Pamangkot sang mga Pamatan-on
Ngaa Indi Kaintiende ang Akon mga Ginikanan?
IMADYINA INI NGA SITWASYON.
Biernes, alas seis sang gab-i, ang 17 anyos nga si Jim nagadalidali paggua sa puertahan. “Malakat na ko!” singgit niya, kag abi niya indi na sia pagpamangkuton.
Pero nagsala gid sia.
“Ano oras ka mapuli, Jim?” pamangkot ni Nanay niya.
Nagdulog si Jim. “Ah . . . a . . . ,” nagapanglaghap sang isabat niya, “una lang kamo tulog, magab-ihan ko siguro.” Ginbuksan ni Jim ang puertahan kag malagyo na tani. Pero, gintawag sia ni Tatay niya, “Jim, dali lang!”
Nagdulog liwat si Jim, kag nabatian niya ang estrikto nga tingog sang iya tatay: “Kabalo ka na gid nga dapat asta lang alas dies, wala na damo istorya!”
“Pero Tay,” kumod ni Jim samtang nagabalikid kay tatay niya, “kahuluya na ya sa akon mga amigo nga temprano pa ko mapauli.”
Malig-on gihapon ang iya tatay. “Basta wala na damo istorya,” sulit niya, “alas dies puli ka!”
MAHIMO naeksperiensiahan mo man ini. Kon parte sa oras sang pagpauli, sa imo mga abyan, kag sa imo pamayo, ang imo ginikanan ang nagahimo sing mga pagsulundan kag daw indi na nila ini pagbag-uhon. Halimbawa:
“Sang namana liwat si Nanay, gin-estriktuhan sang iya bana ang tanan nga nanamian ko nga musika. Bangod sini, napilitan ako nga ihaboy ang tanan ko nga CD!”—Brandon.a
“Ginasuyaan ko ni Nanay kay wala ko mga amiga. Pero sang naglisensia ako sa iya nga may updan ako, indi sia magsugot kay indi niya kuno kilala. Kailinit gid!”—Carol.
“Si Tatay kag ang akon manding masugot lang nga magsuksok ako sing T-shirt basta halog. Kag indi ko ni Tatay pagpasuksukon sing short kon above the knee!”—Serena.
Ano ang himuon mo kon indi kamo mag-intiendihanay sang imo ginikanan? Mahimo mo bala ini ipakig-istorya sa ila? “Wala ako ginapamatian sang akon mga ginikanan,” siling ni Joanne, 17 anyos. Si Amy, nga 15 anyos, nagsiling, “Kon indi ako maintiendihan sang akon mga ginikanan, nagahipos na lang ako.”
Pero indi ka dayon magsunggod, kay wala ka kahibalo basi gusto ka man pamatian sang imo mga ginikanan.
Binagbinaga: Bisan ang Dios nagapamati kon ang mga tawo nagapaathag sang ila punto. Halimbawa, ginpamatian ni Jehova si Moises sang nakig-istorya sia para sa mga rebelde nga mga Israelinhon.—Exodo 32:7-14; Deuteronomio 9:14, 19.
Mahimo magsiling ka nga ang imo ginikanan indi pareho sa Dios. Kag siempre, daku gid man ang kinalain sang pagpakig-istorya ni Moises kay Jehova para sa bug-os nga pungsod sangsa pagpakig-istorya mo sa imo Tatay ukon Nanay parte sa oras sang imo pagpauli. Pero, makabulig man ini nga prinsipio:
Kon may rason ang imo punto, ang mga ara sa awtoridad—sa sini nga kahimtangan, ang imo mga ginikanan—mahimo handa mamati sa imo.
Ang sekreto ara sa kon paano mo ginahambal ang imo punto! Ang masunod nga mga paagi makabulig gid sa imo:
Ano bala ang problema? Isulat sa ubos kon ano nga isyu nga wala kamo nagaintiendihanay sang imo mga ginikanan.
Ano ang imo ginabatyag? Isulat sa ubos ang imo ginabatyag sa pagtamod sang imo ginikanan sa isyu—nasakitan ka bala, nasubuan, nahuy-an, wala ginasaligan, ukon iban pa. (Halimbawa: Sa sitwasyon sa umpisa sa sini nga artikulo, nagsiling si Jim nga mahuy-an sia sa iya mga amigo kon temprano pa sia papulion sang iya mga ginikanan.)
Ano ayhan kon ikaw ang ginikanan? Ibutang ta nga may bata ka nga tin-edyer nga may problema pareho sa ginsulat mo sa Paagi 1. Kon ikaw ang ginikanan, ano ayhan ang imo kabalak-an gid kag ngaa? (Halimbawa: Sa ginsambit kaina, ang mga ginikanan ni Jim mahimo nahadlok basi may matabo sa iya.)
Binagbinaga liwat ang problema. Sabta ang masunod:
Ano ang kaayuhan sang punto sang imo mga ginikanan?
Ano ang himuon mo para indi sila mabalaka?
Istoryahan ninyo ini sang imo mga ginikanan kag pangitaan ninyo sing solusyon. Kon sundon mo ang mga paagi nga ginsambit sa ibabaw kag binagbinagon ang panugda sa kahon nga “Mga Tip sa Pagpakig-istorya,” makita mo nga posible ka gali makig-istorya sa imo mga ginikanan sa mas hamtong nga paagi. Amo sini ang relasyon ni Kellie sa iya Nanay kag Tatay. “Wala gid sing padulungan kon makigbais ka, kag sigurado nga pierde ka gid,” siling niya. “Ang sekreto ko amo ang pagpakig-istorya sini sa akon mga ginikanan. Dayon, ginapangitaan namon sing paagi nga magsugtanay kami.”
a Gin-islan ang iban nga ngalan sa sini nga artikulo.