Diutay Apang Importante nga mga Ideya
DEOXYRIBONUCLEIC ACID. Pila lamang ang makamitlang sini, labi na ang makadumdom sini. Madamo ang nakahibalo sini paagi lamang sa laktod nga ngalan sini: DNA. Ang molekula sang DNA tama gid kadiutay sa bagay nga ang mga sientipiko walay sapayan sang ila gamhanan nga mga mikroskopyo sining karon lamang nakakita sing aktuwal sang isa sini. Apang inang mga molekula nagaunod sing madamo nga kasayuran nga nagaapektar sa kabuhi naton tanan. Ang imo kataason, sahi sang buhok, mata kag duag sang panit—ini tanan tanan ginapamat-uran sing abanse kag narekord sa imo DNA.
Apang ining kemikal nga manugdesisyon ginagamit karon sa pagbulig sa paghimo sing tuhay nga sahi sang desisyon: kon bala ang mga tawo mangin hilway ukon mabilanggo, mabuhi ukon mapatay. Ang pagkatumalagsahon sang DNA sang kada indibiduwal nagbukas sang dalan sa isa ka bag-o nga metodo sang pagkilala sa mga indibiduwal, nga ginatawag DNA fingerprinting.
Bangod ang DNA masapwan sa halos tanan nga selula sang lawas kag sa kalabanan nga pluido sang lawas, ang mga kriminal mahimo nga mapamatud-an bangod sang pagbilin sing pila ka nahot sang buhok ukon bahin sang unod, kag bisan sang linuad nga chewing gum. Ang bag-ong teknik labi na nga nangin epektibo batok sa mga manuglugos. Ang mga manuglugos nga nagpanghiwala gid sang ila sala napamatud-an paagi sa ila kaugalingon nga DNA. Ang isa ka manugpatay ginsilya elektrika bangod sa kabaskog sina nga pamatuod.
Ang DNA fingerprints nagahimo sa nagadepensa nga abogado nga magbatyag nga wala sing depensa. Ang The National Law Journal sang Estados Unidos nagbalikwat sa isa subong nagasiling: “Makahalapay ini. Kon mag-abot ang eksperto kag magsiling nga isa lamang sa 700 milyones ang tsansa nga ang tawo nga imo ginadepensahan indi amo [ang naghimo sang krimen]—pierdi ka na.” Sa pihak nga bahin, sarang mapamatud-an sang DNA fingerprinting ang wala sing sala nga ginpasibangdan kag gani mabuhinan sini ang katalagman nga bilangguon ukon patyon ang wala sing sala.
Apang, wala pa gihapon sing sientipiko nga metodo, bisan daw ano ka moderno, ang makalubad sa trahedya sang krimen sa bilog nga globo. Luwas pa, ang kalabanan sang masingki nga mga krimen wala nagabilin sing DNA nga pamatuod. Indi, ang adlaw lamang nga makakita sa pag-utod sang mga malauton gikan sa duta ang makakita sa katapusan sang krimen.—Salmo 37:10, 11.