Kapitulo 7
Maghikot sing Maalamon sa Atubangan sang Kalamidad
KON paandaman sang masaligan nga awtoridad nga may kapahamakan nga nagahilapit, ang maalam nga mga tawo nagahikot agod amligan ang ila kabuhi. (Hulubaton 22:3) Apang dimaisip nga linibo ang napatay bangod ang ila pagsalig sayop. Walay sapayan sang mga paandam nga magsakay sa mga lifeboat, ginatos ka pasahero ang nalunod upod sa barko nga Titanic sang 1912 bangod nagpati sila sa pangangkon nga indi ini malunod. Sang ang Bukid Pelée sa Martinique nagsugod sa pagbuga sing bulkaniko nga abo kag mga bato sang 1902, ang pumuluyo sang Saint-Pierre kinulbaan, apang bangod yara sa katalagman ang makagud nga mga intereses sang kilala nga mga katapo sang komunidad, ang lokal nga mga politiko kag ang editor sang lokal nga pamantalaan nagtinguha sa pagpakalma sang kahadlok sang katawhan, kag ginlaygayan sila nga indi maglakat. Sa hinali naglupok ang bukid, kag 30,000 ka tawo ang napatay.
2 Sa aton adlaw ang labi pa ka hilingagawon nga paandam ginapalanog—indi nahanungod sa lokal nga kapahamakan kundi nahanungod sa pagkalapit sang unibersal nga inaway sang Dios sa Armagedon. (Isaias 34:1, 2; Jeremias 25:32, 33) Ang mga Saksi ni Jehova nagabalikbalik sa mga puluy-an sang katawhan sa bug-os nga kalibutan, nga ginalaygayan sila sa paghikot sing maalamon, agod maluwas ang ila kabuhi. Daku gid bala ang paghigugma mo sa kabuhi sa bagay nga himuon mo ang ginakinahanglan nga paghikot, kag himuon ini sa gilayon nga wala sing pagpalantang?
“ANG KALIBUTAN NAGATALIWAN”
3 Ang importante nga butang sa imo paglaum nga maluwas amo ang imo panimuot sa kalibutan. Tubtob nagakabuhi ikaw subong tawo yara ikaw sa kalibutan. Apang indi ka dapat makigbahin sa malain nga mga kailigbon sini, kag ilugon ang didiosnon nga mga buhat sini. Indi ka dapat magpakilala nga kaupod sini paagi sa pagsalig sa mga tawo kag sa ila mga plano sa baylo sang sa Dios kag sa iya katuyoan. Apang dapat ikaw magpili; indi mahimo nga mangin sa duha ka bahin ikaw. “Ang bisan sin-o . . . nga luyag mangin abyan sang kalibutan nagahimo sang iya kaugalingon nga kaaway sang Dios.” Ngaa? Bangod, subong ginasugid sa aton sang Pulong sang Dios, “ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang malauton.”—Santiago 4:4; 1 Juan 5:19; Salmo 146:3-5.
4 Halangpunon nga indi pagtipigan ni Jehova pasulod sa iya matarong nga Bag-ong Kahimusan ang mga tawo nga ang ila dalanon sang pagkabuhi nagahatag sing pamatuod nga sila nagapanguyapot sa butang nga ginapakamalaut sang Dios. Ano ang pila sining mga butang? Madamo nga hilikuton kag mga panimuot ang ginapasapayanan sang kalibutan. Apang kon luyag naton maluwas sa katapusan sining malauton nga kalibutan, nian, walay sapayan kon ano man ang ginahimo kag ginahunahuna sang iban nga katawhan, pamatian naton ang paandam sang Biblia nga ang mga makihilawason, mga makilahion, mga homoseksuwal kag ang mga nagapatuyang sa imoral nga kahigkoan kag lugak nga paggawi indi malakip sa mga makalampuwas. Bisan pa daw ano kasunson nga ang iban nagabinutig ukon nagapangawat, sikwayon naton ina nga dalanon sang pagkabuhi. Walay sapayan sang pagkapopular sang okulto nga mga buhat, likawan naton ini. Bisan pa ang iban mahisaon, makiawayon, madali magsingkal, ukon nagalikaw sa mga kapaslawan paagi sa pagdroga ukon sobra nga paggamit sing alkoholiko nga mga ilimnon, indi naton sila pag-ilugon. Kag kon nagapatuyang kita sa sining mga butang, dapat kita magbalhin. Bisan pa kon ang iban sini daw “normal” anay sa aton, biyaan naton ini. Ngaa? Bangod ginahigugma gid naton ang Dios, ginahigugma naton ang kabuhi, kag ang Pulong sang Dios nagapaandam nga “ang mga nagabuhat sina nga mga butang indi makapanubli sang ginharian sang Dios.”—Galacia 5:19-21; Efeso 5:3-7; 1 Corinto 6:9, 10; 2 Corinto 7:1; Bugna 22:15.
