PAGPANGITA SING PAUMPAW SA STRESS

Ano ang Stress?

Ang stress amo ang reaksion sang imo lawas sa mabudlay nga sitwasyon. Nagapadala sing mga hormones ang imo utok sa tanan nga bahin sang imo lawas. Nagapadasig ini sang pitik sang imo tagipusuon, nagakontrol sang presyon sang imo dugo, nagakontrol sa pagpanghikot sang imo baga, kag nagapatig-a sang imo mga maskulo. Indi mo lang matalupangdan, ang imo lawas nangin alisto. Kon matapos na ang makapa-stress nga sitwasyon, ang imo lawas mabalik na sa normal.

MAAYO KAG MALAIN NGA STRESS

Ang stress amo ang natural nga reaksion sang imo lawas para maatubang ang mabudlay ukon delikado nga mga sitwasyon. Ang stress nagasugod sa imo utok. Ang maayo nga stress nagabulig sa imo nga maghulag sing maabtik. Ang nagakaigo nga kadamuon sang stress makabulig man sa imo nga malab-ot ang imo tulumuron ukon magpanikasog nga mangin mas maayo, pareho abi sa eksam, interbyu sa obra, ukon sa isa ka sports.

Pero, ang malawig, sobra, ukon wala untat nga stress makahalit sa imo. Kon ang imo lawas sulitsulit ukon sigesige nga alisto, mahimo ka amat-amat nga mahalitan sa pisikal, sa emosyon, ukon sa hunahuna. Ang imo batasan kag ang imo pagtratar sa iban, mahimo magbag-o. Ang wala untat nga stress mahimo man magresulta sa pag-abuso sa droga kag iban pa nga bisyo. Mahimo pa gani ini bangdan sang depresyon, pagkahago, ukon pagpamensar nga maghikog.

Bisan pa indi palareho ang epekto sang stress sa kada tawo, nagaresulta ini sa madamo nga balatian. Kag maapektuhan sini ang halos tanan nga bahin sang lawas.

KON PAANO MAAPEKTUHAN SANG STRESS ANG IMO LAWAS

Nervous system.

Ang imo nervous system nagapagua sang mga hormones pareho sang adrenaline kag cortisol. Nagapadasig ini sang pitik sang imo tagipusuon kag nagapataas sang imo presyon kag blood-sugar. Bangod sini, nangin alisto ka sa katalagman. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

pagkairitable, kabalaka, depresyon, pagsakit sang ulo, insomnia

Musculoskeletal system.

Ang imo maskulo nagatig-a para indi ka madali mahalitan. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

pagpalanakit sang lawas, pagsakit sang ulo bangod sa tension, pagpalangurog sang maskulo

Respiratory system.

Nagaginhawa ka sing madasig para sa mas madamo nga oxygen. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

ginalagas nga pagginhawa kag pagpin-ot sang dughan, kag mga panic attack sa pila ka tawo

Cardiovascular system.

Ang imo tagipusuon nagapitik sing mas madasig kag mas mabaskog para maglibot ang dugo sa bilog mo nga lawas. Ang imo mga ugat nagahalog ukon nagahugot para ang dugo magkadto sa parte sang lawas diin ini mas kinahanglanon, pareho abi sa imo mga maskulo. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

high blood, atake sa tagipusuon, stroke

Endocrine system.

Ang imo mga glands nagapagua sing adrenaline kag cortisol nga mga hormones, nga nagabulig para makabato ang imo lawas sa stress. Ginapataas sang imo atay ang imo blood-sugar para mangin mas mapagsik ka. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

diabetes, paghina sang immune system kag pagmasakit pirme, pagbag-o sang modo, pagtambok

Gastrointestinal system.

Ginaguba sang stress ang paagi sang imo lawas sa pagproseso sang pagkaon. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

paglingin sang ulo, pagsuka, paglupot, pagtubol

Reproductive system.

Ang stress makaapektar sang gana kag pagpanghikot sa sex. Ang sobra nga stress mahimo magresulta sa

impotence, abnormal nga pamulanon