Ginhanas sa Pagpatay, Karon Nagatanyag Ako sing Kabuhi

“Ang mga terorista nagahupot sang mga bihag sa isa ka balay sa naaminhan nga Israel.”

DIDTO ako nagakamping sa Dagat sang Galilea sang panahon sang bakasyon sa talipuspusan sang semana gikan sa Israeli army sang mabatian ko ang balita sa radyo. Nahibaluan ko kon ano ang ginapahangop sadto nga mga pulong. Isa ako ka opisyal sang isa ka special unit sang army nga propesyonal nga ginhanas sa pagsugpo sa terorismo. Nahibaluan ko man nga dapat ako makigbahin sa mga magasalakay, magapatay sa mga terorista, kag magahilway sa mga bihag. Sa gilayon nagsakay ako sa akon salakyan kag nagbiyahe sing madasig suno sa akon masarangan padulong sa amo nga duog.

Bangod ang mga opisyal sang Israeli army amo pirme ang nagapanguna sa pagsalakay, nahibaluan ko nga dapat ako makaupod sa una nga magaatubang sa mga terorista, apang ang paghunahuna nga mapatay ukon mapilasan wala magpahadlok sa akon. Nakadangat ako sa amo nga duog mga minutos lamang pagkatapos nga natapos sang akon mga abyan kag sang amon yunit ang hilikuton, nagpatay sa lima ka terorista kag naghilway sa mga bihag. Ginsubuan gid ako nga wala ako makapakigbahin sa amo nga sumpunganay.

Ngaa amo sadto ang akon ginbatyag? Bangod tuman sa akon ka nasyonalistiko, kag luyag ko pamatud-an ang akon gugma para sa akon pungsod. Apang paano ako nakasulod sa sining pinasahi nga yunit batok sa mga terorista?

Natawo ako sa Tiberias, Israel, sang 1958 kag ginpadaku sa isa ka nasyonalistiko kaayo nga puluy-an. Nagapati ako nga ang akon pungsod amo pirme ang husto. Gani sang magsulod ako sa army sang 1977, nagboluntaryo ako nga mag-alagad sa pinakapropesyunal sa pag-away nga yunit sa Israeli army. Pila gid lamang sa mga nagaaplikar ang ginbaton sa pagsugod sang tuman kabudlay nga kurso sa paghanas. Indi tanan makapasar, kag sa tunga nila, pila lamang ang ginapili agod mangin mga opisyal. Isa ako sa ila.

Ang akon kadalag-an isa gid ka banaag sang akon gugma sa akon pungsod. May rason gid ako nga magpabugal. Ti, isa ako ka opisyal sang isa ka pinasahi nga nagapakig-away nga yunit nga nagahimo sang mga bagay nga talagsa lang makita sang ordinaryo nga tawo, bisan sa mga pelikula. Apang, ang kadalag-an, kabantugan, kag pagkasekreto gin-updan sang espirituwal nga pagkawalay-unod nga nagdaku tubtob narealisar ko nga dapat may kapin pa nga kahulugan ang kabuhi. Gani pagkatapos sang kapin sa apat ka mabudlay kaayo nga tinuig, naghalin ako sa army agod magbiyahe kag maglibot sa kalibutan.

Kon Ngaa Ginbiyaan ko ang Israel

Natapos ang akon paglibot sa kalibutan sang, didto sa Thailand, nakilala ko si Kunlaya, nga sang ulihi akon napangasawa, nga sadto nga tion nagatuon sing taliambong sa Bangkok University. Wala kami sing plano nga magpakasal, apang ang amon gugma mas mabakod sangsa amon nahibaluan. Gani nag-untat si Kunlaya sa iya pag-eskwela, gintapos ko ang akon pagbiyahe, kag namat-od kami nga mag-updanay. Sa diin? Siempre, sa Israel. “Dapat ako magbulig sa pag-amlig sa akon pungsod,” siling ko sa iya.

