Pangdaya sa Siensya—Ang Daku Gid nga Pangdaya sa Tanan

Ang mga ebolusyonista nagasiling: ‘Ang ebolusyon isa ka katunayan; ang Dios isa ka mito.’ Wala sila sing pamatuod sa bisan diin sini, apang ang wala pa mapamatud-i nga opinyon wala nagakinahanglan sing pamatuod.

PRIBADO NGA PROPIEDAD. Indi Magsulod. Ang Buot Silingon Ikaw, Dios! Ginapahibalo sang mga ebolusyonista ang tema sang biolohiya kag ginasilingan ang Dios nga indi mag-entra sa sini. ‘Ang tanan sang sangkol nga mga sientipiko nagapati sa ebolusyon,’ siling nila. Daw subong ini sang pagsiling: ‘Ang mga sientipiko nga wala nagapati indi sangkol; kulang sila sang aton pagkalantip.’ Tuhoy sa Dios, nagasiling sila nga wala sia sing lugar sa sientipiko nga panghunahuna. Dugang pa, bisan ang iya pagluntad indi mapamatud-an.

Ining talunsay nga pagsikway sa Dios amo ang labing daku nga pangdaya sa tanan.

Ginapadaku sang The New Biology, nanday Robert Augros kag George Stanciu, sa pahina 188 ang pila sang ginhambal sang kilala nga mga sientipiko nga nagasikway sa Dios: “Ang kinaandan nga opinyon amo nga ginkuha ni Darwin sa biolohiya ang pagkinahanglan sa Dios sing dayon. Si Eldredge nagsiling, ‘gintudluan kita [ni Darwin] nga sarang naton mahangpan ang maragtas sang kabuhi pasad sa kinaugalingon nga mga termino, nga nagadangop sa lawas sa kinaugali ukon sa balaan.’ Si Julian Huxley nagsiling: ‘Gindula sang Darwinismo ang bug-os nga ideya tuhoy sa Dios subong manunuga sang mga organismo gikan sa makatarunganon nga paghinun-anon.’ Si Jacob nagsulat: ‘Ang ideya nga ang tagsa ka espesyi isa-isa nga gindesinyo sang Manunuga, gindula ni Darwin.’ Kag si Simpson nagsulat tuhoy sa ginsuguran sang nahauna nga organismo: ‘Ano man ang natabo, wala sing rason nga magpati sa milagro. Indi man kinahanglanon nga haumhaumon nga ang ginsuguran sang bag-o nga proseso sang pagpaliwat kag sang mutasyon materialistiko.’”

‘Apang wala bala ini nagapahangop nga ang kabuhi sa duta wala sing Manunuga-Desinyador?’ ipamangkot mo. ‘Indi kinahanglanon,’ sabat sang mga ebolusyonista. ‘Natabuan lamang ini. Ang nagtuhaw nga kahigayunan amo ang desinyador. Ginatawag namon ini nga Kinaugali nga Pagpili.’

Apang sa dugang nga pag-usisa naton, dugang pa nga mga desinyo ang makita naton. Ang gingamit nga intelihensya kag kaalam makahalawhaw. Indi bala tuman gid ini nga silingon lamang nga ini nagtuhaw lamang, wala sing panghunahuna kag wala sing utok nga kahigayunan? Binagbinaga ang pila lamang sang ginatos ka kasangkapan sa kinaugali nga nagapakita sing kaalam sang pagpanuga—nga masami ginakopya sang tawo nga mga imbentor.

Ang aerodynamics sang mga pakpak sang mga pispis nauna sing milenyo sa kubos nga desinyo nga masapwan sa mga pakpak sang mga eroplano. Ang madamo sing kamara nga nautilus kag ang cuttlefish nagagamit sing tangke sa paglutaw agod indi sila malunod kon maglangoy sila sa bisan ano nga kadalumon, kapin ka episyente sa moderno nga mga submarino. Ang kugita kag ang lukos batid sa jet propulsion. Ang mga kabog kag mga dolpin eksperto sa sonar. Ang pila ka reptilya kag mga pispis sa dagat may kaugalingon nga “planta sa pagpatab-ang sang parat nga tubig” nga bangod sini mainom nila ang tubig sa dagat. Ang iban sang mikroskopiko nga bakterya may rotary motor nga ila mapaabante kag mapaatras.

