Mag-ukod sa Pagbasa

INDI mahimo sang mga sapat ang imo ginahimo karon. Isa sa kada 6 ka tawo ang wala makatuon sa pagbasa​—sa masami bangod wala sing kahigayunan nga makaeskwela​—kag sa mga nakatuon, madamo ang wala nagahimo sini sing regular. Apang, paagi sa imo ikasarang sa pagbasa sing naimprinta nga balasahon, makalakbay ka sa iban nga mga duog, makapakig-angot sa mga tawo nga ang kabuhi makapauswag sang imo kabuhi, kag makatigayon sing praktikal nga ihibalo nga magabulig sa imo nga maatubang ang mga kabalaka sang kabuhi.

Ang ikasarang sa pagbasa nagaapektar sang kon ano kadaku ang mabenepisyo sang isa ka pamatan-on gikan sa iya pag-eskwela. Kon mangita sia sing trabaho, ang iya ikasarang sa pagbasa mahimo makaapektar sang sahi sang trabaho nga makuha niya kag sang kadamuon sang oras nga ihinguyang niya sa pagtrabaho subong palangabuhian. Ang mga ginang sang puluy-an nga makabasa sing maayo makaatipan sing mas maayo sang ila pamilya kon tuhoy sa nagakaigo nga nutrisyon, katinlo, kag pagtapna sa balatian. Ang mga iloy nga maayo magbasa mahimo man makaimpluwensia sing positibo sa pagpalambo sing ihibalo sang ila kabataan.

Ang labing daku nga benepisyo gikan sa pagbasa, sa pagkamatuod, amo nga makabulig ini sa imo nga ‘makita ang ihibalo mismo sa Dios.’ (Hulu. 2:5) Madamo sa mga paagi nga ginaalagad naton ang Dios ang nagadalahig sang ikasarang sa pagbasa. Ginabasa ang Kasulatan kag ang pasad-sa-Biblia nga mga publikasyon sa mga miting sa kongregasyon. Ang imo paagi sang pagbasa may daku nga epekto sa imo pagkaepektibo sa ministeryo sa latagon. Kag ang paghanda sa sining mga hilikuton nagalakip sang pagbasa. Bangod sina, ang imo pag-uswag sa espirituwal nasandig sing daku sa imo batasan sa pagbasa.

Himusli ang Kahigayunan

Ang iban nga nagatuon sang mga dalanon sang Dios may limitado nga edukasyon. Mahimo kinahanglan nga tudluan sila sa pagbasa agod mapauswag ang ila pagtubo sa espirituwal. Ukon mahimo kinahanglan nila ang bulig agod mapauswag ang ila kalantip sa pagbasa. Kon may lokal nga kinahanglanon, ginapanikasugan sang mga kongregasyon nga mag-organisar sing mga klase nga nagatudlo sa pagbasa kag pagsulat pasad sa publikasyon nga Apply Yourself to Reading and Writing. Linibo ang nakabenepisyo sing daku sa sini nga aman. Bangod importante nga makabasa sing maayo, ang pila ka kongregasyon naghimo sing kahimusan para sa pagpauswag-sang-pagbasa nga mga klase nga ginahiwat upod sa Teokratikong Eskwelahan Para sa Ministeryo. Bisan pa wala sing subong sini nga mga klase, makahimo sing maayo nga pag-uswag ang isa paagi sa paghinguyang sing pila ka tion kada adlaw sa pagbasa sing mabaskog kag sa regular nga pagtambong kag pagpakigbahin sa eskwelahan.

Sing makapasubo, bangod sang mga komiks kag telebisyon, lakip sa iban nga mga butang, madamo nga tawo ang nagapasapayan sang pagbasa. Ang pagtan-aw sing telebisyon kag ang limitado nga pagbasa mahimo mag-upang sa pag-uswag sang kalantip sa pagbasa sang isa ka tawo kag sang iya ikasarang sa paghunahuna kag sa pagpangatarungan sing maathag kag sa pagpabutyag sing maayo sang iya kaugalingon.