5 Kon ang kahigayunan nga mabuhi sing dayon sa kalipay importante sa aton, dapat naton ton-an kon paano mapahamut-an ang Manughatag sing kabuhi, si Jehova nga Dios. (Binuhatan 17:24-28; Bugna 4:11) Sing amat-amat dapat naton iaplikar ang iya Pulong sa tanan nga bahin sang aton kabuhi. Samtang ginahimo naton ina, sa dili madugay usisaon naton sing serioso ang aton panimuot sa aton kaugalingon kag sa iban nga mga tawo, sa personal nga mga pagkabutang kag mga katigayunan, kag binagbinagon kon paano ini nagaapektar sang aton tindog sa atubangan sang Dios. Ang mga tawo sa palibot mahimo nga may mataas nga opinyon tuhoy sa ila kaugalingon, sa ila kaugalingon nga tribo ukon rasa ukon pungsod, apang hunahunaon naton sing serioso ang kasulatan nga nagasiling: “Ginasumpong sang Dios ang mga bugalon, apang ginahatagan niya sing dibagay nga kaluoy ang mga mapainubuson.”—Santiago 4:6; Sofonias 2:2, 3; Salmo 149:4.
6 Bisan pa ang iban nagatugot sa ila kaugalingon nga maulipon sang mga handum nga ginapukaw sang materyalistiko nga katilingban ukon ginapahulag sang handum nga mangin kilala, usisaon naton ang aton kaugalingon nga kabuhi sa kapawa sang 1 Juan 2:15-17, nga nagasiling: “Dili ninyo paghigugmaon ang kalibutan ukon ang mga butang nga yara sa kalibutan. Kon ang bisan sin-o nagahigugma sang kalibutan, ang gugma sang Amay wala sa iya; kay ang tanan nga yara sa kalibutan, ang kailigbon sang unod kag ang kailigbon sang mga mata kag ang bugal sang kabuhi—indi iya sang Amay kundi iya sang kalibutan. Dugang pa, ang kalibutan nagataliwan kag ang kailigbon sini, apang ang nagahimo sang kabubut-on sang Dios magapadayon sing dayon.” Kon dapat kita maghimo sing mga pagbalhin, karon na ang tion sa paghimo sini.
7 Ining kalibutan kag dalanon sang pagkabuhi sini indi magapadayon sing dayon. Indi ini “indi malunod.” Ang kalibutanon nga mga tawo mahimo nga magtinguha sa pag-uyat sa ila mga sumulunod, nga nagapabatyag sa ila nga ang ila mga panikasog makapauswag sa kalibutan. Apang ang lamang nga paagi agod maluwas gikan sa nagahilapit nga kalamidad amo ang pagpamati sa mensahe sang paandam sang Dios. Sa sini ang mga taga-Ninive sang mga adlaw ni manalagna Jonas nagpakita sing huwaran nga maayo sundon naton.
“NAGHINULSOL SILA BANGOD SANG PAGWALI NI JONAS”
8 Sang ikasiam nga siglo B.C.E., ginsugo ni Jehova si Jonas nga magkadto sa katawhan sang Ninive, ang kapital sang Asiria, agod magwali nga, bangod sang ila kalautan, ang Ninive pukanon. Sang magpaandam si Jonas nga sa sulod lamang sang 40 ka adlaw malaglag sila, ano ang ila ginhimo? Sa baylo nga magyubit, sila “nagtuo sa Dios, kag nagbantala sila sing puasa kag nagpanapot sing sako.” Ang hari gid nagbuylog sa ila kag ginlaygayan niya ang tanan nga katawhan nga manawag sing hanuot sa Dios kag magtalikod sa ila malaut nga dalanon kag gikan sa ila kasingki. Sia nangatarungan: “Sin-o bala ang nakahibalo nga ang Dios magliso pa ayhan . . . magtalikod sa iya mabangis nga kaakig, agod nga indi kita mawala?” Bangod ginbiyaan niya ang ila malaut nga dalanon, ginpakitaan sila ni Jehova sing kaluoy. Naluwas ang ila kabuhi.—Jonas 3:2-10.
