa isa ka organ.” Sang ulihi, ang isa ka pinasahi nga kasangkapan sa pagrekord nagpakita nga ang taga-Asia subong man ang dalagku nga taga-Aprika nga mga elepante nagabayluhanay sing in­fra­sonic nga mga panawag. Sanglit ang low-fre­quen­cy nga mga tunog nagalakbay sing malayo nga mga distansya sang sa high-fre­quen­cy nga mga tunog, ang natukiban mahimo magpaathag kon paano ang mga elepante nagahupot sang ila komunikasyon kag nagapanghikot subong isa ka suod nga grupo sang mga pamilya.

Sa sina nga grupo, ang tigulang nga babayi nga elepante amo ang nagahatag sing mga mando. Ang iya mga utod nga babayi kag mga anak nga babayi matinahuron nga nagapamati sa iya. Apang kon kaisa ang bata nga mga elepante wala nagapamati sa bisan anong panawag, in­fra­sonic ukon indi. “Bisan pa nagalakat na ang panong,” siling sang Focus, “kon luyag magtulog sang bata nga elepante, ang bug-os nga pamilya nagadulog kag nagahulag tubtob magmata ang bata.” Ining kinaandan nga pag-ulikid sa 200-libra (90 kg) nga mga bata wala ginaambitan sang adulto nga lalaki nga mga elepante. May kaugalingon sila nga pagkabuhi. Apang “kon handa na sa paglais,” dugang sang report, ang in­fra­sound daw nagahatag sa mga lalaki sing “makatilingala nga ikasarang sa pagpangita sa mga babayi sa madali sa milya-milya nga kalayuon.”

Huo, ang in­fra­sonic nga komunikasyon isa pa ka halimbawa sang kaalam sang Manunuga nga ginapakita sa ginharian sang mga sapat.—Salmo 104:24.