Ang mga publikasyon nga nagabulig sa aton nga mahangpan ang Biblia ginaaman sang “matutom kag mainandamon nga ulipon.” Matigayon sa sini ang bugana nga impormasyon may kaangtanan sa importante nga mga butang sa espirituwal. (Mat. 24:45; 1 Cor. 2:​12, 13) Nagabulig man ini sa aton nga mahibaluan ang importante nga mga nagakatabo sa kalibutan kag ang kahulugan sini, nagabulig sa aton nga labi nga mahangpan ang kinaugali nga mga butang, kag nagatudlo sa aton sang mga paagi nga maatubang ang mga problema nga ginakabalak-an naton. Labaw sa tanan, ginapatalupangod gid sini kon paano maalagad ang Dios sing kalahamut-an kag matigayon ang iya kahamuot. Ining mapuslanon nga pagbasa magabulig sa imo nga mag-uswag subong isa ka espirituwal nga tawo.

Sa pagkamatuod, ang ikasarang sa pagbasa sing maayo indi mismo isa ka maayong kinaiya. Kinahanglan gamiton sing nagakaigo ini nga ikasarang. Kaangay sa pagkaon, dapat pilion ang ginabasa. Ngaa abi magkaon sing kalan-on nga wala sing sustansia ukon mahimo pa gani makahilo sa imo? Sa kaanggid nga paagi, ngaa abi magbasa sing materyal, bisan pahapyaw lamang, nga makadagta sang imo hunahuna kag tagipusuon? Ang mga prinsipio sa Biblia amo dapat ang talaksan naton sa pagpat-od kon ano ang pilion naton nga balasahon. Antes mamat-od kon ano ang imo basahon, dumduma ang mga kasulatan subong sang Manugwali 12:​12, 13; Efeso 4:​22-​24; 5:​3, 4; Filipos 4:8; Colosas 2:8; 1 Juan 2:​15-​17; kag 2 Juan 10.

Magbasa Upod ang Nagakaigo nga Motibo

Ang importansia sang nagakaigo nga motibo sa pagbasa mangin maathag kon binagbinagon ang mga kasaysayan sa Ebanghelyo. Halimbawa, sa Ebanghelyo ni Mateo, masapwan naton si Jesus nga nagapamangkot sa batid-sa-Kasulatan nga relihioso nga mga lider sing mga pamangkot subong sang “Wala bala ninyo mabasa?” kag “Wala gid bala ninyo mabasa ini?” antes niya ginhatag sa ila ang Makasulatanhon nga mga sabat sa malalangon nila nga mga pamangkot. (Mat. 12:​3, 5; 19:4; 21:​16, 42; 22:31) Ang isa ka leksion nga matun-an naton sa sini amo nga kon indi nagakaigo ang aton motibo sa pagbasa, makahimo kita sing sayop nga mga konklusion ukon mawasi mismo ang punto. Ang mga Fariseo nagabasa sang Kasulatan bangod nagahunahuna sila nga paagi sa sini, matigayon nila ang kabuhi nga walay katapusan. Ini nga padya, subong sang ginpatalupangod ni Jesus, wala ginahatag sa mga wala nagahigugma sa Dios kag wala nagabaton sang Iya paagi sang kaluwasan. (Juan 5:​39-​43) Ang mga motibo sang mga Fariseo makagod; busa, madamo sang ila mga konklusion ang sayop.

Ang gugma kay Jehova amo ang aton labing putli nga motibo sa pagbasa sang iya Pulong. Ini nga gugma nagapahulag sa aton nga tun-an ang kabubut-on sang Dios, kay ang gugma “nagakalipay sa kamatuoran.” (1 Cor. 13:6) Bisan pa indi kita anay maluyagon magbasa, ang paghigugma kay Jehova sa ‘bug-os naton nga hunahuna’ magapahulag sa aton nga ihugod gid ang aton hunahuna sa pagkuha sing ihibalo tuhoy sa Dios. (Mat. 22:37) Ang gugma nagapukaw sang interes, kag ang interes nagapahulag sang pagtuon.

