Ano ang Masugid sa Inyo sang mga Bituon?
ANG mabituon nga kalangitan sa isa ka masinaw nga gab-i isa gid ka matahom nga talan-awon, bisan sa hublas nga mata. Ang nagabadlakbadlak nga bulan, ang dimaisip nga mga bituon, ang nagaigpat-igpat nga Milky Way—tanan sila daw tuman kalinong, tuman ka makatalanhaga. Natural lamang nga magpalibog ang isa: ‘Ngaa yara sila dira? May buot bala sila isugid sa aton?’
Kutob pa sang madugay na nga panahon, ginatinguhaan sang tawo nga hibaluon ang mga sabat sa sining makalilibog nga mga pamangkot. Apang, kasan-o lamang nahangpan sang mga sientipiko kon daw ano kasangkad ang materyal nga uniberso kag, kon ipaanggid, daw ano ka diutay ang duta. Daw ano nga kabuangan ang hunahunaon nga ang tanan nga linibolibo ka milyon nga galaksiya sang mga bituon, nga minilyonmilyon ka light-years ang kalayuon, yadto didto agod lamang magsugid sang aton kabuhi kag kapalaran! Mahimo gid nga may mas dungganon pa sila nga masugid sa aton.
Isa ka Maathag nga Mensahe
Subong nakita na naton, bisan pa ginatinguhaan sang iban nga magbasa sa mga bituon sing mistiko nga mga tanda kag mga palatandaan, para sa madamo nga tawo, ang pagkahalangdon sang mabituon nga kalangitan nagapaalinton sing isa ka dungganon kag halangdon nga mensahe nga nagapukaw sa ila sa pagbatyag sing daku nga pagkapunaw kag pagdayaw. “Ang kinaugali nga kasuguan sang uniberso sibu gid,” siling sang sientipiko sa espasyo nga si Wernher von Braun, “nga . . . ining kasuguan pat-od nga ginpahamtang sang isa.” Sing kaanggid, tuhoy sa “pagkahim-ong sang bug-os nga uniberso sa palibot naton,” ang astronot anay nga si John Glenn nagsiling nga ang lamang makatarunganon nga konklusyon amo nga ang “isa ka Kagamhanan nagbutang sining tanan sa orbito kag nagatipig sini didto.”
Apang, indi kinahanglan ang nahanas sing maayo nga propesyonal ukon isa ka dungganon nga sientipiko agod mahangpan ini. Halimbawa, ang isa anay ka Hebreo nga hari, nga napahulag sang matahom nga talan-awon, mabinalaybayon nga nagbungat sang mahimo nagakaigo nga nagasumaryo sang kinaugali nga reaksion sang kalabanan sa aton. Sia nagsulat:
“Ang mga langit nagapahayag sang himaya sang Dios;
Kag ang kahawaan nagapakita sang binuhatan sang iya mga kamot.
Sa adlaw-adlaw nagahambal,
Kag sa gab-i-gab-i nagapakita sing ihibalo.
Wala sing hambal, ukon pulong;
Ang ila tingog wala mabatii.
Ang ila latid nagguwa sa bug-os gid nga duta,
Kag ang ila mga pulong sa ukbong sang kalibutan.”—Salmo 19:1-4.
Subong nga ang matahom nga pinta nagasugid sa aton nahanungod sa kaalam kag kalantip sang artista, ang mga bituon man, bisan wala sing hambal, mga pulong, kag tingog, may ginasugid sa aton. Indi, indi bangod nga sila may gahom ukon nga sila, sa pila ka paagi, nagaimpluwensia sa aton personalidad kag kapalaran. Sa baylo, ang kahim-ong kag desinyo nga ginapakita sa mga bituon sa langit nagapaalinton sing maathag nga mensahe nga sila binuhatan sang isa ka intelihente kag gamhanan nga Desinyador kag Manunuga. Suno kay apostol Pablo: “Ang iya dimakita nga mga kinaiya maathag nga makita kutob sa pagtuga sa kalibutan, bangod ginahantop sila paagi sa mga butang nga nahimo, ang iya dayon nga gahom kag pagka-Dios.”—Roma 1:20.