Paagi sa ila mga pugad nga gindesinyo nila sing maayo kag paagi sa ila paggamit sa tubig, ginapabugnaw sang mga anay ang ila mga balay. Ang mga insekto, mikroskopiko nga mga tanom, mga isda, kag mga kahoy nagagamit sang ila kaugalingon nga porma sang “antifreeze.” Ang diutay nga pagbag-o sa digri sang temperatura mabatyagan sang kaugalingon nga thermometer sang pila ka man-ug, mga pispis nga mallee, kag sang mga pabo nga brush. Ang mga hornet, mga ligwan, kag mga yellow jacket nagahimo sing papel. Ang mga sponge, mga fungus, bakterya, mga glowworm, mga insekto, mga isda—nagapatubas tanan sing mabugnaw nga kapawa, sa masami de-kolor. Madamo sang nagapangayaw nga mga pispis ang mahimo gid may mga kompas, mga mapa, kag biolohiko nga mga relo sa ila ulo. Ang mga bagangan sa tubig kag mga damang nagagamit sing scuba gear kag diving bell.a—Tan-awa ang mga ilustrasyon sa pahina 15.

Ini tanan nga desinyo kag duna nga kaalam nagakinahanglan sing intelihensya nga labaw sa iya sang tawo. (Hulubaton 30:24) Apang ang iban sang labing makatilingala nga mga halimbawa masapwan sa kalibutan sang diutay ka tama nga mga tinuga—nga sa diin nagalaum ang mga ebolusyonista nga makakita sila sing simple nga pamuno sang kabuhi sa pag-umpisa sang ebolusyon padulong sa masibod nga mga desinyo bisan diin—lakip kita. Simple nga pamuno? Wala sing subong sina! Binagbinaga ang mga pagkasibod nga nagapakita sing intelihente nga desinyo sa pinakadiutay nga mga selula.

Ang The New Biology nagasiling sa pahina 30: “Ang kinaandan nga selula nagahimo sing ginatos ka kemikal nga reaksion kada segundo kag makapadamo sang iya kaugalingon sa kada mga beinte minutos. Apang ini tanan nagakatabo sa diutay nga kadakuon: kapin sa 500 ka bakterya ang makaigo sa lugar nga subong kadaku sang tumbok sa katapusan sining dinalan. [Biologo François] Nagdayaw si Jacob sa diutay nga laboratoryo sang selula sang bakterya, nga ‘nagahimo sing mga duha ka libo ka reaksion nga may indi mapaanggid nga kalantip, sa pinakadiutay nga lugar nga mahanduraw. Ining duha ka libo ka reaksion nagatunga kag nagatipon sa pinakamadasig nga kadasigon, nga wala gid nagakagumon.’”

Ang The Center of Life—A Natural History of the Cell, ni L. L. Larison Cudmore, nagasiling sa pahina 13, 14: “Ang isa lamang ka selula makahimo sing mga armas, makakuha sing pagkaon, makatunaw sini, makapaguwa sini, makahulaghulag, makatukod sing balay, makahimo sing seksuwal nga butang sa paagi nga direkta ukon mabudlay patihan. Ining mga tinuga buhi pa gihapon. Ang mga protist—mga organismo nga kompleto kag bug-os, apang ginahuman sang isa lamang ka selula nga may madamo nga kinaadman, pero wala sing mga basad, wala sing mga organo, wala sing tagipusuon kag wala sing painuino—may yara gid sang tanan nga yari sa aton.”

Ang The Blind Watchmaker, ni Richard Dawkins, sa pahina 116 nagkomento sa kadamuon sang impormasyon nga natago sa isa ka selula: “May bastante nga kadakuon sang bodega sa DNA sang isa ka binhi sang liryo ukon sang isa ka similya sang salamander sa pagtago sang Encyclopædia Britannica sing 60 ka beses. Ang iban nga espesyi sang dimakatarunganon nga ginatawag nga ‘dinumaan’ nga amoeba nagaunod sing impormasyon sa ila DNA nga subong kadamo sa 1,000 ka Encyclopædia Britannica.”

Ang biologo sa molekula nga si Michael Denton nagsulat sa Evolution: A Theory in Crisis, pahina 250: “Ginpakita sang biolohiya sa molekula nga bisan ang pinakasimple sa tanan nga buhi nga sistema sa duta karon, ang selula sang mga bakterya, masibod gid nga mga butang. Bisan pa ang labing diutay nga selula sang bakterya daw dimapatihan sa kadiutayon, nga nagabug-at sing kubos sa [ikaisa ka trilyon nga bahin sang isa ka gramo], ang tagsatagsa sini isa ka diutay nga pabrika nga nagaunod sing linibolibo ka mauti sing desinyo nga mga binilog sang masibod nga makinarya sang molekula, nga sa kabilugan ginahuman sang isa ka gatos ka bilyon ka atomo, nga kapin kasibod sa bisan anong makina nga nahimo sang tawo kag wala gid sing tupong sa kalibutan sang mga wala sing kabuhi nga mga butang.