Sa Israel ang isa ka Judiyo nga lalaki dapat mangasawa lamang sang isa ka Judiyo nga babayi; gani nahibaluan ko nga subong isa ka Budhista, kinahanglan nga makombertir si Kunlaya sa Judaismo, bagay nga ugyon sia nga himuon. Apang indi luyag sa iya ang relihiosong mga Judiyo nga may salabton sa pagkombertir sa iya. Bisan diin kami magkadto agod buligan si Kunlaya nga makombertir sa Judaismo, pareho gihapon nga negatibo nga sabat ang amon nasugata: “Ang isa nga katulad mo dapat mangasawa sing isa ka maayo nga Judiyo nga babayi kag indi sa sining Gentil.” Indi lamang isa ka Gentil si Kunlaya kundi gikan man sia sa isa ka tuhay nga rasa.

Pagkatapos sang anom ka bulan nga pagtinguha, gin-agda kami sang ulihi sa isa ka relihioso nga korte agod interbyuhon sang tatlo ka rabbi nga amo ang magadesisyon kon bala pagakombertiron si Kunlaya ukon indi. Didto ginsabdong ako bangod sa kagustuhan ko nga mangasawa sang isa ka Gentil. Ginhambalan nila ako nga papaulion sia sa Thailand. “Ngaa indi mo na lang sia pagkuhaon subong imo ulipon!” panugda sang isa ka rabbi. Wala nila ginbaton ang amon aplikasyon.

Indi ko na maaguwanta ini nga pagtratar. Bisan wala pa sila makatapos sa paghambal, ginbutong ko sa kamot si Kunlaya kag naghalin sa hulot sang korte, nagapahibalo nga indi na mangin isa ka Judiyo si Kunlaya bisan pa kon tugutan sia kag nga indi ko na luyag nga magpabilin pa nga isa ka Judiyo. ‘Ang isa ka relihion nga nagatratar sang mga tawo kaangay sini wala sing pulos!’ siling ko sa akon kaugalingon. Karon nga nakapamat-od na ako, daku nga panikasog ang ginhimo agod pabulagon kami ni Kunlaya. Bisan ang akon pinalangga nga mga ginikanan nadalahig sa sining problema bangod sang tuman nga pagkarelihioso kag sang pag-ipit nga nagapilit sa amon nga magbulagay.

Samtang sa amo man nga tion, nagsugod ang inaway sa ulot sang mga hangaway sang Lebanon kag sang Israel. Siempre, gintawag ako agod magbuylog sa pagpakig-away, kag samtang didto sa teritoryo sang mga kaaway nga nagataya sang akon kabuhi para sa akon pungsod, ginkuhaan sing pasaporte si Kunlaya kag ginpangabay sia nga maghalin sa pungsod. Ining tanan bahin sang panikasog agod bulagon kami. Sang mismo nga tion nga nahibaluan ko ang natabo, napatay ang akon gugma sa akon nga pungsod. Sa una nga tion, nahibaluan ko kon ano gid ang matuod nga kahulugan sang nasyonalismo. Daku gid ang akon kahanda nga maghalad para sa akon pungsod, kag sa karon wala gani ako gintugutan sa pagpangasawa sa babayi nga akon ginahigugma! Nasaklaw ako sing daku kag nagbatyag nga ginluiban. Para sa akon, ang pagpahalin kay Kunlaya katumbas sang pagpahalin sa akon. Sa amo, ang paghimakas agod makapabilin si Kunlaya sa Israel sa pagkamatuod paghimakas para sa akon kinamatarong nga magpuyo sa Israel, butang nga indi ko luyag himuon.

Wala kami sing mahimo kundi ang magguwa sa pungsod agod magpakasal kag dayon magbalik sa Israel agod himuon ang ulihi nga mga kahimusan antes magbiya sa pungsod. Ginbiyaan namon ang Israel sang Nobiembre 1983, pagkatapos nga makapakighidait kami sa akon mga ginikanan. Nakita ko nga ang pagkasalimpapaw sa relihion amo ang pinakadaku nga kabangdanan sang amon mga problema, apang karon pa lang nga naglayo gid ang buot ko sa relihion.