Ang Puwersa nga Nagagahom sa Tanan nga Butang
Paagi sa pagtuon sa materyal nga uniberso, natun-an sang mga sientipiko nga ang tanan nga materya—kutob sa pinakadaku nga mga galaksiya tubtob sa pinakadiutay nga mga atomo—ginagamhan sang pisikal nga kasuguan. Kag bahin kita sinang uniberso nga ginagamhan sang maathag nga kasuguan kag mga prinsipio, lakip ang kasuguan kag mga prinsipio sang moralidad.
Ang Aleman nga pilosopo kag edukador nga si Immanuel Kant sang ika-18 nga siglo, nga ginatahod gid bangod sang iya mga sinulatan tuhoy sa lohika kag rason, nagsulat: “Duha ka butang ang nagapuno sa hunahuna sing bag-o kag nagadugang nga pagdayaw kag pagkapunaw, ang pirme kag dalayon nga ginabinagbinag naton: ang mabituon nga kalangitan sa ibabaw kag ang kasuguan sa moral sa sulod.” Huo, ang isa nga nagtuga sang kasuguan nga nagagahom sa pisikal nga “mabituon nga kalangitan” nagtuga man sang “nasulod nga kasuguan sa moral.” (Roma 2:14, 15) Inang “nasulod nga kasuguan,” nga ginapabaskog kag ginapalambo sang Pulong sang Dios, makatuytoy sa aton sa pagpangita naton sing kalipay kag katuyuan sa kabuhi. Amo ini ang rason kon ngaa ang salmista, sa tapos mapahulag sa pagkilala sa himaya sang Dios paagi sa pagpanilag sa mabituon nga kalangitan, nagpadayon sa pagsiling:
“Ang kasuguan ni Jehova himpit, nga nagapahauli sang kalag.
Ang pahanumdom ni Jehova masaligan, nga nagapaalam sa wala sing eksperiensia.
Ang mga mando ni Jehova matarong, nga nagapasadya sa tagipusuon;
Ang sugo ni Jehova matinlo, nga nagapasanag sa mga mata.
Ang kahadlok kay Jehova putli, nga nagapabilin sing dayon.
Ang hudisyal nga mga desisyon ni Jehova matuod; napamatud-an sila nga matarong.”—Salmo 19:7-9.
Gani, ano ang ginasugid sa aton sang mga bituon? Nga ang Manunuga, sa iya kaalam kag gugma, nag-aman indi lamang sing pisikal nga kasuguan sa paggahom sa masibod nga mga pagpanghikot sang uniberso sa palibot naton kundi sing kasuguan man sa moral sa pagtuytoy sa aton sa madasig kag nagabalhin nga katilingban naton. Indi, wala kita ginhimo sang Dios nga subong sang mga pidaso sa chessboard, nga ang “kinaiya” sini nadesisyonan na kag ang “mga hulag” sini kontrolado sang humalampang. Sa baylo, gin-amanan niya kita sing kasuguan sa moral nga makabulig sa aton sa paghikot sing maalamon, apang subong mga tinuga nga may kahilwayan sa pagdesisyon, yara sa aton ang pagbaton kag pag-aplikar sining hinatag sang Dios nga kasuguan sa moral.
Sa diin makita ining kasuguan? Si apostol Pablo nagasugid sa aton: “Ang bug-os nga Kasulatan gin-inspirar sang Dios kag mapuslanon sa pagpanudlo, sa pagsabdong, sa pagsaway, sa pagdisiplina sa pagkamatarong, agod nga ang tawo sang Dios mangin sangkol sing bug-os, nga nasangkapan sing bug-os para sa tagsa ka maayong buhat.” (2 Timoteo 3:16, 17) Huo, ang inspirado nga Pulong sang Dios, ang Biblia, nagaunod sing mapuslanon nga panuytoy para sa tanan nga hilikuton sang tawo. Bangod sini, ang Biblia nagapalig-on sa aton: “Salig kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon kag dili magsandig sa imo kaugalingon nga paghangop. Sa tanan mo nga dalanon kilalaha sia, kag magatuytoy sia sa imo mga banas. Dili ka magpakaalam sa imo kaugalingon nga mga mata. Kahadluki si Jehova kag talikod sa malaut.”—Hulubaton 3:5-7.