“Ginpakita man sang biolohiya sa molekula nga ang sadsaran nga desinyo sang sistema sang selula palareho sa tanan nga buhi nga sistema sa duta halin sa bakterya tubtob sa mamalya. Sa tanan nga organismo, palareho ang papel sang DNA, sang mRNA kag sang protina. Ang kahulugan sang genetiko nga kodigo halos palareho man sa tanan nga selula. Ang kadakuon, balayan kag desinyo sang sentetiko nga makinarya sang protina halos palareho sa tanan nga selula. Busa, tuhoy sa ila sadsaran nga biokemiko nga desinyo, wala sing buhi nga sistema ang mahunahuna nga dinumaan ukon sinadto kon ipaanggid sa iban pa nga sistema, ukon bisan sing diutay lang, wala gid ini nagapahangop sang resulta sang ebolusyon sa tunga sang indi mapatihan nga pagkananuhaytuhay sang mga selula sa duta.”

Ginakilala ni George Greenstein ang tanan nga intelihensya nga nadalahig sa balayan sang duta. Sa iya libro nga The Symbiotic Universe, ginapatuhuyan niya ang misteryoso kag daw indi mapatihan nga serye sang wala ginapaabot nga mga hitabo nga indi mapaathag, mga hitabo nga kon wala ini ang kabuhi sa duta mangin imposible. Ang masunod nga mga pinamulong, nga nagguwa sa bug-os nga pahina 21-8, nagapakita sang iya kasubo bangod sang mga kahimtangan nga nagakinahanglan sing isa ka intelihente kag may katuyuan nga Dios:

“Nagapati ako nga nagaatubang kita sa isa ka misteryo—isa ka daku kag madalom nga misteryo, kag importante gid: ang misteryo sang pagkamapuy-an sang cosmos, sang pagkanagakabagay sang palibot.” Ginpaathag niya sing ‘detalyado ang mahimo isa lamang ka makatilingala nga resulta sang makapulunaw kag indi mapatihan nga mga aksidente lamang nga naghatag sang dalan sa pagtuhaw sang kabuhi.b May yara isa ka listahan sang wala ginapaabot nga mga hitabo, tanan ini kinahanglanon sa aton pagluntad.” Apang “ang listahan nagapadayon sa paglaba . . . Tuman kadamo nga hitabo nga natabuan lamang! Sa dugang nga pagbasa ko, dugang pa nga nakombinse ako nga ang ‘wala ginapaabot nga mga hitabo’ indi mahimo nga natabuan lamang.” Isa ka makahalapay nga katunayan nga atubangon sang ebolusyonista, kay amo sini ang masunod nga ginbaton niya:

“Apang samtang nagatubo ining pagtuo, may nagatubo man kaupod sini. Bisan sa karon mabudlay ipabutyag ining ‘butang’ sa mga pulong. Isa yadto ka mabaskog nga reaksion, kag kon kaisa halos pisikal ini. Nagauriod ako sa kahilas. Ang paghunahuna lamang nga ang pagkanagakabagay sang uniberso para sa kabuhi isa ka misteryo nga nagakinahanglan sing solusyon, ginatamod ko nga makahalam-ot kag indi makatarunganon. Nabudlayan ako sa pagbinagbinag sini nga ideya nga wala nagakuriit sa kaugot . . . Ini nga reaksion wala mag-ugdaw sa pagligad sang mga tinuig: Wala sing untat nga ginabatuan ko ini samtang ginasulat ko ining libro. Napat-od ko nga amo man sini ang reaksion sang tagsa ka sientipiko, kag amo ini ang kabangdanaan kon ngaa lapnag ang indi pagsapak sa sini nga ideya karon. Kag kapin pa sa sina: nagapati ako karon nga ang indi pagsapak isa gali ka maskara sang mabaskog nga pagpamatok.”