Pagsapo sa Kamatuoran Tuhoy sa Mesias

Nakibot gid kami sa pagkahibalo nga bangod sang isa ka kasuguan sa imigrasyon imposible para sa amon nga magpuyo sa pungsod sang akon asawa. Kinahanglan kami mangita sing ikatlo nga pungsod nga amon mapuy-an! Ang amon una nga anak nga lalaki natawo sa Australia, apang indi man kami makapabilin didto. Padayon kami nga nagsulusaylo sa lainlain nga mga pungsod. Duha ka tuig ang nagligad, kag amat-amat kami nga nadulaan sing paglaum nga makakita sing isa ka duog diin makapuyo kami sing permanente. Sang Oktubre 1985, nag-abot kami sa New Zealand. ‘Lain naman nga pungsod nga mapuy-an namon sing temporaryo,’ amo ang hunahuna namon samtang nagaangkas kami sa salakyan padulong sa aminhan upod sa amon 11 ka bulan nga bata nga lalaki. Apang nagsayop gid kami!

Isa ka gab-i gin-agda kami nga manihapon sang isa ka mabuot nga mag-asawa. Sang tapos mapamatian ang amon panaysayon, nagtanyag ang asawa nga buligan niya kami sa amon aplikasyon para sa permanente nga pagpuyo sa New Zealand. Sang masunod nga adlaw, antes makapaalam, gindahuan niya ako sing isa ka diutay nga libro nga natig-uluhan The New Testament (Griegong Kasulatan). “Basaha ini,” siling niya. “Mga Judiyo ang tanan nga manunulat sini.” Ginsulod ko ini sa akon bag kag nanaad ako nga basahon ini. Wala ako sing ideya kon ano ang ginaunod sadto nga libro​—sa masami ang mga Judiyo wala nagabasa sang Cristianong literatura. Nakabakal kami sang ulihi sing isa ka daan nga salakyan kag nagpadulong kami sa bagatnan, ginahimo ang salakyan subong amon nga puluy-an.

Sa isa namon ka pagdulog, nadumduman ko ang akon ginpanaad. Ginpaguwa ko ang libro kag ginsugdan nga basahon ini. Nasapwan ko ang akon kaugalingon nga nagatuon tuhoy sa tawo nga si Jesus nga gintudlo sa akon sang Judiyong pagtuo nga sikwayon, kaugtan pa gani. Nakibot gid ako nga mabasahan nga ginhinguyang ni Jesus ang kalabanan sang iya kabuhi sa duog nga ginhinguyang ko ang akon kabuhi, sa palibot sang Dagat sang Galilea. Kapin pa gid ako nga nakibot sa mga butang nga iya ginpanghambal. Wala pa gid ako sing nabatian nga nagahambal kaangay niya.

Gintinguhaan ko nga pangitaan sing sayop ini nga tawo, apang wala ako sing nakita. Sa baylo, naluyagan ko ang iya ginpanudlo, kag sa dugang ko nga pagbasa tuhoy sa iya, dugang nga nagpalibog ako kon ngaa ginbutigan ako sang mga Judiyo tuhoy sa iya. Nasugdan ko nga marealisar nga walay sapayan nga indi gid ako relihioso, nadayaan ang akon hunahuna sang relihion subong nga nadayaan ako sang nasyonalismo. Nagpalibog ako, ‘Ngaa daku gid ang kaugot sang mga Judiyo sa iya?’

Nasabat sing diutay ang akon pamangkot sang nabasahan ko ang kapitulo 23 sang Mateo. Nakibot gid ako sang mabasahan ko nga maisugon nga ginbuyagyag ni Jesus ang pagkasalimpapaw kag ang malauton nga paggawi sang Judiyo nga relihiosong mga lider sang iya panahon. ‘Wala sing ginbag-o,’ hunahuna ko. ‘Ini gid nga mga pinamulong ni Jesus naaplikar sing bug-os sa Judiyong relihiosong mga lider sa karon. Nakita ko ini kag naeksperiensiahan ko mismo ini!’ Napahulag gid ako nga tahuron sing tudok ini nga tawo nga walay kahadlok nga naghambal sing kamatuoran. Wala ako nagapangita sing lain nga relihion, apang indi ko mapanghiwala ang gahom sang panudlo ni Jesus.

