Ang Pagtamod sang Biblia
Kon Paano Magpili sing Tiayon
ANG ISA KA DI-MINYO NGA BABAYI GINPAMANGKOT, NAHUNAHUNA MO NA GID MAN BALA NGA MAMANA?” “NAHUNAHUNA?” SABAT NIYA SA GILAYON. “NABALAKA AKO.”
ANG malip-ot nga komento sini nga babayi nagapabutyag gid kon daw ano kabaskog sang handum sang iban nga tawo para sa gugma kag kaupod. Ginakabig sang madamo ang pagsapo sing tiayon subong isa sang labing importante nga mga butang sa kabuhi. Sa amo, sa bug-os nga kalibutan, may hinali nga pagdamo sang mga serbisyo nga gindesinyo sa pagbulig sa mga tawo nga makakita sing tiayon. Walay sapayan sina, sa madamong bahin sang kalibutan, mas madamo ang napaslawan nga pag-asawahay sangsa nangin madinalag-on.
Sa mga pungsod sa Nakatundan kinaandan na sa mga tawo nga magpili sang ila kaugalingon nga tiayon. Sa pihak nga bahin, sa pila ka pungsod sa Asia kag sa Aprika, kinabatasan gihapon ang ginpatigayon nga mga pag-asawahay. Bisan diin man sini nga kahimtangan, indi dapat pagpasapayanan ang pagpili. Pila lamang ka desisyon nga ginahimo sang isa ka tawo sa kabuhi ang may kaanggid nga posibilidad nga makadala sing kalipay ukon kasubo. Ang pag-asawahay nga may gugma mahimo nga labi ka makalilipay kag makaalayaw. Sa kabaliskaran, ang magamo nga pag-asawahay mahimo mangin dalayon nga tuburan sang kasakit kag kahuol.—Hulubaton 21:19; 26:21.
Kaangay sang iban, luyag sang matuod nga mga Cristiano nga ang ila pag-asawahay magahatag sing kalipay kag pagkakontento. Apang luyag man nila pahamut-an ang Dios kag padunggan sia. (Colosas 3:23) Bangod sia ang Manunuga kag Tagtukod sang pag-asawahay, nahibaluan gid sang Dios kon ano ang aton matuod nga mga kinahanglanon kag kon ano ang labing maayo para sa aton. (Genesis 2:22-24; Isaias 48:17-19) Subong man, nasaksihan niya ang minilyon ka pag-asawahay, maayo kag malain, sa sulod sang linibo ka tuig nga pagluntad sang tawo. Nahibaluan niya kon ano ang magamadinalag-on kag kon ano ang indi. (Salmo 32:8) Paagi sa iya Pulong, ang Biblia, nagapahamtang sia sing maathag kag espesipiko nga mga prinsipio nga makabulig sa isa ka Cristiano nga makahimo sing desisyon pasad sa ihibalo. Ano ang pila sining mga prinsipio?
Magtulok Labaw sa Pisikal nga Dagway
Sa mga duog diin hilway sa pagpili ang mga indibiduwal sang ila palamanhon ukon palangasaw-on, mahimo nga makilala nila ang ila mangin tiayon sa ulihi sing di-hungod ukon paagi sa mga abyan ukon pamilya. Masami nga mapukaw una ang romantiko nga interes paagi sa pisikal nga katahom. Samtang natural lamang kag mabaskog ini nga motibo, ginapalig-on kita sang Biblia nga indi lamang magtulok sa dagway kon nagaplano nga magminyo.
“Ang kaalikaya mahimo nga malimbungon, kag ang katahom mahimo nga wala sing pulos; apang ang babayi nga nagakahadlok kay Jehova amo ang isa nga nagaagom sing kadayawan para sa iya kaugalingon,” siling sang Hulubaton 31:30. Si apostol Pedro naghambal tuhoy “sa di-madinulunton nga panapton sang malinong kag malulo nga espiritu, nga may daku gid nga bili sa mga mata sang Dios.” (1 Pedro 3:4) Huo, ang espirituwal nga mga kinaiya sang palaabuton nga tiayon—ang debosyon kag gugma niya sa Dios subong man ang iya Cristianong personalidad—labi ka importante sangsa pisikal nga katahom. Kinahanglan nga hatagan sing tion ang matinuyuon nga pagpili, nagapili sang isa nga may pareho nga espirituwal nga mga tulumuron kag isa nga nagatinguha man nga ipakita ang mga bunga sang espiritu sang Dios. Makaamot gid ini sa isa ka malipayon nga pag-asawahay.—Hulubaton 19:2; Galacia 5:22, 23.