Ano nga pagpamatok? Pagpamatok sa ideya nga ang paathag mahimo nga amo ang isa ka Manunuga nga may katuyuan. Subong ginpabutyag ni Greenstein: “Samtang ginausisa namon ang tanan nga pamatuod, ang ideya indi malikawan nga nagautwas nga ang isa ka labaw sa kinaugali nga ahensya—ukon, sa baylo, ang Ahensya—mahimo nga nadalahig gid. Posible ayhan nga sa hinali, sing indi hungod, natukiban naton ang sientipiko nga pamatuod sa pagluntad sang isa ka Supremo nga Persona? Ang Dios bala ang nagpahilabot kag gani gindesinyo niya ang uniberso para sa aton kaayuhan?” Apang ginsikway ni Greenstein ining tuhay nga panghunahuna kag nagbalik sa iya ebolusyonaryo nga relihion, nga ginasulit-sulit ang isa sang ila mga doktrina: “Ang Dios indi ang paathag.”

Ang astropisisista nga si Fred Hoyle sa iya libro nga The Intelligent Universe, sa pahina 9, naghambal tuhoy sa mga tawo, kaangay ni Greenstein, nga nahadlok sa pagsulod sang Dios sa laragway: “Ang ortodokso nga mga sientipiko nabalaka sing kapin sa pagpugong sang pagbalik sa mga pagpasobra sang relihion sang una sa baylo nga paabuton ang kamatuoran [kag ining kabalaka] nangibabaw sa sientipiko nga panghunahuna sa bug-os nga nagligad nga siglo.”

Ginpaathag niya dayon sa iya libro ini gihapon nga misteryuso nga mga bahin nga nagatublag kay Greenstein. “Ini nga mga butang,” siling niya, “daw pirme makita nga subong sang hilo sang makalilipay nga mga aksidente nga nagabalikbalik sa tela sang kinaugali nga kalibutan. Apang kadamo gid sining wala ginapaabot nga mga hitabo nga kinahanglanon sa kabuhi sa bagay nga kinahanglan nga ipaathag ang kabangdanan sini.” Si Hoyle kag si Greenstein lunsay nagasiling nga indi mapaathag sang kahigayunan ining madamo sang “aksidente nga mga hitabo.” Sa amo nagasiling si Hoyle nga agod mapaathag ini, ‘ang ginsuguran sang uniberso nagakinahanglan sing isa ka intelihensya,’ isa ka ‘mataas nga sahi sang intelihensya,’ ‘isa ka intelihensya nga nauna sa aton kag nagadul-ong sa hungod nga buhat sang pagtuga sa mga butang nga nagakabagay sa kabuhi.’

Wala ini nagapahangop nga ginahunahuna ni Hoyle ang Dios sang Biblia, apang nahangpan niya nga sa likod sang uniberso kag sang duta kag sang kabuhi sa sini, may yara daku kag labaw sa kinaugali nga intelihensya. Samtang nagasiling sia nga ang “‘Dios’ isa ka ginadumilian nga tinaga sa siensya,” ginatugutan niya nga mahimo naton “ilaragway ang intelihensya nga superyor sa aton subong isa ka silimbahon.” Ginahaumhaom niya nga “bangod sang naprograma na nga kahimtangan sang aton hunahuna,” mahimo nga may yara “nagaangot nga kadena sang intelihensya, paubos . . . sa mga tawo sa Duta.”

“Madamo sing palatandaan,” siling niya, “nga mahimo amo gid sini ang kahimtangan. Ang aton pagkadimapahamtang isa ka palatandaan. Daw subong bala nga kita may duna nga paghangop nga may importante kita nga hilimuon. Indi kita mapahamtang bangod wala pa naton matukibi sing sibu kon ano gid ang kinaugali sini.” Nagsiling man sia: “Ang sugyot sa pagsimba daw tumalagsahon sa tawo . . . Kon kuhaon ang madamo nga puni sang relihion, indi bala daw subong lamang ini sang instruksion sa sulod naton nga nagapabutyag ukon simple nga mabasa nga: Ginkuha ka gikan ‘didto’ sa langit. Pangitaa ini, kag makasapo ka sing kapin sa ginapaabot mo.”

Ang tawo nagapangalapkap. Ang iya ginapangalapkap nga wala niya marealisar amo ang kamatuoran sang Biblia nga kita gintuga sa larawan kag kaangay sang Dios, nga nagakahulugan nga kita may isa ka bahin sang mga kinaiya sang Dios subong sang kaalam, gugma, gahom, hustisya, katuyuan, kag iban pa nga mga kinaiya nga amo ang nagapaathag sang daku nga kal-ang sa ulot sang tawo kag sang sapat. Ang aton hunahuna naprograma na para sa sinang balaan nga mga kinaiya kag para sa matuod nga pagsimba sa Dios. Tubtob ining mga kinaiya wala ginabalanse sing nagakaigo kag ang Dios wala ginapakig-angutan paagi sa pangamuyo kag sa iya matuod nga pagsimba, ang pagkadimapahamtang magapabilin. Kon ining espirituwal nga mga kinahanglanon nga gintanom sa aton sang gintuga kita, matuman, ang pagkadimapahamtang magadul-ong sa “paghidait sang Dios nga labaw sa tanan nga panghunahuna.”—Filipos 4:7; Genesis 1:26-28.