Pagkabati sa Ngalan nga Jehova

Natapos ko basa ang halos katunga sang Griegong Kasulatan sang mag-abot kami sa Milford Sound, sa Fiordland sang Nabagatnan nga Isla sang New Zealand. Ginparada namon ang amon salakyan sa tupad sang salakyan sang isa ka taga-Asia nga babayi nga nagapungko malapit sa sini. Nakigsugilanon sa iya ang akon asawa. Sang mag-abot ang iya Britaniko nga bana, ginsugid namon sa ila sa malip-ot ang natabo sa amon. Nian, ginsugiran kami sang bana nga sa indi madugay, pagalaglagon sang Dios ang karon nga mga panguluhan kag pagahumon ang Iya panguluhan sa isa ka matarong nga kalibutan. Bisan pa nga daw naluyagan ko pamatian ini, naghunahuna ako: ‘Nagadalamguhanon ini nga tawo.’

Nagpadayon ang lalaki, nagasugid sa amon tuhoy sa relihioso nga pagkasalimpapaw kag sang butig nga mga panudlo sang mga iglesia sang Cristiandad. Nian ang iya asawa nagsiling: “Mga Saksi ni Jehova kami.” Hinali ako nga naghunahuna, ‘Ano ang labot sining mga Gentil sa Dios sang mga Judiyo? Kag sa sina nga ngalan nga Jehova!’ Nahibaluan ko ini nga ngalan, apang amo yadto ang una nga kahigayunan nga nabatian ko ini nga ginsambit. Ang mga Judiyo wala ginatugutan sa pagsambit sina nga ngalan. Ginhatagan kami sang mag-asawa sang ila direksion kag sang pila ka literatura sa Biblia, kag nagbulagay kami. Wala kami makahibalo nga ang pagkakilala namon sa sining magtiayon magapabag-o sang amon kabuhi.

Pagsapo sa Kamatuoran

Duha ka semana sang ulihi yara kami sa Christchurch. Ginhimos nga makapabilin kami kag magbulig sa isa ka rantsuhan nga ginapanag-iyahan sang mga katapo sang isa ka Pentecostal nga iglesia. Natapos ko basa ang Griegong Kasulatan didto sa rantsuhan kag ginsugdan ko nga basahon ini liwat. Nakita ko kon daw ano kaathag ang pagluntad sang Dios para kay Jesus. Sa una nga tion sa akon kabuhi nagpalibog ako, ‘Nagaluntad gid bala ang Dios?’ Ginsugdan ko nga pangitaon ang sabat. Nakatigayon ako sing isa ka kopya sang kompleto nga Biblia sa akon hambal, ang Hebreo, kag ginbasa ini, agod makatuon ako sing dugang pa nahanungod kay Jehova, ang isa nga nagapakilala nga Dios nga Labing Gamhanan.

Gilayon nga narealisar namon sang akon asawa nga ang mga panudlo nga amon natun-an gikan sa mga tag-iya sang rantsuhan wala nahisanto sa amon nabasahan sa Biblia. Amo man ang ila pagginawi. Sa pagkamatuod, isa ka tion ginluyahan gid kami bangod sang paagi sang pagtratar sa amon sa rantsuhan sa bagay nga ginsulatan ko tuhoy sini ang babayi nga naghatag sa akon sang Griegong Kasulatan. “Tubtob sa sini nga tion, nagapati ako, nga ginpakita sa amon sang Dios kon diin ‘nga Cristianismo ang butig, kag kon matuod nga may Dios, igatudlo niya sa amon karon ang matuod nga Cristianismo.” Nagsulat ako sa iya, nga wala makahibalo nga husto gid ako. Amo sadto nga nadumduman ko ang ginsiling sa amon sang duha ka Saksi tuhoy sa pagkasalimpapaw sang mga iglesia. Namat-od kami nga makigkita liwat sa mga Saksi.

Pila ka adlaw sang ulihi, naghimo sing kahimusan yadto nga mag-asawa nga duawon kami sang duha ka Saksi ni Jehova, nga nagapuyo malapit sa amon. Gin-agda nila kami sa panihapon. Ginhambalan namon ang Biblia didto sa ila balay, kag naluyagan namon ang amon nabatian. Sang masunod nga adlaw gin-agda kami liwat kag nakasugilanon kami sing malawig. Tuman gid ka makatarunganon kag mahapos hangpon ang ginpakita nila sa amon halin sa Biblia sa bagay nga sa pamatyag namon sang akon asawa nakasapo kami sing isa ka makadalayaw nga butang, huo, ang kamatuoran!