‘Magminyo Lamang sa Ginuo’
Tuman ka importante nga pareho kamo sing mga tulumuron kag mga pagtuluuhan sang isa nga luyag mo pamanahon ukon pangasaw-on. Ang pag-asawahay isa ka daku nga hangkat, nga nagakinahanglan sing madamo nga pagpasibu sa pamatasan kag panimuot sang duha ka bahin. Sing makatarunganon, kon magkapareho kamo sa madamo nga butang sang imo palaabuton nga tiayon, mangin mas mahapos ina nga mga pagpasibu.
Nagabulig ini sa aton nga mahangpan kon ngaa naglaygay si apostol Pablo sa mga Cristiano nga likawan ang “magpagota sing sampihakan upod sa mga dimatinuuhon.” (2 Corinto 6:14) Nahibaluan ni Pablo nga ang pagminyo sa isa nga indi pareho sing pagtuo kag paghangop sa mga prinsipio sang Biblia makatuga sing pagbinangig kag di-paghangpanay. Makatarunganon ang laygay nga ‘magminyo lamang sa Ginuo.’ (1 Corinto 7:39) Ginapabanaag sini ang panghunahuna sang Dios. Ang mga maalamon nga nagasunod sini makalikaw sing madamong serioso nga kabudlayan kag problema.—Hulubaton 2:1, 9.
Ginpatigayon nga mga Pag-asawahay
Kamusta sa mga lugar diin kinabatasan gihapon ang ginpatigayon nga mga pag-asawahay? Halimbawa, sa nabagatnan nga India, ginbulubanta sang iban nga 80 porsiento sang tanan nga pag-asawahay ang ginpatigayon sang mga ginikanan. Isa ka personal nga desisyon kon bala sundon ukon indi sang Cristianong mga ginikanan ining tradisyon. Kon ano man, inang pagpatigayon sang mga pag-asawahay magamadinalag-on kon nagapangibabaw ang espirituwal nga mga prinsipio.
Ang mga luyag sang ginpatigayon nga mga pag-asawahay nagabatyag nga ginabutang sini ang desisyon sa pagpili sa eksperiensiado kag hamtong nga mga tawo. “Nagabatyag ang pila ka ginikanan nga bangod sang edad kag kakulang sang eksperiensia sang ila kabataan, indi sila masaligan sa paghibalo sing husto sang espirituwal nga pagkahamtong sang isa ka palaabuton nga tiayon,” siling sang isa ka Cristianong gulang sa Aprika. “Ang mga pamatan-on indi eksperiensiado sa kabuhi kag mahimo nga magdesisyon pasad sa balatyagon,” dugang sang isa ka nagalakbay nga ministro sa India. Bangod kilala sang mga ginikanan ang kinaiya sang ila kabataan sing mas maayo sangsa bisan kay sin-o, nagabatyag sila nga yara sila sa pinasahi nga kahimtangan sa pagpili sing maalamon para sa ila kabataan. Mangin maalamon man sila kon binagbinagon nila ang mga pagtamod sang pamatan-on nga lalaki kag babayi.
Apang, kon sikwayon sang mga ginikanan ang mga prinsipio sang Biblia, mahimo nga sila ang basulon kon sa ulihi mag-abot ang mga kabudlayan sa pag-asawahay. Bangod diutay lamang sa masami ang kahigayunan nga magkilalahay sing maayo ang palaabuton nga magtiayon, mahimo magresulta ang mga problema. Kag kon matabo ini, paathag sang isa ka Cristianong amay sa India, “ang huyog amo nga basulon ang mga ginikanan.”
Para sa Cristianong mga ginikanan nga nagapatigayon sing pag-asawahay, dapat man binagbinagon ang motibo. Nagautwas ang mga problema kon nagapangibabaw ang materyalistiko nga mga tulumuron ukon ang handum para sa kabantugan sa pagpili sing tiayon. (1 Timoteo 6:9) Busa, ang mga nagapatigayon sing pag-asawahay dapat mamangkot sa ila kaugalingon, ‘Ginhimo bala ini nga pagpili agod mapat-od ang kalipay kag espirituwal nga kapagros sang duha ka bahin? Ukon, sa baylo, ini bala agod mapauswag ang kahimtangan ukon manggad sang pamilya ukon agod matigayon ang pinansial nga bentaha?’—Hulubaton 20:21.
Ang laygay sang Biblia maathag kag mapuslanon. Kon nagapili sing tiayon, ang moralidad kag espirituwalidad sang palaabuton nga tiayon dapat amo pirme ang panguna nga kabalak-an, walay sapayan kon paano ginahimo ang pagpili. Kon amo sini ang himuon, ginapadunggan si Jehova nga Dios, ang Awtor sang kahimusan sang pag-asawahay, kag ang mga nagaminyo makasugod sa mabakod espirituwal nga sadsaran. (Mateo 7:24, 25) Makaamot gid ini sa isa ka malipayon kag makaalayaw nga pag-upod.