Ginarekomendar sang Binuhatan 17:27, 28 ining pagpangalapkap, nga amo, “agod nga magpangita sila sa Dios, sa paglaum nga mahikapan nila sia kag makita sia, apang, indi sia malayo sa tagsatagsa sa aton.” Sia ang kabangdanan, ang Manunuga sang uniberso, lakip ang duta kag kita sa sini, amo kon ngaa kita nagakabuhi kag nagahulag kag nagaluntad. Paagi sa pagsikway sang mga puni kag sang dimatuod nga mga doktrina sang establisado nga mga relihion—mga relihion nga nagpatalikod sa minilyon gikan sa Dios, lakip ang madamo nga sientipiko—kag pagsunod sa matuod nga pagsimba kay Jehova nga Dios, matigayon naton ang kabuhi nga wala sing katapusan sa paraiso nga duta, nga amo ang katuyuan ni Jehova sang gintuga niya ang duta sa ginsuguran.—Genesis 2:15; Isaias 45:18; Lucas 23:43; Juan 17:3.

Isa gid ka daku nga pagkamapatihon kon hunahunaon nga ang amo sini ka daku nga kaalam resulta sang indi makatarunganon kag wala sing utok nga kahigayunan. Isa ini ka pagtuo nga kaanggid anay sa pagano nga mga relihionista sang panahon ni manalagna Isaias: “Apang kamo nga nagabiya kay Jehova, nga nagakalipat sang akon bukid nga balaan, nga nagaaman sing latok sa Kapalaran kag nagapuno sang nasimbog nga alak sa dios sang Suwerte.” (Isaias 65:11) Ang mga ebolusyonista nagapaabot sing minilyon ka “masuwerte” nga mga kahigayunan nga magapatubas sang tawo gikan sa igang, apang wala pa sila makahalin sa duta agod magsaka sa nahauna nga halintang sang ila ebolusyonaryo nga hagdan. Ang ila “dios sang Suwerte” isa ka nadunot nga tabun-ak.

Ginabatyag ni Fred Hoyle nga may malain nga patimaan sa sini tanan: “Ang isa ka punto nga indi makakas sa akon hunahuna amo ang pagtuo nga ang bintana sang kahigayunan para sa tawhanon nga espesyi diutay lamang. Kinahanglanon ang moderno nga teknolohiya sa pagbukas sang bintana, apang ang moderno nga teknolohiya sa iya kaugalingon, nga indi makahimo sing relasyon sa ulot sang aton espesyi kag sang kalibutan sa guwa sang duta, mahimo nga mangin banas sa paglaglag sa kaugalingon. Kon sa sini nga libro ang akon pagpamatok kon kaisa sa teoriya ni Darwin daw masakit, ang kabangdanan sini amo ang akon ginabatyag nga ang katilingban nga ginatuytuyan sina nga teoriya mahimo gid nga ginabutang sa makalaglag sang kaugalingon nga dalanon.”

Sa sugilanon nga Through the Looking-Glass, si Alice nga indi magpati sa makatilingala nga pangatarungan sang Puti nga Reyna, nagkadlaw lamang. “Wala sing pulos nga himuon ina,” siling niya. “Ang imposible nga mga butang indi mapatihan.” Ang reyna nagsabat: “Wala gid ikaw magtinguha. Sang ang edad ko pareho sa imo ginahimo ko ini sing tunga sa oras kada adlaw. Ti, kon kaisa tubtob sa anom ka imposible nga butang ang ginapatihan ko antes sang pamahaw.”

Ang mga ebolusyonista amo ang Puti nga mga Reyna karon. Wala sila nagauntat sa pagpati sa imposible nga mga butang.

[Mga footnote]

[Piktyur sa pahina 12]

Ini tanan nga desinyo kag duna nga kaalam nagakinahanglan sing intelihensya

[Piktyur sa pahina 13]

Ang isa ka selula sang bakterya may isa ka gatos ka bilyon ka atomo

[Piktyur sa pahina 14]

‘Ang ginsuguran sang uniberso nagakinahanglan sing intelihensya’

[Mga Laragway sa pahina 15]

Jet propulsion

Pagpatab-ang sang parat nga tubig

Paghimo sing papel

Sonar