Daw indi kami matulugan sadto nga gab-i. Nahibaluan namon nga mangin tuhay na ang amon pagkabuhi. Ginsugdan ko nga basahon ang libro nga Mahimu ka Mabuhi sing Dayon sa Paraiso sa Duta, nga ginbalhag sang mga Saksi, kag samtang ginabasa ko ini, pamatyag ko nga daw isa anay ako ka bulag apang karon makakita na! Nag-athag sa akon ang katuyuan sang kabuhi, kon ngaa ginpapuyo ang tawo sa duta, kon ngaa nagakapatay kita, ngaa gintugutan sang Dios ang madamo nga pag-antos, kag kon paano ang mga hitabo sa kalibutan nagatuman sang mga tagna sa Biblia. Naghulam ako sing madamo nga libro sa mga Saksi ni Jehova kag naghinguyang sing madamo nga inoras sa pagbasa sini. Nakita ko sa gilayon ang kabutigan sang mga panudlo sang Trinidad, kalayuhon nga impierno, kag sang dimamalatyon nga kalag. Naluyagan ko ang lohika kag makusog nga pagpangatarungan sang Biblia nga gingamit sang mga publikasyon.

Pagpaanggid sa Biblia kag sa mga Tumuluo

Gintinguhaan sang mga tag-iya sang rantsuhan nga paluyahon kami gikan sa pagtuon upod sa mga Saksi ni Jehova. “Tuhay ang ila Biblia, isa ka butig nga pagbadbad,” siling nila sa amon. “Kon amo, usisaon ko kon matuod ini,” siling ko. Naghulam ako sing pila ka mga badbad sang Biblia sa mga tag-iya sang rantsuhan kag nagkuha man ako sing isa ka kopya sing New World Translation of the Holy Scriptures kag ginpaanggid ini tanan sa kopya sang Biblia sa Hebreo nga pamulong. Nalipay ako sa paghibalo nga ang New World Translation amo ang pinakasibu kag putli nga pagbadbad. Nagdugang ang akon pagsalig sa mga publikasyon sang Watch Tower Bible and Tract Society.

Sa una nga tion nga nagtambong kami sa miting sa Kingdom Hall, wala kami sing nahangpan sa tanan nga ginahambalan didto, apang nakita namon sa gilayon ang tumalagsahon nga gugma nga ginpakita sa amon sang kongregasyon. Nagdayaw gid kami sa masunson nga pagsambit sa ngalan nga Jehova. “Jehova, Jehova,” sulitsulit ko nga ginahambal sang nagapauli kami halin sa miting. “Gikan karon indi na lamang ‘Dios’, ‘Jehova nga Dios na,’ ” ang siling ko sa akon asawa.

Sang ulihi naghalin kami sa Christchurch agod makapakig-angot sing dugang upod sa mga Saksi ni Jehova kag agod makatambong sa tanan nga miting. Ang publikasyon nga Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? nagdula sing mga pagduhaduha sa akon hunahuna nga si Jehova nga Dios matuod nga nagaluntad kag amo sia ang Manunuga.

May Nakilala Kami nga mga Palestinhon nga mga Kauturan

Pagkatapos nga makapakig-angot sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Israel, nakabaton ako sang pila ka sulat gikan sa mga Saksi didto. Ang isa sang mga sulat naghalin sa isa ka Palestinhon nga nagapuyo sa West Bank, kag ang iya nagabukas nga mga tinaga nagasiling: “Utod ko nga Rami.” Tumalagsahon gid yadto sa pamatyag ko, bangod ang mga Palestinhon mga kaaway ko, kag yari ang isa sa ila nga nagatawag sa akon nga “Utod Ko.” Nasugdan ko nga maapresyar ang pinasahi bug-os kalibutan nga gugma kag paghiusa nga nagaluntad sa tunga sang mga Saksi ni Jehova. Nabasahan ko nga sadtong Ikaduhang Inaway Kalibutanon, ang mga Saksi ni Jehova sa Alemanya ginbukot sa mga kampo konsentrasyon, ginpaantos, kag ginpamatay bangod indi sila magtuon sa pagpakig-away batok sa ila espirituwal nga mga kauturan sa iban nga kadutaan. Huo, amo sini ang akon ginapaabot sa matuod nga mga sumulunod ni Jesus.​—Juan 13:​34, 35; 1 Juan 3:16.