Binagbinaga ang Kadasigon

Ang pagbasa naangot sing suod sa pagkilala. Bisan sa imo pagbasa karon mismo, ginakilala mo ang mga tinaga kag ginadumdom ang kahulugan sini. Mapauswag mo ang kadasigon sang imo pagbasa kon pasangkaron mo ang pagkilala sa mga tinaga. Sa baylo nga magdulog agod basahon ang kada tinaga, tilawi nga tan-awa ang pila ka tinaga sing dungan. Samtang ginapalambo mo ini nga ikasarang, masapwan mo nga mahangpan mo sing mas maathag ang imo ginabasa.

Apang, kon nagabasa sing madalom nga materyal, mahimo ka makabenepisyo sing dugang gikan sa imo mga panikasog paagi sa paggamit sing tuhay nga metodo. Nagalaygay kay Josue sa pagbasa niya sa Kasulatan, si Jehova nagsiling: “Ining tulun-an sang kasuguan indi magbulag sa imo baba, kag basahon mo ini sa mahinay nga tingog.” (Jos. 1:8) Ang paghambal sa mahinay nga tingog masami nga ginahimo kon ang isa nagapamalandong. Busa, ang Hebreo nga termino nga ginbadbad nga ‘nagabasa sa mahinay nga tingog’ ginabadbad man nga “pagpamalandong.” (Sal. 63:6; 77:12; 143:5) Kon nagapamalandong, ang isa ka tawo nagahunahuna sing madalom; wala sia nagadali. Paagi sa pagbasa sing mahunahunaon, ang Pulong sang Dios may daku nga epekto sa hunahuna kag tagipusuon. Ang Biblia nagaunod sing tagna, laygay, mga hulubaton, binalaybay, mga pagpahayag sang paghukom sang Dios, mga detalye tuhoy sa katuyuan ni Jehova, kag madamo nga matuod nga halimbawa​—tanan mapuslanon sa mga luyag maglakat sa mga dalanon ni Jehova. Daw ano ka mapuslanon nga basahon ang Biblia sa paagi nga nagatudok gid ini sa imo hunahuna kag tagipusuon!

Tun-i ang Pagkonsentrar

Samtang nagabasa ka, ibutang ang imo kaugalingon sa danyag nga ginalaragway. Tinguhai nga panan-awa ang mga karakter, kag handurawa ang mga balatyagon nga nadalahig sa ila mga inagihan sa kabuhi. Medyo mahapos ini kon nagabasa sing kasaysayan subong sang kay David kag kay Goliat, nga ginrekord sa 1 Samuel kapitulo 17. Apang bisan ang mga detalye sa Exodo kag Levitico tuhoy sa pagtukod sang tabernakulo ukon pagtangdo sa pagkasaserdote mangin makawiwili kag daw matuod gid kon ginapanan-aw mo ang mga takus kag ang mga materyales ukon ginahanduraw ang kaamyon sang incienso, sang ginsunog nga uyas, kag sang mga sapat nga gindulot subong mga halad nga sinunog. Hunahunaa kon daw ano ka makahalawhaw ang paghimo sang mga hilikuton sang saserdote! (Lucas 1:​8-​10) Ang paglakip sang imo mga igbalatyag kag mga emosyon sa sini nga paagi magabulig sa imo nga mahangpan ang importansia sang imo ginabasa kag mangin bulig sa pagdumdom.