9 Subong pagsabdong sa ditumuluo nga mga Judiyo sang nahaunang siglo C.E., ginpatalupangod ni Jesus yadtong maragtason nga hitabo, nga nagasiling: “Sa tion sang paghukom ang mga tawo sa Ninive magatindog upod sining kaliwatan kag magatagudili sini; kay naghinulsol sila bangod sang pagwali ni Jonas, apang, yari karon! may isa diri nga daku pa kay Jonas.”—Mateo 12:41.
10 Kamusta sa aton adlaw? May yara bala nagapakita sina nga paghinulsol? Huo; may yara linibolibo sa bug-os nga kalibutan nga, kaangay sang mga taga-Ninive, mahimo wala gid mangangkon nga nagasimba sa Dios sang Biblia apang nagapamati karon sa mensahe sang paandam ni Jehova. Sang mahibal-an nila kon ngaa ang kalaglagan magaabot sa sining kalibutan, ginpangita nila ang kaluoy sang Dios. Matuod gid nga nagbalhin ang ila hunahuna kag tagipusuon tuhoy sa ila anay dalanon sang pagkabuhi kag karon nagahimo sang “mga buhat nga takus sa paghinulsol.” (Binuhatan 26:20; tan-awa man ang Roma 2:4.) Handum mo bala nga mangin isa sa ila? Kon amo, indi magpalantang.
MADAGMIT NGA MAKIGHIDAIT
11 Ang mga Gabaoninhon sang mga adlaw ni Josue maalamon man nga naghikot amo kon ngaa naluwas ang ila kabuhi. Mga Canaanhon sila nga ang dalanon sang kabuhi imoral kag materyalistiko, idolatroso kag demonyohanon. Ginmando na ni Jehova ang ila kalaglagan. Nahibaloan nila kon paano ginluwas ni Jehova ang Israel gikan sa Egipto sang nagligad nga 40 ka tuig kag nga ang gamhanan nga mga hari sang mga Amornon sa sidlangan sang Suba Jordan wala makatindog sa atubangan nila. Ang tanan nakahibalo nga, sa walay paggamit sing kasangkapan sa pagtiphag, ang dalagku nga mga pader sang Jerico napukan sing haplak sa atubangan nila kag ang siudad sang Ai nangin isa ka nahapay nga bungyod. (Josue 9:3, 9, 10) Luyag sang mga pumuluyo sang siudad sang Gabaon nga mabuhi, apang nahibaloan nila nga indi sila makadaug sa inaway batok sa Dios sang Israel. May butang nga dapat himuon sa gilayon. Ano? Indi sila makainsister nga maghimo sing tratado sa Israel, apang sa hunahuna nila dapat sila sa dimagkubos magtinguha sa paghimo sing isa. Paano?
12 Naghikot sila sing maalamon, kag nagpadala kay Josue sing mga tawo nga ang panagway nagpakita nga malayo ang ila ginlakbay. Nagpalapit sila kay Josue kag nagsiling nga gikan sila sa malayo nga duta, nga ila nabatian ang dalagku nga mga butang nga ginhimo ni Jehova kag, subong mga tiglawas sang ila katawhan, nagkari sila agod itanyag ang ila kaugalingon subong mga alagad kag makigkatipan sa ila. Nagsugot si Josue kag ang mga pangulo sang Israel. Sang ulihi, sang matukiban ang limbong, ang mga Gabaoninhon mapainubuson nga nagtu-ad nga nahadlok sila tungod sa ila kabuhi kag handa sila sa paghimo sing bisan ano nga ipahimo sa ila. (Josue 9:4-25) Nakita ni Jehova ang bug-os nga natabo. Wala sia malimbongi. Nakita niya nga wala sila sing malain nga tuyo sa iya katawhan, subong sang ginhimo anay sang mga Moabinhon, kag gin-apresyar niya ang ila hanuot nga handum nga mabuhi. Gani gintugutan niya nga patrabahuon sila sa idalom sang mga Levinhon sa balaan nga tabernakulo, sa pagpangahoy kag sa pagpanag-ob, sa amo makasakdag sa pagsimba kay Jehova. Sa pagkamatuod, agod mangin kalahamut-an para sa sina nga pag-alagad, dapat nila biyaan ang ila anay mahigko nga mga buhat.—Josue 9:27; Levitico 18:26-30.
