Paano Mo Disiplinahon ang Imo Tin-edyer nga Bata?

NGAA MABUDLAY?

Ginkasugtan sang inyo pamilya nga indi na maggamit sing cell phone pagka alas nuebe sang gab-i. Pero sa sini lang nga semana, kaduha mo nadakpan ang imo bata nga nagatext pa bisan lampas na alas dose. Alas dies sang gab-i ang curfew sang imo bata. Pero kagab-i, pasado alas onse na naman sia nag-abot.

Huo, may sala gid man ang imo bata. Pero dapat mo anay hibaluon kon ngaa ginhimo niya ini. Indi dayon maghukom nga indi gid sia matinumanon.

NGAA NAGAKATABO INI?

Indi klaro nga limitasyon. Ang pila ka tin-edyer wala nagasunod bangod luyag nila tan-awon kon asta diin ang ila mahimo nga indi sila pagsilutan. Halimbawa, kon magsiling ang isa ka ginikanan nga silutan niya ang iya bata kon himuon niya ang isa ka butang, mahimo tilawan sang bata kon matuod gid man ini. Nagarebelde na bala sila? Indi gid man. Masami nga wala nagasunod ang mga tin-edyer kon nakita nila nga kon kaisa wala man ginatuman sang mga ginikanan ang ila ginasiling nga silot ukon indi klaro ang ginhatag sa ila nga limitasyon.

Sobra nga pagkaestrikto. Ginakontrol sang iban nga ginikanan ang ila tin-edyer nga bata paagi sa sobra kadamo nga pagsulundan. Kon indi ini pagsundon sang bata, nagapangakig ang ginikanan kag ginadugangan ang pagsulundan. Pero masami nga ginapagrabe lang sini ang sitwasyon. “Kon labi mo nga kontrolon ang imo bata, labi sia nga magabato,” siling sang Parent/Teen Breakthrough. Ang pagkontrol sa bata pareho sa pag-uyat sa pispis: dapat hustuhan lang, kay kon sobra ka hugot, mahimo ini makuga.

Ang nagakaigo nga disiplina makabulig. Indi ini “silot,” kay ang silot nagakahulugan sing pagpaantos samtang ang “disiplina” nagakahulugan sing pagtudlo. Gani, paano mo tudluan ang imo bata nga magtuman?

ANO ANG MAHIMO MO?

Mangin klaro. Dapat mahangpan gid sang mga tin-edyer kon ano ang ginapaabot sa ila kag ang resulta kon indi sila magsunod.—Prinsipio sa Biblia: Galacia 6:7.

Suhestyon: Listaha ang inyo mga pagsulundan. Dayon pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Kadamo gid bala sini? Diutay lang bala ini? Indi na bala kinahanglan ang iban sini? Dapat ko bala ini bag-uhon base sa ginapakita nga pagkaresponsable sang akon bata?’

Indi magbag-obag-o. Basi maglibog ang ulo sang imo tin-edyer kay kon kaisa ginasilutan sia kag kon kaisa wala man sa pareho nga sala nga nahimo niya.—Prinsipio sa Biblia: Mateo 5:37.

Suhestyon: Tinguhai nga ang silot nga ipatuman may labot sa sala sang bata. Halimbawa, kon wala sia magpauli sa oras nga ginkasugtan, ang pagpatuman sang mas temprano nga curfew isa ka silot nga may labot sa iya sala.

Mangin rasonable. Kon nagatuman na pirme ang imo bata, hatagi sia sing dugang nga kahilwayan.—Prinsipio sa Biblia: Filipos 4:5.

Suhestyon: Hambali upod sa imo tin-edyer nga bata ang mga pagsulundan. Pamangkuta sia kon ano nga silot ang nagakadapat kon indi pagsundon ang isa ka pagsulundan. Mas sundon sang tin-edyer ang pagsulundan kon upod sia sa paghimo sini.

Tudlui sia sing maayo nga pamatasan. Ang imo tuyo indi lang nga mangin matinumanon ang imo bata kundi mabuligan man sia nga mangin maayo ang iya konsiensia, ang ikasarang sa pagkilala sang husto kag sala. (Tan-awa ang kahon nga “Tudlui Sia sing Maayo nga Batasan.”)—Prinsipio sa Biblia: 1 Pedro 3:16.

Suhestyon: Magkuha sing laygay sa Biblia. Amo ini ang pinakamaayo nga paagi nga ‘makapatadlong sa pamatasan agod mangin maalamon.’ “Makahatag ini sang kaalam sa mga wala sing alam, kag makahatag ini sang ihibalo sa mga pamatan-on kon paano magdesisyon sing husto.”—Hulubaton 1:1-4, Ang Pulong sang Dios, APD.