Apang, kon wala ka nagahalong samtang nagabasa ikaw, mahimo maglagaw ang imo hunahuna. Mahimo nagatulok ang imo mga mata sa pahina, apang ang imo hunahuna yara sa iban nga duog. Nagatokar bala ang musika? Nagaandar bala ang telebisyon? Nagasugilanon bala ang mga katapo sang pamilya? Kon posible, labing maayo nga magbasa sa malinong nga duog. Apang, ang tublag mahimo maggikan sa imo mismo. Ayhan masako ang imo adlaw. Abaw, daw ano kahapos nga hunahunaon liwat ang mga hinimuan sa bug-os nga adlaw! Sa pagkamatuod, maayo nga dumdumon ang mga natabo sa bug-os nga adlaw​—apang indi sa tion nga nagabasa ikaw. Ayhan nagsugod ka nga nagakonsentrar, ukon mahimo pa gani nga ginsugdan mo ang imo pagbasa paagi sa pangamuyo. Apang samtang nagabasa ikaw, nagalagaw ang imo hunahuna. Magkonsentrar liwat. Disiplinaha ang imo kaugalingon nga magkonsentrar sa imo ginabasa. Amat-amat nga makita mo ang pag-uswag.

Ano ang imo ginahimo kon may isa ka tinaga nga indi mo mahangpan? Ang pila ka indi mahangpan nga tinaga mahimo ipaathag ukon binagbinagon sa materyal. Ukon mahimo mo mahangpan ang kahulugan gikan sa konteksto. Kon indi, tan-awa ang tinaga sa diksionaryo kon may yara, ukon markahi ang tinaga agod mapamangkot mo sa iban ang kahulugan sini sa ulihi. Pasangkaron sini ang imo bokabularyo kag makabulig sa imo nga mahangpan ang imo ginabasa.

Pagbasa sa Publiko

Sang ginsilingan ni apostol Pablo si Timoteo nga padayon nga mag-ukod sa pagbasa, ginapatuhuyan ni Pablo sing espesipiko ang pagbasa agod makabenepisyo ang iban. (1 Tim. 4:13) Ang epektibo nga pagbasa sa publiko wala lamang nagalakip sang pagbasa sing mabaskog. Kinahanglan mahangpan sang nagabasa ang kahulugan sang mga tinaga kag ang mga panghunahuna nga ginapabutyag sini. Paagi lamang sina nga mapaalinton niya sing husto ang mga ideya kag mapabutyag sing sibu ang mga emosyon. Sa pagkamatuod, nagakinahanglan ini sing maid-id nga paghanda kag pag-ensayo. Busa, si Pablo naglaygay: ‘Padayon ka nga mag-ukod sa pagbasa sa dayag.’ Mabaton mo ang mapuslanon nga paghanas sa sining kalantip sa Teokratikong Eskwelahan Para sa Ministeryo.

Maghinguyang Sing Tion sa Pagbasa

“Ang mga plano sang maukod nagapadulong gid sa kaayuhan, apang ang tagsatagsa nga padasudaso nagapadulong gid sa kinawad-on.” (Hulu. 21:5) Matuod gid ini may kaangtanan sa aton handum nga magbasa! Agod matigayon ang “kaayuhan,” kinahanglan nga magplano kita sing maayo agod ang iban nga mga hilikuton indi magtublag sa aton pagbasa.

San-o ka nagabasa? Nagabenepisyo ka bala paagi sa pagbasa sing aga pa? Ukon mas alerto ka bala sa ulihi nga bahin sang adlaw? Kon makahinguyang ka sing bisan 15 ukon 20 minutos kada adlaw sa pagbasa, makibot ka kon daw ano kadaku ang imo mahimo. Ang yabi amo ang pagkaregular.

Ngaa namat-od si Jehova nga ang iya matahom nga mga katuyuan isulat sa isa ka libro? Agod ang mga tawo makabasa sang iya nasulat nga Pulong. Nagabulig ini sa ila sa pagbinagbinag sang makatilingala nga mga binuhatan ni Jehova, sa pagsugid sini sa ila kabataan, kag sa pagdumdom sang mga binuhatan sang Dios. (Sal. 78:​5-7) Mapakita gid naton ang aton apresasyon sa kaalwan ni Jehova sa sining butang paagi sa maukod nga pagbasa sang iya nagahatag-kabuhi nga Pulong.