Padayon kami nga nag-uswag sa amon pagtuon. Sang ulihi maluluy-on kami nga gintugutan sang talatapan sang imigrasyon sang New Zealand nga magpuyo didto sing permanente, nga nagdugang gid sa amon kalipay. Karon sarang na kami makapatindog sing puluy-an kag magsimba kay Jehova sa isa sang pinakamatahom nga mga pungsod sa kalibutan.

Ginkilala sang Akon mga Ginikanan ang Kamatuoran

Huo, pagkatapos nga natun-an namon ining makadalayaw nga mga kamatuoran sa Biblia, ginsulatan ko tuhoy sini ang akon mga ginikanan. Nagsiling sila nga luyag nila nga magduaw sa amon. “May nasapwan ako nga kapin pa ka bilidhon sangsa kuwarta,” sulat ko nga nagapatubo sang ila interes. Nag-abot sila sa New Zealand sadtong hingapusan sang 1987, kag nagsugod kami dayon sa pagsugilanon tuhoy sa kamatuoran sang Biblia. Nagpensar ang akon amay nga naglain ang akon ulo bangod sang akon pagtuo kay Jesus, kag gintinguhaan gid niya nga pamatud-an nga sayop ako. Halos adlaw-adlaw kami nga nagabaisay. Apang, sang ulihi, yadtong mga pagbaisay nangin mga paghambalanay, kag ang mga paghambalanay nangin isa ka pagtuon sa Biblia. Bangod sang putli nga gugma nga ginpakita sa ila sang mga Saksi, nakita sang akon mga ginikanan ang katahom kag pagkamakatarunganon sang kamatuoran.

Nalipay gid ako nga makita ang akon mga ginikanan nga nahilway gikan sa pagkaulipon sang sayop nga relihion kag subong man sa nasyonalismo sang ulihi! Pagkatapos sang ila apat ka bulan nga pagduaw, nagbalik sila nga dala ang kamatuoran sa ila puluy-an nga duog sa Dagat sang Galilea. Ginpadayon nila didto ang ila pagtuon upod sa duha ka Saksi sa pinakamalapit nga kongregasyon, nga mga 65 kilometros ang kalayuon. Wala madugay, nagsugod sila sa pagsugid sa iban nahanungod kay Jehova kag sa iya Pulong. Pila ka adlaw antes magsugod ang inaway sa Persian Gulf, ginsimbolohan nila ang ila pagdedikar kay Jehova.

Samtang sa amo man nga tion, kami sang akon asawa nagbuylog sa bug-os kalibutan nga pamilya sang mga Saksi ni Jehova sang dayag namon nga ginsimbolohan ang amon pagdedikar kay Jehova nga Dios sang Hunyo 1988. Nagapati ako nga may isa lamang ka paagi para sa akon agod maalagad si Jehova kag ina amo ang mangin isa ka bug-os tion nga ministro, gani gilayon ko nga ginhimuslan ang una nga kahigayunan nga makasulod sa bug-os tion nga pag-alagad. Indi ko gid malipatan kon daw ano ako kahanda sa pag-alagad sa akon pungsod, nagrisgo pa gani sang akon kabuhi. Daw ano pa gid nga mangin handa ako sa paghimo sing amo kay Jehova nga Dios, nga nahibaluan ko nga indi gid magapaslaw sa akon!​—Hebreo 6:10.

Ginapasalamatan namon si Jehova bangod sang makadalayaw nga paglaum nga ginhatag niya sa amon, ang paglaum nga sa indi madugay ang planeta nga Duta mangin isa ka matahom nga puluy-an para sa mga nagahigugma sa pagkamatarong​—isa ka puluy-an nga hilway sa nasyonalismo kag butig nga relihion kag, busa, hilway gikan sa inaway, pag-antos, kag inhustisya. (Salmo 46:​8, 9)​—Panugiron ni Rami Oved.

[Mapa sa pahina 12]

(For fully formatted text, see publication)

LEBANON

SYRIA

ISRAEL

Tiberias

Okupado nga teritoryo

Jerico

Jerusalem

Gaza Strip

JORDAN

[Retrato sa Pahina 13]

Si Rami Oved upod sa iya pamilya karon