13 Bangod sang kamatuoran nga malapit na kita sa katapusan sang “katapusan nga mga adlaw,” importante para sa tanan nga tawo nga luyag maluwas nga indi magpalantang sa paghikot, kag magpakita sing bug-os nga pagkasinsero. Si Jesucristo, nga amo karon ang manuglaglag ni Jehova, indi madayaan subong sang natabo kay Josue. Ang lamang nga paagi agod ina nga mga tawo makasulod sa isa ka kahimusan upod sa iya kag luwason sila gikan sa kalaglagan amo nga ibantala nila sing dayag ang ila pagtuo kay Jehova subong ang matuod nga Dios. (Ipaanggid ang Binuhatan 2:17-21.) Dapat man nila batunon si Jesucristo sa mga papel nga ginhatag sa iya sang Dios kag sa tapos sini magkabuhi subong mga tawo nga wala nagahigugma sang dalanon sang pagkabuhi sining natagudilian nga kalibutan. Nian dapat sila mangin mapainubuson nga mga alagad sang Dios, nga nagahalad sa iya sing balaan nga pag-alagad upod sa kongregasyon sang iya katawhan.—Juan 17:16; Bugna 7:14, 15.
14 Wala madugay sa tapos magdampig ang mga Gabaoninhon sa katawhan ni Jehova, gin-ipit sila sing daku. Lima ka hari sang mga Amornon ang naglikop sa Gabaon agod piliton ang mga pumuluyo nga magbalik sa ila bahin, kag pamatokan ang Israel. Gilayon nga nangayo sing bulig ang mga Gabaoninhon kay Josue, kag ang kaluwasan nga ila naeksperiensiahan amo ang labing talalupangdon sa bug-os nga maragtas. Gingumon ni Jehova ang mga kaaway, ginhaboy sila sing mga bato nga hielo gikan sa langit, kag ginpalaba niya ang adlaw sing milagruso tubtob nga napapas sang Israel ang mga kaaway. (Josue 10:1-14) Yadto nga pagluwas sa mga Gabaoninhon matagnaon sang kapin pa ka dalayawon nga pagluwas sa dakung kadam-an sang mga sumilimba sang matuod nga Dios sa unibersal nga inaway sang Armagedon. Ang kahigayunan nga makabenepisyo gikan sa sina nga pagluwas bukas sa katawhan sang tanan nga pungsod kon maghikot sila maalamon karon. Ginahimuslan mo bala ina nga kahigayunan?—Bugna 7:9, 10.
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
1. Ngaa nalaglag ang katawhan sing dikinahanglanon (a) sang malunod ang Titanic? (b) sang maglupok ang Bukid Pelée?
2. (a) Anong hilingagawon nga paandam ang ginapalanog sa aton adlaw? (b) Ngaa serioso ang kahimtangan?
3. Ngaa ang aton panimuot sa kalibutan magaapektar sang aton paglaum nga maluwas?
4. (a) Ginagamit ang imo Biblia, ipaathag kon ano nga mga buhat kag mga panimuot ang magaupang sa katawhan gikan sa kabuhi sa idalom sang Ginharian sang Dios. (b) Ngaa dapat ini biyaan sa gilayon sang bisan sin-o nga nagapatuyang sa sining mga butang?
5. (a) Kon ang kabuhi hamili sa aton, ano ang dapat naton ton-an nga himuon? (b) Anong maayong mga kinaiya ang ginasambit sa kasulatan sa katapusan sining parapo? Daw ano ka importante sila? Paano naton mapalambo sila?
6, 7. Ngaa dapat naton usisaon ang aton kabuhi sa kapawa sang 1 Juan 2:15-17?
8. Paano ang mga taga-Ninive nagpakita sing kaalam sang ginhatag ni Jonas ang paandam sang Dios sa ila, kag ano ang mga resulta?
9, 10. (a) Sa anong bahin siling ni Jesus ang mga taga-Ninive isa ka huwaran nga ilugon? (b) Sin-o sa karon ang kaangay sang mga taga-Ninive?
11. (a) Ano ang ginhalinan sang mga Gabaoninhon? (b) Ngaa nagpakighidait sila sa Israel?
12. (a) Walay sapayan sang paagi nga ila gingamit, ngaa ginluwas ang mga Gabaoninhon? (b) Ano nga mga pagbalhin ang dapat nila himuon, kag ano nga hilikuton ang ginpahimo sa ila?
13. (a) Paano kita makabenepisyo gikan sa sadtong matagnaon nga drama nga nagdalahig sa mga Gabaoninhon? (b) Agod luwason sang Daku Pa nga Josue, ano ang ginapahimo karon sa katawhan?
14. Ngaa importante sa aton ang pagluwas ni Jehova sa mga Gabaoninhon gikan sa puersa sang mga kaaway?